I. Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất
1. Chính sách khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp
- Mục đích: bù đắp thiệt hại do Chiến tranh thế giới thứ nhất gây ra.
- Thời gian: 1919 - 1929.
- Chủ trương: đầu tư với tốc độ nhanh, quy mô lớn và các ngành kinh tế.
- Nội dung:
2. Những chuyển biến mới về kinh tế và giai cấp xã hội ở Việt Nam
a. Chuyển biến về kinh tế
Kinh tế có bước phát triển mới, song vẫn mất cân đối, nghèo nàn, lạc hậu và phụ thuộc nặng nề vào kinh tế Pháp.
b. Chuyển biến về xã hội
- Giai cấp địa chủ phong kiến bị phân hóa:
- Giai cấp tư sản phân hóa:
- Giai cấp tiểu tư sản: tăng nhanh về số lượng; có tinh thần cách mạng, nhạy cảm với thời cuộc.
- Giai cấp nông dân: bị lóc lột nặng nề nên có tinh thần chống đế quốc và phong kiến, là lực lượng cách mạng to lớn của dân tộc.
- Giai cấp công nhân: tăng nhanh về số lượng và ngày càng trưởng thành về ý thức chính trị, có tinh thần yêu nước, là lực lượng chính và nắm giữ vai trò lãnh đạo cách mạng.
=> Mâu thuẫn chủ yếu trong xã hội: mâu thuẫn giữa toàn thể nhân dân Việt Nam với thực dân Pháp và tay sai.
II. Phong trào dân tộc dân chủ 1919 - 1925
1. Hoạt động của tư sản
- Năm 1919, tẩy chay tư sản Hoa kiều, vận động người Việt dùng hàng Việt.
- Năm 1923, đấu tranh chống độc quyền cảng Sài Gòn và chống độc quyền xuất khẩu lúa gạo Nam Kì của tư bản Pháp.
- Thành lập các tổ chức chính trị: Đảng Lập hiến, nhóm Nam Phong, nhóm Trung Bắc tân văn.
2. Phong trào của tiểu tư sản
- Thành lập các tổ chức chính trị: Việt Nam nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, Đảng Thanh niên,…
- Xuất bản báo: Chuông rè, An Nam trẻ, Người nhà quê,…
- Thành lập các nhà xuất bản tiến bộ: Nam đồng thư xã, Cường học thư xã, Quan hải tùng thư.
- Đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu (1925). Truy điệu, để tang Phan Châu Trinh (1926).
3. Phong trào công nhân
- Ở Sài Gòn - Chợ Lớn thành lập Công hội (bí mật).
- Tháng 8/1925, cuộc bãi công của công nhân Ba Son giành thắng lợi.
=> Bước tiến mới: công nhân Việt Nam bước đầu đấu tranh tự giác.
4. Hoạt động của Nguyễn Ái Quốc
- Năm 1919, gửi bản Yêu sách của nhân dân An Nam tới Hội nghị Véc-xai.
- Năm 1920, đọc Sơ thảo của Lênin -> Tìm ra con đường cứu nước.
- Tháng 12/1920, tham gia Đại hội XVIII Đảng Xã hội Pháp, bỏ phiếu tán thành việc ra nhập Quốc tế cộng sản và tham gia thành lập Đảng Cộng sản Pháp.
- Năm 1921, thành lập Hội Liên hiệp thuộc địa.
- Viết sách báo: Người cùng khổ, Bản án chế độ thực dân Pháp,…
- Năm 1923, sang Liên Xô dự Hội nghị quốc tế nông dân.
- Năm 1924, tham dự Đại hội V của Quốc tế Cộng sản. Cuối 1924, về Quảng Châu (Trung Quốc) để trực tiếp tuyên truyền, giáo dục lí luận, xây dựng tổ chức cách mạng giải phóng dân tộc.
Tháng 11/1924, Nguyễn Ái Quốc về Quảng Châu (Trung Quốc) nhằm truyền bá lí luận và xây dựng tổ chức cách mạng giải phóng dân tộc cho nhân dân Việt Nam.
Giữa tháng 7 - 1920, Nguyễn Ái Quốc đã đọc bản Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của Lê-nin đăng trên báo Nhân đạo của Đảng Xã hội Pháp. Bản Luận cương của Lê-nin đã nêu lên những quan điểm của mình về vấn đề đấu tranh giai cấp và đường đi cho các dân tộc để giành lại quyền độc lập tự do. Nguyễn Ái Quốc lập tức nhận thấy những gì Lê-nin nêu ra là một chân lí và hoàn toàn có thể áp dụng được vào tình hình cách mạng Việt Nam. Nguyễn Ái Quốc đã tìm thấy hướng đi, con đường cứu nước đúng đắn cho nhân dân Việt Nam: muốn cứu nước và giải phóng dân tộc phải đi theo con đường cách mạng vô sản. Thực tế lịch sử sau này đã chứng minh được điều đó.
Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất, ở Việt Nam, tầng lớp đại địa chủ trở thành chỗ dựa cho thực dân Pháp tăng cường bóc lột kinh tế và đàn áp chính trị đối với người nông dân.
Trong chương trình khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp (1919 - 1929), các tầng lớp tư sản và tiểu tư sản ở Việt Nam đã phát triển thành giai cấp.
Cuối năm 1918, Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc. Để bù đắp thiệt hại do chiến tranh gây ra, năm 1919, thực dân Pháp bắt đầu tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Đông Dương.
Tháng 6 - 1923, Nguyễn Ái Quốc rời nước Pháp sang Liên Xô dự Hội nghị Quốc tế nông dân và được bầu vào Ban Chấp hành. Sau đó, Người ở lại Liên Xô một thời gian, vừa làm việc, vừa nghiên cứu học tập. Tại Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản (1924), Nguyễn Ái Quốc trình bày lập trường, quan điểm của mình về vị trí, chiến lược của cách mạng ở các nước thuộc địa; về mối quan hệ giữa phong trào công nhân ở các nước đế quốc với phong trào cách mạng ở các nước thuộc địa; về vai trò và sức mạnh to lớn của giai cấp nông dân ở các nước thuộc địa. Sự kiện gắn liền với hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô trong những năm 1923 – 1924 là việc tham dự Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản.
Năm 1919, Nguyễn Ái Quốc gửi đến Hội nghị Vécxai (6/1919) bản Yêu sách của nhân dân An Nam, đòi Chính phủ Pháp phải thừa nhận các quyền tự do, dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết của nhân dân Việt Nam.
Sau khi bản Yêu sách của nhân dân An không được các nước tại Hội nghị Vécxai (6/1919) chấp nhận, Nguyễn Ái Quốc đã đưa ra khẳng định: "Muốn được giải phóng, các dân tộc chỉ có thể trông cậy vào lực lượng của bản thân mình."
Dưới tác động của cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai của thực dân Pháp (1919 - 1929), giai cấp tư sản Việt Nam bị phân hóa thành tư sản dân tộc và tư sản mại bản.
Cơ quan ngôn luận của Hội liên hiệp thuộc địa do Nguyễn Ái Quốc sáng lập năm 1921 là báo Người cùng khổ.
Hình thức đồn điền chủ yếu mà Pháp đầu tư trong cuộc khai thách thuộc địa lần thứ hai (1919 – 1929) ở Đông Dương là đồn điền cao su.
Giai cấp tiểu tư sản Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất bao gồm những người buôn bán nhỏ, chủ xưởng nhỏ, thợ thủ công, học sinh, sinh viên, công chức, trí thức...
Trong những năm 1919 - 1925, Nguyễn Ái Quốc hoạt động chủ yếu ở Pháp (1919 – 1923), Liên Xô (1923 – 1924) và Trung Quốc (1924 – 1925).
Để học tập, nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin và Cách mạng tháng Mười Nga, trong những năm 1919 – 1923, Nguyễn Ái Quốc đã hoạt động ở Pháp.
Bản Yêu sách của nhân dân An Nam mà Nguyễn Ái Quốc gửi đến Hội nghị Vécxai (6/1919) đòi Chính phủ Pháp phải thừa nhận các quyền tự do, dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết của nhân dân Việt Nam.
Giữa tháng 7 - 1920, Nguyễn Ái Quốc đã đọc bản sơ thảo luận cương của Lê-nin về các cấn đề dân tộc và thuộc địa đăng trên báo Nhân đạo của Đảng Xã hội Pháp. Trong bản luận cương này Lê-nin đã nêu lên những quan điểm của mình về vấn đề đấu tranh giai cấp và con đường đi cho các dân tộc để giành lại quyền độc lập tự do. Nguyễn Ái Quốc lập tức nhận thấy những gì Lê-nin nêu ra là một chân lí và hoàn toàn có thể áp dụng được vào tình hình cách mạng Việt Nam đang ở trong đêm đen bế tắc vì khủng hoảng về đường lối và giai cấp lãnh đạo. Nguyễn Ái Quốc đã bước đầu tìm thấy hướng đi, con đường cứu nước đúng đắn cho nhân dân Việt Nam :muốn cứu nước và giải phóng dân tộc phải đi theo con đường cách mạng vô sản.
Nếu trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ nhất, Pháp chủ yếu đầu tư vào khai thác mỏ và giao thông vận tải; thì trong cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Đông Dương, tư bản Pháp đổ xô vào kinh doanh nông nghiệp, đồng thời tiếp tục đẩy mạnh khai thác khoáng sản.
Vậy ngành nông nghiệp và khai thác mỏ là đáp án đúng.
Pháp tiến hành cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai ở Đông Dương vào năm 1919. Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc năm 1918. Như vậy, đáp án là sau khi Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc.
Trong thời gian ở Pháp, năm 1921, Nguyễn Ái Quốc cùng với những người yêu nước của các thuộc địa Pháp lập ra Hội liên hiệp thuộc địa để tập hợp tất cả những người dân thuộc địa sinh sống trên đất Pháp cho cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân.
Năm 1919, Nguyễn Ái Quốc đã gửi đến hội Nghị Véc-xai bản Yêu sách của nhân dân An Nam, đòi Chính phủ Pháp và các nước đồng minh thừa nhận các quyền tự do, dân chủ, quyền bình đẳng và quyền tự quyết của dân tộc Việt Nam. Xong bản Yêu sách không được chấp nhận.