CHU KÌ TẾ BÀO
1. Khái niệm:
Chu kì tế bào là khoảng thời gian giữa 2 lần phân bào
2. Một chu kì tế bào gồm:
a. Kì trung gian
- Pha G1: tế bào tổng hợp các chất cần cho sinh trưởng
- Pha S: Nhân đôi ADN và NST
- Pha G2: Tổng hợp các chất cần cho phân bào
b. Nguyên phân
- Phân chia nhân
- Phân chia tế bào chất
(1) Ở pha G2, NST ở trạng thái đơn, sợi mảnh.
(2) Sau pha G2, tế bào diễn ra quá trình phiên mã.
(3) Nếu các cơ chế điều khiển phân bào bị hư hỏng, cơ thể có thể mắc bệnh ung thư.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) sai vì NST ở trạng thái kép.
(2) sai vì sau pha G2 tế bào diễn ra quá trình nguyên phân.
(3) đúng
NST ở cuối pha S có dạng thể kép, sợi mảnh do ADN vừa nhân đôi, NST chưa đóng xoắn.
(1) Ở pha G2 diễn ra sự tổng hợp protein có vai trò đối với sự hình thành phân bào.
(2) Một chu kì tế bào có hai thời kì rõ rệt là kì trung gian và nguyên phân.
(3) Thời gian của chu kì tế bào ở đa số các tế bào là giống nhau.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) đúng
(3) sai vì thời gian của chu kì tế bào ở các loại tế bào khác nhau là khác nhau, đặc trưng cho từng loại.
Hồng cầu được tạo ra từ các tế bào máu gốc trong tủy xương, đa số hồng cầu bị hủy ở lách. Tuy là một tế bào, hồng cầu trưởng thành lại không có nhân, ti thể hay ribôxôm. Vì thế tế bào hồng cầu không có quá trình nguyên phân và kì trung gian.
Ở pha G2, NST có dạng thể kép, sợi mảnh nên 46 NST kép và khối lượng tăng lên gấp đôi $ \mathbf{13},\mathbf{2}.\mathbf{1}{{\mathbf{0}}^{-\mathbf{12}}} $ gam.
(1) Khi các tế bào chuyển sang trạng thái phân hóa sớm, chúng mất khả năng phân chia.
(2) Kì trung gian gồm 4 pha: G1, S, G2, M.
(3) Ở pha G1, NST ở trạng thái đơn, sợi mảnh.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) sai vì kì trung gian gồm 3 pha: G1, S, G2.
(3) đúng.
NST ở pha G2 có dạng thể kép, sợi mảnh sau đó sẽ đóng xoắn dần khi vào kì đầu của quá trình nguyên phân.
(1) Ở pha G1 diễn ra quá trình tổng hợp ARN.
(2) Quá trình nhân đôi ADN và NST xảy ra ở pha S.
(3) R là điểm kiểm soát sự phân bào nguyên phân có ở cuối pha S.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) đúng.
(3) sai vì R là điểm kiểm soát sự phân bào nguyên phân có ở cuối pha G1.
Tế bào hồng cầu không có nhân nên không có kì trung gian cũng như quá trình nguyên phân.
(1) Tế bào hồng cầu có kì trung gian rất ngắn.
(2) Tế bào phôi có kì trung gian ngắn hơn tế bào thần kinh.
(3) Tế bào thần kinh có kì trung gian kéo dài suốt đời sống cơ thể.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) sai vì tế bào hồng cầu không có kì trung gian do nó không có nhân → không phân bào được.
(2) đúng vì tế bào phôi có chu kì tế bào ngắn khoảng 10 – 15 phút → kì trung gian ngắn trong khi đó tế bào thần kinh có kì trung gian kéo dài suốt đời sống cơ thể.
(3) đúng.
(1) Có 3 pha: G1, S và G2.
(2) Ở pha G1, tế bào tổng hợp các chất cần cho sự sinh trưởng.
(3) Ở pha G2, ADN nhân đôi, NST đơn nhân đôi thành NST kép.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) đúng.
(3) sai vì quá trình nhân đôi ADN và NST diễn ra ở pha S.
Tế bào vi khuẩn: phân chia kiểu trực phân nên không có kì trung gian.
NST ở pha G1 có dạng thể đơn, sợi mảnh tạo điều kiện thuận lợi cho tổng hợp ARN để tổng hợp protein.
(1) Thông thường, chu kì của đa số tế bào người kéo dài trên 20 giờ.
(2) Trong kì trung gian, pha S là thời kì sinh trưởng chủ yếu của tế bào.
(3) Kì trung gian chiếm khoảng 90% thời gian của chu kì tế bào.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) sai, trong kì trung gian, G1 là thời kì sinh trưởng chủ yếu của tế bào.
(3) đúng.
Ở pha G1, NST có dạng thể đơn, sợi mảnh, chưa nhân đôi nên vẫn là 46 NST và có khối lượng $ \mathbf{6},\mathbf{6}.\mathbf{1}{{\mathbf{0}}^{-\mathbf{12}}} $ gam.
Ung thư là sự nhân lên không kiểm soát của tế bào. Cơ thể béo phì là trạng thái dư thừa lượng mỡ do quá trình ăn uống không điều độ.
Trong một chu kì tế bào, kì trung gian chiếm phần lớn thời gian, lên tới khoảng 90% thời gian, 10% còn lại là quá trình nguyên phân.
Để gây đột biến hiệu quả nên gây đột biến consixin ở pha G2 do ở thời kì này NST đã nhân đôi và đây là lúc bắt đầu hình thành thoi phân bào, consixin cản trở sự hình thành thoi phân bào.
Tế bào vi khuẩn không có kì trung gian, tế bào ung thư có kì trung gian rất ngắn, tế bào thần kinh có kì trung gian kéo dài suốt đời sống.
(1) Thời gian của pha G1 ở tế bào phôi rất ngắn.
(2) Ở pha G1 diễn ra sự gia tăng tế bào chất và một vài bào quan khác nhau.
(3) Tế bào hồng cầu và tế bào vi khuẩn có kì trung gian rất ngắn.
Có bao nhiêu phát biểu đúng trong các phát biểu trên?
(1) đúng.
(2) đúng.
(3) sai vì tế bào vi khuẩn phân bào theo kiểu trực phân → không có kì trung gian, tế bào hồng không có nhân nên cũng không có quá trình phân bào.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới