Các nước Tây Âu
Lý thuyết về Các nước Tây Âu
I. Tình hình chung
1. Về kinh tế
- Hoàn cảnh: Chiến tranh thế giới thứ hai đã tàn phá nặng nề các nước Tây Âu vì đây là chiến trường chính.
- Để khôi phục kinh tế, năm 1948, 16 nước Tây Âu nhận viện trợ của Mĩ theo “Kế hoạch phục hưng châu Âu” (Kế hoạch Mác-san).
- Kết quả: Nền kinh tế các nước châu Âu nhanh chóng được phục hồi nhưng ngày càng lệ thuộc vào Mĩ.
2. Về chính trị
Giai cấp tư sản cầm quyền tìm cách tu hẹp các quyền tự do dân chủ, xóa bỏ các các cải cách tiến bộ thực hiện trước đó, ngăn cản phong tào công nhân và dân chủ.
3. Về đối ngoại
- Nhiều nước tiến hành chiến tranh xâm lược nhằm khôi phục ách thống trị với các nước thuộc địa trước đây nhưng đều thất bại.
- Thời kì Chiến tranh lạnh, các nước Tây Âu tham gia khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) do Mĩ lập ra nhằm chống Liên Xô và các nước XHCN.
II. Sự liên kết khu vực
- Nguyên nhân dẫn đến sự liên kết khu vực;
- Các nước Tây Âu có chung nền văn minh, có nền kinh tế không cách biệt, liên kết để mở rộng thị trường, khắc phục những nghi kị, chia rẽ về chính trị.
- Liên kết để thoát khỏi sự lệ thuộc vào Mĩ, cạnh tranh với các nước ngoài khu vực.
- Quá trình liên kết:
- Tháng 4/1951, 6 nước Pháp, CHLB Đức, I-ta-li-a, Bỉ, Hà Lan thành lập “Cộng đồng than thép châu Âu”.
- Tháng 3/1957,6 nước trên thành lập “Cộng đồng năng lượng nguyên tử châu Âu” và “Cộng đồng kinh tế châu Âu”.
- Tháng 7/1967, ba cộng đồng trên sáp nhập thành Cộng đồng châu Âu (EC).
- Tháng 12/1991, các nước EC họp hội nghị cấp cao tại Ma-xtrich, thông qua hai quyết định quan trọng:
- Xây dựng thị trường châu âu với liên minh kinh tế và tiền tệ châu Âu, có một đồng tiền chung duy nhất. Ngày 1/1/1999, phát hành đồng EURO.
- Xây dựng liên minh chính trị, mở rộng liên kết chính sách đối ngoại và an ninh, tiến tới một nhà nước chung.
- Năm 1993, Cộng đồng châu Âu được đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU).
- Tới nay, Liên minh châu Âu là liên minh kinh tế - chính trị lớn nhất thế giới.
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Để nhận được viện trợ của Mĩ theo kế hoạch Mác - san, các nước Tây Âu phải tuân theo những điều kiện nào do Mĩ đặt ra ?
- A
- B
- C
- D
Để nhận được viện trợ của Mĩ sau chiến tranh thế giới thứ hai, các nước Tây Âu phải không được tiến hành quốc hữu hóa các xí nghiệp, hạ thuế quan đối với hàng hóa Mĩ, gạt bỏ những người cộng sản ra khỏi chính phủ.
Câu 2: Trong bối cảnh "chiến tranh lạnh" gay gắt giữa hai phe, các nước Tây Âu đã
- A
- B
- C
- D
Trong bối cảnh Chiến tranh lạnh gay gắt giữa hai phe các nước Tây Âu đã tham gia khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (gọi tắt theo tiếng Anh là NATO) do Mĩ thiết lập ra để chống lại Liên Xô và các nước XHCN.
Câu 3: Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nền kinh tế Tây Âu có đặc điểm gì nổi bật ?
- A
- B
- C
- D
Chiến tranh thế giới thứ hai (1939-1945) đã để lại cho các nước Tây Âu nhiều hậu quả nặng nề. Sau chiến tranh, nền kinh tế của các nước này hoàn toàn kiệt quệ:
- Ở Pháp, năm 1945 sản xuất công nghiệp chỉ bằng 38%, nông nghiệp chỉ bằng 50% so với năm 1938.
- Ở Italia, tổn thất khoảng 1/3 của cải quốc gia.
Câu 4: Năm 1990, ở nước Đức đã diễn ra sự kiện lịch sử gì ?
- A
- B
- C
- D
Ngày 3-10-1990, Cộng hòa Dân chủ Đức sáp nhập vào Cộng hòa Liên Bang Đức.=> nước Đức tái thống nhất. Ngày nay, Đức là một quốc gia có thế lực kinh tế, quân sự lớn mạnh nhất Tây Âu.
Câu 5: Theo "Kế hoạch Mác-san", Mĩ viện trợ cho các nước Tây Âu số tiền khoảng
- A
- B
- C
- D
"Kế hoạch Mác-san" được thực hiện từ năm 1948 đến năm 1951. Với kế hoạch này, Mĩ đã viện trợ cho Tây Âu một số tiền khoảng 17 tỉ USD.
Câu 6: Chính sách đối ngoại của các nước Tây Âu ngay sau Chiến tranh thế giới thứ hai là gì?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9, trang 41 ngay sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nhiều nước Tây Âu đã tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược nhằm khôi phục ách thống trị đối với các thuộc địa cũ.
Câu 7: Kế hoạch Mác-san mà Mĩ đề ra để viện trợ cho các nước Tây Âu còn được gọi là
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 41, để khôi phục nền kinh tế đất nước, năm 1948, 16 nước Tây Âu đã nhận viện trợ kinh tế của Mĩ theo "Kế hoạch phục hưng châu Âu" (còn được gọi là kế hoạch Mác-san).
Câu 8: Hiệp ước nào đã đánh dấu bước chuyển từ Cộng đồng châu Âu (EC) sang Liên minh châu Âu (EU) ?
- A
- B
- C
- D
Ngày 7-12-1991, các nước thành viên EC kí Hiệp ước Maxtrích (Hà Lan), có hiệu lực từ ngày 1-1-1993 đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU).
Câu 9: Xu hướng liên kết khu vực ở Tây Âu sau Chiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu từ lĩnh vực
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9, trang 42, sau Chiến tranh thế giới thứ hai, nhất là từ năm 1950, khi nền kinh tế các nước Tây Âu được khôi phục, một xu hướng ngày càng nổi bật là sự liên kết kinh tế giữa các nước trong khu vực.
Câu 10: Khi kinh tế được khôi phục, giai cấp tư sản ở Tây Âu đã có hành động gì ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9, trang 41, do được củng cố thế lực, giai cấp tư sản cầm quyền ở các nước Tây Âu tìm cách thu hẹp quyền tự do dân chủ, xóa bỏ các cải cách tiến bộ đã thực hiện trước đây.
Câu 11: Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) do Mĩ lập ra nhằm mục đích gì ?
- A
- B
- C
- D
Khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) do Mĩ lập ra năm 1949 nhằm mục đích chống lại Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa Đông Âu.
Lưu ý :
Hoạt động trên của Mĩ là một trong những điều kiện dẫn tới tình trạng Chiến tranh lạnh giữa Liên Xô và Mĩ từ năm 1947 đến năm 1989, lôi kéo nhiều quốc gia vào cục diện này, gây nên tình trạng căng thẳng trong quan hệ quốc tế.
Câu 12: Từ những năm 60 – 70 của thế kỉ XX, quốc gia nào ở Tây Âu vươn lên thành cường quốc công nghiệp thứ ba trong thế giới tư bản chủ nghĩa?
- A
- B
- C
- D
Sau Chiến tranh thế giớ thứ hai, Mĩ, Anh, Pháp chiếm đóng khu vực phía tây nước Đức. Tháng 9/1949, Nhà nước Cộng hòa Liên bang Đức được thành lập. Nhờ những giúp đỡ của Mĩ, Anh, Pháp, kinh tế Cộng hòa Liên bang Đức được phục hồi và phát triển nhanh chóng. Từ những năm 60 và 70 của thế kỉ XX, sản xuất công nghiệp của Cộng hòa Liên bang Đức đã vươn lên đứng thứ ba trong thế giới tư bản chủ nghĩa, sau Mĩ và Nhật Bản.
Như vậy, Từ những năm 60 – 70 của thế kỉ XX, Cộng hòa Liên bang Đức đã vươn lên thành cường quốc công nghiệp thứ ba trong thế giới tư bản chủ nghĩa.
Câu 13: Để khôi phục nền kinh tế, các nước Tây Âu đã dựa vào nguồn viện trợ của nước nào ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 41, để khôi phục nền kinh tế đất nước, năm 1948, 16 nước Tây Âu đã nhận viện trợ kinh tế của Mĩ theo "Kế hoạch phục hưng châu Âu" (còn được gọi là kế hoạch Mác-san).
Câu 14: Đến cuối thập kỉ 90 của thế kỉ XX, tổ chức nào được đánh giá là liên minh kinh tế - chính trị lớn nhất hành tinh ?
- A
- B
- C
- D
Đến cuối thập kỉ 90, EU chiếm ¼ GDP của thế giới, 1/3 tổng sản phẩm công nghiệp thế giới.
= > EU đã trở thành tổ chức liên kết chính trị- kinh tế lớn nhất hành tinh.