Năng lượng trong dao động điều hòa

Năng lượng trong dao động điều hòa

4.7/5

Tác giả: Thầy Tùng

Đăng ngày: 19 Aug 2022

Lưu về Facebook:
Hình minh họa Năng lượng trong dao động điều hòa

Lý thuyết về Năng lượng trong dao động điều hòa

 

Động năng ${{\text{W}}_{d}}=\dfrac{1}{2}m.{{v}^{2}}=\dfrac{1}{2}m{{\left( -\omega \text{A}\sin \left( \omega t+\varphi  \right) \right)}^{2}}=\dfrac{1}{2}m.{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}{{\sin }^{2}}\left( \omega t+\varphi  \right)\left( J \right)$

$=\dfrac{1}{2}m.{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}\left( \dfrac{1-c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi  \right)}{2} \right)=\dfrac{1}{4}m.{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}-\dfrac{1}{4}m.{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi  \right)\left( J \right)$

$\Rightarrow {{\text{W}}_{d}}=\dfrac{\text{W}}{2}+\dfrac{\text{W}}{2}c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi +\pi  \right)\left( J \right)$

$\Rightarrow {{\text{W}}_{dm\text{ax}}}=\dfrac{1}{2}m.{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}=\dfrac{1}{2}m.{{V}_{o}}^{2}\left( J \right)$

Thế năng của con lắc lò xo :${{\text{W}}_{t}}=\dfrac{1}{2}K.{{x}^{2}}=\dfrac{1}{2}K.{{\left( A\cos \left( \omega t+\varphi  \right) \right)}^{2}}=\dfrac{1}{2}K{{A}^{2}}c\text{o}{{\text{s}}^{2}}\left( \omega t+\varphi  \right)\left( J \right)$

$=\dfrac{1}{2}K.{{A}^{2}}\left( \dfrac{1+c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi  \right)}{2} \right)=\dfrac{1}{4}K.{{A}^{2}}+\dfrac{1}{4}K.{{A}^{2}}c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi  \right)\left( J \right)$

$\Rightarrow {{\text{W}}_{t}}=\dfrac{\text{W}}{2}+\dfrac{\text{W}}{2}c\text{os}\left( 2\omega t+2\varphi  \right)\left( J \right)$

$\Rightarrow {{\text{W}}_{t\max }}=\dfrac{1}{2}K.{{A}^{2}}$

Thế năng của con lắc đơn

${{\text{W}}_{t}}=mgz=mg\ell \left( 1-c\text{os}\alpha  \right)\left( J \right)$$\Rightarrow {{\text{W}}_{t\max }}=mg\ell \left( 1-c\text{os}{{\alpha }_{0}} \right)$

Nhận xét

+) Động năng và thế năng biến thiên tuần hoàn cùng biên độ là $\left( \dfrac{\text{W}}{2} \right)$; cùng tần số góc$\left( {{\omega }_{d}}={{\omega }_{t}}=2\omega  \right)$, nhưng ngược pha dao động với nhau.

+) Đặt ${{T}_{d}}$ là chu kỳ của động năng; ${{T}_{t}}$ là chu kỳ của thế năng: ${{T}_{d}}={{T}_{t}}=\dfrac{T}{2}(s)$

+) Đặt ${{f}_{d}}$ là tần số của động năng; ${{f}_{t}}$ là tần số của thế năng: ${{f}_{d}}={{f}_{t}}=2f(Hz)$

+) Thời gian liên tiếp để động năng và thế năng bằng nhau: $t=\dfrac{T}{4}$

 

Bài tập tự luyện có đáp án

Câu 1: Phát biểu nào sau đây về động năng của một vật dao động điều hòa với chu kì T là đúng

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Vật biến thiên điều hòa với tần số góc $ \omega $ thì động năng của vật biên thiên với tần số góc $ 2\omega $ mà $ T=\dfrac{2\pi }{\omega } $ nên vật biến thiên điều hòa với chu kì T thì động năng biến đổi tuần hoàn với chu kì $ \dfrac{T}{2} $

Câu 2: Con lắc đơn dao động điều hòa từ vị trí cân bằng ra vị trí biên thì

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khi vật dao động từ vị trí cân bằng ra vị trí biên thì li độ góc của vật tăng dần,vận tốc của vật giảm dần nên thế năng của vật tăng dần và động năng của vật giảm dần

Câu 3: Một vật nhỏ khối lượng m dao động điều hòa trên trục Ox theo phương trình $ \text{x=Acos}\omega \text{t} $ . Thế năng của vật tại thời điểm t là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Thế năng của vật được xác định: $ {{\text{W}}_{t}}=\dfrac{1}{2}k{{\text{x}}^{2}}=\dfrac{1}{2}\text{m}{{\omega }^{2}}{{\text{A}}^{2}}\text{co}{{\text{s}}^{2}}\omega t $

Câu 4: Một vật nhỏ dao động điều hòa trên trục Ox có phương trình vận tốc $ \text{v=A}\omega c\text{os}\omega \text{t} $ . Thế năng của vật tại thời điểm t là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Phương trình vận tốc $ \text{v=A}\omega c\text{os}\omega \text{t} $ mà $ \text{v=}{{\text{x}}^{'}} $ nên phương trình li độ x là $ x=Asin\omega t $ nên thế năng của vật $ {{\text{W}}_{t}}=\dfrac{1}{2}k{{\text{x}}^{2}}=\dfrac{1}{2}\text{m}{{\omega }^{2}}{{\text{A}}^{2}}{{\sin }^{2}}\omega t $

Câu 5: Một con lắc lò xo dao động điều hòa, mốc thế năng được chọn tại vị trí cân bằng của vật nhỏ, khi gia tốc có độ lớn đang giảm thì đại lượng nào sau đây đang giảm?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khi gia tốc của vật có độ lớn đang giảm tức là vật đang chuyển động hướng về vị trí cân bằng, khi đó li độ x của vật giảm, mà $ {{\text{W}}_{t}}=\dfrac{1}{2}k{{\text{x}}^{2}} $ nên thế năng của vật cũng đang giảm.

Câu 6: Một chất điểm có khối lượng m, dao động điều hòa với biên độ A và tần số góc $ \omega $ . Cơ năng dao động của chất điểm là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Cơ năng của dao động được xác định bằng biểu thức. $ E=\dfrac{1}{2} m{{\omega }^ 2 }{ A ^ 2 } $

Câu 7: Lực kéo về tác dụng vào một vật biến thiên điều hòa với tần số f thì động năng của vật biên thiên tuần hoàn theo thời gian với tần số

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sự phụ thuộc lực kéo về theo li độ trong dao động điều hòa có dạng: x\[F=-kx=-k\text{A}.c\text{os(}\omega \text{t+}\varphi \text{)}\] nên F biên thiên điều hòa với tần số góc bằng tần số góc của vật, mặt khác động năng của vật biến thiên tuần hoàn với tần số góc \[2\omega \] mà \[\omega =2\pi f\]nên vật biến thiên điều hòa với tần số f thì động năng biến thiên tuần hoàn với tần số $2f$.

Câu 8: Khi nói về năng lượng của một vật dao động điều hòa, phát biểu nào sau đây là đúng?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

$ {{\text{W}}_{d}}={{\text{W}}_{t}}=\dfrac{\text{W}}{2} $ $ \Rightarrow \dfrac{1}{2}k{{\text{x}}^{2}}=\dfrac{1}{4}k{{\text{A}}^{2}} $ $ \Rightarrow x=\pm \dfrac{A\sqrt{2}}{2} $

Trong một chu kì vật đi qua 2 vị trí $ \pm \dfrac{A\sqrt{2}}{2} $ bốn lần nên trong mỗi chu kì có 4 thời điểm mà động năng bằng thế năng

Câu 9: Phương trình dao động cơ của chất điểm khối lượng m là $ x=Ac\text{os2}\pi \text{t} $ động năng của nó biên thiên theo thời gian theo phương trình

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Động năng có phương trình: \[ \dfrac{m{{\omega }^{2}}.{{A}^{2}}}{4}(1-c\text{os4}\pi \text{t)} \].

Câu 10: Nếu một vật dao động điều hòa với tần số f thì động năng và thế năng biến thiên tuần hoàn với tần số

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Vật biến thiên điều hòa với tần số góc $ \omega $ thì động năng và thế năng của vật biên thiên với tần số góc $ 2\omega $ mà $ \omega =2\pi f $ nên vật biến thiên điều hòa với tần số f thì động năng và thế năng biến thiên tuần hoàn với tần số 2f

Câu 11: Một con lắc đơn có chiều dài l, một đầu gắn vật nhỏ khối lượng m đang dao động điều hòa, mốc thế năng tại vị trí cân bằng. Thế năng của con lắc ở li độ góc $ \alpha $ là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Thế năng của con lắc đơn dao động điều hòa tại vị trí li độ góc $ \alpha $ là: $ \dfrac{mgl{{\alpha }^{2}}}{2} $

Câu 12: Phát biểu nào sau đây về động năng và thế năng trong dao động điều hòa là không đúng:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Biểu thức động năng: $ {{\text{W}}_{d}}=\dfrac{1}{2}m{{v}^{2}}=\dfrac{1}{2}m{{A}^{2}}{{\omega }^{2}}{{\sin }^{2}}(\omega t+\varphi )=\dfrac{1}{2}(m{{A}^{2}}{{\omega }^{2}}-c\text{os(2}\omega t+2\varphi )) $ nên động năng biến thiên tuần hoàn với tần số $ \text{2}\omega $ mà vận tốc biên thiên điều hòa với tần số góc $ \omega $

Câu 13: Phát biểu nào sau đây về động năng và thế năng trong dao động điều hòa là không đúng:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khi gia tốc của vật đạt giá trị cực tiểu tức là vật đnag ở vị trí cân bằng khi đó x = 0, mà $ {{\text{W}}_{t}}=\dfrac{1}{2}k{{\text{x}}^{2}}=0 $

Vậy khi gia tốc đạt giá trị cực tiểu thì thế năng của vật bằng không