Thao tác lập luận bình luận

A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ

- Bình luận là đề xuất và thuyết phục người đọc, người nghe tán đồng với nhận xét đánh giá của bản thân mình về một vấn đề, hiện tượng trong đời sống hoặc trong văn học.

- Yêu câu:

      + Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề được bình luận

      + Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định đánh giá của mình là xác đúng

      + Có những lời bàn sâu rộng

B. LUYỆN TẬP CỦNG CỐ

Bài 1: Đọc kĩ đoạn trích sau đây rồi trả lời câu hỏi ghi bên dưới:

Có nhiều người học ngoại ngữ từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường phổ thông. Sau một thời gian, vì những lí do khác nhau, nhiều người quay lại với chuyện học ngoại ngữ ở những trường có tiếng tăm hẳn hoi. Nhưng rồi họ phải nhai đi nhai lại những đề tài cũ và nhồi vào đầu các quy tắc ngữ pháp cũ rích. Không có gì tẻ nhạt hơn. Nhiều người bỏ học, sau đó lên dây cót tinh thần và lại bắt đầu khóa học mới. Nhưng thường là thời gian tham gia khóa học sau ngắn hơn khóa học trước. Khi xuất hiện những hình thức học qua băng đĩa, qua in – tơ- nét, nhiều người hào hứng lao vào với hi vọng mọi thứ sẽ dễ dàng hơn. Nhưng thất bại vẫn hoàn thất bại. Họ không sao gò mình vào việc làm bài tập ở nhà và những công việc phải đòi hỏi sự kiên trì, bền bỉ. Họ tự hỏi: Tại sao mình không gặp được một phương pháp phù hợp giúp mình có động lực mạnh mẽ để học tốt? Phải chăng học ngoại ngữ luôn là công việc tẻ nhạt thế này?

[. . . ] Tìm cho mình một phương pháp học tập tốt nhất, phù hợp với tính cách con người mình, là việc nên làm. Tuy nhiên, người học đừng bao giờ ảo tưởng vào một phương pháp siêu việt, nhờ đó, ngôn ngữ nước ngoài tự động chảy vào đầu mình. Những yếu tố như kiên nhẫn, cố gắng liên tục, duy trì tính kỉ luật cao,. . . bao giờ cũng rất cần thiết. Nếu người học mắc bệnh “cả thèm chóng chán” thì không khi nào anh ta có thể đạt tới mục tiêu đề ra. Ai đó đã nói câu: “Đối với một nữ diễn viên ba – lê tồi thì cái gấu váy cũng là vât cản”. Câu nói này cũng có thể đúng với người học ngoại ngữ. Một khi anh ta không dám khắc phục một khó khăn nhỏ mà chỉ lo bới lông tìm vết trong những nguyên nhân vụn vặt thì thất bại là điều không tránh khỏi. Cho nên, điều quan trọng nhất là xem lại động cơ học tập của mình và tạo ra hứng thú học hành.

         (Theo 5 trở ngại thường gặp khi học ngoại ngữ, báo Giáo dục và Thời đại, ngày 19/02/2005)

Câu hỏi:

a. Nhận xét về cách triển khai lập luận bình luận trong đoạn trích?

b. Anh/chị thấy còn có thể bàn luận thêm những điều gì về vấn đề trên?

Trả lời:

a. Trong đoạn trích, tác giả đã triển khai lập luận theo cách:

- Nêu rõ đề tài cần bình luận: Nhiều người đã học ngoại ngữ trong nhiều khoảng thời gian khác nhau, với nhiều hình thức khác nhau, “nhưng thất bại vẫn hoàn thất bại”

- Phê phán quan niệm cho rằng có tình trạng trên là vì người ta chưa tìm ra được một phương pháp học tập phù hợp.

- Nêu ra quan niệm của người viết: Cần xem lại động cơ học tập để từ đó tạo ra hứng thú học tập chân chính, vì ý chí, tinh thần học tập mới là điều quan trọng nhất.

b. Còn có thể bàn luận thêm những điều như:

- Tinh thần, ý chí là điều quan trọng nhất, không chỉ riêng với việc học ngoại ngữ mà còn với sự học tập, sống và làm việc nói chung.

- Nhưng không thể vì thế mà coi thường phương pháp. Người ta chỉ có thể học tập, sống và làm việc thực sự có kết quả khi ý chí, tình thần cao gặp gỡ được một phương pháp tốt.

Bài 2: Có bao nhiêu cách để người bình luận nêu ra và bảo vệ quan điểm của riêng mình?

Trả lời:

Có ba cách để người bình luận nêu ra và bảo vệ quan điểm của riêng mình:

- Đứng hẳn về một phía, ủng hộ phía mình cho là đúng, bác bỏ phía mình cho là sai.

- Kết hợp phần đúng, loại bỏ những phần sai của cả hai phía để đi đến một đánh giá mình cho là hợp lí.

- Đưa ra cách đánh giá riêng của mình sau khi đã phân tích các quan điểm, ý kiến khác nhau về đề tài cần bàn luận.