Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Tập hợp Q các số hữu tỉ

Biết được dạng tổng quát của số hữu tỉ

Viết số hữu tỉ dưới dạng phân so

Biểu diễn được số hữu tỉ trên trục số.

So sánh được hai số hữu tỉ

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Cho các số 3 ; -0,5 ; 0 ; ; 2 .

Em hãy viết mỗi số trên dưới dạng 3 phân số bằng chính nó

GV: Các số 3 ; -0,5 ; 0 ; ; 2 đều là các số hữu tỉ, vậy thế nào là số hữu tỉ ta sẽ học trong bài hôm nay.

; -0,5 =

;

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

GV giao nhiệm vụ:

- Cá nhân HS thực hiện trả lời:

Tìm hiểu ví dụ và SGK nêu dạng tổng quát và kí hiệu của tập hợp các số hữu tỉ.

- Yêu cầu HS làm ?1, ?2 theo cặp

- Nêu nhận xét về mối quan hệ giữa N, Z, Q ?

GV chốt lại kiến thức: Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng với a, b ∈ Z, b ≠ 0

Tập hợp các số hữu tỉ được kí hiệu là Q.

1. Số hữu tỉ

Ví dụ: ; -0,5 =

;

Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng với a, b ∈ Z, b ≠ 0

Tập hợp các số hữu tỉ được kí hiệu là Q.

?1 ;

Vì chúng đều viết được dưới dạng

?2 Với a ∈ Z thì ⇒ a ∈ Q

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

GV giao nhiệm vụ:

- Vẽ trục số và biểu diễn các số nguyên –2 ; -1 ; 2 trên trục số

-Yêu cầu HS đọc VD1 SGK sau đó thực hành trên tương tự.

- Thực hiện ví dụ 2:

+ Viết dưới dạng mẫu số dương

H: Chia đoạn thẳng đơn vị thành mấy phần ?

1 HS lên bảng thực hiện

GV chốt lại kiến thức: Trên trục số điểm biểu diễn số hữu tỉ x được gọi là điểm x

2. Biểu diễn các số hữu tỉ trên trục số

Ví dụ 1: biểu diễn số hữu tỉ trên trục số

-4 -3 -2 -1 0 2 3

Ví dụ 2: Biểu diễn trên trục số. =

Chia đơn vị thành ba phần bằng nhau, lấy về bên trái điểm 0 một đọan thẳng bằng 2 đơn vị mới

Hoạt động của GV và HS

Ghi bảng

GV giao nhiệm vụ:

- HS làm ?4 theo nhóm

HS: Thực hiện qui đồng mẫu rồi so sánh.

Trả lời: Muốn so sánh hai số hữu tỉ ta làm như thế nào ?

GV: Nêu ví dụ, yêu cầu HS thực hiện

Qua hai VD trên để so sánh hai số hữu tỉ ta làm như thế nào ?

- Tìm hiểu số hữu tỉ dương, số hữu tỉ âm.

- HS làm bài ?5

GV chốt lại kiến thức như sgk/7

3. So sánh hai số hữu tỉ

?4 ;

Vì –10 > -12 nên > hay >

Ví dụ: so sánh –0,6 và

- 0,6 = ;

Vì -6 < -5 nên Hay -0,6 <

* Nhận xét: SGK/7

?5 số hữu tỉ dương là: , ;

Số hữu tỉ âm là: , , -4.

Số không là số hữu tỉ âm cũng không là số hữu tỉ dương.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Câu 1: Làm bài 1/7SGK

Câu 2: Cho 2 số hữu tỉ -0,75 và

a. So sánh 2 số đó

b. Biểu diễn các số đó trên trục số

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ..

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

Câu 1: -3∉ N ; -3 ∈ Z ; -3 ∈ Q ; ∉ Z ; ∈ Q ; N ⊂ Z, Z ⊂ Q

Câu 2: a) -0,75 <

b)

Nội dung

Nhận biết (M1)

Thông hiểu (M2)

Vận dụng (M3)

Vận dụng cao (M4)

Cộng, trừ số hữu tỉ

- Nhớ quy tắc cộng, trừ phân số, quy tắc chuyển vế.

- Viết số hữu tỉ dưới dạng phân số

- Cộng, trừ hai số hữu tỉ.

- Giải bài toán tìm x.

Câu hỏi

Đáp án

- Thế nào là số hữu tỉ ? (4đ)

- Cho ví dụ về số hữu tỉ dương, số hữu tỉ âm. (6đ)

• Định nghĩa: SGK/5

VD: (Hs nêu đúng hai ví dụ về số hữu tỉ dương và âm

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV giao nhiệm vụ: Cộng hai số: và

Cộng, trừ hai số hữu tỉ cũng làm giống như cộng trừ hai phân số. Bài học hôm nay ta sẽ tìm hiểu phép toán này.

x + y = +

= + =

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- Nêu qui tắc cộng hai phân số.

- Với ; a, b∈ Z, m > 0 thì

x + y = ; x – y =

- Muốn cộng, trừ hai số hữu tỉ ta làm thế nào ?

- GV nêu ví dụ, gọi 2 HS lên bảng tính

- GV chốt lại: Muốn cộng (trừ) hai số hữu tỉ, ta đưa về cộng (trừ) hai phân số

1. Cộng, trừ hai số hữu tỉ

Với ; a, b∈ Z ,m > 0

= , x – y = =

Vd: a. == b) ==

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- HS nhắc lại quy tắc chuyển vế trong Z

- Tương tự hãy phát biểu qui tắc đĩ trong Q

- Thực hiện ví dụ theo hướng dẫn của GV.

- GV chốt lại kiến thức: Qui tắc chuyển vế và cách áp dụng.

2. Qui tắc chuyển vế

Ví dụ: Tìm số nguyên x biết

a) x + 5 = 17 ⇒ x = 17 – 5 = 12

b)+ x = ⇒ x = + =

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Yêu cầu HS làm bài ?1, Bài 6(a,b)SGK

theo cặp

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

?1 a)

b) - (-0,4)=

Bài 6(a,b)SGK

a) ; b)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Yêu cầu HS làm bài ?2, Bài 9(a,b) tr10 SGK theo nhóm

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ..

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

- 4 HS lên bảng trình bày

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

?2 Tìm x biết

a) x= ; b) x =

Bài 9(a,b) tr10 SGK (M4)

a) x + => x = ;

b) x -

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Luyện tập: Cộng, trừ số hữu tỉ

Cộng, trừ hai số hữu tỉ.

Cộng, trừ ba số hữu tỉ.

Giải bài toán tìm x.

Tính giá trị của biểu thức.

Câu hỏi

Đáp án

HS1: Phát biểu qui tắc cộng hai phân số không cùng mẫu (5đ)

Tính: (5đ)

HS2: Phát biểu qui tắc chuyển vế (5đ)

Áp dụng tìm x, biết: x – 4 = -5 (5đ)

* Qui tắc: Muốn cộng hai phân số không cùng mẫu ta qui đồng mẫu các phân số rồi cộng các tử với nhau và giữ nguyên mẫu chung.

* Qui tắc chuyển vế như SGK tr9

Áp dụng: x – 4 = -5 => x = -5 + 4 = -1

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV giao nhiệm vụ: Ta có thể viết số hữu tỉ  dưới các dạng sau đây

a) là tổng của hai số hữu tỉ âm. Ví dụ:

1. là hiệu của hai số hữu tỉ dương. Ví dụ 

Tương tự cách làm trên, Hãy tìm thêm ví dụ với mỗi câu?

Hs thảo luận cặp đôi thực hiện tương tự

(có nhiều đáp án)

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 6 SGK: GV ghi đề bài lên bảng, yêu cầu HS nêu các bước thực hiện.

Cá nhân HS thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

2 HS lên bảng thực hiện:

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

Bài 8 SGK : GV ghi đề bài lên bảng, yêu cầu nêu thứ tự thực hiện từng câu.

- Chia lớp thành 4 nhóm, mõi nhóm làm 1 câu.

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

4 HS lên bảng trình bày

GV: Nhận xét, sửa sai (nếu có), chốt lại cách giải.

Bài 6/10 SGK: Tính

Bài 8/10 SGK: Tính

=

b) =

c) =

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

GV ghi đề bài lên bảng, yêu cầu HS áp dụng qui tắc chuyển vế để giải

- HS thảo luận trình bày theo cặp.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

2 HS lên bảng thực hiện

GV: Sửa bài, chốt kiến thức

Bài 9/10 SGK: Tìm x,biết

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

GV ghi đề bài lên bảng, yêu cầu HS nêu các bước thực hiện của mỗi cách.

GV chia lớp thành 2 nhóm, yêu cầu mỗi nhóm làm 1 cách

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

Yêu cầu 2 HS lên bảng trình bày

GV: Nhận xét, sửa sai (nếu có), chốt lại cách giải.

Bài 10/10 SGK: Tính giá trị biểu thức

A =

Cách 1:

Cách 2:

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Nhân, chia số hữu tỉ

Biết cách nhân hai số hữu tỉ.

Biết cách chia hai số hữu tỉ.

Nhân, chia, rút gọn được các số hữu tỉ.

Thực hiện các phép tính về số hữu tỉ.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Viết công thức nhân hai phân số. Áp dụng tính

- Viết công thức chia hai phân số. Áp dụng tính

Mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số nên thực hiện nhân chia số hữu tỉ bằng cách viết chúng dưới dạng phân số rồi áp dụng qui tắc nhân chia phân số. Bài học hôm nay ta sẽ thực hiện.

Công thức nhân hai phân số:

Áp dụng:

Công thức chia phân số:

Áp dụng:

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Với ; (b,d ≠ 0) thì x.y được tính như thế nào ?

Tính: a) ; b)

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

- Tính chất phép nhân số hữu tỉ tương tự như phép nhân phân số. Em hãy nêu các tính chất phép nhân số hữu tỉ

HS trao đổi, thảo luận, nêu các tính chất.

GV kết luận kiến thức

1. Nhân hai số hữu tỉ
Một cách tổng quát với ; (b,d ≠ 0)

x.y =

Ví dụ: a) = =

b)

* Với x,y,z ∈ Q ta có :

x.y = y.x ; ∀ x ≠ 0

(xy)z = x(yx) ; x ( y + z ) = xy + xz

x.1 = 1.x = x

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Với ( y ≠ 0 )

- Hãy viết công thức chia x cho y.

- Tính:

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

2. Chia hai số hữu tỉ

VD :

* Chú ý: Với x,y ∈ Q, y ≠ 0 tỉ số của x & y ký hiệu hay x : y

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

• Chia lớp thành 2 nhóm thực hiện ?
• Cá nhân lên bảng trình bày
• Tiếp tục chia lớp thành 3 nhóm làm bài 11 sgk
• Cá nhân lên bảng trình bày

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

? a) 3,5. = b. : ( -2) =

Bài 11/12 SGK: Tính:

a); b) =; c) =1

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Hãy nêu thứ tự thực hiện và các bước thực hiện từng câu

- Chia lớp thành 4 nhóm thực hiện.

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ

- Đại diện các nhóm lên bảng trình bày.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

Bài 13/12/SGK: Tính

a ; b)

c) ;

d)

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

GTTĐ của số hữu tỉ. Cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.

Nhớ khái niệm về giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ.

Tìm được giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ.

Thực hiện các phép tính về số thập phân. Toán tìm x

Thực hiện tính nhanh và hợp lí.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- GTTĐ của một số nguyên a là gì ?

Tìm : ⎢15 ⎢ ; ⎢-3 ⎢ ; ⎢0 ⎢

* Hôm nay ta sẽ áp dụng tìm giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ tương tự như vây.

- GTTĐ của một số nguyên a là khoảng cách từ điểm a đến điểm 0 trên trục số

⎢15 ⎢ = 15 ; ⎢-3 ⎢ = 3 ; ⎢0 ⎢ = 0

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Số nguyên a cũng được xem là số hữu tỉ, vậy

GTTĐ của một số hữu tỉ là gì ?

- Tìm ⎢3,5 ⎢; ; ⎢-2 ⎢ ; ⎢0 ⎢

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

* GV giap nhiệm vụ:

- Làm ?1 SGK theo cặp.

Từ câu a GV hướng dẫn HS hoàn thành câu b.

Từ đó rút ra nhận xét, áp dụng làm VD

- Cá nhân HS tiếp tục làm ?2

Cả lớp làm vào vở ; 2 HS lên bảng thực hiện ?2

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

1. GTTĐ cuả một số hữu tỉ

ĐN: SGK

Ví dụ: ⎢3,5 ⎢= 3,5 ; ⎢= ; ⎢-2 ⎢= 2 ; ⎢0 ⎢= 0

?1

a) Nếu x = 3,5 thì Nếu x =

b) Nếu x > 0 thì ⎢x ⎢ = x

Nếu x = 0 thì ⎢x ⎢ = 0

Nếu x < 0 thì ⎢x ⎢ = -x

nếu

Ví dụ: ; ⎜-5,75⎜ = -(-5,75) = 5,75

?2 a) ; b)

c) ; d)

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Tìm hiểu sgk, nêu qui tắc cộng, trừ, nhân, chia số thập phân.

- Thực hiện ví dụ theo 2 cách:

Cách 1: Hãy viết các số thập phân dưới dạng phân số rồi áp dụng qui tắc cộng phân số

Cách 2: Cộng theo qui tắc về giá trị tuyệt đối và về dấu tương tự như đối với số nguyên.

- Rút ra nhận xét cách nào làm nhanh hơn ?

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện.

2 HS lên bảng làm.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

GV kết luận kiến thức

* Áp dụng làm ?3

- Yêu cầu 2 HS lên bảng thực hiện

GV đánh giá kết quả.

2. Cộng, trừ, nhân, chia số thập phân

Ví dụ: a) -1,13 + (- 0,624 )

Cách 1: -1,13 + (- 0,624 ) =

= = - 1,394

Cách 2: -1,13 + (- 0,624 )

= -(1,13 + 0,624 ) = -1,394

b) 0,245 – 2,134 ; c) –5,2 – 3,14

= –(2,134 - 0,245) = – (5,2 + 3,14)

= - 1,889 = - 8,34

?3 Tính :

a) –3,116 + 0,263 = -2,853

b) –3,7. ( -2,16)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

• Làm bài 17 theo cặp
• Làm bài 18 theo nhóm.

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

Bài 17/15SGK

1) a. Đúng ; b. Sai ; c. Đúng.

2) a. ⇒ x = ± ; b. ⎢x ⎢= 0,37 ⇒ x = ± 0,37

c. ⎢x ⎢= 0 ⇒ x = 0 ; d. ⎢x ⎢= ⇒ x = ±

Bài 18/15SGK

a) -5,17 – 0,469 = -5,639 ; b) -2,05 + 1,73 = -0,32

c) (-5,17). (-3,1) = 16,027 ; d) (-9,08) : 4,25 = -2,136471

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Tìm hiểu các bài giải, nêu cách thực hiện của các bạn.

- Tìm cách giải nhanh hơn.

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện nhiệm vụ.

HS báo cáo kết quả thực hiện.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

Bài 19/15SGK

Bạn hùng cộng từ trái sang phải, cộng các số âm lại sau đó cộng với 41,5. Còn bạn Liên nhóm từng cặp các số hạng có tổng là các số nguyên + 3 và 40

Cả hai bạn đều áp dụng tính chất giao hoán và kết hợp, tuy nhiên cách làm của bạn Liên nhanh hơn.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Luyện tập

Biết sắp xếp, tính tổng các số hữu tỉ.

Biết so sánh các số hữu tỉ. Sử dụng được máy tính bỏ túi.

Tính giá trị của biểu thức.

Tìm x trong biểu thức chứa dấu GTTĐ

Câu hỏi

Đáp án

- Nêu công thức tính giá trị tuyệt đối của 1 số số hữu tỉ x. (5đ)

- Áp dụng tìm giá trị tuyệt đối của 3,1; - 5,6 (5đ)

- Công thức: sgk

Áp dụng : ;

Hoạt động GV & HS

Nội dung

Bài 16 SGK

GV ghi đề bài, yêu cầu HS quan sát, nêu nhận xét về các biểu thức ?

GV: Hướng dẫn HS áp dụng tính chất:

(a + b) : c = a : c + b : c

a : (b + c) = a : b + a : c

GV theo dõi, hướng dẫn HS trình bày.

- 2 HS lên bảng làm bài

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 20 tr15 SGK

Yêu cầu:

- Hãy nêu cách thực hiện tính nhanh

- HS thảo luận theo nhóm

GV theo dõi, hướng dẫn HS trình bày.

- 3 HS lên bảng thực hiện.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 24 tr16 SGK:

Yêu cầu:

- Tìm hiểu xem cần áp dụng tính chất nào để giải bài này ?

- HS hoạt động theo cặp,

GV theo dõi, hướng dẫn HS trình bày.

2 HS lên bảng trình bày bài làm

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 22 tr16 SGK

Yêu cầu:

- Nêu cách thực hiện.

- Tiến hành qui đồng mẫu rồi so sánh.

Bài 23 tr16 SGK

H: Câu a, câu b cần so sánh với số nào ?

Câu c: GV hướng dẫn so sánh với một số trung gian để suy ra.

Bài 16/13 SGK: Tính

Bài 20 tr15 SGK: Tính nhanh

a) 6,3 + (- 3,7)+2,7 + (-0.3)= 9 + (- 4) = 5

b) –4,9 + 5,5 + 4,9 + ( - 5,5)

= ( -4,9 + 4,9 ) + ( -5,5 + 5,5) = 0

d) – 6,5. 2,8 + 2,8. ( -3,5 )

= 2,8.[-6,5 + (- 3,5)] = 2,8. (- 10) = - 28

Bài 24 tr16 SGK

a) (-2,5.0,38.0,4) - [0.125.3,15.( -8)]

= [(2,5. 0,4). 0,38]-í[0,125. (-8). 3,15]⎬

= -1. 0,38 + 1. 3,15 = 2,77

b) [- 20,38. 0,2+ (-9,17). 0,2] : [2,47.0,5 – (-3,53). 0,5]

= ( -30. 0,2 ) : ( 6. 0,5) = - 6 : 3 = 2

Bài 22 tr16 SGK

Kết quả -1 < < < 0 <

Bài 23 tr16 SGK

a) < 1 < 1,1 ; b) –500 < 0 < 0,001 ;

c) < = = <

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

Bài 25 tr 16 SGK

Yêu cầu:

- Tìm xem những số nào có GTTĐ bằng 2,3

- Với mỗi giá trị thay vào đẳng thức rồi tìm x.

Bài 26 tr16 SGK

Yêu cầu:

- Đọc phần hướng dẫn sgk

- Dùng máy tính để tính câu a, c

Bài 25 tr 16 SGK

a) ⎢x – 1,7 ⎢= 2,3

=> x – 1,7 = 2,3 => x = 4

hoặc x – 1,7 = - 2,3 => x = - 0,6

Bài 26 tr16 SGK

a) (-3,1579) + (-2,39) = - 5,5497

c) (-0,5). (-3,2) + (-10,1). 0,2 = - 0,42

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Lũy thừa của một số hữu tỉ

Nhớ được các công thức về luõy thöøa của số hữu tỉ.

Viết tích, thương của hai lũy thừa cùng cơ số dưới dạng một lũy thừa.

Tính được giá trị của lũy thừa

Lũy thừa của một số hữu tỉ (tiếp)

Biết các công thức tính lũy thừa của một tích & của một thương.

So sánh lũy thừa của một tích, một thương với tích, thương các lũy thừa.

Tính tích, thương của hai lũy thừa

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Phát biểu định nghĩa lũy thừa với số mũ tự nhiên, qui tắc và viết công thức nhân, chia hai lũy thừa cùng cơ số

Áp dụng tính: 3⁴. 3⁵ , 5⁸ : 5²

Đối với số hữu tỉ cũng có các công thức tương tự, bài hôm nay ta sẽ tìm hiểu.

aⁿ = a.a.a........a (n thừa số a) với a, n∈N

- Muốn nhân (chia) hai lũy thừa cùng cơ số ta giữ nguyên cơ số và cộng (trừ) các số mũ với nhau

a^m. aⁿ = a^m+n ; a^m : aⁿ = a^m-n

- Áp dụng: 3⁴. 3⁵ = 3⁹ , 5⁸ : 5² = 5⁶

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập: Hãy nêu định nghĩa lũy thừa bậc n của một số hữu tỉ x

H: Nếu x viết dưới dạng (a, b ∈ Z ; b ≠ 0), thì xⁿ được viết như thế nào ?

- Làm ?1 SGK theo cặp

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ.

HS báo cáo kết quả.

GV nhận xét, kết luận kiến thức.

1. Lũy thừa với số mũ tự nhiên

Đ/n: (Sgk)

Qui ước : x¹ = x ; x⁰ = 1 ( x ≠ 0 )

?1 ; (- 0,5)³ = - 0,125 ;

(- 0,5) ² = (- 0,5) (- 0,5) = 0,25

; 9,7⁰ = 1

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Tương tự công thức a^m. aⁿ = a^m+n ; a^m : aⁿ = a^m-n , với x ∈ Q thì x^m. xⁿ = ?; x^m : xⁿ = ?

- Làm ?2

HS thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ.

HS báo cáo kết quả.

GV nhận xét, kết luận kiến thức.

2. Tích và thương của hai lũy thừa cùng cơ số

x^m. xⁿ = x ^{m + n}

x^m : xⁿ = x ^{m – n} ; x ≠ 0 ; m ≥ n

?2 Viết dưới dạng lũy thừa

a) (- 3)². (- 3)³ = (- 3)⁵ ;

b) (-0,25)⁵: (-0,25)³ = (-0,25)²

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Làm ?3 theo nhóm

H: Vậy khi tính lũy thừa của một lũy thừa ta làm như thế nào ?

- Làm bài ?4

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ.

HS báo cáo kết quả.

GV nhận xét, kết luận kiến thức.

3. Lũy thừa của lũy thừa

?3 Sgk

Ta có công thức : (x^m)ⁿ = x^mn

?4 Điền số thích hợp vào ô vuông

; b) [(0,1)⁴]² = (0,1)⁸

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

• Làm ?1 theo cặp

2 HS lên bảng tính.

H: Cách làm nào nhanh hơn ?

H: Muốn tính lũy thừa của một tích ta có thể làm như thế nào ?

GV nhận xét, đánh giá, chốt công thức tổng quát.

Áp dụng: Làm ?2 theo cặp

GV lưu ý hs áp dụng công thức cả hai chiều

4. Lũy thừa của một tích, một thương

a. Lũy thừa của một tích

?1 sgk

* Công thức: (x. y) ⁿ = xⁿ. yⁿ với n ∈ N

?2 Tính:

(1,5)³.8 = 1,5³. 2³ = (1,5. 2)³ = 27

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

• Làm ?3
• 2 HS lên bảng thực hiện.

H: Muốn tính lũy thừa của một thương ta có thể làm như thế nào ?

GV nhận xét, đánh giá, chốt công thức tổng quát.

- Làm ?4 theo nhóm.

Đại diện nhóm lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá.

GV lưu ý hs áp dụng công thức theo hai chiều

b. Luỹ thừa của một thương

?3 sgk

Ta có công thức : ( y ≠ 0 )

?4 ; ;

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài tập 27 sgk

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện nhiệm vụ.

GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS thực hiện.

2 HS lên bảng giải.

GV đánh giá kết quả thực hiện của HS.

Bài 27 tr19 SGK: Tính

= = ; =

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Làm ?5 theo nhóm.

Đại diện nhóm lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá.

Làm bài tập 34 sgk theo cặp

HS trao đổi, thảo luận, kiểm tra các kết quả theo công thức đã học.

GV nhận xét, đánh giá kết quả thực hiện của HS.

?5 Tính:

a) 0,125³. 8³ = ( 0,125. 8)³ = 1

b) (- 39)⁴ : 13⁴ = (-3)⁴ = 81

Bài 34/22sgk:

a) sai; b) đúng; c) sai; d) sai; e) đúng; f) sai

Sửa lại: a) (-5)².(-5)³ = (-5)⁵ ;

d) f)

c) (0,2)¹⁰: (0,2)⁵ = (0,2)⁵

Bài 37d/ 22SGK :

Yêu cầu:

- Quan sát bài toán, nêu đặc điểm về các số hạng của tử.

- Hãy viết 6 thành tích hai thừa số.

- Viết về dạng tích hai lũy thừa.

- Áp dụng tính chất a(b + c) = ab + ac để tính tử, sau đó rút gọn, tính kết quả.

Cá nhân HS thực hiện các yêu cầu của GV, lên bảng trình bày.

GV theo dõi, nhận xét, đánh giá.

Bài 40 / 23 SGK

Yêu cầu:

- Quan sát bài toán, nêu các bước thực hiện từng câu.

GV chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm làm 1 câu.

HS trao đổi, thảo luận, tính - GV theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ HS gặp khó khăn.

Đại diện các nhóm lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 41/ 23 SGK

GV chia lớp thành 2 nhóm thực hiện.

Gọi 2 HS lên bảng thực hiện.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 42 tr 23 SGK

GV ghi đề bài, yêu cầu:

Câu a, Câu b: tìm lũy thừa chưa biết rồi viết kết quả về dạng lũy thừa cùng cơ số để tìm n

Câu c: Viết thành lũy thừa của một thương.

Gọi HS đọc kết quả, GV hướng dẫn trình bày.

Bài 37d/ 22SGK

=

= = -3 ³ = - 27

Bài 40 / 23 SGK

a) =

c)

d)

=

Bài 41/ 23 SGK

a) . =

b) 2 : = -432

Bài 42 tr 23 SGK

a) = 2 ⇒ 2ⁿ = = 8 = 2³ ⇒ n = 3

b)(-3)ⁿ = -27. 81 = (-3)³. (-3)⁴ = (-3)⁷ ⇒ n = 7

c)8 ⁿ : 2 ⁿ = 4 ; 4 ⁿ = 4 ¹ ⇒ n = 1

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Tỉ lệ thức

Định nghĩa và tính chất của tỉ lệ thức.

Xác định tỉ lệ thức từ các tỉ số.

Lập tỉ lệ thức từ đẳng thức.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Định nghĩa hai phân số bằng nhau.

- So sánh và

GV: Đẳng thức ta vừa lập được là một tỉ lệ thức mà ta sẽ tìm hiểu trong bài hôm nay.

+ Định nghĩa hai phân số bằng nhau

khi a.d = b.c

+ =

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Ở biểu thức trên ta có = ta nói đẳng thức này là một tỉ lệ thức. Vậy thế nào là một tỉ lệ thức ?

Học sinh trả lời rồi kiểm tra hai tỉ số sau có lập được tỉ lệ thức không : và ?

GV khẳng định là một tỉ lệ thức

HS trao đổi, thảo luận, thực hiện yêu cầu của GV.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận định nghĩa.

Áp dụng: làm ?1 tr 24 SGK theo nhóm

2học sinh lên bảng thực hiện

1. Định nghĩa

Đẳng thức là một tỉ lệ thức.

Ta có định nghĩa: Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số , ĐK b,d ≠ 0

Kí hiệu: hoặc a : b = c : d

a,b,c,d là các số hạng của tỉ lệ thức

a,d được gọi là ngọai tỉ ( số hạng ngoài )

b,c được gọi là trung tỉ ( số hạng trong )

?1 : 4 = ; :8 ==

suy ra : = là một tỉ lệ thức.

b); -

⇒ ≠

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Khi ta có tỉ lệ thức = theo định nghĩa hai phân số bằng nhau ta có ad = bc, ta xét xem tính chất này còn đúng với tỉ lệ thức không ?

Tìm hiểu cách suy luận của ví dụ rồi làm ?2 để suy ra tính chất 1.

Ngược lại ad = bc ⇒ = hay không? Hãy xem cách làm của SGK

GV: Từ 18.36 = 24.27 ⇒ để áp dụng làm ?3. Từ đó suy ra tính chất 2.

HS thảo luận theo cặp thực hiện nhiệm vụ.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức về hai tính chất của tỉ lệ thức.

2. Tính chất

?2 18. 36 = 24.27 =>

Tính chất 1: Nếu

Tính chất 2:

?3 Chia 2 vế của ad = bc cho tích bd

(1) ĐK b, d ≠0

Chia 2vế cho cd ⇒ = (2)

Chia 2 vế cho ab ⇒ = ( 3 )

Chia 2 vế cho ac ⇒ = ( 4 )

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

- Làm bài 44 theo nhóm

Hướng dẫn HS viết các số hữu tỉ dưới dạng các phân số thập phân, rồi thực hiện rút gọn phân số.

Đại diện 3 nhóm lên bảng thực hiện.

- Làm bài 47a theo cặp

Hướng dẫn HS áp dụng tính chất 2

Bài 44/26sgk: Thay tỉ số giữa các số hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên

a) 1,2 : 3,24 = b)

c)

Bài 47 a/26sgk

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Luyện tập

Lập tỉ lệ thức từ các tỉ số đã cho.

Lập tỉ lệ thức từ các số cho trước.

Tìm số chưa biết trong tỉ lệ thức.

Tìm số chưa biết trong tỉ lệ thức.

Câu hỏi

Đáp án

1) Định nghĩa tỉ lệ thức. (3đ)

Tìm các tỉ số bằng nhau trong các tỉ số sau rồi lập tỉ lệ thức :

28 : 14 ; ; 8 : 4 ; : ; (7đ)

2) Viết tính chất của tỉ lệ thức. (3đ)

Áp dụng tìm x, biết:

–0,51 : x = -9,36 : 16,38 (7đ)

1) Định nghĩa tỉ lệ thức: SGK/ 24

- Lập các tỉ lệ thức:

28 : 14 = 8 : 2 ;

2) Tính chất của tỉ lệ thức: SGK/ 25

Áp dụng tìm x, biết:

–0,51 : x = -9,36 : 16,38

=> x = (-0,51. 16,38) : (-9,36) = 0,89

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

Bài 49 tr 26 SGK

GV: Ghi đề bài yêu cầu HS nêu cách làm

HS thực hiện theo nhóm, trình bày.

• GV nhận xét, đánh giá

Bài 51 tr 28 Sgk

GV ghi đề bài, yêu cầu HS hoạt động cá nhân tìm các tích bằng nhau, rồi lập các tỉ lệ thức.

HS làm làm bài, 1 HS lên bảng thực hiện.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 49 tr 26 SGK

⇒ lập được tỉ lệ thức:

2,1 : 3,5 = 3 : 5

⇒ không lập được tỉ lệ thức từ các tỉ số đã cho.

Bài 51 tr 28 Sgk

Lập các tỉ lệ thức từ : 1,5 ; 2 ; 3,6 ; 4,8

Ta có 1,5. 4,8 = 2. 3,6 nên lập được các tỉ lệ thức:

1,5 : 2 = 3,6 : 4,8

4,8 : 2 = 3,6 : 1,5

1,5 : 3,6 = 2 : 4,8

2 : 1,5 = 4,8 : 3,6

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

Bài 50 tr 27 SGK

GV ghi đề lên bảng phụ

- Yêu cầu HS thực hiện theo nhóm rồi lên điền vào bảng phụ.

GV theo dõi, kiểm tra, giúp đỡ HS làm.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 69 tr 13SBT

GV ghi đề bài, yêu cầu HS hoạt động cá nhân tìm x.

GV theo dõi, hướng dẫn:

- Tìm các tích bằng nhau từ tỉ lệ thức.

- Tìm kết quả của tích, viết thành lũy thừa.

- Tìm x

Bài 50 tr 27 SGK

Kết quả :

N : 14 ; H : -25 ; C : 16 ; I : -63

Ư : -0,84 ; Ế : 9,17 ; Y : 4 ; Ơ : 1

B : 3 ; U : ; L : 0,3 ; T : 6

Tên tác phẩm tìm được là:

BINH THƯ YẾU LƯỢC

Bài 69 tr 13 SBT

a)

Theo tính chất của tỉ lệ thức ta có:

x.x = -15.(-60)

⇒ x² = 900 ⇒ x = ± 30

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

Viết dãy số bằng nhau từ hai tỉ số bằng nhau.

Viết dãy tỉ số bằng nhau từ nhiều tỉ số bằng nhau.

Tìm hai số biết tổng (hiệu) và tỉ số của chúng.

Câu hỏi

Đáp án

Cho tỉ lệ thức: . Hãy so sánh các tỉ số và với các tỉ số trong tỉ lệ thức đã cho.

GV: Các tỉ số các em vừa lập là một dãy tỉ số bằng nhau mà chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài hôm nay.

Ta coù:

vaø

Vậy = =

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- Từ bài tập khởi động, hãy suy ra công thức tổng quát.

- Từ dãy tỉ số , hãy lập các tỉ số tạo bởi tổng (hiệu) các tử và các mẫu của các tỉ số trong dãy tỉ số trên, rồi so sánh với các tỉ số đã cho.

- Lập dãy tỉ số tổng quát

HS hoạt động theo cặp thực hiện nhiệm vụ, báo cáo kết quả.

GV nhận xét, đánh giá.

GV: Hướng dẫn HS suy luận tính chất tổng quát và kết luận kiến thức về dãy tỉ số bằng nhau.

- Lưu ý HS tính tương thích của dấu cộng & dấu trừ.

HS theo dõi và ghi vào vở

GV nêu ví dụ, yêu cầu HS áp dụng viết thành dãy các tỉ số bằng nhau.

GV nhận xét, đánh giá.

1. Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

?1 =

Vậy =

Tổng quát:

Tính chất mở rộng cho dãy tỉ số bằng nhau:

Từ dãy tỉ số ta suy ra:

* Ví dụ: Từ dãy tỉ số , áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có:

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

GV yêu cầu HS:

- Tìm hiểu sgk, diễn đạt dãy tỉ số bằng nhau;

- Áp dụng làm ?2

GV: Nếu ta gọi số HS của 3 lớp lần lượt là: a, b, c thì ta sẽ biểu diễn như thế nào ?

Cá nhân HS biểu diễn dãy tỉ số bằng nhau.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

2. Chú ý

ta nói các số a, b, c tỉ lệ với 2; 3; 5

Ta cũng có thể viết a : b : c = 2 : 3 : 5

?2 Gọi số hs các lớp 7A ; 7B ; 7C lần lượt là a, b, c ta có: Hay a: b : c = 8 : 9 : 10

Hoạt động của GV & HS

Nội dung

Làm bài tập 54/30 SGK

Tìm hai số x và y, biết và x+y = 16

Yêu cầu: Lập tỉ số bằng hai tỉ số đã cho để áp dụng được x+y = 16

- Tính giá trị của mõi tỉ số suy ra x, y

HS hoạt động theo cặp tìm x, y

GV đánh giá, nhận xét, hướng dẫn HS cách trình bày.

Làm bài tập 57/ 30 SGK

GV: Yêu cầu

- Đọc bài toán

- Gọi số bi của 3 bạn lần lượt là a, b, c, hãy viết dãy tỉ số bằng nhau từ bài toán cho.

- Giải bài toán tương tự bài 54.

HS hoạt động cá nhân, giải bài toán, lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá,

Bài 54/30 sgk

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: =

Vậy =⇒ x = 6 ; ; ⇒ y = 10

Bài 57/30 sgk:

Gọi số bi của 3 bạn Minh ; Hùng ; Dũng lần lượt là a, b, c ta có :

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: =

Vậy = ⇒ a = 2.4 = 8

=⇒ b = 4.4 = 16 ; =⇒ c = 5.4 = 20

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Luyện tập

Viết dãy số bằng nhau.

Tìm x

Giải bài toán thức tế về chia tỉ lệ.

Tìm hai số

Câu hỏi

Đáp án

1) Viết tính chất của dãy tỉ số bằng nhau (3đ)

Làm bài 55 / 30 SGK: Tìm hai số x và y, biết

x : 2= y : (-5) và x - y = -7 (7đ)

2) Làm Bài 56 tr 30 SGK

- Tìm diện tích của hình chữ nhật biết tỉ số giữa hai cạnh là 2 : 5 và chu vi của nó là 28 m (10đ)

- Nêu các tính chất của dãy tỉ số bằng nhau như sgk/29

Bài 55/ 30 SGK

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: => x = -2 ; y = 5

Bài 56/30sgk

Gọi hai cạnh của hình chữ nhật tương ứng là a, b.

Ta có : a : b = 2 : 5 Hay

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có ⇒ a = 4 ; b = 10

Vậy Diện tích của hình chữ nhật là :

a. b = 4. 10 = 40 m ²

Họat động GV và HS

Nội dung

Bài 60tr 31SGK :

GV: Ghi đề bài, chia nhóm, yêu cầu HS thảo luận:

+ Nêu cách tìm ngoại tỉ, trung tỉ chưa biết

+ Xác định ngoại tỉ và trung tỉ trong tỉ lệ thức

+ Nêu thứ tự thực hiện.

- Đại diện nhóm lên bảng trình bày

GV nhận xét, đánh giá

Bài 60 tr 31SGK

a) ⇒ ⇒ x =

b) 4,5 : 0,3 = 2,25 : (0,1. x)

=> 0,1x = (0,3. 2,25) : 4,5 = 0,15

=> x = 0,15 : 0,1 = 1,5 ;

c) 8 : = 2 : 0,02=> = (8. 0,02) : 2 = 0,08

x = 0,08 : = 0,32 ;

d) 3 : = : (6. x)

=> 6x = : 3 = => x = : 6 =

Họat động GV và HS

Nội dung

Bài 58 tr 38 SGK

Yêu cầu:

- Đọc đề bài, đặt ẩn cho số cây của mỗi lớp

- Lập tỉ lệ thức, áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để tính.

HS thảo luận theo cặp, làm bài.

Cá nhân lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 64 tr 31 SGK

Yêu cầu:

- Đọc bài toán, đặt ẩn

- Lập dãy tỉ số tương ứng với bài toán

- Lập dãy tỉ số bằng nhau để giải.

HS thảo luận theo cặp, làm bài.

Cá nhân lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 62 tr 31 SGK :

GV hướng dẫn cách làm như sau

Đặt = k ⇒ x = 2k ; y = 5k

nên x. y = 10 ta có 2k.5k = 10 k²

⇒ k ² = 1 ⇒ k = ± 1

Với k = 1 ⇒ x, y = ?

Với k = -1 ⇒ x, y = ?

HS thực hiện theo sự hướng dẫn của GV

Bài 58 tr 38 SGK

Gọi số cây trồng được của hai lớp 7A, 7B lần lượt là x, y

Ta có và x – y = 20

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: ⇒ x = 80 ; y = 100

Vậy 7A trồng được 80 cây, 7B trồng được 100 cây.

Bài 64 tr 31 SGK

Gọi số hs của khối 6, 7, 8, 9 lần lượt là a, b, c, d ta có và b – d = 70

Theo tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có: =

⇒ a = 9. 35 = 315 ; b = 8.35 = 280

c = 7. 35 = 245 ; d = 6. 35 = 210

Bài 62 tr 31 SGK

Tìm 2 số x ; y biết và xy = 10

Đặt = k ⇒ x = 2k ; y = 5k

nên x. y = 10 ta có 2k.5k = 10 k²

⇒ k ² = 1 ⇒ k = ± 1

Với k = 1 ⇒ x = 2, y = 5

Với k = -1 ⇒ x = -2, y = -5

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Số thập phân hữu hạn, số thập phân vô hạn tuần hoàn

Chỉ ra các phân số viết được dưới dạng STP hữu hạn, vô hạn tuần hoàn.

Giải thích các phân số viết được dưới dạng STP hữu hạn hoặc vô hạn tuần hoàn.

Viết phân số dưới dạng số thập phân.

Tìm số thích hợp để phân số viết được dưới dạng STP hữu hạn.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Yêu cầu: Hãy lấy ví dụ về số hữu tỉ

H: Số 0,323232.... có phải là số hữu tỉ không ?

GV giới thiệu đó cũng là một dạng của số hữu tỉ mà bài hôm nay ta học.

; 2,8 ; -4,1,....

HS trả lời theo cách hiểu của mình.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- Nhắc lại số hữu tỉ được viết dưới dạng nào ?

- Nêu cách biến đổi phân số về dạng số thập phân.

- Viết các phân số dưới dạng số thập phân.

HS thảo luận thực hiện nhiệm vụ, báo cáo kết quả.

GV nhận xét, đánh giá.

GV kết luận: Các số 0,15 ; 1,48 là các số thập phân hữu hạn, còn số 0,416666… là số thập phân vô hạn tuần hoàn viết gọn 0,41(6)

1. Số thập phân hữu hạn. Số thập phân vô hạn tuần hoàn

Số hữu tỉ là số có thể viết dưới dạng phân số với a, b ∈ Z ; b ≠ 0

Ví dụ 1 : ;

Ví dụ 2:

Số 0,416666… là số thập phân vô hạn tuần hoàn viết gọn 0,41(6). Số 6 là chu kì của số thập phân.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- Tìm các ước của các mẫu của các phân số ở các ví dụ trên.

- Những phân số có đặc điểm gì thì viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn ?

- Thực hiện ví dụ.

HS tìm hiểu, trả lời.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận nêu nhận xét

- Chia nhóm làm ?1 (có thể dùng MTBT)

- Chỉ ra chu kì của số thập phân vo hạn tuần hoàn.

H: Vậy một số hữu tỉ có thể viết dưới những dạng nào?

HS trả lời, GV nhận xét, đánh giá, kết luận về hai dạng của số hữu tỉ.

2. Nhận xét

(sgk/33)

Ví dụ: ;

?1 Viết dưới dạng số thập phân.

; ;

; ; ;

* Kết luận: sgk

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

Yêu cầu hoạt động nhóm làm bài 65, 66 sgk

- Chia lớp thành 2 nhóm, mỗi nhóm làm 1 bài.

HS thảo luận làm bài, trình bày kết quả.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 67 sgk: Hoạt động cặp đôi

- Yêu cầu HS thảo luận theo cặp tìm số để điền.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 65/34sgk:

Bài 66/34sgk:

Bài 67/34sgk:

A = ; B = ; C = ; D =

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Làm tròn số

Các qui ước làm tròn số

Làm tròn các số đơn giản

Làm tròn số theo quy ước

Làm bài tập 68sgk

HS 1 làm câu a (10 đ)

HS 2 làm câu b (10 đ)

Bài 68/34sgk

a) Các phân số viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn là: vì mẫu chỉ có các ước là 2 và 5

- Các phân số viết được dưới dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn là: vì mẫu có các ước khác 2 và 5

b) ;

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Yêu cầu: Hãy lấy ví dụ về làm tròn số trong thực tế

H: Tại sao phải làm tròn số ? Làm tròn số để làm gì ?

GV: Kết luận : việc làm tròn số giúp ta dễ nhớ, dễ so sánh & ước lượng nhanh kết quả các phép toán.

Con đường từ nhà đến trường dài khoảng 5 km; con lợn nặng khoảng 50 kg

Vì trong thực tế có những kết quả không thể chính xác nên phải làm tròn để dễ nhớ, dễ ước lượng, tính toán.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV nêu ví dụ 1, vẽ trục số, yêu cầu HS:

- Tìm trên trục số xem số nguyên nào gần với 4,3; 4,9 ?

HS quan sát trục số trả lời

GV nhận xét, kết luận về số được làm tròn

Hướng dẫn HS cách viết và đọc.

• Yêu cầu học sinh làm ?1

GV nhận xét, đánh giá, nêu quy ước 4,5 ≈ 5

- Tiếp tục yêu cầu HS làm ví dụ 2, 3 tương tự ví dụ 1

HS tìm hiểu sgk, làm ví dụ

GV nhận xét, đánh giá

1. Ví dụ

Ví dụ 1: Làm tròn số thập phân 4,3 và 4,9 đến hàng đơn vị

4,3 gần 4 hơn 5 còn 4,9 gần 5 hơn 4 nên ta viết: 4,3 4 ; 4,9 5

?1 Làm tròn các số sau đến hàng đơn vị

5,4 ≈ 5 ; 5,8 ≈ 6 ; 4,5 ≈ 5 ; 4,5≈ 4

Ví dụ 2: Làm tròn số 72.900 đến hàng nghìn

Do 73000 gần với 72900 hơn là 72000 nên ta viết 72 900 ≈ 73 000

VD 3 : Làm tròn số 0,8134 đến phần nghìn

0,8134 ≈ 0,813

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

- Từ các ví dụ trên, hãy xét xem số cuối cùng của phần còn lại có thay đổi gì không ? Thay đổi trong trường hợp nào ?

- Số đầu tiên của phần bỏ đi có ảnh hưởng gì đến số cuối cùng của phần còn lại ?

- Vậy có mấy trường hợp để làm tròn số, đó là những trường hợp nào ?

Cá nhân HS tìm hiểu ví dụ trả lời.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức về hai quy ước làm tròn số.

GV lần lượt nêu các ví dụ minh họa

- Yêu cầu HS làm ?2 theo nhóm

Đại diện nhóm lên bảng ghi kết quả

GV nhận xét, đánh giá

2. Quy ước làm tròn số

* Quy ước : SGK

VD1:a) làm tròn số 86,149 đến chữ số thập phân thứ 1: 86,149 ≈ 86,1

b) Làm tròn số 542 đến hàng chục

542 ≈ 540.

VD2: a. Làm tròn 0, 0861 đến các số thập phân thứ hai : 0, 0861 ≈ 0,09

b) làm tròn số 1573 đến hàng trăm:

1573 ≈ 1600

?2 a) 79,3826 ≈ 79, 383

b) 79,3826 ≈ 79, 38 ; c) 79,3826 ≈ 79, 4

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV giao nhiệm vụ:

Làm bài 73 SGK

Làm bài 76 SGK

HS đọc bài toán, thực hiện

Gọi 2 HS lên bảng làm.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 73 sgk: Làm tròn các số đến chữ số thập phân thứ hai

7,923 ≈ 7,92 ; 17, 418 ≈ 17,42 79, 1364 ≈ 79,14

Bài 76 sgk

76 324 753 ≈ 76 324 750; 76 324 753 ≈ 76 324 800

76 324 753 ≈ 76 325000

3695 ≈ 3700 ; 3695 ≈ 3700; 3695 ≈ 3700

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Luyện tập

Nhận biết các phân số viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn hay vô hạn tuần hoàn

Thực hiện phép tính và làm tròn số

Viết phân số dưới dạng số thập phân.

Câu hỏi

Đáp án

- Phát biểu qui ước làm tròn số (4đ)

- (6đ) Làm tròn các số sau:

a) Tròn chục 5032,6 ;

b) Tròn trăm 59436,21 ;

c) Tròn nghìn 107506

- Qui ước làm tròn số: Như sgk/36

- Làm tròn các số:

a) 5032,6 ≈ 5030 ;

b) 59436,21 ≈ 59400 ;

c) 107506 ≈ 107 000

Hoạt động GV và HS

Nội dung

Bài 68/34 sgk

GV chia lớp thành 2 nhóm thực hiện

Nhóm 1: Tìm và viết các phân số về dạng số thập phân hữu hạn.

Nhóm 1: Tìm và viết các phân số về dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn

HS thảo luận tìm, giải thích và tính kết quả

Đại diện 2 HS giải thích câu trả lời;

2 HS lên bảng làm câu b.

GV nhân xét, đánh giá.

Bài 69/34sgk

GV yêu cầu cá nhân HS dùng máy tính bỏ túi thực hiện phép tính chia, rồi viết kết quả theo yêu cầu của bài toán

1 HS lên bảng tính, HS dưới lớp làm vào vở.

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 70 tr 35 SGK

GV yêu cầu HS thực hiện:

- Viết các số thập phân về dạng phân số

- Rút gọn các phân số đó thành phân số tối giản

4 HS lên bảng thực hiện.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 68/34sgk

a) Các số viết được dưới dạng số thập phân hữu hạn là:

= 0,625 ; = - 0,15 ; = 0,4

Giải thích: Vì mẫu có ước nguyên tố khác 2 và 5

b) Các số viết được dưới dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn

= 0,(36) ; = 0,6(81); = 0,58(3)

Giải thích: Vì mẫu chỉ có ước là 2 và 5

Bài 69/34sgk

a) 8,5 : 3 = 2,8(3) ; b) 18,7 : 6 = 3,11(6)

c) 58 : 11 = 5,(27) ; d) 14,2:3,33 =4,(264)

Bài 70/35sgk

0,32 = ; -0,124 =

1,28 = ; -3,12 =

Hoạt động GV và HS

Nội dung

Bài tập 99 tr 16 sbt: Viết các hỗn số sau

dưới dạng số thập phân chính xác đến 2 chữ số số thập phân

a. 1 ; b. 5 ; c. 4

Yêu cầu HS nêu cách thực hiện

HS thảo luận theo cặp tính, 3 HS lên bảng thực hiện

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 77 trang 37 sgk

GV: Ghi đề bài lên bảng, yêu cầu:

Làm tròn từng số rồi tính kết quả

HS thực hiện theo cặp, 3 HS lên bảng trình bày

- GV nhận xét, đánh giá

Bài 81 tr 38 sgk :

GV: Ghi đề bài lên bảng, yêu cầu HS thực hiện theo nhóm:

Nhóm 1: Làm câu a

Nhóm 2: làm câu b

Nhóm 3: Làm câu c

Đại diện 3 HS lên bảng trình bày

GV nhận xét, đánh giá

Bài tập 99 tr 16 sbt

a)1 = 1,666… ≈ 1,67

1. 5 = 5,1428… ≈ 5,14

= 4,2727… ≈ 4,27

Bài 77 trang 37 sgk

a) 495. 52 = 25000

b) 82,36. 5,1 = 400

c) 6730 : 48 = 140

Bài 81 tr 38 sgk

a) Cách 1: 14,61 – 7,15 + 3,2 ≈ 15 – 7 + 3 ≈ 11

Cách 2 : 14,61 – 7,15 + 3,2 ≈ 10,66 ≈ 11

b) Cách 1 : 7,56 + 5,173 ≈ 8. 5 ≈ 40

Cách 2 : 7,56 + 5,173 ≈ 39,10788 ≈ 39

c) Cách 1 : 73,95 : 14,2≈ 74 : 14 ≈ 5

Cách 2 : 73,95 : 14,2 ≈ 5,2077 ≈ 5

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Số vô tỉ

Khái niệm về căn bậc hai

Sự tồn tại của số vô tỉ. Định nghĩa căn bậc hai

Tìm và viết kí hiệu về căn bậc hai

Tìm các căn bậc hai của các số không âm

Dùng MTBT tính căn bậc hai

Số thực

Nhận biết các tập hợp số

Phân biệt các tập hợp số đã học.

Tìm ra các dạng số thực

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Giao nhiệm vụ học tập:Hoạt động nhóm

1) Hãy tính: 1² ; 3² ; (-3)² ;

2) Tìm x để a) x² = 9, b) x² = 2

* ĐVĐ : Có số hữu tỉ nào bình phương bằng 2 không? Hôm nay ta sẽ giải quyết vấn đề đó

1) 1² = 1 ; 3² = 9 ; (-3)² = 9 ;

2) a) x² = 9 => x = 3 hoặc x = -3

b) x² = 2 không tìm được x

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV: Nêu bài toán như sgk, vẽ hình

GV chuyển giao nhiệm vụ:

? Nhìn vào hình vẽ ta thấy S_AEBF = 2S_ABF, Còn S_ABCD = 4S_ABF.Vậy S_ABCD = ?

GV: Gọi x là độ dài AB. (x > 0). Hãy biểu thị diện tích hình vuông ABCD theo x

HS quan sát hình vẽ trả lời các câu hỏi của GV.

- Hãy tìm số hữu tỉ mà có bình phương bằng 2

HS: Không tìm được.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức như sgk và giới thiệu số thập phân vô hạn không tuần hoàn (số vô tỉ).

? Số vô tỉ là số như thế nào ?

? Số vô tỉ khác số hữu tỉ như thế nào ?

HS tìm hiểu sgk trả lời.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận về số vô tỉ

GV: Thông báo kí hiệu của tập hợp số vô tỉ.

1. Số vô tỉ

Xét bài toán: sgk

Giải

S_AEBF= 1² = 1(m²)

S_ABCD = 2S_AEBF

• 2.1= 2(m²)

Gọi độ dài cạnh của hình vuông ABCD là x. Ta có x² = 2

Người ta đã tính được: x = 1,4142135623730950488016887…

- Số này là một số thập phân vô hạn không tuần hoàn được gọi là số vô tỉ.

* Số vô tỉ là số viết được dưới dạng số thập phân vô hạn không tuần hoàn.

Tập hợp số vô tỉ ký hiệu là I

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ:

- Tính 3² ; (-3)²,

GV: Ta nói rằng 3 và -3 là các căn bậc hai của 9.

H: và là căn bậc hai của số nào ?

H: Số 0 có căn bậc hai là mấy ?

-Vậy thê nào là căn bậc hai của một số a không âm ?

HS thảo luận theo cặp thực hiện nhiệm vụ

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức về đ.n căn bậc hai

- Yêu cầu: Tìm các căn bậc hai của : 16 ;

GV: Thông báo về các căn bậc hai của 1 số dương a.

chú ý không được viết = ± 2

Vì vế trái là ký hiệu chỉ cho căn dương của 4

- Yêu cầu HS làm ?2.

Cá nhân HS làm ?2, 1 HS lên bảng thực hiện

GV nhận xét, đánh giá

2. Khái niệm về căn bậc hai

Nhận xét:

3²= 9 ; (-3)² = 9

Ta nói : 3 và -3 là các căn bậc hai của 9

Định nghĩa: Căn bậc hai của một số a không âm là số x sao cho x² = a

Ví dụ:

-Căn bậc hai của 16 là 4 và -4

-Căn bậc hai của là và -

* Số dương a có đúng hai căn bậc hai là hai số đối nhau: Số dương kí hiệu là và số âm kí hiệu là . Số 0 có đúng một căn bậc hai là chính số 0, ta viết .

Ví dụ:= ; -=

?2 Viết các căn bậc hai:

Họat động của GV và HS

Nội dung

GV giới thiệu tất cả các số kể trên gọi chung là số thực.

H: Số thực bao gồm các số nào ?

- Làm ?1 theo cặp

- Hãy nêu các trường hợp có thể xảy ra khi so sánh hai số a và b.

- Làm ? 2 thao cặp

Cá nhân HS tìm hiểu, trả lời các câu hỏi

Thảo luận theo cặp trả lời ?1, ?2

GV nhận xét, đánh giá , kết luận:

- Giới thiệu tập hợp số thực và cách kí hiệu tập hợp.

- Nêu các trường hợp có thể xảy ra khi so sánh hai số a và b.

GV giới thiệu quan hệ giữa a, b và các căn bậc hai của chúng.

3. Số thực. Biểu diễn số thực trên trục số

a. Số thực

Số hữu tỉ và số vô tỉ gọi chung là số thực.

Ví dụ: 1 ; -2 ; ; 0,75 ; 1, 2(3) ; 2,151617… ; , ….. là các số thực.

Tập hợp các số thực gọi ký hiệu là R

Tập N, I, Q, Z là tập con của R

?1 Cách viết x ∈ R cho ta biết x có thể là số vô tỉ, cũng có thể là số hữu tỉ

* So sánh hai số thực tương tự như so sánh hai số hữu tỉ.

Ví dụ: 0,3192< 0,32(5)

?2 So sánh các số thực

a) 2,(35) = 2,353535… nên 2,3535 < 2,3636…

b. = - 0,636363… = - 0,(63)

* Với a, b > 0 nếu a > b ⇒

GV chuyển giao nhiệm vụ:

- Hãy biểu diến một số hữu tỉ trên trục số, trình bày cách biểu diễn.

Tương tự số vô tỉ thì biểu diễn như thế nào ?

HS tìm hiểu SGK, thực hiện nhiệm vụ

GV nhận xét, đánh giá, kết luận cách biểu diễn số thực trên trục số và giới thiệu trục số thực.

b. Biểu diễn số thực trên trục số: Sgk

- Mỗi số thực được biểu diễn bởi 1 điểm trên trục

- Ngược lại mỗi điểm trên trục số đều biểu diễn một số thực.

Kết luận : Các điểm biểu diễn số thực lấp đầy trục số

* Chú ý : Sgk

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Bài tập: Các kết quả sau đúng hay sai ?

a.= 6 ; b.= -3: c. -= -0,1; d.

HS thảo luận theo cặp trả lời.

GV nhận xét, đánh giá

* Làm bài tập 82/41sgk.

+ Yêu cầu HS xem bài giải mẫu làm tương tự

Gọi 2 HS lên bảng làm, mỗi em làm 2 câu.

GV nhận xét, đánh giá

GV nhận xét, đánh giá

3. Bài tập: Chọn câu đúng, sai:

a. Đúng , b. Sai

c. Đúng , d. Đúng

Bài 82/41sgk

a) Vì 5² = 25 nên = 5

b) Vì 7² = 49 nên = 7

c) Vì 1² = 1 nên = 1

d) Vì nên

GV chuyển giao nhiệm vụ:

Thảo luận theo cặp làm các bài tập 87, 88, 89 SGK.

HS thảo luận làm bài

• 1 HS lên bảng làm bài 87
• 1 HS đứng tại chỗ trả lời bài 88

GV nhận xét, đánh giá

Bài 87/44sgk

3 Q, 3 R, 3 I, -2,53 Q ; 0,2(35) I , N Z, I R

Bài 88/44sgk

a) Nếu a là số thực thì a là số hữu tỉ hoặc số vô tỉ.

b) Nếu b là số vô tỉ thì b được viết dưới dạng số thập phân vô hạn không tuần hoàn.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Số thực

So sánh hai số thực

So sánh nhiều số thực

Tính giá trị của biểu thức. Giải bài toán tìm x

Giải bài toán tìm x

Họat động của GV

Họat động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Hãy cho ví dụ về số tự nhiên, số nguyên âm, phân số, số thập phân hữu hạn, số thập phân vô hạn tuần hoàn, số vô tỉ, căn bậc hai của 1 số.

* GV: Tất cả các tập hợp số đó hợp thành tập hợp số mới, Em hãy dự đoán xem đó là tập hợp nào ?

Bài hôm nay ta sẽ tìm hiểu

- Số tự nhiên: 1; 2; 3; 4;.....

- Số nguyên:.....; -1; -2; -3; 1; 2; 3; 4;.....

- Số hữu tỉ:...... 1 ; -2 ; ; 0,75; 1, 2(3) ......

- Số vô tỉ: 2,151617… ; , …..

- Dự đoán câu trả lời về tập hợp số mới

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 91/45SGK

- Cá nhân thực hiện, 4 HS lên bảng thực hiện

GV nhận xét, đánh giá

Bài 92 trang 45 SGK

-Gợi ý: Viết về dạng số thập phân rồi so sánh.

- HS thảo luận theo nhóm, đại diện 2 HS lên bảng thực hiện.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 91/45SGK

a) -3,02 < -3,01; b) -7,508 > -7,513

c) -0,49854 < -0,49826 ;

d) -1,90765 < -1,892

Bài 92 / 45 SGK

a) - 3,2 < - 1,5 < < 0 < 1 < 7,4

b)⏐0⏐<⏐⏐<⏐1⏐<⏐-1,5⏐<⏐-3,2⏐<⏐7,4⏐

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 120 trang 20 SBT: Tính bằng cách hợp lý nhất

GV: Ghi đề bài lên bảng,

• Hãy nêu cách thực hiện
• HS thảo luận nhóm thực hiện.

Đại diện nhóm lên bảng trình bày

GV: Theo dõi và sửa bài cho từng nhóm

- Chốt lại cách làm

Bài 120 / 20 SBT

A = (-5,85) +{[+41,3 + (+5)] + (+0,85)

= - 5,85 + 41,3 + 5 + 0,85= (-5,85 + 5 + 0,85) + 41,3 = 41,3

B = (-87,5) + {(+87,5) + [(+ 3,8) + (-0,8)]}

= -8,75 +8,75 + 3,8 – 0,8 = ( -8,75 + 8,75 ) + ( 3,8 – 0,8 )= 3

C = [( + 9,5 ) + ( -13 )] + [ ( -5) + ( +8,5)]

= 9,5 – 13 –5 + 8,5 = (9,5 + 8,5 ) + ( - 13 – 5 ) = 18 – 18 = 0

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 93 tr 45 sgk

GV: Ghi đề lên bảng

• Hãy nêu thứ tự thực hiện.
• Thảo luận theo cặp trình bày

Gợi ý: Áp dụng tính chất phân phối của phép nhân đối với phép cộng và trừ để nhóm các số hạng chứa x

+ Áp dụng quy tắc chuyển vế

+ Tìm x

2 HS lên bảng trình bày.

GV nhận xét, đánh giá

Bài 126 tr 21 sbt : Tìm x biết

GV: Ghi đề lên bảng

- HS nêu các bước thực hiện

Cá nhân HS thực hiện.

2 HS lên bảng trình bày

GV nhận xét, đánh giá

Bài 93 /45 sgk: Tìm x

a) 3,2x + (-1,2)x + 2,7 = - 4,9

(3,2 – 1,2)x = -4,9 – 2,7

2x = - 7,6

x = – 3,8

b) –5,6x + 2,9x – 3,86 = - 9,8

(-5,6 + 2,9)x = - 9,8 + 3,86

-2,7x = - 5,94

x = 2,2

Bài 126 tr 21 sbt : Tìm x, biết

a) 3.(10x) = 111

10x = 111 : 3 = 37

x = 37 : 10 = 3,7

b) 3. (10 + x ) = 111

10 + x = 111 : 3 = 37

x = 37 - 10 = 27

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Ôn tập chương I

Hệ thống các kiến thức trong chương I.

Tính nhanh

Tính giá trị của biểu thức. Giải bài toán tìm x

Tìm x dưới dấu giá trị tuyệt đối

Họat động của GV

Họat động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Cá nhân HS lần lượt trình bày các câu hỏi phần ôn tập chương I.

GV nhận xét, đánh giá, chốt lại các kiến thức cơ bản đã học trong chương

I. Ôn tập

N ⊂ Z ; Z ⊂ Q ; Q ⊂ R ; I ⊂ R

Q ∪ I = R , Q ∩ I = ∅

1. Biểu diễn số hữu tỉ trên trục số

2. Các phép toán về số hữu tỉ.

3. Giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ.

x nếu x ≥ 0

- x nếu x < 0

4. Các công thức về lũy thừa của một số hữu tỉ.

5. Tỉ lệ thức và tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.

6. Số vô tỉ. Căn bậc hai của một số không âm.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 1:Thực hiện phép tính

a) 1 + - + 0,5 +

b) . 19 - . 33

c) 15 : - 25:

GV: Ghi đề bài

- Hãy nêu cách thực hiện

HS thảo luận nhóm trình bày

Đại diện 3 HS lên bảng thực hiện

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 97/49 SGK

GV: Ghi đề lên bảng

- Hãy nêu cách thực hiện

Cá nhân HS thực hiện.

Hai HS lên bảng trình bày

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 98 /49 SGK

GV: Ghi đề bài, yêu cầu HS thảo luận nhóm tìm cách giải.

GV kiểm tra các nhóm

2 HS lên bảng giải.

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 101 tr 49 sgk

GV: Ghi đề bài, hướng dẫn cách giải, yêu cầu HS thảo luận nhóm làm bài.

HS: Thảo luận nhóm tìm kết quả, đại diện nhóm lên bảng trình bày.

GV: Nhận xét, sửa sai (nếu có).

II. Bài tập

Bài 1: Thực hiện phép tính

a) 1 + - + 0,5 + =

=1 +1 + 6,5 = 2,5

b) . 19 - . 33 =

c) 15 : - 25:

Bài 97/ 49 SGK:Tính nhanh :

a)(-6,37.0,4).2,5) = -6,37. (0,4.2,5)

= -6,37.1 = -6,37

b) (-0,125). (-5,3).8 = (-0,125.8 ). (-5,3)

= -1. (-5,3) = 5,3

Bài 98 /49 SGK: Tìm y

Bài 101 tr 49 sgk: Tìm x, biết

1. ⎢x ⎢= 2,5 ⇒ x = ± 2,5
2. ⎢x ⎢= -1,2 ⇒ không có giá trị nào của x.
3. ⎢x ⎢+ 0,573 = 2

⎢x⎪ = 2- 0,573 = 1,427

⇒ x = ± 1,427

1. ⎢x +⎪ -4 = -1 ⇒ ⎢x +⎪ = 3

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao (M4)

Ôn tập chương I (tt)

Thứ tự thực hiện phép tính.

Tìm x

Tính giá trị của biểu thức.

Giải bài toán thực tế.

Hoạt động GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 99 / 49 SGK

GV: Ghi đề bài lên bảng, chia lớp thành 2 nhóm

Nhóm 1: Tính P

Nhóm 2: Tính Q

HS thảo luận, trình bày

GV theo dõi, hướng dẫn:

+ Biến đổi hỗn số, số thập phân về dạng phân số

+ Xét xem thứ tự thực hiện thế nào.

- 2 HS lên bảng trình bày

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 105 tr 50 sgk

GV ghi đề bài lên bảng

• Gọi 2 hs lên bảng thực hiện.

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 99/49sgk

Q =

• : :

=

Bài 105 tr 50 sgk: Tính giá trị của các biểu thức :

a) = – 0,1 – 0,5 = - 0,4

b) 0,5 = 0,5.10 - = 5 – 0,5 = 4,5

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 133/ 22 sbt: Tìm x

a. x : - 2,14 = - 3,12 : 1,2

b. 2 : x = 2 : ( - 0,06)

- Nhắc lại cách tìm số chưa biết trong tỉ lệ thức.

HS thảo luận theo cặp làm bài

Gọi 2 HS lên giải

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 81 tr 14sbt: Tìm a, b, c biết :

và a + b + c = - 49

GV ghi đề bài, hướng dẫn cách làm:

? Có nhận xét gì về các tỉ số đã cho ?

? Có thể biến đổi thành dãy 3 tỉ số bằng nhau được không ?

HS thảo luận theo cặp làm bài

1 HS lên bảng giải

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 133 tr 22 sbt

1. x =
2. x =

Bài 81 tr 14sbt: Tìm a, b, c biết

⇒ ;

= = = -7

Vậy = -7 ⇒ a = -7.10 = -70

= -7 ⇒ b = -7. 15 = - 105

= -7 ⇒ c = -7. 12 = -84

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 103/50sgk

- Gọi HS đọc đề bài

GV: Nếu gọi số lãi của hai tổ là a và b thì ta sẽ có các đẳng thức nào thể hiện nội dung bài toán ?

HS: Lập tỉ lệ thức rồi giải tìm a và b

1 HS lên bảng giải

GV: Nhận xét, đánh giá

Bài 103/50sgk

Gọi số tiền lãi của hai tổ là a và b. Ta có:

và a + b = 12 800 000

Áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau ta có:

Vậy hai tổ được chia số lãi lần lượt là: 4800000 đồng; 8000000 đồng.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Đại lượng tỉ lệ thuận

Định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận

Viết được công thức liên hệ và tìm được hệ số tỉ lệ

Tìm được giá trị của y và mối liên hệ giữa x và y

Nhận biết được hai đại lượng có tỉ lệ thuận với nhau hay không

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Thế nào là hai đại lượng tỉ lệ thuận ?

- Hãy lấy ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ thuận mà em biết

- Có cách nào để mô tả ngắn gọn hai đại lượng tỉ lệ thuận ?

Bài hôm nay ta sẽ tìm hiểu cách mô tả đó.

- Hai đại lượng tỉ lệ thuận là hai đại lượng mà khi đại lượng này tăng thì đại lượng kia cũng tăng và ngược lại

- Ví dụ: Quãng đường đi được tỉ lệ thuận với vận tốc của chuyển động

Dự đoán câu trả lời.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung ghi bảng

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Đọc và làm ?1

a. Quãng đường đi được S ( km ) theo thời gian t ( h) và vận tốc v = 15 km /h tính theo công thức nào ?

b. Khối lượng m (kg) theo V (m³) và D (kg / m³) tính theo công thức nào ?

Em hãy rút ra sự giống nhau của 2 công thức trên ?

GV: Nếu ta kí hiệu chung cho quãng đường và khối lượng là y, còn vận tốc và thể tích kí hiệu chung là x, các số đã biết kí hiệu là k thì công thức liên hệ giữa hai đại lượng trong ?1 có chung công thức nào ?

HS tìm hiểu, trả lời

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

• Yêu cầu HS làm ? 2 sgk

HS dựa vào định nghĩa làm ?2, trả lời

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức rút ra chú ý như sgk

- Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm ?3

Đại diện nhóm trả lời

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

1) Định nghĩa:

?1

1. S = 15 t
2. m = D . V ⇒ m = 7800V

• Định nghĩa: sgk

?2 y tỉ lệ thuận với x theo hệ số

Nên ta có y = x => x = y.

Vậy x tỉ lệ thuận với y theo hệ số

Chú ý: Nếu y tỉ lệ thuận với x theo hệ số tỉ lệ là k thì x sẽ tỉ lệ thuận với y theo hệ số là

?3. Khối lượng của các khủng long ở các cột b, c, d lần lượt là: 8tấn, 50tấn, 30tấn.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung ghi bảng

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Yêu cầu HS làm ?4

- HS dựa vào định nghĩa thảo luận theo cặp làm ?4.

Đại diện HS trả lời

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức rút ra tính chất.

2) Tính chất

?4 a) Vì y tỉ lệ thuận với x nên y = k x

⇒ k = y : x = 6 : 3 = 2

b) y₂ = 2.4 = 8 ; y₃ = 2.5 = 10 ;

y₄ = 6.2 = 12

c)

* Tính chất: sgk

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài 1 sgk

Cá nhân HS dựa vào định nghĩa làm bài

1 HS lên bảng làm

GV nhận xét, đánh giá

- GV hướng dẫn cách làm

Làm bài 2 sgk

HS thảo luận theo cặp làm bài 2

Đại diện 1HS lên bảng trình bày

GV nhận xét, đánh giá

Bài1/53sgk

a)Vì y và x là hai 2 đại lượng tỉ lệ thuận

nên y = kx ⇒ k =

b) y =

c) Với x = 9 ⇒

Với x = 15 ⇒ y = . 15 = 10

Bài 2 / 54 SGK

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Một số bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận

Mối quan hệ giữa các đại lượng trong bài toán

Cách giải bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận

Giải bài toán về hai đại lượng tỉ lệ thuận

Giải bài toán chia phần theo tỉ lệ thuận

Giải bài toán thực tế

Câu hỏi

Đáp án

- Phát biểu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận (4đ)

Làm bài 3/54 sgk (6đ)

- Phát biểu định nghĩa và tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận như sgk/52, 53

Bài 3/54sgk

b) Hai đại lượng m và V tỉ lệ thuận với nhau vì tỉ số giữa hai giá trị tương ứng luôn không đổi

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Tổng ba góc của một tam giác bằng bao nhiêu ?

- Nếu ∆ABC có thì mỗi góc , , có quan hệ gì với các số 1, 2, 3? Tính như thế nào ?

Hôm nay ta sẽ xét một số bài toán về hai đại lượng tỉ lệ thuận.

- Tổng ba góc của một tam giác bằng 180⁰

- Ta nói các góc của tam giác tỉ lệ thuận với các số 1, 2, 3

- Dựa vào tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để tính

Hoạt động của GV và HS

Nội dung ghi bảng

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Gọi HS đọc bài toán 1

? Khối lượng và thể tích của chì là hai đại lượng như thế nào ?

HS: Hai đại lượng tỉ lệ thuận

H: Nếu gọi m₁ và m₂ lần lượt là khối lượng của 2 thanh chì thì chúng có quan hệ gì với nhau và quan hệ thế nào với các thể tích ?

HS: Dựa vào bài toán lập mối quan hệ giữa m₁ và m₂ và với thể tích

H: Vậy làm thế nào để tìm m₁ và m₂ ?

HS: Áp dụng tính chất của dãy tỉ số bằng nhau để tính m₁ và m₂

Yêu cầu HS làm ?1 tương tự

1 HS lên bảng giải

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

GV nhấn mạnh bài toán ?1 người ta có thể phát biểu thành: chia 222,5 thành 2 phần tỉ lệ thức với 10 và 15

1) Bài toán 1:

Gọi khối kượng của hai thanh chì tương ứng là m₁, m₂

và m₂ – m ₁ = 56,5 (g)

Ta có : =

Vậy : m₁ = 11,3 .12 = 135,6

m₂ = 11,3 . 17 = 192,1

Vậy: Hai thanh chì có khối lượng là 135,6g và 192,1g

?1 Gọi khối kượng của hai thanh kim loại tương ứng là m₁, m₂

Vì m và V là 2 đại lượng tỉ lệ thuận nên :

Vậy m₁ = 8,9 .10 = 89 ;

m₂ = 15.8,9 = 133,5

Trả lời: Hai thanh kim loại có khối lượng là 89g và 133,5g

Hoạt động của GV và HS

Nội dung ghi bảng

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Gọi HS đọc bài toán 2

Yêu cầu HS Hoạt động theo nhóm.

HS: Thảo luận nhóm làm bài toán 2

- Đại diện 1 HS lên bảng giải.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

2) Bài toán 2:

Gọi số đo các góc của ∆ABC là , ,

Ta có:

• = 1 . 30⁰ = 30⁰
• = 2 . 30⁰ = 60⁰
• = 3 . 30⁰ = 90⁰

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài 5/ 55 SGK

GV chia lớp thành 2 nhóm HS thực hiện

HS: Áp dụng tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận để giải

- 2 HS lên bảng giải

GV nhận xét, đánh giá

Làm bài 6 tr 55 sgk

GV hướng dẫn

a) 1 m dây nặng 25 gr

x m dây nặng y gr

Vì khối lượng và chiều dài tỉ lệ thuận, từ đó suy ra công thức biểu diễn

b) 1 m dây nặng 25 gr

x m dây nặng 4500 gr

HS: Lập tỉ lệ thức và tìm x.

Bài 5/55sgk

a) x và y là hai đại lượng tỉ lệ thuận

vì

b) x và y là hai đại lượng không tỉ lệ thuận

vì

Bài 6/55sgk

a)1 m dây nặng 25g, x (m) dây nặng y (g)

Vì khối lượng và chiều dài tỉ lệ thuận nên

=> y = 25 x

b)1m dây nặng 25g, x(m) dây nặng 4500 g

Có ⇒ x = 4500 : 25 = 180 m

Vậy cuộn dây dài 180m.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Luyện tập

Mối quan hệ giữa các đại lượng trong bài toán

Cách giải bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận

Giải bài toán thực tế về hai đại lượng tỉ lệ thuận

Câu hỏi

Đáp án

- Phát biểu tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận (5 đ)

- Phát biểu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau 5đ

Phát biểu tính chất của hai đại lượng tỉ lệ thuận như sgk/53

- Phát biểu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau như sgk/28

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Bài 7/56 SGK

HS đọc bài toán

GV hướng dẫn HS tóm tắt, lập tỉ lệ thức

Tính KL đường

- 1HS làm bài trên bảng.

GV hướng dẫn HS dưới lớp cùng làm

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

Bài 8/56 SGK

- HS đọc đề , trả lời câu hỏi

- Bài cho biết gì ? y/cầu tìm gì ?

- Muốn tìm được số cây của các lớp hãy viết dãy tỉ số bằng nhau.

- Nếu gọi số cây trồng được của các lớp 7A,7B, 7C là x, y, z ta có tỉ lệ thức nào?

GV: Hãy áp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau để tính số cây trồng được của ba lớp.

1 HS lên bảng làm

GV hướng dẫn HS dưới lớp cùng làm

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

Bài 9/56 SGK

1 HS đọc đề bài

GV : Tương tự bài 8 cần xác định

+ Đề bài cho gì?

+ Yêu cầu tìm gì?

+ Aùp dụng tính chất dãy tỉ số bằng nhau

1 HS lên làm, hs dưới lớp theo dõi và nhận xét

GV: Nhận xét, sửa sai (nếu có)

Bài 10/56 SGK.

HS đọc bài toán

GV: Gọi a, b, c là 3 cạnh

Thì có dãy tỉ số nào?

Áp dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau tính a,b,c

HS trình bày bài.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức

Bài 7/56 SGK

Gọi x là lượng đường cần thiết cho 2,5 kg dâu.

Vì lượng đường tỉ lệ với lượng dâu nên ta có:

Vậy ý kiến của Hạnh đúng

Bài 8/56 SGK

Gọi số cây trồng được của các lớp 7A, 7B, 7C theo thứ tự : x cây, y cây, z cây

Theo bài ra ta có:

và x + y + z = 24

Áp dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau ta có:

Vậy số cây của ba lớp trồng được lần lượt là: 8 cây, 7 cây, 9cây.

Bài 9/56 SGK

Gọi KL của niken, kẽm, đồng lần lượt là x (kg), y (kg), z (kg). Theo bài ta có:

Và x + y + z = 150

Áp dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau ta có:

=>

Vậy cần 22,5 kg Niken, 30 kg Kẽm, 97,5 kg Đồng để sản xuất 150 kg đồng bạch.

Bài 10/56 SGK.

Goị 3 cạnh của tam giác thứ tự là a, b, c

Theo bài ra :

Vậy độ dài 3 cạnh của tam giác là 10cm, 15cm, 20cm

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Đại lượng tỉ lệ nghịch

Định nghĩa, tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch

Chỉ ra hệ số của hai đại lượng tỉ lệ nghịch

Tìm hệ số, viết công thức liên hệ, tìm giá trị của hai đại lượng tỉ lệ nghịch.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Hãy lấy ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ nghịch mà em biết.

- Có thể mô tả hai đại lượng tỉ lệ nghịch bằng một công thức không ?

Để trả lời câu hỏi đó ta sẽ tìm hiểu bài học hôm nay.

Ví dụ:

- Hai cạnh của hình chữ nhật có diện tích không đổi

- Vận tốc và thời gian của chuyển động trên cùng quãng đường.

Dự đoán công thức

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

-Hướng dẫn HS làm câu ?1

Hãy rút ra nhận xét về sự giống nhau trong 3 công thức trên

GV: Giới thiệu ở câu a: y =

Ta nói đại lượng y tỉ lệ nghịch với đại lượng x theo hệ số 12

HS trả lời câu b, c tương tự.

? Vậy thế nào là hai đại lượng tỉ lệ nghịch

HS: Nêu định nghĩa như sgk.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức: ĐN ở tiểu học là 1 trường hợp riêng a > 0 của

- Yêu cầu HS làm ? 2 => chú ý

1. Định nghĩa

?1 a) Diện tích của hình chữ nhật là:

x.y = 12 => y =

b) Lượng gạo trong tất cả các bao là:

x.y = 500

c) Quãng đường đi được của vật c/đ đều:

v.t = 16

* ĐN: sgk.

- Công thức: Hay xy = a

?2

* Chú ý: sgk/57

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Hướng dẫn HS làm ?3

GV: Hướng dẫn HS nêu tính chất

HS phát biểu như SGK.

GV nhận xét, đánh giá, kết luận kiến thức: Nêu công thức tổng quát

? Sự giống và khác nhau của đại lượng tỉ lệ thuận và đại lượng tỉ nghịch là gì ?

- Muốn tính hệ số a dựa vào đâu?

2. Tính chất

?3 a) Hệ số tỉ lệ là: a = x₁y₁ = 2. 30 = 60

b) y₂ = 20 , y₃ = 15, y₄ = 12

c) x₁y₁= x₂y₂ = x₃y₃= x₄y₄ = 60

*T/c: SGK

x₁y₁= x₂y₂ = x₃y₃ = ……= a

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài 12/ 58 sgk

HS đọc bài toán

GV gọi HS lần lượt lên bảng làm từng câu.

- Cá nhân HS lần lượt lên bảng làm

GV nhận xét, đánh giá

Nếu còn thời gian thì làm thêm bài 13

Bài 13/ 58sgk

HS tính hệ số tỉ lệ a, rồi tìm các giá trị điền vào bảng

GV nhận xét, đánh giá

* Bài 12/58 sgk:

* Bài 13/58 sgk:

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Một số bài toán về

đại lượng tỉ lệ nghịch

Các đại lượng tỉ lệ nghịch trong bài toán

Các bước giải bài toán

Trình bày lời giải bài toán về hai đại lượng tỉ lệ nghịch.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

-Nêu định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ nghịch. (5đ)

-Nêu tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch (5đ)

-Nêu định nghĩa hai đại lượng tỉ lệ nghịch như sgk/57

-Nêu tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch như sgk/58

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

HS đọc bài toán, GV hướng dẫn tóm tắt

H: Bài cho biết gì? y/c tìm gì?

Nếu gọi vận tốc cũ, mới là v₁, v₂ tương ứng với thời gian t_1, t₂

Hãy tóm tắt đề: ( t₁= 6; v₂ = 1,2 v₁)

H: vận tốc và thời gian trong bài là hai đại lượng quan hệ như thế nào?

- Yêu cầu HS lập tỉ lệ thức bằng cách áp dụng tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch

GV hướng dẫn HS trình bày lời giải

1. Bài toán1: SGK.

Ô tô đi từ A tới B với vận tốc v₁ thời gian t₁, với vận tốc v₂ thời gian t₂.

Vì vận tốc và thời gian đi là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên:

Mà t₁ = 6 , v₂ = 1,2v₁

Trả lời : Vậy với vận tốc mới thì ô tô đi từ A tới B hết 5 giờ.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

HS đọc bài toán, GV hướng dẫn tóm tắt

H: Bài cho biết gì ? y/cầu tìm gì?

H: Số máy và số ngày hoàn thành cùng công việc là hai đại lượng quan hệ gì ?

-Nếu gọi số máy của 4 đội là x, y, z, t.

- Áp dụng t/c 1 của đại lượng tỉ lệ nghịch biểu diễn thế nào ?

GV hướng dẫn biến đổi các tích bằng nhau thành dãy tỉ số bằng nhau

GV : Có thể nói chia số 36 thành 4 phần tỉ lệ nghịch với

GV hướng dẫn HS trình bày lời giải.

Vậy qua bài 2 ta thấy bài toán về tỉ lệ nghịch quan hệ với bài toán tỉ lệ thuận ntn?

- Hướng dẫn HS trả lời ?

2. Bài toán 2: SGK.

Gọi số máy của 4 đội lần lượt là x, y, z, t

Ta có: x + y + z + t =36

Vì số ngày hoàn thành công việc tỉ lệ nghịch với số máy nên ta có:

4x = 6y = 10z = 12t

Hay

Áp dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau ta có:

Số máy của bốn độ lần lượt là: 15,10,6,5

? Ta có : x TLN y (1)

y TLN z (2)

Từ (1) và (2) suy ra:

Vậy x TLT với z theo hệ số

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

* Làm Bài tập : 16/60 SGK

HS AD tính chất hai đại lượng TLN làm bài 6.

Hai HS lên bảng trình bày

GV nhận xét, đánh giá

Bài 16/60 SGK:

a) Ta có: 1. 120 = 2 . 60 = 4 . 30 = 5 . 24 = 8 . 15

=> x và y là hai đại lượng tỉ lệ nghịch

b) 2 . 30 = 3 . 20 = 4 . 15 = 6. 10 ≠ 5 . 12,5

=> x và y là hai đại lượng không tỉ lệ nghịch với nhau.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Luyện tập

Chỉ ra các đại lượng tỉ lệ nghịch trong bài toán

Lập mối liên quan giữa các đại lượng trong bài toán.

Trình bày lời giải bài toán về hai đại lượng tỉ lệ nghịch.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

-Nêu tính chất của hai đại lượng tỉ lệ nghịch (5đ)

-Nêu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau (5đ)

- Tính chất hai đại lượng tỉ lệ nghịch như sgk/58

- Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau như sgk/28

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài 18sgk

HS đọc bài toán, GV hướng dẫn tóm tắt

? Bài toán này có dạng bài nào đã giải ?

HS: Tương tự bài toán 1 trong §4 Áp dụng bài toán 1 giải tương tự, 1 HS lên bảng giải

GV nhận xét, đánh giá

Làm bài 19 sgk

HS đọc bài toán, GV hướng dẫn tóm tắt

H: Số m vải và giá tiền 1 m vải là hai đại lượng có quan hệ gì ?

H: ta có tỉ lệ thức nào?

GV hướng dẫn HS trình bày bài giải

Làm bài 21 sgk

HS đọc bài toán, GV hướng dẫn tóm tắt

H: Bài cho biết gì?

H: Số máy và số ngày là quan hệ TLT hay TLN?

- Hãy lập dãy tỉ số bằng nhau.

Tìm số máy?

HS làm tương tự bài toán 2, 1 HS lên bảng giải

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 18/61sgk:

Gọi x (giờ) là thời gian 12 người làm.

Vì số người làm tỉ lệ nghịch với thời gian làm nên ta có:

Vậy 12 người làm cỏ cánh đồng đó hết 1,5 giờ.

Bài 19/61sgk:

Cùng số tiền mua được 51 m vải loại I giá a (đ/m)

x (m) vải loại 2 giá 85% a đ /m

Số m vải và giá tiền 1 m vải là hai đại lượng TLN nên :

Vậy số tiền đó có thể mua được 60 m vải loại 2.

Bài 21/61 SGK.

Gọi số máy của các đội lần lượt là :

x₁, x₂, x₃

Vì số máy của đội 1 hơn đội 2 là 2 máy nên: x₁ - x₂ = 2

-Số ngày và số máy là hai đại lượng TLN nên ta có:

4x₁ = 6x₂ = 8x₃

Hay

Áp dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau ta có:

Vậy số máy của 3 đội theo thứ tự là: 6, 4, 3 máy.

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

Làm bài 1: Ba người xây xong bức tường trong 24 phút. Hỏi 4 người thì xây mất mấy phút ?

Làm bài 2: Cho x và y là 2 đại lượng TLT. Hãy điền vào bảng sau:

Yêu cầu HS thảo luận nhóm làm bài:

2 nhóm làm bài 1; 2 nhóm làm bài 2

Đại diện các nhóm lên bảng trình bày.

- Các nhóm khác nhận xét

GV nhận xét, đánh giá.

Bài 1:

Gọi x phút là thời gian để 4 người xây xong bức tường

Vì số người và thời gian xây là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên ta có:

=> x = 18

Vậy 4 người sẽ xây xong bức tường trong 18 phút

Bài 2:

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Hàm số

Biết được khái niệm hàm số qua ví dụ cụ thể. Biết được quan hệ hàm số của hai đại lượng.

Tính được giá trị của đại lượng này khi biết giá trị của đại lượng kia.

Tính được giá trị của hàm số. Xác định được hàm số, biến số từ các ví dụ

- Nêu được khái niệm của hàm số

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Nêu một ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ thuận và một ví dụ về hai đại lượng tỉ lệ nghịch

?: Trong các công thức trên, các đại lượng trong công thức có phụ thuộc vào nhau không?

?: Khi cho đại lượng này một giá trị thì có tính được giá trị tương ứng của đại lượng kia không?

GV: người ta gọi chung những công thức này là gì?

GV: Để trả lời câu hỏi đó ta tìm hiểu trong bài hôm nay bài mới

+ m =7,8.V ; t =

- Các đại lượng trong các công thức đều phụ thuộc vào nhau

- Khi cho đại lượng này một giá trị thì sẽ tính được giá trị tương ứng của đại lượng kia

- Suy nghĩ nhưng chưa trả lời được

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

GV nêu ví dụ, yêu cầu HS thực hiện:

+ HS quan sát trên bảng phụ trả lời câu hỏi: Mỗi giá trị của t cho mấy giá trị của T?

+ Cho m =7,8.V. Tìm giá trị của m khi V = 1; 2; 3; 4

+ Cho t =. Tìm giá trị của t khi v = 5; 10; 25; 50

- HS tính và trình bày

* GV đánh giá nhận xét các câu trả lời

* GV chốt lại kết quả

- GV giới thiệu ở ví dụ 1, T là hàm số của t, t là biến số

- Yêu cầu HS Xác định hàm số và biến số trong ví dụ 2 và 3?

* GV nhận xét đánh giá câu trả lời, GV chốt lại nêu nhận xét như SGK

1. Một số ví dụ về hàm

Vd1: SGK

Vd2: m =7,8.V

?1 m tỉ lệ thuận với V

Ví dụ 3: t =

?2 Lập bảng các giá trị của t

* Nhận xét: T là hàm số của t (vd1)

m là hàm số của V (vd2)

t là hàm số của v (vd3)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

+ Đại lượng y là hàm số của đại lượng x khi nào

- HS trình bày.

* GV đánh giá nhận xét câu trả lời.

* GV nêu các chú ý về hàm hằng; Cách cho hàm số; Cách viết hàm số; Cách tính giá trị hàm số.

* GV chốt lại kiến thức về hàm số

GV: nhấn mạnh từ chỉ một trong khái niệm và giới thiệu cách viết hàm số.

2. Khái niệm hàm số

* Khái niệm: ( sgk)

y là hàm số của x và x là biến số

* Chú ý: SGK.

- Khi y là hàm số của x ta có thể viết:

y = f(x), y = g(x), …

Ví dụ: Cho hàm số y = f(x) = 2x + 3

Tính f(3)

f(3) = 2 . 3 + 3 = 9

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- Làm Bài 24/63SGK:

HS kiểm tra, trả lời

GV nhận xét, đánh giá

- Làm Bài 25/63SGK:

Thay giá trị của x vào hàm số để tính y

3 HS lên bảng tính

GV nhận xét, đánh giá

Bài 24/63SGK:

Đại lượng y là hàm số của đại lượng x

Bài 25/63SGK: Cho hàm số y = f (x) = 3x² + 1.

Tính f ; f(1) ; f(3)

f = ; f(1) = 4 ; f(3) = 10

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Mặt phẳng tọa độ

Biết được MPTĐ và tọa độ của một điểm trên MPTĐ

Hiểu khái niệm tọa độ của một điểm. Vẽ được hệ trục tọa độ

Xác định một điểm trên MPTĐ.

Xác định được tung độ (hoành độ) của các điểm trên trục hoành (trục tung)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

HS đọc và tìm hiểu ví dụ SGK, trả lời câu hỏi:

?: Ở ví dụ 1 tọa độ một địa điểm trên bản đồ được xác định như thế nào?

?: Ở ví dụ thứ 2: Dòng chữ H1 có nghĩa là gì?

?: Vấn đề đặt ra cho bài học hôm nay là gì ?

* GV đánh giá nhận xét câu trả lời của hs

* GV chốt: Trong toán học để xác định vị trí của mỗi điểm trên mặt phẳng người ta dùng một cặp gồm hai số

Ví dụ 1:Tọa độ địa lí của mũi Cà Mau là:

104⁰40’Đ

8⁰ 30’B

Ví dụ 2: sgk

-Trong toán học để xác định vị trí của mỗi điểm trên mặt phẳng người ta dùng một cặp gồm hai số. Làm thế nào để có hai số đó ?

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

GV: Vẽ hệ trục tọa độ và giới thiệu đó là hệ trục tọa độ

- HS quan sát hình vẽ, tìm hiểu SGK trả lời các câu hỏi:

+ Hệ trục tọa độ Oxy vẽ như thế nào ? Đặc điểm của hệ trục tọa độ ?

+ Mặt phẳng tọa độ là gì ?

* GV đánh giá nhận xét câu trả lời của HS

* GV chốt: Oxy là hệ trục tọa độ. Các trục Ox và Oy gọi là các trục tọa độ, Ox là trục hoành, Oy là trục tung

O gọi là gốc tọa độ

- Oxy là hệ trục tọa độ. Các trục Ox và Oy gọi là các trục tọa độ, Ox là trục hoành, Oy là trục tung

- O gọi là gốc tọa độ

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

GV vẽ điểm P trên mặt phẳng tọa độ, giới thiệu tọa độ của điểm P.

HS quan sát hình vẽ trả lời:

+ Đường thẳng qua P vuông góc với trục hoành, trục tung tại điểm nào?

+ Tọa độ của một điểm được xác định như thế nào ?

+ Nếu có cặp số (-1; 2) ta xác định điểm P như thế nào?

+ Làm ?1 SGK

+ Tìm tọa độ của gốc O

* GV đánh giá nhận xét câu trả lời của HS

* GV chốt kiến thức và giới thiệu trường hợp tổng quát

(Vẽ P như Hình vẽ trên)

- Cặp số(-1; 2) là toạ độ của điểm P. Kí hiệu là P(-1; 2), -1 là hoành độ, 2 là tung độ của điểm P.

• Trên mặt phẳng tọa độ

+ Mỗi điểm M xác định một cặp số( x_{0 ;}y₀). Ngược lại, mỗi cặp số ( x_{0 ;}y₀) xác định một điểm M.

+ Cặp số ( x_{0 ;}y₀) gọi là tọa độ của điểm M, x₀ là hoành độ và y₀ là tung độ của điểm M

+ Kí hiệu M( x_{0 ;}y₀) là điểm M có tọa độ (x_{0 ;}y₀)

?2 Tọa độ của gốc O là: O(0; 0)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* GV chuyển giao nhiệm vụ học tập:

1) Làm bài 32sgk

2) Vẽ hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các điểm A(3; -1); B(-4; -2)

2 HS lên bảng thực hiện

Bài 32sgk

M(-3, 2) ; N(2, -3) ; P(0, -2) ; Q(-2,0)

BT: Vẽ hệ trục tọa độ Oxy và đánh dấu các điểm P(-1, 2) ; M(2, -1) ; N(0, -2) ; Q(-2,0)

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Mặt phẳng tọa độ

Biết đọc tọa độ của điểm trên MPTĐ. Viết được các cặp số tương ứng của hàm số

Tìm được tung độ (hoành độ) của một điểm bất kì trên trục hoành (trục tung)

Vẽ được hệ trục tọa độ

Tính được giá trị của hàm số

Xác định được các điểm trên mặt phẳng tọa độ

Biểu diễn được mối quan hệ giữa các đại lượng trong bài toán có tính thực tế.

Bài 1: (4đ) Cho hàm số y = f(x) = 2x² – 1. Tính f(1) ; f(-2) ; f ; f(3)

Bài 2: (6đ)

a) - Vẽ hệ trục tọa độ Oxy

b) Đánh dấu các điểm A ;

B(-1; 2) ; C(0 ; 2,5); D(4 ; 0)

Bài 1: Tính đúng mỗi giá trị: 1 điểm

f(1) = 1 ; f(-2) = 7 ; f = - ; f(3) = 17

Bài 2: Câu a: vẽ đúng 2 điểm,

câu b: Xác định đúng mỗi điểm được 1 điểm

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Ta có thể đọc được tọa độ của một điểm bất kì nằm trong MPTĐ hay không?

?: Ta có thể biểu diễn một điểm lên MPTĐ hay không?

?: Khi có MPTĐ và điểm biểu diễn lên trên đó thì cho ta biết được những điều gì?

GV: Tiết luyện tập hôm nay sẽ trả lời và củng cố lại cho chúng ta những kiến thức về mặt phẳng tọa độ

- Trả lời (có)

- Trả lời (có)

- HS có thể không trả lời được

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: HS làm bài và trả lời:

- Quan sát hình 20: Đọc và viết tọa độ các đỉnh của hình chữ nhật ABCD và tam giác PQR

- Quan sát hình 19, 20 sgk trả lời: Một điểm bất kì trên trục hoành (trục tung) có tung độ (hoành độ) bằng bao nhiêu ?

* GV đánh giá, nhận xét câu trả lời của HS

* GV chốt: Các điểm trên trục tung có hoành độ bằng không, các điểm trên trục hoành có tung độ bằng 0

Bài 35 / 68 sgk

A( 0,5;2) ; B( 2;2); C( 2;0) ; D( 0,5;0)

P( -3;3) ;Q( -1;1) ;R( -3;1)

Bài 34/68 SGK

a) Một điểm bất kỳ trên trục tung có hoành độ bằng 0

b) Một điểm bất kì trên trục hoành có tung độ bằng 0

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu:

- Quan sát bảng bài 37sgk: Viết tất cả các cặp giá trị tương ứng (x ; y)

- Vẽ hệ trục tọa độ Oxy, xác định các điểm biểu diến các cặp số ở trên.

- Muốn biết chiều cao của từng bạn ta dựa vào đâu ?

-Muốn biết số tuổi của từng bạn ta dựa vào đâu ?

* GV: Đánh giá nhận xét câu trả lời của HS.

* GV chốt kiến thức: Muốn biết chiều cao của từng bạn ta quan sát trục thẳng đứng, muốn biết tuổi ta quan sát trục nằm ngang.

Bài 37 SGK 68.

a)

b)Biểu diễn

Bài 38/68 SGK

Đào là người cao nhất :15dm

Hồng ít tuổi nhất : 11 tuổi

Hồng cao hơn Liên ,

Liên nhiều tuổi hơn Hồng.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Đồ thị hàm số y = ax (a)

Biết khái niệm đồ thị của hàm số. Biết dạng của đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0)

Xác định được các cặp số (x,y) . Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

Xác định được các điểm trên mặt phẳng tọa độ. Vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

Giải thích vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị.

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Ta có thể biểu diễn các điểm A(-2;3), B(-1;2), C(0;-1), D(0,5;1) lên mặt phẳng tọa độ được không?

?: Vậy khi nối các điểm trên lại với nhau thì hình tạo thành đó được gọi là gì?

Để tìm câu trả lời ta vào bài học hôm nay

-Trả lời (có)

- Chưa trả lời được.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu:

+ Làm ?1 sgk?

+ Qua ?1, GV thông báo: Tập hợp các điểm đó gọi là đồ thị hàm số đã cho.

+ Đồ thị của hàm số y = f(x) là gì ?

* GV nhận xét câu trả lời của HS

* GV chốt: Đồ thị của hàm số y = f( x) là tập hợp tất cả các các điểm biểu diễn các cặp giá trị tương ứng ( x; y) trên mặt phẳng tọa độ.

?1 Cho hàm số y = f(x)

a) Viết các cặp giá trị (x ;y)

{(x;y)}={(-2;3), (-1;2), (0;-1),

(0,5;1), (1,5;-2)}

b)

* Đồ thị của hàm số y = f( x) là

tập hợp tất cả các các điểm biểu

diễn các cặp giá trị tương ứng

( x; y) trên mặt phẳng tọa độ.

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu:

+ Làm ?2

+ Qua ?2, trả lời câu hỏi: Đồ thị hàm số y = 2x có dạng gì ?

* GV đánh giá nhận xét

* GV chốt: Đồ thị hàm số y = ax

(a) là một đường

thẳng đi qua gốc tọa độ.

?2 y = 2x.

a) (-2,-4); (-1,-2 ); (0.0);(1,2); (2,4)

b)

Đồ thị hàm số y = ax

(a) là một đường

thẳng đi qua gốc tọa độ.

+ Trả lời ?3 , ?4

+ Vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị là vẽ được đồ thị của hàm số ?

+ Vẽ đồ thị hàm số y = 1,5x

* GV nhận xét bài làm và câu trả lời của HS

* GV chốt kiến thức: Để vẽ đồ thị của hàm số y = ax (a) ta chỉ cần xác định thêm một điểm khác gốc tọa độ.

(Lưu ý chọn điểm có toạ độ nguyên, nhỏ)

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

- Yêu cầu HS làm bài 39 (a,c) sgk

Gọi 2 HS lên bảng thực hiện

GV nhận xét, đánh giá

Bài 39/71 sgk: Vẽ đồ thị hàm số

a) y = x

Cho x = 1 => y = 1. ta được

điểm B(1;1).

OB là đồ thị hàm số y= x.

c) y = -2x

Cho x = 1 => y = -2. ta được

điểm A(1;-2).

OA là đồ thị hàm số y = -2x.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Đồ thị hàm số y = ax (a)

Biết vị trí của đồ thị hàm số y = ax (a) trên MPTĐ

Xác định được điểm thuộc đồ thị của hàm số y = ax (a). Xác định được hệ số a và tọa độ các điểm trên đồ thị

Vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a). Tìm được giá trị của y hoặc x từ đồ thị

Xác định giá trị của x theo y từ đồ thị của hàm số

Câu hỏi

Đáp án

- Đồ thị hàm số y = ax có dạng như thế nào?

-Vẽ đồ thị hàm số y = 2x

- Đồ thị hàm số y = ax là đường

thẳng đi qua gốc tọa độ (4đ)

-Vẽ đồ thị hàm số y = 2x (6đ)

Cho x = 1

ta có y = 2.

Ta được điểm A(1 ; 2)

Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = 2x

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Hãy nêu nêu một số dạng toán về đồ thị của hàm số y = ax (a)

?: Một số dạng toán về đồ thị của hàm số y = ax (a) như: Vẽ đồ thị hàm số; Xác định điểm có thuộc đồ thị hay không; Xác định hệ số a; Tính giá trị hàm số bằng đồ thị...Vậy cách giải những dạng toán này như thế nào?

Đó là nội dung của tiết luyện tập

- Có thể trả lời được hoặc không

- Chưa trả lời được

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu:

+ Dựa vào đồ thị của bài 39 trả lời câu hỏi: Đồ thị hàm số y = ax nằm ở những góc phần tư nào của mặt phẳng tọa độ nếu :

+ a > 0 ;

+ a < 0

+ Muốn biết điểm nào thuộc đồ thị hàm số ta làm như thế nào ?

* GV đánh giá câu trả lời và bài làm của học sinh.

* GV chốt về cách muốn biết một điểm thuộc đồ thị hay không làm thế nào.

Bài 40/71SGK

Nếu a > 0 đồ thị nằm ở góc phần tư thứ I và thứ III

Nếu a < 0 đồ thị nằm ở góc phần tư thứ II và thứ IV

Bài 41/72SGK

Thay x = vào hàm số y = - 3x ta được

y = - 3 . = 1

Vậy Athuộc đồ thị hàm số

B không thuộc đồ thị hàm số

C(0;0) thuộc đồ thị.

* Yêu cầu: Quan sát hình 26sgk, trả lời câu hỏi:

+ Xác định hệ số a bằng cách nào ?

+ Làm thế nào để xác định được điểm trên đồ thị có hoành độ hoặc tung độ cho trước ?

* GV nhận xét đánh giá câu trả lời của HS

* GV chốt cách giải

a) Ta có: A(2;1),

O

-2

-1

1

2

A

x

y

1

thay x = 2; y = 1 vào

công thức y = ax

b) Trên đồ thị

c) Trên đồ thị

* Yêu cầu:

Thảo luận trả lời câu hỏi

+ Xác định 1 điểm thuộc đồ thị hàm số y = - 0,5 x bằng cách nào ?

+ Từ đồ thị làm thế nào để tìm giá trị của y hay của x khi biết giá trị của đại lượng kia?

+ Tìm giá trị của x khi y dương hoặc âm ta dựa vào đâu ?

* GV nhận xét đánh giá câu trả lời của HS

* GV chốt cách giải

* Bài tập 44/73 SGK

* Cho x = 2, ta có y = -1. Ta được điểm A(2 ; -1)

Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = -0,5x

Từ đồ thị ta thấy:

a) f(2) = -1 ; f(-2) = 1 ; f(4) = -2 ; f(0) = 0

b) y = -1 ;

c) Khi y dương thì x âm ; khi y âm thì x dương

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

1. Đại lượng tỉ lệ thuận

- Nhớ công thức của đại lượng tỉ lệ thuận

- Chỉ ra được hệ số tỉ lệ

- Giải được bài toán chia phần tỉ lệ thuận.

3. Đại lượng tỉ lệ nghịch

- Nhớ công thức của đại lượng tỉ lệ nghịch

- Chỉ ra được hệ số tỉ lệ

- Giải được bài toán chia phần tỉ lệ nghịch

3. Hàm số và đồ thị

Nhớ được dạng đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

- Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

- Vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

Giải thích được vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Nhắc lại các nội dung đã học ở chương II?

?: Có những bài tập dạng nào ở chương này?

GV: Ở chương II này bài tập nội dung chủ yếu là về tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch, hàm số và đồ thị của hàm số y = ax (a khác 0). Tiết này sẽ củng cố lại một số bài tập về các nội dung này.

- Nhắc lại

- Dự đoán câu trả lời

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Thảo luận trả lời câu hỏi

+ Nêu công thức liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ thuận

+ Nêu công thức liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ nghịch

+ Đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0) có dạng gì ?

* GV: Nhận xét đánh giá câu trả lời

* GV chốt lại các công thức tỉ lệ thuận , tỉ lệ nghịch, đồ thị hàm số y = ax (a khác 0)

I. Hệ thống kiến thức

1. y = kx (k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số k.

+ +

2. hay xy = a thì y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số a

+ +

3. Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Giải các bài toán

Bài 1: Cho x,y TLT , điền vào ô trống

Bài 2: Cho x và y TLN, điền vào ô trống.

Bài 3: Chia số 156 thành 3 số

a) TLT với 3; 4; 6.

b) TLN với 2, 3, 4

+ Muốn điền vào ô trống ta phải làm gì ? -Tính k theo công thức nào?

Tính a theo công thức nào ?

+ Nhắc lại các bước giải bài toán TLT, TLN.

* GV đánh giá nhận xét bài làm của HS

* GV chốt kiến thức về tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch

* Yêu cầu: Vẽ đồ thị hàm số y = 2x

+ Muốn vẽ đồ thị hàm số y = 2x ta làm như thế nào ?

+ Vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị là vẽ được đồ thị hàm số ?

* GV đánh giá nhận xét bài làm của HS

* GV chốt kiến thức về vẽ đồ thị hàm số y = ax(a khác 0)

Bài 1: Cho x,y TLT , điền vào ô trống

Từ y = kx

Bài 2: Cho x và y TLN, điền vào ô trống

a = xy = 1.30 = 30

Bài 3: Chia số 156 thành 3 số

Giải

a) Gọi 3 số lần lượt là a, b, c theo bài ra ta có: và a+ b + c=156

Áp dụng T/C của dãy tỉ số bằng nhau

b) Gọi 3 số lần lượt là a, b, c.

Theo bài ta có:

Bài 4: Vẽ đồ thị hàm số y = 2x

- Cho x = 1 thì y = 2. Ta được điểm A(1 ; 2)

Đường thẳng OA là đồ thị hàm số y = 2x

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

Kiến thức chương I

Nắm vững các quy tắc thực hiện các phép tính về phân số và lũy thừa. Nhớ được tính chất của tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau.

- Biết cách tìm số chưa biết trong tỉ lệ thức

- Nhận ra được dạng toán

Thực hiện được các phép tính về số hữu tỉ. Giải được bài toán tìm x. Giải được bài toán về đại lượng tỉ lệ thuận

- Giải được bài toán về đại lượng tỉ lệ nghịch

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Số hữu tỉ có dạng như thế nào? Tỉ lệ thức là gì?

?: Có những bài tập dạng nào các nội dung này?

GV đưa ra một số dạng như tìm x, thực hiện phép tính, tính nhanh, giải bài toán áp dụng dãy tỉ số bằng nhau. Tiết này sẽ củng cố lại một số bài tập về các nội dung này.

- Nhắc lại

- Dự đoán câu trả lời

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Thảo luận, trả lời các câu hỏi 3, 4, 5, 7, 8, 10 phần câu hỏi ôn tập chương I/46sgk

*GV đánh giá nhận xét câu trả lời của HS

* GV chốt lại các kiến thức về số hữu tỉ, tỉ lệ thức, dãy tỉ số bằng nhau.

I. Hệ thống kiến thức

1) Số hữu tỉ, số thực, tính giá trị của biểu thức số:

- Số hữu tỉ:

Trong tập R ta thực hiện được các phép toán +, -, x, :, lũy thừa, căn bậc 2 của một số không âm.

2) Tỉ lệ thức và dãy tỉ số bằng nhau:

-TLT là đẳng thức của hai tỉ số: TQ: Vd:

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Thảo luận làm các bài tập sau:

Bài 1: Tìm x trong tỉ lệ thức sau

x : 8,5 = 0,69 : (-1,15)

+ Muốn tìm số hạng ngoại tỉ chưa biết ta làm thế nào?

Bài 2: Thực hiện các phép tính :

a) 1 + - + 0,5 +

b) . 19 - . 33

c) 15 : - 25:

+ Nêu cách thực hiện các phép tính trên

Bài 3: Tính nhanh:

a)(-6,37.0,4).2,5)

b) (-0,125) . (-5,3).8

+ Làm thế nào để tính nhanh ?

Bài 4: tìm 2 số x và y biết :

7x = 3y và x-y =16

+ Hãy lập TLT từ đẳng thức 7x = 3y

Bài 5: Cứ 100kg thóc cho 60kg gạo, hỏi 20 bao thóc mỗi bao đựng 60 kg cho bao nhiêu gạo?

+ số thóc và số gạo là hai đại lượng có quan hệ gì ?

Bài 6: Đào một con mương cần 30 người trong 8 giờ. Nếu tăng lên 10 người thì giảm được mấy giờ ?

+ Muốn tìm được thời gian giảm thì cần tìm gì trước ?

+ Số người làm và số giờ liên hệ như thế nào?

* GV đánh giá nhận xét bài làm của HS

* GV chốt về thứ tự thực hiện phép tính, tính chất của dãy tỉ số bằng nhau

II. Bài tập

Bài 1: Tìm x trong tỉ lệ thức sau

x : 8,5 = 0,69 : (-1,15)

Bài 2: Thực hiện các phép tính :

a) 1 + - + 0,5 + ==1 +1 + 6,5 = 2,5

b) . 19 - . 33 =

c) 15 : - 25:

Bài 3: Tính nhanh:

a)(-6,37.0,4).2,5) = -6,37 . (0,4.2,5)

= -6,37 .1 = -6,37

b) (-0,125) . (-5,3).8 = (-0,125 .8 ). (-5,3)

= -1 . (-5,3) = 5,3

Bài 4: Từ 7x = 3y và x-y =16

Bài 5:

Giải

Số thóc trong 20 bao là: 20 . 60 = 1200 kg

Gọi số gạo khi đem xay 20 bao thóc là x (kg)

Vì số thóc và số gạo là hai đại lượng tỉ lệ thuận nên

Ta có:

Bài 6:

Giải

Gọi x là số giờ mà 40 người làm xong con mương. vì số người và số giờ là hai đại lượng tỉ lệ nghịch nên ta có:

Vậy thời gian giảm được là 2 giờ.

Nội dung

Nhận biết

(M1)

Thông hiểu

(M2)

Vận dụng

(M3)

Vận dụng cao

(M4)

1. Đại lượng tỉ lệ thuận

- Nhớ công thức của đại lượng tỉ lệ thuận

- Chỉ ra được hệ số tỉ lệ

- Giải được bài toán chia phần tỉ lệ thuận.

3. Đại lượng tỉ lệ nghịch

- Nhớ công thức của đại lượng tỉ lệ nghịch

- Chỉ ra được hệ số tỉ lệ

- Giải được bài toán chia phần tỉ lệ nghịch

3. Hàm số và đồ thị

Nhớ được dạng đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

- Biết cách vẽ đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

- Vẽ được đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0)

Giải thích được vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

?: Nhắc lại các nội dung đã học ở chương II?

?: Có những bài tập dạng nào ở chương này?

GV: Ở chương II này bài tập nội dung chủ yếu là về tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch, hàm số và đồ thị của hàm số y = ax (a khác 0). Tiết này sẽ củng cố lại một số bài tập về các nội dung này.

- Nhắc lại

- Dự đoán câu trả lời

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Thảo luận trả lời câu hỏi

+ Nêu công thức liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ thuận

+ Nêu công thức liên hệ giữa hai đại lượng tỉ lệ nghịch

+ Đồ thị của hàm số y = ax (a ≠ 0) có dạng gì ?

* GV: Nhận xét đánh giá câu trả lời

* GV chốt lại các công thức tỉ lệ thuận , tỉ lệ nghịch, đồ thị hàm số y = ax (a khác 0)

I. Hệ thống kiến thức

1. y = kx (k là hằng số khác 0) thì ta nói y tỉ lệ thuận với x theo hệ số k.

+ +

2. hay xy = a thì y tỉ lệ nghịch với x theo hệ số a

+ +

3. Đồ thị hàm số y = ax (a ≠ 0) là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ

Hoạt động của GV và HS

Nội dung

* Yêu cầu: Giải các bài toán

Bài 1: Cho x,y TLT , điền vào ô trống

Bài 2: Cho x và y TLN, điền vào ô trống.

Bài 3: Chia số 156 thành 3 số

a) TLT với 3; 4; 6.

b) TLN với 2, 3, 4

+ Muốn điền vào ô trống ta phải làm gì ? -Tính k theo công thức nào?

Tính a theo công thức nào ?

+ Nhắc lại các bước giải bài toán TLT, TLN.

* GV đánh giá nhận xét bài làm của HS

* GV chốt kiến thức về tỉ lệ thuận, tỉ lệ nghịch

* Yêu cầu: Vẽ đồ thị hàm số y = 2x

+ Muốn vẽ đồ thị hàm số y = 2x ta làm như thế nào ?

+ Vì sao chỉ cần xác định 1 điểm thuộc đồ thị là vẽ được đồ thị hàm số ?

* GV đánh giá nhận xét bài làm của HS

* GV chốt kiến thức về vẽ đồ thị hàm số y = ax(a khác 0)

Bài 1: Cho x,y TLT , điền vào ô trống