Sóng điện từ có tần số hàng nghìn Hz trở lên là sóng vô tuyến.
Tầng điện li là một lớp khí quyển, trong đó các phần tử khí đã bị ion hóa rất mạnh dưới tác dụng của các tia tử ngoại trong ánh áng Mặt Trời. Tầng điện li kéo dài từ độ cao khoảng 80km đến độ cao khoảng 800km.
Thang sóng vô tuyến:
+ Sóng dài: bước sóng lớn hơn 3 km ít bị nước hấp thụ nên được dùng trong thông tin liên lạc dưới nước.
+ Sóng trung: bước sóng trong khoảng từ 200m đến 3km. Ban ngày bị hấp thụ mạnh nên không truyền được xa. Ban đêm ít bị hấp thụ, phản xạ tốt ở tầng điện li nên có thể truyền xa.
+ Sóng ngắn: bước sóng trong khoảng từ 10m đến 200m. Có năng lượng lớn, bị tầng điện li phản xạ mạnh xuống đất rồi từ mặt đất phản xạ lên tầng điện li. Do đó sóng ngắn có thể truyền đi rất xa trên mặt đất nên sóng ngắn dùng trong thông tin vô tuyến mặt đẩt
+ Sóng cực ngắn: bước sóng nhỏ hơn 10m. Không bị tầng điện li hấp thụ hoặc phản xạ nên nó có thể xuyên qua tầng điện li và được dùng trong thông tin vũ trụ. Sóng vô tuyến truyền hình dùng các sóng cực ngắn không truyền được xa trên mặt đất.
Chú ý: Sóng dài, sóng trung, sóng ngắn đều bị phản xạ ở tầng điện li.
- Sóng dài ít bị nước hấp thụ.
- Sóng trung : Ban ngày bị tầng điện li hấp thụ, ban đêm tầng điện li phản xạ sóng trung.
- Sóng ngắn : Bị tầng điện li phản xạ.
- Sóng cực ngắn : Không bị tầng điện li hấp thụ và phản xạ.
Do đó phát biểu sai : Sóng ngắn không bị nước hấp thụ nên được sử dụng thông tin dưới nước.
Sóng ngắn bị phản xạ mạnh nhất ở tầng điện li.
- Sóng dài ít bị nước hấp thụ.
- Thông tin sóng vô tuyến ở dưới nước phải sử dụng sóng ít bị nước hấp thụ đó là sóng dài.
- Sóng trung : ban đêm phản xạ tốt ở tầng điện li, ban ngày bị tầng điện li hấp thụ.
- Sóng điện từ có bước sóng càng lớn thì tần số càng nhỏ và năng lượng càng thấp.
Sóng cực ngắn được dùng trong truyền hình bằng sóng vô tuyến điện
- Sóng ngắn phản xạ tốt ở mặt đất và tầng điện li.
- Trong thông tin vô tuyến ở mặt đất giữa các địa phương khác nhau thì sóng ngắn do có tính chất trên nên đã phủ được các vùng trên mặt đất.
Sóng cực ngắn có thể xuyên qua tầng điện li.
Tầng điện li phản xạ mạnh với sóng ngắn. Các sóng cực ngắn hầu như không bị ảnh hưởng bởi tầng điện li, các sóng dài hầu như không truyền được.
- Sóng càng ngắn thì tần số càng cao và năng lượng càng lớn.
- Sóng vô tuyến là sóng điện từ có bước sóng lớn.
- Ban ngày tầng điện li hấp thụ sóng trung mạnh, ban đêm sóng trung ít bị tầng điện li hấp thụ.
Do đó phát biểu sai : Ban ngày máy thu bắt được sóng trung tốt hơn ban đêm.
- Thông tin liên lạc trong vũ trụ thì sóng phải truyền qua được tầng điện li.
- Sóng cực ngắn không bị tầng điện li phản xạ và hấp thụ.
Sóng truyền đi xa nhất trên mặt đất khi nguồn phát có cùng công suất đủ lớn là sóng ngắn vì sóng ngắn bị tầng điện phản xạ.
Sóng dài ít bị nước hấp thụ nên thường được dùng trong việc truyền thông tin trong nước.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới