Phong trào cách mạng Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất (1919 - 1925)

Thắng lợi của Cách mạng tháng Mười Nga đã có tác động lớn đến phong trào giải phóng dân tộc ở các nước phương Đông và phong trào công nhân ở các nước phương Tây trong việc cùng đấu tranh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đế quốc.

=> Sự kiện này đã tác động mạnh mẽ đến sự lựa chọn con đường giải phóng dân tộc của Nguyễn Ái Quốc.

Theo SGK Lịch sử 9 trang 59, dưới ảnh hưởng của Cách mạng tháng Mười Nga, phong trào giải phóng dân tộc ở các nước phương Đông và phong trào công nhân ở các nước tư bản đế quốc phương Tây đã có sự gắn bó mật thiết trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù chung là chủ nghĩa đế quốc.

Tháng 6-1925, Phan Bội Châu bị bắt ở Thượng Hải và bí mật giải về nước, kết án tử hình. Trước sức ép đấu tranh của quần chúng, thực dân Pháp đã buộc phải đưa Phan Bội Châu ra xét xử công khai và thay đổi bản án từ tử hình sang khổ sai chung thân.

Tháng 6/1924, Tâm Tâm xã cử Phạm Hồng Thái tổ chức cuộc ám sát toàn quyền Đông Dương Méc-lanh ở khách sạn Sa Diện (Quảng Châu - Trung Quốc) nhưng không thành công. Phạm Hồng Thái đã anh dũng hi sinh trên dòng Châu Giang. Sự kiện này được Trần Dân Tiên ví "như chim én nhỏ báo hiệu mùa xuân" vì nó đã cổ vũ, thúc đẩy phong trào tiến lên, mở màn thời đại đấu tranh mới của dân tộc.

Công nhân, viên chức ở các sở công thương của tư bản Pháp ở Bắc Kì vào năm 1922 đấu tranh đòi nghỉ chủ nhật có trả lương.

Theo SGK Lịch sử 9 trang 59, Đảng Cộng sản Pháp ra đời năm 1920, Đảng Cộng sản Trung Quốc ra đời năm 1921 đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc truyền bá chủ nghĩa Mác – Lê-nin vào Việt Nam.

Theo SGK Lịch sử 9 trang 59, giai cấp tư sản dân tộc nhân đà làm ăn thuận lợi sau Chiến tranh thế giới thứ nhất muốn vươn lên giành vị trí khá hơn trong nền kinh tế Việt Nam. Họ đã phát động các phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa (1919), đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn…

Tháng 6/1924, tại Sa Diện (Quảng Châu, Trung Quốc), Phạm Hồng Thái đã dùng bom ám sát viên Toàn quyền Đông Dương Méc-lanh. Tiếng bom của Phạm Hồng Thái đã cổ vũ thúc đẩy phong trào tiến lên. Đây là sự kiện tiêu biểu cho phong trào dân tộc dân chủ công khai.

Các phong trào đấu tranh của tư sản Việt Nam trong những năm 1919 - 1925 bao gồm:

- Phát động phong trào chấn hưng nội hóa, bai trừ ngoại hóa (1919).

- Đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn và độc quyền xuất cảng lúa gạo Nam Kì của tư bản Pháp (1923).

- Dùng báo chí để bênh vực quyền lợi cho mình.

- Một số tư sản và địa chủ lớn ở Nam Kì thành lập Đảng Lập hiến để tập hợp lực lượng, đưa ra một số khẩu hiệu đòi tự do, dân chủ.

Thành lập  các tổ chức chính trị: Đảng Thanh Niên, Hội Phục Việt là hoạt động của giai cấp tiểu tư sản.

Hai sự kiện nổi bật trong phong trào yêu nước dân chủ công khai giai đoạn 1919 - 1925 của giai cấp tiểu tư sản là cuộc đấu tranh đòi nhà cầm quyền Pháp thả cụ Phan Bội Châu và đám tang cụ Phan Châu Trinh. (SGK Lịch sử 9 tr 60)

Theo SGK Lịch sử 9 trang 59, tháng 3 – 1919, Quốc tế thứ ba (Quốc tế Cộng sản) được thành lập, đánh dấu một giai đoạn mới trong quá trình phát triển của phong trào cách mạng thế giới.

Thái độ chính trị của giai cấp tư sản Việt Nam trong phong trào dân tộc dân chủ 1919 – 1925 là đấu tranh vì lợi ích của giai cấp tư sản, dễ thỏa hiệp với thế lực thực dân. Chính vì thế, giai cấp tư sản không thể trở thành giai cấp lãnh đạo của cách mạng Việt Nam.

Theo SGK Lịch sử 9 trang 60, một số tư sản và địa chủ lớn ở Nam Kì đã thành lập Đảng Lập hiến để tập hợp lực lượng, đưa ra một số khẩu hiệu đòi tự do dân chủ để tranh thủ sự ủng hộ của quần chúng và gây áp lực với thực dân Pháp.

Theo SGK Lịch sử 9 trang 60, những năm đầu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, tuy các cuộc đấu tranh của công nhân còn lẻ tẻ, tự phát nhưng ý thức giai cấp phát triển nhanh chóng

Theo SGK Lịch sử 9 trang 59, giai cấp tư sản dân tộc nhân đà làm ăn thuận lợi sau chiến tranh muốn vươn lên giành vị trí khá hơn trong nền kinh tế Việt Nam. Họ đã phát động các phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa (1919), đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn…