Số từ và lượng từ

A. Nội dung bài học

Số từ

- Số từ là những từ chỉ số lượng và thứ tự của sự vật. Khi biểu thị số lượng sự vật, số từ thường đứng trước danh từ. Khi biểu thị thứ tự, số từ đứng sau danh từ.

Lượng từ

- Là những từ chỉ lượng ít hay nhiều của sự vật

- Phân loại lượng từ:

   + Nhóm chỉ ý nghĩa toàn thể

   + Nhóm chỉ ý nghĩa tập thể hay phân phối

B. Bài tập luyện tập

Bài 1: Điền số từ thích hợp vào các câu văn, câu thơ dưới đây:

A.

... đàn cò trắng bay tung

Bên nam bên nữ ta cùng hát lên

(Theo ca dao)

B.

Chiều chiều ra đứng ngõ sau

Trông về quê mẹ ruột đau... chiều

(Theo ca dao)

C.

Yêu nhau cau... bổ...

Ghét nhau cau... bổ ra làm...

(Theo ca dao)

D. Cây đa... năm nay đã gắn liền với thời thơ ấu của chúng tôi. Nói đúng hơn đó là cả... tào cổ kính hơn cả thân cây..... ,..... đứa bé chúng tôi bắt tay nhau ôm không xuể. Cành cây lớn hơn cột đình.

(Theo Nguyễn Khắc Viện)

Gợi ý:

A. Một. B. Chín.

C. Sáu, ba, sáu, mười. D. Nghìn, một, chín, mười.

Bài 2: Điền lượng từ “mỗi”, “những”, “cả” thích hợp vào chỗ chấm:

A.

Quê hương... người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi.

(Theo Đỗ Trung Quân)

B.

Tiếng hót trong bằng nước

Tiếng hót cao bằng mây

... làn gió thơ ngây

Truyền âm thanh đi khắp.

(Theo Xuân Quỳnh)

C.

Đẹp lắm anh ơi! Con sông Ngàn Phố

Trắng... đôi bờ hoa bưởi trắng phau

(Theo Tô Hùng)

D. Từ đó lão Miệng, bác Tai, cô Mắt, cậu Chân, cậu Tay lại sống thân mật với nhau,... người một việc, không ai tị ai cả.

(Theo Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng)

Gơi ý:

A. Mỗi B. Những

C. Cả. D. Mỗi

Bài 3: Em hãy viết một đoạn văn về chủ đề mùa thu trong đó sử dụng số từ và lượng từ?

Gợi ý:

Tham khảo đoạn văn sau:

Bầu trời mùa thu thật đẹp, nó trong xanh và cao vời vợi, những đám mây cũng trở nên nhiều màu sắc. Xa xa, từng đàn chim hót líu lo, bay chao qua chao lại như những lũ trẻ tinh nghịch chơi trò đuổi bắt nhau. Lũ ong bướm rộn ràng bay trên những cánh hoa nho nhỏ như đang thì thầm với thiên nhiên. Cánh đồng đang vào mùa thu hoạch nên cũng chín vàng óng ả khiến cho bác nông dân vui vẻ khi được mùa. Mùa thu cũng là mùa tựu trường, mùa đón ông trăng. Đó là một trong những bốn mùa mà em yêu thích nhất.

Số từ: một

Lượng từ: từng, những, lũ

Bài 4: Lựa chọn các từ mấy, trăm, nghìn, vạn điền vào chỗ trống thích hợp cho các câu ca dao sau:

- Yêu nhau... núi cũng trèo

... sông cũng lội,.... đèo cũng qua.

-... năm bia đá thì mòn

... năm bia miệng vẫn còn trơ trơ

-... năm đành lỗi hẹn hò

Cây đa, bến cũ, con đò khác xưa

- Ở gần chẳng bén duyên cho

Xa xôi cách... lần đò cũng đi

Gợi ý

- Yêu nhau mấy núi cũng trèo

Mấy sông cũng lội, mấy đèo cũng qua.

- Trăm năm bia đá thì mòn

Ngàn năm bia miệng vẫn còn trơ trơ

- Trăm năm đành lỗi hẹn hò,

Cây đa, bến cũ, con đò khác xưa

- Ở gần chẳng bén duyên cho,

Xa xôi cách mấy lần đò cũng đi.