Môi trường và sự phát triển bền vững
Lý thuyết về Môi trường và sự phát triển bền vững
BÀI 42: MÔI TRƯỜNG VÀ SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
I. Sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi trường là điều kiện để phát triển
- Hiện trạng của tài nguyên và môi trường:
+ Các nguồn tài nguyên có hạn, đang bị cạn kiệt.
+ Môi trường sinh thái đang bị ô nhiễm, suy thoái, sự nóng lên của Trái Đất do các khí thải làm tăng hiệu ứng nhà kính.
- Sự phát triển bền vững:
+ Sử dụng hợp lí tài nguyên, bảo vệ môi trường.
+ Mục tiêu của sự phát triển bền vững: Sự phát triển phải đảm bảo cho con người có đời sống vật chất, tinh thần ngày càng cao,trong môi trường sống lành mạnh.
- Hướng giải quyết các vấn đề môi trường:
+ Phối hợp, nỗ lực chung của mọi tầng lớp trong xã hội và các quốc gia.
+ Chấm dứt chạy đua vũ trang, chấm dứt chiến tranh.
+ Áp dụng các tiến bộ khoa học - kĩ thuật để kiểm soát tình trạng môi trường, sử dụng hợp tài nguyên.
+ Thực hiện các công tác quốc tế về môi trường, luật môi trường.
II. Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước phát triển
- Thực trạng môi trường: Ô nhiễm nước, không khí,… nghiêm trọng.
- Nguyên nhân: Sự phát triển công nghiệp, đô thị hóa nhanh,…
- Hậu quả: Các vấn đề môi trường toàn cầu như mưa axit, thủng tầng ô dôn, hiệu ứng nhà kính,…
- Các nước thải nhiều: EU, Nhật Bản, Hoa Kì, Trung Quốc,…
III. Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước đang phát triển
1. Các nước đang phát triển là nơi tập trung nhiều vấn đề môi trường và phát triển
- Đặc điểm:
+ Chiếm 1/2 diện tích các lục địa, 3/4 dân số thế giới.
+ Giàu tài nguyên thiên nhiên nhưng môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng.
- Nguyên nhân: Đói nghèo, thiếu vốn, khoa học - kĩ thuật, nợ xấu, xung đột,…
2. Khai thác và chế biến khoáng sản ở các nước đang phát triển
- Khai thác và chế biến khoáng sản: là nguồn xuất khẩu chủ yếu để thu ngoại tệ.
- Khai thác khoáng sản nhưng không chú ý đến bảo vệ môi trường dẫn đến môi trường bị ô nhiễm.
- Các nước phát triển lợi dụng khó khăn ở các nước đang phát triển để bóc lột các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
3. Việc khai thác tài nguyên nông, lâm nghiệp ở các nước đang phát triển
- Đặc điểm:
+ Tài nguyên rừng rất phong phú.
+ Rừng bị suy giảm về diện tích, chất lượng, thúc đẩy quá trình hoang hoá.
- Nguyên nhân: Đốt rừng làm nương rẫy, phá rừng lấy củi, lấy lâm sản xuất khẩu, mở rộng diện tích canh tác,...
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Các nước phát triển đã bảo vệ môi trường tốt hơn do sự phát triển
- A
- B
- C
- D
Nhiều nước phát triển đã bảo vệ tốt hơn môi trường của nước mình nhờ sự tiến bộ về khoa học kĩ thuật, có thể tìm ra nguồn khoáng sản thay thế, hệ thống xử lí chất thải,…
Câu 2: Hội nghị nào thể hiện sự nỗ lực chung của thế giới trong vấn đề bảo vệ môi trường?
- A
- B
- C
- D
Hội nghị thể hiện sự nỗ lực chung của thế giới trong vấn đề bảo vệ môi trường là hội nghị Thượng đỉnh Trái Đất. Hội nghị thượng đỉnh về trái đất đầu tiên được tổ chức vào năm 1992 ở Rio de Janero.
Câu 3: Nguồn xuất khẩu chủ yếu để thu ngoại tệ ở các nước Tây Á, nhiều nước châu Phi và Mĩ La Tinh là
- A
- B
- C
- D
Nguồn xuất khẩu chủ yếu để thu ngoại tệ ở các nước Tây Á, nhiều nước châu Phi và Mĩ La Tinh là các loại khoáng sản thô và đã qua chế biến.
Câu 4: Vòng luẩn quẩn: Sự chậm phát triển – Ô nhiễm môi trường – Bùng nổ dân số là đặc trưng của các quốc gia nào dưới đây?
- A
- B
- C
- D
Các vấn đề ở nhóm nước đang phát triển hiện nay là
- Chiếm ½ diện tích các lục địa và tới ¾ dân số thế giới (bùng nổ dân số), môi trường bị hủy hoại nghiêm trọng.
- Các công ti xuyên quốc gia lợi dụng những khó khăn về kinh tế của các nước đang phát triển để bóc lột tài nguyên. Nền kinh tế phát triển ở trình độ thấp.
=> Sự chậm phát triển - hủy hoại môi trường - sự bùng nổ dân số là những vòng luẩn quẩn mà các nước đang phát triển bị trói buộc, cần phải tháo gỡ để thoát nghèo.
Câu 5: Phát triển bền vững được tiến hành trên các phương diện
- A
- B
- C
- D
Phát triển bền vững được tiến hành trên các phương diện bền vững về kinh tế, xã hội, môi trường.
Câu 6: Vấn đề sử dụng hợp lí và bảo vệ tài nguyên, môi trường hiện nay có ý nghĩa cấp thiết trên bình diện
- A
- B
- C
- D
Những vấn đề môi trường mà con người cần phải giải quyết đòi hỏi phải có sự phối hợp, nỗ lực chung của các quốc gia, của mọi tầng lớp trong xã hội.
Câu 7: Sự phát triển ngành kinh tế nào sau đây là nguyên nhân chính gây ra ô nhiễm môi trường ở các nước phát triển?
- A
- B
- C
- D
Sự phát triển của công nghiệp chính là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường ở các nước đang phát triển.
Câu 8: Sự phát triển bền vững của môi trường là khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên
- A
- B
- C
- D
Sự phát triển bền vững của môi trường là khai thác, sử dụng tài nguyên thiên nhiên cho sự phát triển hôm nay và tạo nền tảng cho phát triển tương lai.
Câu 9: Hội nghị nào thể hiện sự nỗ lực chung của thế giới trong vấn đề bảo vệ môi trường?
- A
- B
- C
- D
Hội nghị Thưởng định Trái Đất ở Rio đê Gia-nê-rô (tháng 6 năm 1992) thể hiện sự nỗ lực chung của các quốc gia và toàn thế giới về vấn đề bảo vệ môi trường.
Câu 10: Vấn đề môi trường gắn với hoạt động công nghiệp là của nhóm nước nào sau đây?
- A
- B
- C
- D
Sự phát triển công nghiệp, đô thị hóa nhanh,dẫn đến vấn đề môi trường toàn cầu (thủng tầng ô dôn, hiệu ứng nhà kính, mưa axit,...) $\Rightarrow1$ Như vậy, những vấn đề môi trường của các nước phát triển chủ yếu gắn với hoạt động phát triển công nghiệp.
Câu 11: Các nước nào sau đây gỗ được khai thác để lấy củi?
- A
- B
- C
- D
Các nước khai thác gỗ chủ yếu để lấy củi là các quốc gia thuộc châu Phi, châu Á, Nam Mĩ.
Câu 12: Tài nguyên rừng ở các nước đang phát triển chủ yếu thuộc loại
- A
- B
- C
- D
Ở các nước đang phát triển tài nguyên rừng rất phong phú, đặc biệt là các khu rừng mưa nhiệt đới có các loài cây gỗ quý, chim, thú quý hiếm.
Câu 13: Hội nghị thượng đỉnh về trái đất được tổ chức năm 1992 ở thành phố nào dưới đây?
- A
- B
- C
- D
Hội nghị thượng đỉnh về trái đất được tổ chức năm 1992 ở Rio de Janero. Thể hiện sự nỗ lực chung trong việc giải quyết các vấn đề môi trường của các quốc gia và toàn thế giới.
Câu 14: Mục tiêu của sự phát triển bền vững là
- A
- B
- C
- D
Mục tiêu của sự phát triển bền vững là đảm bảo cho con người có đời sống vật chất, tinh thần cao và môi trường sống lành mạnh.