Các nước châu Phi
Lý thuyết về Các nước châu Phi
I. Tình hình chung
1. Quá trình đấu tranh giành độc lập
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào đấu tranh giành độc lập diễn ra sôi nổi ở châu Phi:
- Tháng 7/1952, cuộc binh biến của binh lính và sĩ quan yêu nước tại Ai Cập đã lật đổ chế độ quân chủ, tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Ai Cập ngày 18/6/1953.
- Cuộc đấu tranh của nhân dân An-giê-ri (1954 – 1962) đã lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc.
- Năm 1960 được gọi là “Năm châu Phi” với 17 nước tuyên bố độc lập.
=> Hệ thống thuộc địa của các nước đế quốc ở châu Phi lần lượt tan rã, các dân tộc ở châu Phi lần lượt giành lại được độc lập.
2. Công cuộc xây dựng đất nước
- Sau khi giành độc lập, các nước châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước, phát triển kinh tế, xã hội và thu được nhiều thành tích.
- Tuy nhiên nhiều nước châu Phi vẫn ở trong tình trạng nghèo đói, lạc hậu.
- Từ cuối những năm 80 của thế kỉ XX, tình hình châu Phi không ổn định với các cuộc nội chiến do mâu thuẫn sắc tộc, tôn giáo, nghèo đói, dịch bệnh,…
- Những năm gần đây, cùng với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế, các nước châu Phi đã tích cực tìm kiếm các biện pháp giải quyết các cuôc xung đột, phát triển kinh tế, thành lập liên minh châu Phi (AU).
II. Cộng hòa Nam Phi
1. Cuộc đấu tranh xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc
- Năm 1961, Liên bang Nam Phi rút khỏi khối Liên hiệp Anh và tuyên bố là nước Cộng hòa Nam Phi.
- Trong hơn ba thế kỉ, chính quyền thực dân da trắng ở Nam Phi đã thi hành chính sách phân biệt chủng tộc tàn bạo đối với người da đen và da màu.
- Tổ chức “Đại hội dân tộc Phi” (ANC) đã lãnh đạo người da đen tiến hành cuốc đấu tranh đòi thủ tiêu chế độ phân biệt chủng tộc và được cộng đồng quốc tế ủng hộ.
- Năm 1993, chính quyền của người da trắng Nam Phi buộc phải tuyên bố xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai.
- Sau cuộc bầu cử tháng 4/1994, Nen-xơn Man-đê-la trúng cử và trở thành tổng thống da màu đầu tiên ở Nam Phi.
=> Chế độ phân biệt chủng tộc bị xóa bỏ sau hơn ba thế kỉ tồn tại.
2. Xây dựng đất nước
Chính quyền mới ở Nam Phi đưa ra Chiến lược kinh tế vĩ mô (6/1996) nhằm phát triển sản xuất, giải quyết việc là và cải thiện mức sống của người da đen, xóa bỏ “chế độ A-pác-thai về kinh tế”.
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Kẻ thù chủ yếu trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của người dân da đen ở Nam Phi là
- A
- B
- C
- D
- Chế độ chính trị A-pac-thai được thành lập năm 1948 và tồn tại kéo dài cho đến năm 1994. Xét về mặt chính trị, chế độ A-pac-thai ở Nam Phi được chính thức hình thành từ thời điểm diễn ra cuộc bầu cử năm 1948. Chế độ này thực chất là phân chia chủng tộc giữa thiểu số người da trắng và phần đông dân số người da đen, tất cả những người không phải là da trắng ra khỏi các cơ quan quyền lực, trừ một số rất ít người da màu. Các cá nhân trong xã hội bị phân loại theo chủng tộc.
= > Chế độ này chính là kẻ thù chủ yếu trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc của người dân da đen ở Nam Phi.
Câu 2: Năm 1961, Nam Phi giành được độc lập từ tay thực dân phương Tây nào ?
- A
- B
- C
- D
Người Hà Lan đặt chân lên Nam Phi từ năm 1662, đầu thế kỉ XIX, Anh chiếm thuộc địa này. Anh sáp nhập Liên bang Nam Phi vào Liên hiệp Anh. Năm 1961, trước áp lực đấu tranh của nhân dân, Liên bang Nam Phi rút khỏi khối Liên hiệp Anh và tuyên bố là nước Cộng hòa Nam Phi. Như vậy, Nam Phi tuyên bố giành độc lập từ tay Anh.
Câu 3: Tổ chức nào ở châu Phi đóng vai trò chủ yếu trong việc giải quyết các vấn đề kinh tế - chính trị ở khu vực ?
- A
- B
- C
- D
Trong những năm gần đây, các nước châu Phi đang nỗ lực cùng nhau giải quyết các cuộc xung đột, khắc phục những khó khăn về kinh tế thông qua vai trò chủ yếu của Liên minh châu Phi (AU).
Câu 4: Cuộc binh biến của các sĩ quan yêu nước Ai Cập diễn ra vào tháng 7 – 1952 nhằm thực hiện điều gì dưới đây ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 26, cuộc binh biến tháng 7 – 1952 của các sĩ quan yêu nước do Đại tá Nát-xe chỉ huy. Cuộc binh biến này đã lật đổ chế độ quân chủ và tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Ai Cập.
Câu 5: Đối với nhân dân châu Phi, cuộc đấu tranh nào còn gian khổ, lâu dài hơn cuộc chiến đấu vì độc lập, tự do ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 28, rõ ràng đối với nhân dân châu Phi, cuộc đấu tranh xóa bỏ nghèo nàn, lạc hậu còn gian khổ, lâu dài hơn cuộc chiến đấu vì độc lập, tự do.
Câu 6: Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi diễn ra sớm nhất ở khu vực nào ?
- A
- B
- C
- D
Phong trào đấu tranh giành độc lập của châu Phi bùng nổ sớm nhất ở Bắc Phi (Ai Cập, Libi), sau đó lan ra các vùng khác.
Câu 7: Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, sự kiện nào được xem là mốc mở đầu cho phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi ?
- A
- B
- C
- D
Sự kiện mở đầu cho phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi là cuộc binh biến của sĩ quan và binh lính yêu nước Ai Cập (3-7-1952), lật đổ vương triều Pharúc - chỗ dựa của thực dân Anh, lập nên nước Cộng hòa Ai Cập (1953).
Câu 8: Đầu thế kỉ XIX, Nam Phi chịu sự thống trị của nước thực dân nào ?
- A
- B
- C
- D
Đến đầu thế kỉ XIX, người Anh đã chiếm xứ Kếp từ tay người Hà Lan. Nam 1910, Liên bang Nam Phi được thành lập nằm trong khối Liên hiệp Anh.
Câu 9: Tổ chức chính trị nào đã lãnh đạo nhân dân Nam Phi đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ?
- A
- B
- C
- D
Dưới sự lãnh đạo của tổ chức "Đại hội dân tộc Phi" (ANC), đứng đầu là Nenxơn Man-đê-la, người da đen đã bền bỉ tiến hành cuộc đấu tranh dòi thủ tiêu chế độ phân biệt chủng tộc (Apacthai).
Câu 10: Vị lãnh tụ gắn liền với phong trào đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai) ở Nam Phi là
- A
- B
- C
- D
Vị lãnh tụ gắn liền với phong trào đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai) ở Nam Phi là Nen-xơn Man-đê-la. Ông cũng là Tổng thống người da đen đầu tiên trong lịch sử Nam Phi.
Câu 11: Năm 1962, nhân dân Angiêri đã lật đổ ách thống trị của thực dân nào ?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK Lịch sử 9 trang 26, cuộc đấu tranh vũ trang kéo dài từ năm 1954 đến năm 1962 của nhân dân Angiêri nhằm lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp.
Câu 12: Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, phần lớn các nước ở châu Phi bị đế quốc nào thống trị ?
- A
- B
- C
- D
Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, đế quốc Anh là nước thống trị đông đảo dân cư châu Phi nhất.