Danh từ

A. Nội dung bài học

B. Bài tập luyện tập

Bài 1: Tìm các danh từ chỉ đơn vị trong các câu sau:

A. Muốn hỏi con gái ta, hãy về sắm đủ một chĩnh vàng cốm, mười tấm lụa đào, mười con lợn béo, mười vò rượu tăm đem sang đây.

   (Sọ Dừa)

B. Vua vẽ một thỏi vàng, thấy còn nhỏ quá, lại vẽ một thỏi thứ hai lớn hơn.

   (Cây bút thần)

C. Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện ngẫu với nhau.

   (Thầy bói xem voi)

Gợi ý

A. Chĩnh, tấm, con, vò.

B. Thỏi.

C. Ông.

Bài 2: Hãy giải thích tại sao từ sọ dừa trong hai trường hợp dưới đây (trích trong truyện Sọ Dừa) được viết khác nhau:

A. Một hôm, trời nắng to, người vợ vào rừng hái củi cho chủ, khái nước quá mà không tìm thấy suối. Thấy cái sọ dừa bên gốc cây to đựng đầy nước mưa, bà bưng lên uống. Thế rồi bà có mang.

B. Lớn lên, Sọ Dừa vẫn không khác lúc nhỏ, cứ lăn lông lốc trong nhà, chẳng làm được việc gì.

Gợi ý

- Từ Sọ Dừa trong câu (a) là danh từ chung chỉ vật

- Từ Sọ Dừa trong câu (b) la danh từ riêng chỉ người

Bài 3: Cho các tên tổ chức, cơ quan, trường học sau:

- phòng giáo dục và đào tạo huyện thanh oai

- bộ giáo dục và đào tạo

- nhà xuất bản đại học quốc gia hà nội

- trường trung học cơ sở Trần hưng đạo

- Trường đại học khoa học xã hội và nhân văn

- Cộng hòa xã hội chủ nghĩa việt nam

Hãy viết hoa tên các cơ quan, trường học đó theo đúng quy tắc đã học?

Gợi ý

- Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Thanh Oai.

- Bộ Giáo dục và Đào tạo.

- Nhà xuất bản Đại học Quốc gia Hà Nội.

- Trường Trung học cơ sở Trần Hưng Đạo.

- Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn.

- Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Bài 4: Trong truyện Cây bút thần có những câu văn sau:

Nhà nào không có cày, em vẽ cho cày.

Nhà nào không có cuốc, em vẽ cho cuốc.

Nhà nào không có đèn, em vẽ cho đèn.

Nhà nào không có thùng múc nước, em vẽ cho thùng.

A. Hãy tìm những danh từ chỉ sự vật trong các câu văn trên?

B. Có nên thêm từ “cái” vào trước mỗi danh từ chỉ sự vật trong những câu đó không?Vì sao?

Gợi ý:

A. Những danh từ chỉ sự vật trong các câu văn trên: nhà, cày, cuốc, đèn, thùng, nước

B. Không nên thêm từ “cái” vào trước mỗi danh từ chỉ sự vật trong các câu đó vì câu văn chỉ cần danh từ nêu sự vật là đã đủ, không cần thêm danh từ nêu đơn vị. Mặt khác không có danh từ chỉ đơn vị “cái”, có thể hiểu Mã Lương vẽ cho mỗi nhà với số lượng nào đó, không hạn định, tùy nhu cầu.

Phần trắc nghiệm

Câu 1. Thế nào là danh từ?

A. Những từ biểu đạt sự vật tồn tại trong thực tế khách quan: từ chỉ người, sự vật, khái niệm

B. Danh từ là những từ chỉ hoạt động, tính chất của sự vật

C. Danh từ là những từ bổ sung ý nghĩa cho động và tính từ

D. Danh từ là những hư từ

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Câu 2. Danh từ được phân loại thành:

A. 2 loại lớn: danh từ chỉ sự vật, danh từ chỉ đơn vị

B. 3 loại: danh từ chỉ đơn vị, chỉ sự vật, danh từ chung và riêng

C. 4 loại: danh từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm

D. Không phân chia được

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Câu 3. Danh từ chỉ đơn vị được phân chia thành?

A. Danh từ chung và danh từ riêng

B. Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên, đơn vị quy ước

C. Danh từ chỉ hiện tượng, danh từ chỉ sự vật

D. Danh từ chỉ khái niệm và danh từ chỉ đơn vị ước chừng

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Câu 4. “Danh từ chỉ sự vật nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm…” có thể nêu ra một số danh từ chỉ sự vật như?

A. Sách, báo, nhà cửa B. Đã, sẽ, đang

C. Rất, quá, lắm D. Đi, chạy, nhảy

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Câu 5. Các từ chỉ đơn vị quy ước chính xác như mét, ki-lo-met, tạ, yến, tấn, héc ta, đúng hay sai?

A. Đúng B. Sai

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Câu 6. Cho câu sau: “Cái chàng Dế Choắt, người gầy gò và dài lêu nghêu như một gã nghiện thuốc phiện” có mấy danh từ?

A. 4 B. 5

C. 6 D. 7

Hướng dẫn giải:

Đáp án C

Câu 7. Các từ như: nắm, mớ, đàn, cây, que, bó, quãng, vốc, nắm, dúm… là những từ chỉ đơn vị quy ước ước chừng, đúng hay sai?

A. Đúng B. Sai

Đáp án A

Hướng dẫn giải:

Câu 8. Tìm danh từ chỉ đơn vị trong câu sau: Một tai họa đến mà đứa ích kỉ thì không thể biết trước được.

A. Một B. Đứa

C. ích kỉ D. Cả A và B

Hướng dẫn giải:

Câu 9. Tìm danh từ chỉ đơn vị, không gian, thời gian:

A. Khoảnh, vùng, lúc, buổi B. Cái, quyển, thằng, con

C. Thìa, cốc, bơ, gáo D. Bọn, tụi, toán

Hướng dẫn giải:

Đáp án A

Câu 10. Danh từ chỉ đơn vị tính toán quy ước không chính xác?

A. Đoạn, miếng, mẩu, khúc B. Lúc, buổi, hồi, dạo

C. Thìa, cốc, bơ, thúng D. Khóm, bụi, cụm

Hướng dẫn giải:

Đáp án A