Nước Mĩ

I. Tình hình kinh tế nước Mĩ sau Chiến tranh thế giới thứ hai

- Mĩ thu nhiều lợi nhuận từ Chiến tranh thế giới thứ hai, trở thành nước tư bản giàu mạnh nhất thế giới.

• Những năm 1945 – 1950, Mĩ chiếm hơn một nửa sản lượng công nghiệp thế giới.
• Tổng sản lượng nông nghiệp gấp 2 lần Anh, Pháp, Tây Đức, I-ta-li-a, Nhật cộng lại.
• Nắm ¾ trữ lượng vàng thế giới, là chủ nợ duy nhất trên thế giới.
• Độc quyền về vũ khí nguyên tử.

 * Nguyên nhân của sự phát triển:

• Lãnh thổ Mĩ rộng lớn, giàu tài nguyên, có nhiều nhân công với trình độ kĩ thuật, tay nghề cao.
• Không bị chiến tranh tàn phá, làm giàu từ chiến tranh thông qua buôn bán vũ khí.
• Biết áp dụng những thành tựu khoa học – kĩ thuật hiện đại.
• Quá trình tập trung tư bản cao, các tổ hợp công nghiệp – quân sự hoạt động có hiệu quả.
• Vai trò điều tiết của Nhà nước.

 - Những thập niên tiếp theo, tuy vẫn đứng đầu thế giới về nhiều mặt nhưng kinh tế Mĩ không còn giữ được ưu thế như trước:

 * Nguyên nhân làm địa vị kinh tế Mĩ suy giảm:

• Tây Âu, Nhật Bản vươn lên mạnh mẽ và cạnh tranh gay gắt với Mĩ.
• Kinh tế không ổn định, vấp phải suy thoái, khủng hoảng.
• Mĩ chi khoản tiền lớn cho việc chạy đua vũ trang và các cuộc chiến tranh xâm lược.
• Chênh lệch giàu nghèo quá lớn gây nên sự không ổn định về kinh tế và xã hội.

II. Sự phát triển về khoa học – kĩ thật của Mĩ sau chiến tranh

- Mĩ khởi đầu cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện đại, đi đầu về khoa học kĩ thuật và công nghệ trên thế giới.

- Những thành tựu khoa học – kĩ thuật của Mĩ: 

• Sáng chế các công cụ sản xuất mới: máy tính, máy tự động và hệ thống máy tự động.
• Các nguồn năng lượng mới: nguyên tử, Mặt Trời.
• Những vật liệu tổng hợp mới: pô-li-me,…
• Đi đầu “Cách mạng xanh” trong nông nghiệp.
• Cách mạng trong giao thông và thông tin liên lạc.
• Đi đầu trong công cuộc chinh phục vũ trụ: đưa con người lên Mặt Trăng (1969),…
• Sản xuất vũ khí hiện đại.

- Tác sụng: Khiến kinh tế Mĩ không ngừng tăng trưởng, đời sống vật chất, tinh thần của người dân thay đổi nhanh chóng.

III. Chính sách đối nội và đối ngoại của Mĩ sau chiến tranh

1. Chính sách đối nội

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Đảng Dân chủ và Đảng cộng hòa thay nhau lên cầm quyền ở Mĩ.

- Ban hành nhiều đạo luật phản động như: cấm Đảng Cộng sản hoạt động, chống lại phong trào đình công và loại những người có tư tưởng tiến bộ ra khỏi bộ máy nhà nước.

- Một số đạo luật sau này bị bãi bỏ do áp lực đấu tranh của nhân dân.

- Các đời tổng thống Mĩ tiếp tục thực hiện các chính sách ngăn cản phong trào công nhân, chính sách phân biệt chủng tộc.

=> Phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân Mĩ vẫn diễn ra liên tục.

2. Chính sách đối ngoại

- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Mĩ đề ra “Chiến lược toàn cầu”:

• Mục đích: chống phá các nước XHCN, đẩy lùi phong trào giải phóng dân tộc, thiết lập sự thống trị trên toàn thế giới.
• Biện pháp thực hiện: “viện trợ” để lôi kéo, khống chế các nước, lập các khối quân sự, gây ra hoặc can thiệp vào nhiều cuộc chiến tranh xâm lược,…
• Kết quả: Thực hiện được một số mưu đồ (góp phần làm tan rã chế độ XHCN ở Liên Xô và Đông Âu) những cũng vấp phải nhiều thất bại nặng nề (Tiêu biểu ở Việt Nam).

- Từ năm 1991, dựa vào sức mạnh kinh tế, khoa học – kĩ thuật, quân sự, chính quyền Mĩ ráo riết thiết lập trật tự thế giới “đơn cực” nhưng vấp phải nhiều khó khăn do tương quan lực lượng giữa các cường quốc.