1. Tính bazơ yếu
a. Tác dụng với nước
\[N{{H}_{3}}+{{H}_{2}}O\] $\rightleftarrows $ \[N{{H}_{4}}^{+}+O{{H}^{-}}\]
- Thành phần dung dịch amoniac gồm: \[N{{H}_{3}},N{{H}_{4}}^{+},O{{H}^{-}},{{H}_{2}}O\]
- Dung dịch \[N{{H}_{3}}\] là một dung dịch bazơ yếu làm quỳ tím hóa xanh.
b. Tác dụng với dung dịch muối tạo thành kết tủa hiđroxit
\[AlC{{l}_{3}}+3N{{H}_{3}}+3{{H}_{2}}O\] $\to $ \[Al{{\left( OH \right)}_{3}}\downarrow +3N{{H}_{4}}Cl\]
\[A{{l}^{3+}}+3N{{H}_{3}}+3{{H}_{2}}O\] $\to $ \[Al{{\left( OH \right)}_{3}}\downarrow +3N{{H}_{4}}^{+}\]
c. Tác dụng với axit tạo muối amoni
\[N{{H}_{3}}+HCl\to N{{H}_{4}}Cl\] (amoni clorua)
Hiện tượng: khi cho khí $N{{H}_{3}}$ tác dụng với khí HCl là tạo ra khói trắng: $N{{H}_{4}}Cl$ \[2N{{H}_{3}}+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to {{\left( N{{H}_{4}} \right)}_{2}}S{{O}_{4}}\](amonisunfat)
2. Khả năng tạo phức của dung dịch NH3
Dung dịch \[N{{H}_{3}}\] có khả năng hòa tan hiđroxit, oxit hay muối ít tan của 1 số kim loại, tạo thành dung dịch phức chất như: $Zn{{(OH)}_{2}};$ $Cu{{(OH)}_{2}};\,$ $AgCl$ ; $Ni{{(OH)}_{2}}$; $A{{g}_{2}}O$
\[AgCl+2N{{H}_{3}}\to \left[ Ag{{\left( N{{H}_{3}} \right)}_{2}} \right]Cl\]
\[Cu{{\left( OH \right)}_{2}}+4N{{H}_{3}}\to \left[ Cu{{\left( N{{H}_{3}} \right)}_{4}} \right]{{\left( OH \right)}_{2}}\] (màu xanh thẫm)
Chú ý: nếu cho $N{{H}_{3}}$ đến dư vào dung dịch $C{{u}^{2+}}$, hiện tượng quan sát được sẽ là: ban đầu có kết tủa màu xanh sau đó kết tủa tan dần tạo dung dịch màu xanh thẫm
Amoniac là một bazơ yếu
$ N{ H _ 3 }+{ H ^ + }\to NH_ 4 ^ + $
Dung dịch amoniac thể hiện tính bazơ khi phản ứng với axit, muối, chất chỉ thị.
$ \to $ amoniac thể hiện tính bazơ khi tác dụng với axit $ HCl $
Dung dịch amoniac có tính bazơ nên làm quỳ tím chuyển sang màu xanh
HCl đặc phản ứng với $ N{ H _ 3 } $ đặc theo phương trình phản ứng:
$ HCl+N{ H _ 3 }\to N{ H _ 4 }Cl $
Khói trắng là $ N{ H _ 4 }Cl $
Dung dịch $ N{ H _ 3 } $ có tính bazơ nên làm đổi màu dung dịch phenolphtalein sang màu hồng.
Phương trình ion: $ 2N{ H _ 3 }+2{ H ^ + }+SO_ 4 ^{2-}\to 2NH_ 4 ^ + +SO_ 4 ^{2-} $
Phương trình ion thu gọn: $ N{ H _ 3 }+{ H ^ + }\to NH_ 4 ^ + $
$ 2N{ H _ 3 }+2{ H _ 2 }O+CuS{ O _ 4 }\to Cu{{(OH)}_ 2 }+{{(N{ H _ 4 })}_ 2 }S{ O _ 4 } $
$ Cu{{(OH)}_ 2 }+4N{ H _ 3 }\to Cu{{(N{ H _ 3 })}_ 4 }{{(OH)}_ 2 } $
Phức $ Cu{{(N{ H _ 3 })}_ 4 }{{(OH)}_ 2 } $ có màu xanh đậm
Vì dung dịch amoniac là một bazơ yếu nên có phản ứng màu với dung dịch phenolphtalein, làm dung dịch phenolphtalein chuyển sang màu hồng.