Đề kiểm tra hsg hóa 9 thcs nguyễn khuyến 2020-2021 có đáp án

TRƯỜNG THCS

NGUYỄN KHUYẾN

(Đề có 02 trang)

ĐỀ KIỂM TRA HỌC SINH GIỎI LỚP 9 THÁNG 1

NĂM HỌC 2020- 2021

Môn: HOÁ HỌC

Thời gian làm bài: 150 phút

Câu

Nội dung

Điểm

1.1

(1,5đ)

a) Khi cho BaO vào dung dịch H₂SO₄ có phản ứng

BaO + H₂SO₄ → BaSO₄ + H₂O (1)

Nếu BaO_dư + H₂O → Ba(OH)₂ (2)

Kết tủa M là BaSO₄, còn dung dịch N có thể xảy ra hai trường hợp

*) Dung dịch N: Nếu H₂SO₄ dư (không có phản ứng (2)

Khi cho Al vào có phản ứng

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

Khí P là H₂ và dung dịch Q là Al₂(SO₄)₃. Cho dung dịch Na₂CO₃ vào có phản ứng

3 Na₂CO₃ + 3H₂O + Al₂(SO₄)₃ → 2Al(OH)₃↓ + 3Na₂SO₄ + 3CO₂

Kết tủa T là Al(OH)₃↓

*) Nếu BaO dư (có phản ứng (2)) thì dung dịch N là Ba(OH)₂, khi cho Al vào có phản ứng

2Al + Ba(OH)₂ + 2H₂O → Ba(AlO₂)₂ + 3H₂

Khí P là H₂, dung dịch Q là Ba(AlO₂)₂. Cho dung dịch Na₂CO₃ vào có phảnứng

Na₂CO₃ + Ba(AlO₂)₂ → BaCO₃ + 2NaAlO₂

Kết tủa T là BaCO₃

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

1.2

(1,5đ)

a. Dụng cụ: Giá sắt, kẹp, đèn cồn, lưới amiang, bình cầu, buret bầu (phễu chiết quả lê), nút cao su, ống dẫn khí, bình thủy tinh tam giác.

b. Hóa chất: muối sunfit (Na₂SO₃), axit (dd H₂SO₄) hoặc Cu, H₂SO₄ đặc

Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + SO₂ + H₂O

Cu + 2H₂SO₄ (đặc, nóng) → CuSO₄ + SO₂ + 2H₂O

c.Vai trò của bông tẩm dung dịch kiềm (NaOH hoặc Ca(OH)₂) là phản ứng với SO₂ khi nó đầy đến miệng tránh khí tràn ra ngoài làm ô nhiễm môi trường.

SO₂ + 2NaOH → Na₂SO₃ + H₂O

Hoặc: SO₂ + Ca(OH)­₂ → CaSO₃ + H₂O

d.Dùng giấy quỳ tím ẩm đặt gần miệng bình, khi giấy quỳ tím đổi màu thì dừng thu khí.

e.Dùng H₂SO₄ đặc để làm khô SO₂ vì axit đặc có tính háo nước và không phản ứng với SO₂.

Không dùng được CaO vì mặc dù CaO hút nước mạnh nhưng có phản ứng với SO₂.

f. NaCl (rắn) + H₂SO₄ (đặc, nóng) → NaHSO₄ + HCl

Hoặc: 2NaCl (rắn) + H₂SO₄ (đặc, nóng) → Na₂SO₄ + 2HCl

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

2.1

(1,5đ)

- Đun nóng các mẫu thử:

+ Có khí bay ra và có kết tủa trắng là: Ba(HCO₃)₂

Ba(HCO₃)₂ BaCO₃ + CO₂ + H₂O

+ Có khí mùi sốc thoát ra và không có kết tủa: KHSO₃

2KHSO₃ K₂CO₃ + SO₂ + H₂O

- Cho dung dịch Ba(HCO₃)₂ vào các mẫu thử còn lại :

+ Có khí bay ra và có kết tủa trắng là: KHSO₄

Ba(HCO₃)₂ + 2KHSO₄ BaSO₄ + K₂SO₄ + 2CO₂ + 2H₂O

+ Có kết tủa trắng là: K₂CO₃ và K₂SO₄

Ba(HCO₃)₂ + K₂CO₃ BaCO₃ + KHCO₃

Ba(HCO₃)₂ + K₂SO₄ BaSO₄ + KHCO₃

- Cho dung dịch KHSO₄ vào hai mẫu thử K₂CO₃ và K₂SO₄ : nếu có khí thoát ra là: K₂CO₃

KHSO₄ + K₂CO₃ K₂SO₄ + CO₂ + H₂O

- Còn lại là K₂SO₄

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

2.2

(2,0đ)

a. Nhỏ từ từ dung dịch HCl vào dung dịch Na₂CO₃ cho tới dư:

- Hiện tượng: Lúc đầu không có bọt khí thoát ra, sau đó mới có bọt khí thoát ra:

HCl + Na₂CO₃ → NaCl + NaHCO₃

HCl + NaHCO₃ → NaCl + H₂O + CO₂↑

Nhỏ từ từ dung dịch Na₂CO₃vào dung dịch HCl cho tới dư:

-Hiện tượng: có bọt khí thoát ra:

HCl + Na₂CO₃ → NaCl + H₂O + CO₂↑

b. Nhỏ từ từ, khuấy đều 20ml dung dịch AlCl₃ 0,5M vào ống nghiệm đựng 20ml dung dịch NaOH 2M

- Hiện tượng: Tạo ra dung dịch trong suốt

AlCl₃ + 4NaOH → NaCl + NaAlO₂ + 2H₂O

0,01 0,04

c. Cho Na vào dung dịch AgNO₃.

- Hiện tượng: Có khí không màu thoát ra và xuất hiện kết tủa đen.

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂↑

2NaOH + 2AgNO₃ → 2NaNO₃ + H₂O + Ag₂O↓

d. Cho hỗn hợp chất rắn trộn đều gồm Ba(OH)₂ và NH₄HCO₃ vào ống nghiệm đựng nước.

- Hiện tượng: Có khí mùi khai thoát ra và xuất hiện kết tủa trắng.

- PTHH: Ba(OH)₂ + NH₄HCO₃ → BaCO₃ + NH₃ + 2H₂O

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

3.1

(1,0đ)

-Khí B là : CO₂ hoặc C₂H₄

-Dung dịch A là: Nước brom hoặc dung dịch bazơ tan

Ví dụ;

- A là nước brom:

C₂H₄ + Br₂ C₂H₄Br₂

SO₂+ Br₂+ H₂O 2HBr + H₂SO₄

Vậy B là CO₂.

- A là dung dịch bazơ tan

SO₂ + Ba(OH)₂ BaSO₃ + H₂O

CO₂ + Ba(OH)₂ CaSO₃ + H₂O

Vậy B là C₂H₄

0,5

0,5

3.2

(1,5đ)

.nAl₂(SO4)₃ = 0,01 mol

nAl(OH)₃ = 0,01 mol

*Trường hợp 1: Al₂(SO4)₃ dư

Al₂(SO4)₃ + 6NaOH 2Al(OH)₃ + 3Na₂SO₄

mol 0,005 0,03 0,01

🢡 C_M NaOH = 0,03:0,05 = 0,6M

*Trường hợp 2: Al₂(SO4)₃ thiếu

Al₂(SO4)₃ + 6NaOH 2Al(OH)₃ + 3Na₂SO₄

mol 0,01 0,06 0,02

Al(OH)₃ + NaOH NaAlO₂ + 2H₂O

mol 0,01 0,01 0,01

🢡 C_M NaOH = 0,07: 0,05 = 1,4M

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

4.1

(1,5đ)

Số mol X: 0,3 mol; số mol H₂O: 0,4 mol; số mol BaCO₃: 0,5 mol

Đặt mol CO₂ và C_nH_2n+2 lần lượt là a, b mol

C_nH_2n+2 + (3n+1)/2 O₂ 🡪 nCO₂ + (n+1)H₂O

Mol b nb b(n+1)

CO₂ + Ba(OH)₂ 🡪 BaCO₃ + H₂O

Mol (a+nb) 0,5

Ta có hệ pt: a+ b=0,3

a+nb = 0,5

b+nb=0,4

🡪a= 0,2; b=0,1; n=3

Vậy công thức phân tử của A là C₃H₈

%V_A= 33,33%; %V_CO2=66,67%

%m_A =33,33%; %m_CO2=66,67%

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

4.2

(1,5đ)

a. - Không thể dùng đồ nhôm đựng dung dịch kiềm mạnh, chẳng hạn nước vôi trong là do:

+ Trước hết lớp Al₂O₃ bị phá huỷ vì Al₂O₃ là một hợp chất lưỡng tính

Al₂O₃ + Ca(OH)₂ → Ca(AlO₂)₂ + H₂O

+ Sau khi lớp Al₂O₃ bị hoà tan, Al phản ứng với nước mạnh

2Al + 6H₂O → 2Al(OH)₃ + 3H₂↑

+ Sự phá huỷ Al xảy ra liên tục bởi vì Al(OH)₃sinh ra đến đâu lập tức bị hoà tan ngay bởi Ca(OH)₂, do Al(OH)₃ là hợp chất lưỡng tính

2Al(OH)₃ + Ca(OH)₂ → Ca(AlO₂)₂ + 4H₂O

Phản ứng chỉ dừng lại khi nào hết nhôm hoặc hết nước vôi trong

b. Đó chính là kết quả lâu dài của sự chuyển hóa lẫn nhau giữa hai muối Ca(HCO₃)₂ và CaCO₃. Ở các vùng núi đá vôi, thành phần chủ yếu là CaCO₃. Khi trời mưa trong không khí có CO₂ tạo thành môi trường axit nên làm tan được đá vôi. Những giọt mưa rơi xuống sẽ bào mòn đá theo phương trình:

CaCO₃ + CO₂ + H₂O Ca(HCO₃)₂

Khi nước có chứa Ca(HCO₃)₂ chảy qua khe đá vào trong hang động , dần dần Ca(HCO₃)₂ lại chuyển thành CaCO₃ rắn, không tan.

Ca(HCO₃)₂ CaCO₃ + CO₂ + H₂O

Như vậy lớp CaCO₃ dần dần lưu lại ngày càng nhiều, dày tạo nên thạch nhũ với những hình thù

0,75

0,75

5.1

(2,0đ)

Đặt x, y lần lượt là số mol của Fe và M.

=> 56x + My = 12 (*)

+ Xét phản ứng giữa hỗn hợp A với Cl₂

2Fe + 3Cl₂ → 2FeCl₃

x 1,5x

M + Cl₂ → MCl₂

y y

Ta có phương trình: 1,5x + y = 0,25 (**)

+ Xét phản ứng giữa hỗn hợp A với dung dịch HCl

Trường hợp 1: kim loại M có phản ứng với HCl

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

x x

M + 2HCl → MCl₂ + H₂

y y

Ta có phương trình: x + y = 0,1 (***)

Từ (**) và (***) tính được x = 0,3 và y = -0,2 (vô lý)

Trường hợp 2: kim loại M không phản ứng với HCl

Chỉ có: Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂

x x

Ta có: x = 0,1 (****)

Từ (**) và (****) có: x = 0,1 và y = 0,1. Thay giá trị này của x và y vào (*) ta được R = 64. Vậy R là Cu.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

5.2

(1,5đ)

gọi số mol Fe_xO_y là a (mol)

2Fe_xO_y + (6x -2y )H₂SO_{4 ( đặc)} xFe₂(SO₄)₃ + (3x-2y) SO₂ ↑ + (6x -2y )H₂O

a (mol) →

Fe­_xO_y + yH₂ xFe + yH₂O

a (mol) → ax (mol)

2Fe + 6H₂SO_{4 ( đặc)} Fe₂(SO₄)₃ + 3SO₂ ↑ + 6H₂O

ax (mol) → 1,5 ax ( mol)

Theo đề bài ta có :

⇒

CTPT của oxit sắt là : Fe₃O₄

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

6

(2,5đ)

a) Gọi x, y, z lần lượt là số mol K, Al, Fe trong một phần

Phần 2: K + H₂O → KOH + 1/2H₂↑ (1)

x x x/2

Al + KOH + H₂O → KAlO₂ + 3/2H₂↑ (2)

y 3y/2

Số mol H₂ = x/2 + 3y/2 = 7,84/22,4 = 0,35 mol

Phần 1: Số mol H₂ (1) = x/2

Số mol H₂ (2) = 3/2mol KOH (1) = 3x/2

Tổng mol H₂ = x/2 + 3x/2 = 0,2 → x = 0,1 mol → y = 0,2 mol

Phần 3: Số mol H₂SO₄ = 0,6 mol

2K + H₂SO₄ → K₂SO₄ + H₂↑

x x/2

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂↑

y y/2 3y/2

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂↑

z z z

Số mol H₂ = x/2 + 3y/2 + z = 10,08/22,4 = 0,45 mol

→ z = 0,1 mol

Khối lượng của 1 phần = 0,1.39 + 0,2.27 + 0,1.56 = 14,9 gam

→ %m_K = 26,17%; %m_Al = 36,24%; %m_Fe = 37,59%

b) Số mol H₂SO₄ pư = mol H₂ = 0,45 mol

→ mol H₂SO₄ dư = 0,6 – 0,45 = 0,15 mol

Số mol NaOH = 1,2 mol

Ptpư: H₂SO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄ + 2H₂O

0,15 0,3

FeSO₄ + 2NaOH → Fe(OH)₂↓ + Na₂SO₄

0,1 0,2 0,1

Al₂(SO₄)₃ + 6NaOH → 2Al(OH)₃↓ + 3Na₂SO₄

0,1 0,6 0,2

Al(OH)₃ + NaOH → NaAlO₂ + 2H₂O

0,1 0,1

Số mol Al(OH)₃ dư = 0,2 – 0,1 = 0,1 mol

4Fe(OH)₂ + O₂ 2Fe₂O₃ + 4H₂O

0,1 0,05

2Al(OH)₃ Al₂O₃ + 3H₂O

0,1 0,05

Khối lượng chất rắn = 160.0,05 + 102.0,05 = 13,1 gam

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

7

(2,0đ)

Số mol khí B: ; Số mol khí ôxy:

2C₂H₂ + 5O₂ = 4CO₂ + 2H₂O (1)

CH₄ + 2O₂ = CO₂ + 2H₂O (2)

0,25

Gọi x, y lần lượt là số mol C₂H₂, CH₄. Có:

Giải hệ được x = 0,6; y = 0,2

0,25

Tính % thể tích các khí %VC₂H₂= 75%; %V CH₄=25%

0,25

Theo các phản ứng : 1;2:

Tổng mol CO₂ = 0,6 x 2 + 0,2 x 1 = 1,4 mol

Tổng mol H₂O = 0,6 x 1 + 0,2 x 2 = 1,0 mol

Số mol Ca(OH)₂ =

0,25

CO₂ + Ca(OH)₂ = CaCO₃ ↓ + H₂O (3) 2CO₂ +Ca(OH)₂ = Ca(HCO₃)₂ (4)

Vì: số mol số mol Ca(OH)₂ < số mol CO₂ < 2 x mol Ca(OH)₂. Do đó tạo thành 2 muối.

0,25

Gọi a, b lần lượt là số mol CaCO₃ và Ca(HCO₃)₂ Ta có :

Giải hệ được a = 0,6 ; b = 0,4

0,25

- Khối lượng H₂O và CO₂ hấp thụ vào dd: 1,0. 18 + 1,4. 44 = 79,6 (g)

- Khối lượng kết tủa CaCO₃ tách ra khỏi dung dịch: 0,6. 100 = 60

0,25

- Dung dich C tăng 79,6 - 60 = 19,6 (g)

0,25