Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
Lý thuyết về Hấp thụ chất dinh dưỡng và thải phân
I, Hấp thu chất dinh dưỡng
- Ruột non là nơi hấp thụ chất dinh dưỡng
- Cấu tạo ruột non phù hợp với việc hấp thụ chất dinh dưỡng
+ Ruột dài 2,8 – 3m
+ Tổng diện tích bề mặt 500 \[{m^2}\]
+ Niêm mạc ruột có nhiều nếp gấp
+ Có nhiều lông ruột và lông cực nhỏ
+ Mạng mao mạch máu và mạch bạch huyết phân bố dày đặc đến từng lông ruột
⇒ Ruột non đảm nhận tốt vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng.
- Ruột non là cơ quan hấp thụ chất dinh dưỡng nhiều nhất.
II. Con đường vận chuyển, hấp thu các chất và vai trò của gan
.jpg)
- Các chất dinh dưỡng sau khi được hấp thụ qua thành ruột sẽ đi theo hai con đường về tim:
+ Theo mao mạch bạch huyết: gồm vitamin tan trong dầu và 70% lipit.
+ Theo mao mạch máu: Các chất dinh dưỡng khác và 30% lipit.
|
Các chất được hấp thụ và vận chuyển theo máu |
Các chất được hấp thụ và vận chuyển theo bạch huyết |
|
Đường |
Lipit: các giọt lipit đã được nhũ tương hóa |
|
Axit béo, glyxêrin |
Các Vitamin tan trong dầu như A, D, E. |
|
Axit amin |
|
|
Các vitamin tan trong nước |
|
|
Các muối khoáng, nước |
|
- Vai trò của gan:
+ Điều hoà nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu ở mức ổn định, phần dư sẽ được biến đổi để tích trữ hoặc thải bỏ
+ Khử các chất độc bị lọt vào cùng các chất dinh dưỡng.
III. Thải phân
Vai trò chủ yếu của ruột già trong quá trình tiêu hóa là :
- Hấp thụ thêm nước còn cần thiết cho cơ thể
-Thải phân ra môi trường ngoài: Nhờ sự co bóp của các cơ hậu môn phối hợp với các cơ thành bụng.
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Ruột già xảy ra hoạt động nào dưới đây?
- A
- B
- C
- D
Hấp thụ lại nước.
Giải thích: Hầu hết các chất dinh dưỡng đã được hấp thụ qua thành ruột non, nhưng khi tới ruột già tỉ lệ nước trong phần còn lại của dịch thức ăn vẫn còn rất lớn nên tại ruột già chủ yếu xảy ra sự hấp thụ lại nước.
Câu 2: Các chất dinh dưỡng được hấp thụ qua đường máu sẽ đổ về đâu trước khi về tim?
- A
- B
- C
- D
Tĩnh mạch chủ dưới.
Giải thích: các chất dinh dưỡng với nồng độ thích hợp và không còn chất độc sau khi qua gan sẽ được đổ về tĩnh mạch chủ dưới về tim.
Câu 3: Lipit được hấp thụ vào trong cơ thể chủ yếu theo con đường nào?
- A
- B
- C
- D
+ 30% lipit được hấp thụ và vận chuyển theo đường máu và khoảng 70% lipit được hấp thụ và vận chuyển theo con đường bạch huyết.
Câu 4: Cho các đặc điểm sau:
1. Hệ thống mao mạch máu và mao mạch bạch huyết dày đặc, phân bố tới từng lông ruột.
2. Lớp niêm mạc gấp nếp với các lông ruột dày đặc làm tăng diện tích bề mặt ruột non lên.
3. Kích thước rất dài (2,8 - 3 mét ở người trưởng thành).
Có bao nhiêu đặc điểm của ruột non giúp nó hấp thu chất dinh dưỡng?
- A
- B
- C
- D
3.
Giải thích: đây là phần kiến thức cơ bản, các em xem lại SGK Sinh học 8.
Câu 5: Vai trò chủ yếu của ruột già là gì?
- A
- B
- C
- D
Hấp thụ nước và thải phân.
Giải thích: ruột già là đoạn cuối cùng của ống tiêu hóa, do các chất dinh dưỡng đã được hấp thụ gần như hoàn toàn ở ruột non nên ruột già chỉ có vai trò chủ yếu là hấp thụ nước và thải phân.
Câu 6: Đâu là hoạt động diễn ra ở ruột già có sự co bóp của các cơ hậu môn phối hợp với các cơ thành bụng?
- A
- B
- C
- D
Thải phân.
Giải thích: đây là phần kiến thức cơ bản, các em xem lại SGK Sinh học 8.
Câu 7: Phát biểu nào sau đây chưa chính xác khi nói về các cơ quan thuộc hệ tiêu hóa?
- A
- B
- C
- D
Dạ dày là bộ phận chính giúp hấp thụ chất dinh dưỡng của ống tiêu hóa.
Giải thích: ruột non mới là bộ phận chính giúp hấp thụ chất dinh dưỡng của ống tiêu hóa.
Câu 8: Cơ quan nào sau đây có chức năng khử độc nếu chất độc từ hệ tiêu hóa đi vào máu?
- A
- B
- C
- D
Gan.
Giải thích: đây là phần kiến thức cơ bản, các em xem lại SGK Sinh học 8.
Câu 9: Có bao nhiêu phần trăm lipit được vận chuyển theo con đường máu?
- A
- B
- C
- D
30%.
Giải thích: 70% lipit được vận chuyển con đường bạch huyết còn lại 30% lipit được vận chuyển theo con đường máu.
Câu 10: Trong ống tiêu hóa của người, vai trò hấp thụ các chất dinh dưỡng thuộc về bộ phận nào?
- A
- B
- C
- D
Ruột non.
Giải thích: Ruột non là phần dài nhất của ống tiêu hóa của người, lớp niêm mạc có các nếp gấp, lông ruột, lông cực nhỏ làm tổng diện tích tiếp xúc với thức ăn rất lớn; đồng thời có hệ thống mao mạch máu và mao mạch bạch huyết phân bố tới từng lông ruột làm tăng tối đa hiệu quả hấp thụ chất dinh dưỡng.
Câu 11: Một trong những vai trò quan trọng của gan là
- A
- B
- C
- D
Khử độc.
Giải thích: tại gan có các enzim giúp phân giải các chất độc giúp giải độc cho cơ thể, một lượng nhỏ chất độc có thể được hấp thụ theo thức ăn nên nếu không có gan cơ thể sẽ dần bị nhiễm độc.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới