Các nước châu Á
Lý thuyết về Các nước châu Á
I. Tình hình chung
1. Về chính trị
- Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, cao trào giải phóng dân tộc lan rộng khắp châu Á.
- Cuối những năm 50, phần lớn các quốc gia châu Á giành được độc lập.
- Nửa sau thế kỉ XX, nhiều quốc gia châu Á, nhất là khu vực Đông Nam Á và Tây Á bị thực dân phương Tây xâm lược.
- Sau Chiến tranh lạnh, một số nước châu Á diễn ra những cuộc xung đột tranh chấp biên giới, lãnh thổ hoặc các phong trào li khai, khủng bố.
2. Về kinh tế
- Một số nước châu Á đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Xin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Thái Lan.
- Ấn Độ đạt được nhiều thành tựu trong phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ phần mềm, công nghệ hạt nhân và công nghệ vũ trụ.
II. Trung Quốc
1. Sự ra đời của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
- Hoàn cảnh: Những năm 1946 – 1949, Trung Quốc diễn ra cuộc nội chiến giữa Đảng Quốc dân và Đảng Cộng sản Trung Quốc. => Đảng Cộng sản giành thắng lợi.
- Ngày 1/10/1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập.
- Ý nghĩa:
- Kết thúc ách nô dịch hơn 100 năm của đế quốc và hàng nghìn năm của chế độ phong kiến.
- Đưa Trung Quốc bước vào kỉ nguyên độc lập, tự do.
- Hệ thống XHCN được nối liền từ châu Âu sang châu Á.
2. Mười năm đầu xây dựng chế độ mới (1949 – 1959) (Giảm tải)
3. Đất nước trong thời kì biến động (1959 – 1978) (Giảm tải)
4. Công cuộc cải cách – mở cửa (từ 1978 đến nay)
- Tháng 12/1978, Trung ương ĐCS Trung Quốc đề ra đường lối mở cửa.
- Chủ trương:
- Xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc.
- Lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm.
- Thực hiện cải cách, mở cửa nhằm mục tiêu hiện đại hóa, đưa Trung Quốc trở thành quốc gia giàu mạnh dân chủ, văn minh.
- Thành tựu:
- Kinh tế phát triển nhanh chóng, tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới.
- Giai đoạn 1979 – 2000, GDP tăng trung bình hàng năm 9,6%.
- Thu nhập bình quân tăng nhanh, đời sống nhân dân được cải thiện.
- Đối ngoại:
- Bình thường hóa mối quan hệ với Liên Xô, Mông Cổ, Ấn Độ, Việt Nam.
- Mở rộng quan hệ hữu nghị hớp tác với hầu hết các nước trên thế giới.
- Thu hồi chủ quyền đối với Hồng Công (1977) và Ma Cao (1999).
=> Vị thế trên trường quốc tế được nâng cao.
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Nội dung nào dưới đây không thuộc đường lối cải cách - mở cửa của Trung Quốc (từ năm 1978)?
- A
- B
- C
- D
Đường lối cải cách - mở cửa của Trung Quốc (từ năm 1978) chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, lấy phát triển kinh tế làm trung tâm, thực hiện cải cách và mở cửa nhằm mục tiêu hiện đại hóa, đưa đất nước Trung Quốc trở thành một quốc gia giàu mạnh, văn minh.
Như vậy, phương án "Lấy phát triển chính trị làm trung tâm" không thuộc đường lối cải cách - mở cửa của Trung Quốc.
Câu 2: Cuộc nội chiến ở Trung Quốc (1946 - 1949) diễn ra giữa các lực lượng nào ?
- A
- B
- C
- D
Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Nhật, ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến từ năm 1946-1949 giữa Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản Trung Quốc. Kết quả là Đảng Cộng sản Trung Quốc giành thắng lợi, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa được thành lập.
Câu 3: Xuất phát từ cơ sở nào mà nhiều người đã dự đoán "thế kỉ XXI sẽ là thế kỉ của châu Á" ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 15, từ nhiều thập niên qua, một số nước châu Á đã đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế, tiêu biểu như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Xin-ga-po… Từ sự phát triển đó, nhiều người đã dự đoán "thế kỉ XXI sẽ là thế kỉ của châu Á".
Câu 4: Ấn Độ từ một nước phải nhập khẩu lương thực đã trở thành nước tự túc được lương thực là nhờ
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 15, từ một nước phải nhập khẩu lương thực, nhờ cuộc "cách mạng xanh" trong nông nghiệp, Ấn Độ đã tự túc được lương thực cho số dân hơn 1 tỉ người.
Câu 5: Trọng tâm của đường lối cải cách mở cửa ở Trung Quốc từ năm 1978 là gì ?
- A
- B
- C
- D
Đường lối đổi mới của Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề ra chủ trương xây dựng chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc, lấy phát triển kinh tế làm trung tâm, thực hiện cải cách mở cửa nhằm mục tiêu hiện đại hoá, đưa đất nước Trung Quốc trở thành một quốc gia giàu mạnh, văn minh.
Câu 6: Quốc dân Đảng ở Trung Quốc là chính đảng của giai cấp
- A
- B
- C
- D
Quốc dân đảng Trung Quốc do Tôn Trung Sơn thành lập, tiền thân là Trung Quốc Đồng minh hội, đây là chính đảng đại diện cho giai cấp tư sản.
Câu 7: Năm 1999, Trung Quốc đã thu hồi chủ quyền đối với vùng lãnh thổ nào dưới đây?
- A
- B
- C
- D
Năm 1999, Trung Quốc đã thu hồi chủ quyền đối với Ma Cao (12-1999).
Câu 8: Những quốc gia và vùng lãnh thổ nào được mệnh danh là "Con rồng châu Á" ?
- A
- B
- C
- D
Những quốc gia và vùng lãnh thổ được mệnh danh là "Con rồng châu Á" là Hàn Quốc, Đài Loan, Hồng Kông, Singapo.
Câu 9: Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước châu Á chịu sự bóc lột, nô dịch của
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9, trang 15 Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước châu Á chịu sự bóc lột, nô dịch của các nước đế quốc thực dân.
Câu 10: Kết quả của cuộc nội chiến giữa Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản Trung Quốc (1946 – 1949) như thế nào?
- A
- B
- C
- D
Sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Nhật, ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến kéo dài tới ba năm (1946 - 1949) giữa Quốc dân đảng và Đảng Cộng sản. Cuối cùng, tập đoàn Tưởng Giới Thạch cầm đầu Quốc dân đảng đã thua trận và phải rút chạy ra Đài Loan.
Câu 11: Ngày 1/10/1949, ở Trung Quốc đã diễn ra sự kiện lịch sử gì quan trọng?
- A
- B
- C
- D
Ngày 1/10/1949, tại cuộc mít tinh của hơn 30 vạn dân thủ đô Bắc Kinh trên Quảng trường Thiên An Môn, chủ tịch Mao Trạch Đông trịnh trọng tuyên bố trước toàn thế giới sự ra đời của nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa.
Câu 12: Phần lớn các nước châu Á đã giành được độc lập từ tay chủ nghĩa thực dân vào khoảng thời gian nào?
- A
- B
- C
- D
Đến cuối những năm 50 của thế XX, phần lớn các nước châu Á đã giành được độc lập.