KHÁI NIỆM KĨ THUẬT GEN VÀ CÔNG NGHỆ GEN
- Kĩ thuật gen (kĩ thuật di truyền) là các thao tác tác động lên ADN để chuyển một đoạn ADN mang một hoặc một cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận nhờ thể truyền.
- Thể truyền: là 1 phân tử ADN nhỏ có khả năng tự nhân đôi 1 cách độc lập với hệ gen của TB cũng như có thể gắn vào hệ gen của tế bào. Ví dụ: plasmit, virut hoặc 1 số NST nhân tạo...
- Các khâu của kĩ thuật gen
+ Bước 1: Tách ADN của tế bào cho và phân tử ADN dùng làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc virut
+ Bước 2: Tạo ADN tái tổ hợp. ADN ở tế bào cho và ADN làm thể truyền được cắt ở vị trí xác định nhờ enzim cắt chuyên biệt. Ghép ADN tế bào cho và ADN làm thể truyền bằng enzim nối.
+ Bước 3: Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận, tạo điều kiện cho gen đã ghép được biểu hiện
- Mục đích: tạo được các phân tử ADN lai tổng hợp ra những phân tử protein những sản phẩm biến đổi gen (vật nuôi, cây trồng, vi sinh vật …).
- Công nghệ gen là: ngành kĩ thuật về quy trình ứng dụng kĩ thuật gen.
Kĩ thuật chuyển gen là thao tác tác động lên ADN, để chuyển một đoạn ADN mang một gen hoặc một cụm gen từ tế bào của loài cho sang tế bào của loài nhận nhờ thể truyền.
Khái niệm SGK Sinh học lớp 9.
Kĩ thuật gen là các thao tác tác động lên ADN (Khái niệm cơ bản trong SGK Sinh học 9)
Công nghệ lên men.
(Khái niệm cơ bản trong SGK Sinh học 9).
Một số các sản phẩm sinh học là axit amin, prôtêin, vitamin, enzim, hoocmôn, kháng sinh,..
Mục đích của việc sử dụng kĩ thuật gen là để sản xuất ra các sản phẩm hàng hóa trên quy mô công nghiệp, giảm giá thành sản phấm phục vụ nhu cầu của con người
(SGK Sinh học 9)
Theo SGK sinh 9, kĩ thuật gen gồm 3 khâu cơ bản:
- Tách ADN NST của tế bào cho và tách phân tử ADN dùng làm thể truyền từ vi khuẩn hoặc vi rút.
- Tạo ADN tái tổ hợp.
- Chuyển ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận, tạo điều kiện cho gen ghép biểu hiện.
Theo SGK Sinh 9, tế bào nhận được dùng phổ biến hiện này là E. coli (vi khuẩn đường ruột) và nấm men.
Giống lúa "gạo vàng" có khả năng tổng hợp β - carôten (tiền chất tạo ra vitamin A) trong hạt được tạo ra nhờ ứng dụng của công nghệ gen, mà cụ thể là ứng dụng công nghệ gen trong việc tạo ra cây trồng biến đổi gen( SGK Sinh học 9)
Kĩ thuật gen được sử dụng để tạo ra các chủng vi sinh vật mới có khả năng sản xuất nhiều loại sản phẩm sinh học với đặc điểm là số lượng lớn và giá thành rẻ.
Ở Việt Nam đã chuyển được gen tổng hợp hoocmôn sinh trưởng của người vào cá trạch nên cá có khả năng tổng hợp được hoocmon sinh trưởng ở người.
Công nghệ sinh học.
(Khái niệm cơ bản trong SGK Sinh học lớp 9).