Một số oxit quan trọng

Một số oxit quan trọng

4.1/5

Tác giả: Thầy Tùng

Đăng ngày: 19 Aug 2022

Lưu về Facebook:
Hình minh họa Một số oxit quan trọng

Lý thuyết về Một số oxit quan trọng

MỘT SỖ OXIT QUAN TRỌNG

A. CANXI OXIT

- Canxit oxit: CaO; tên thông thường là vôi sống, là chất rắn màu trắng

- CaO thuộc loại oxit bazơ, có đầy đủ tính chất hóa học của một oxit bazơ.

I. Tính chất hóa học

1. Tác dụng với nước

Thí nghiệm: Cho mẩu canxi oxit vào ống nghiệm, thêm nước vào, trộn đều rồi để yên ống nghiệm một thời gian

            + Hiện tượng: Phản ứng tỏa nhiệt, sinh ra chất rắn màu trắng, ít tan trong nước là \[Ca{{\left( OH \right)}_{2}}\]. Phản ứng này được gọi là phản ứng vôi tôi

            + PTHH: $CaO+{{H}_{2}}O\to Ca{{(OH)}_{2}}$

            \[Ca{{\left( OH \right)}_{2}}\] ít tan trong nước, phần tan tạo dung dịch bazơ.      

Ứng dụng: CaO có thể dùng để làm khô (hút nước) nhiều chất không phản ứng với nó

2. Tác dụng với axit

            $Ca{{O}_{(r)}}+2HC{{l}_{(dd)}}\to CaC{{l}_{2\,(dd)}}+{{H}_{2}}{{O}_{(l)}}$

Ứng dụng: nhờ tính chất này, canxi oixt được dùng để khử chua đất trồng trọt, xử lí nước thải của nhiều nhà máy hóa chất.

3. Tác dụng với oxit axit

            Để một mẩu canxi oxit trong không khí ở nhiệt độ thường, canxi oxit hấp thụ khí cacbon đioxit tạo thành canxi cacbonat

            $Ca{{O}_{(r)}}+C{{O}_{2\left( k \right)}}\to CaC{{O}_{3\,(r)}}$

Hệ quả: Canxi oxit sẽ giảm chất lượng nếu lưu giữ lâu ngày trong tự nhiên.

II. Điều chế canxi oxit

            Canxi oxit được sản xuất bằng phản ứng phân hủy canxi cacbonat (đá vôi) ở nhiệt độ cao: $CaC{{O}_{3}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}CaO+C{{O}_{2}}$

B. LƯU HUỲNH ĐIOXIT

- Lưu huỳnh đioxit còn được gọi là khí sunfurơ, CTHH là $S{{O}_{2}}$ .

 - Là chất khí, không màu, mùi hắc, độc (gây ho, viêm đường hô hấp)

 - Có đầy đủ tính chất hóa học của một oxit axit.

I. Tính chất hóa học

1. Tác dụng với nước

            Dẫn khí $S{{O}_{2}}$ vào cốc đựng nước cất, thử dung dịch thu được bằng quỳ tím, thấy quỳ tím chuyển sang màu đỏ. Dung dịch thu được là dung dịch axit sunfurơ ${{H}_{2}}S{{O}_{3}}$

            $S{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O\to {{H}_{2}}S{{O}_{3}}$

Hệ quả: $S{{O}_{2}}$ là chất gây ô nhiễm không khí, là một trong các nguyên nhân gây ra mưa axit.

2. Tác dụng với bazơ

            Dẫn khí $S{{O}_{2}}$ vào cốc đựng dung dịch $Ca{{(OH)}_{2}}$ dư, thấy xuất hiện kết tủa trắng là canxi sunfit: $CaS{{O}_{3}}$

            $Ca{{(OH)}_{2\,\,\,(dd)}}+S{{O}_{2\,\,(k)}}\to CaS{{O}_{3\,\,(r)}}+{{H}_{2}}{{O}_{(l)}}$

3. Tác dụng với oxit bazơ

            Lưu huỳnh đioxit tác dụng với oxit bazơ của các bazơ tan ($N{{a}_{2}}O;\,\,{{K}_{2}}O;\,\,CaO;\,\,BaO$ ) tạo thành muối sunfit

            $S{{O}_{2}}+N{{a}_{2}}O\to N{{a}_{2}}S{{O}_{3}}$

II. Ứng dụng

            - Phần lớn $S{{O}_{2}}$ được dùng để sản xuất ${{H}_{2}}S{{O}_{4}}$

            - $S{{O}_{2}}$ được dùng làm chất tẩy trắng bột gỗ trong công nghiệp giấy, chất diệt nấm mốc.

III. Điều chế lưu huỳnh đioxit

1. Trong phòng thí nghiệm

            Cho muối sunfit tác dụng với axit (HCl, ${{H}_{2}}S{{O}_{4}})$ , thu khí $S{{O}_{2}}$ vào lọ bằng cách đẩy không khí

            $N{{a}_{2}}S{{O}_{3}}+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to N{{a}_{2}}S{{O}_{4}}+{{H}_{2}}O+S{{O}_{2}}$

Cách khác: Cho Cu tác dụng với ${{H}_{2}}S{{O}_{4}}$ đặc nóng

            $Cu+2{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to CuS{{O}_{4}}+S{{O}_{2}}+2{{H}_{2}}O$

2. Trong công nghiệp

            - Đốt lưu huỳnh trong không khí: $S+{{O}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}S{{O}_{2}}$

            - Đốt quặng pirit sắt $Fe{{S}_{2}}$ thu được $S{{O}_{2}}$ : $4Fe{{S}_{2}}+11{{O}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}2F{{e}_{2}}{{O}_{3}}+8S{{O}_{2}}$               

Bài tập tự luyện có đáp án

Câu 1: Vôi sống có công thức hóa học là 

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Canxi oxit có tên thông thường là vôi sống. Công thức hóa học: CaO

Câu 2: Chất nào sau đây góp phần nhiều nhất vào sự hình thành mưa axit?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

$ S{{O}_{2}} $ là khí gây ô nhiễm không khí, là một trong các nguyên nhân gây nên mưa axit.

$ S{{O}_{2}} $ kết hợp với hơi nước có trong không khí tạo thành axit sunfurơ:

$ S{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O\to {{H}_{2}}S{{O}_{3}} $

Câu 3: Phản ứng nào sau đây dùng để điều chế lưu huỳnh đioxit trong phòng thí nghiệm?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Để điều chế $ S{{O}_{2}} $ trong phòng thí nghiệm, người ta cho muối sunfit tác dụng với axit như $ HCl,\,\,{{H}_{2}}S{{O}_{4}} $

Phản ứng dùng để điều chế lưu huỳnh đioxit trong phòng thí nghiệm là:

$ {{K}_{2}}S{{O}_{3}}+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to {{K}_{2}}S{{O}_{4}}+S{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O $

Câu 4: Khí $ S{{O}_{2}} $ có thể được tạo thành khi cho

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khí $ S{{O}_{2}} $ được tạo thành khi cho:

- Cu tác dụng với $ {{H}_{2}}S{{O}_{4}} $ đặc nóng : $ Cu+2{{H}_{2}}S{{O}_{4\,\,dac}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}CuS{{O}_{4}}+S{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O $

- Lưu huỳnh tác dụng với i Oxi: $ S+{{O}_{2}}\xrightarrow{{{t}^{o}}}S{{O}_{2}} $

- $ N{{a}_{2}}S{{O}_{3}} $ tác dụng với  $ {{H}_{2}}S{{O}_{4}} $ : $ N{{a}_{2}}S{{O}_{3}}+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to N{{a}_{2}}S{{O}_{4}}+{{H}_{2}}O+S{{O}_{2}} $

Câu 5: Canxi oxit (CaO) tác dụng với dãy chất nào trong dãy các chất sau?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tính chất hóa học của canxi oxit là:

- Tác dụng với nước: $ CaO+{{H}_{2}}O\to Ca{{(OH)}_{2}} $

- Tác dụng với axit: $ CaO+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to CaS{{O}_{4}}+{{H}_{2}}O $

- Tác dụng với oxit axit: $ CaO+C{{O}_{2}}\to CaC{{O}_{3}} $

Câu 6: Lưu huỳnh đioxit tác dụng với dãy chất nào sau đây?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tính chất hóa học của $ S{{O}_{2}} $ là:

- Tác dụng với nước: $ {{H}_{2}}O+S{{O}_{2}}\to {{H}_{2}}S{{O}_{3}} $

- Tác dụng với bazơ: $ S{{O}_{2}}+2NaOH\to N{{a}_{2}}S{{O}_{3}}+{{H}_{2}}O $

- Tác dụng với oxit bazơ: $ S{{O}_{2}}+CaO\to CaS{{O}_{3}} $

Câu 7: Nhờ tính chất hóa học nào sau đây mà canxi oxit được dùng để khử chua đất trồng trọt?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Nhờ tính chất hóa học tác dụng với axit mà canxi oxit được dùng để khử chua đất trồng trọt: $ CaO+2HCl\to CaC{{l}_{2}}+{{H}_{2}}O $

Câu 8: Oxit được dùng làm chất hút ẩm (chất làm khô) trong phòng thí nghiệm là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Canxi oxit có tính hút ẩm mạnh nên được dùng để làm khô nhiều chất không phản ứng với nó.

Câu 9: Khi cho CaO vào nước thu được

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khi cho CaO vào nước xảy ra phản ứng: $ CaO\text{ }+\text{ }{{H}_{2}}O\text{ }\to \text{ }Ca{{\left( OH \right)}_{2}} $

Vì $ Ca{{\left( OH \right)}_{2}} $ là chất ít tan trong nước, phần tan tạo thành dung dịch bazơ và còn 1 phần không tan lắng xuống

Câu 10: Khí $ S{{O}_{2}} $ được tạo thành từ phản ứng hóa học giữa

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khí $ S{{O}_{2}} $ được tạo thành từ cặp chất

$ N{{a}_{2}}S{{O}_{3}}+{{H}_{2}}S{{O}_{4}}\to N{{a}_{2}}S{{O}_{4}}+S{{O}_{2}}+{{H}_{2}}O $