1) Nội dung:
+ Nhiều gen không alen có thể tương tác với nhau cùng quy định một tính trạng.
+ Thực chất tương tác gen là tương tác giữa sản phẩm của gen này với sản phẩm của gen khác.
2) Cơ sở tế bào học: Sự phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp NST tương đồng trong giảm phân hình thành giao tử dẫn đến phân li độc lập và tổ hợp tự do của các cặp alen tương ứng. Có sự tương tác giữa các gen không alen.
3) Phân loại:
3.1. Tác động bổ trợ (bổ sung):
– Các gen không alen tác động bổ sung với nhau cho ra kiểu hình riêng biệt.
– Khi lai F1 dị hợp về 2 cặp gen với nhau được F2 có các tỉ lệ:
+ 9 : 6 : 1
+ 9 : 7
+ 9 : 3 : 3 :1
+ 9 : 3 : 4.
3.2. Tác động cộng gộp:
– Các gen alen hoặc gen không alen tương tác với nhau quy định tính trạng trong đó mỗi gen (trội hoặc lặn) đóng góp một phần như nhau vào sự biểu hiện của tính trạng.
– Khi lai F1 dị hợp về 2 cặp gen với nhau được F2 có các tỉ lệ:
+ 15 : 1
+ 1: 4 : 6 : 4 : 1
4) Ý nghĩa:
– Làm tăng xuất hiện biến dị tổ hợp, xuất hiện tính trạng mới chưa có ở bố mẹ. Mở ra khả năng tìm kiếm những tính trạng mới trong công tác lai tạo giống.
chất hiện tượng tương tác giữa các gen không alen là sản phẩm của gen (các protein) khác locut tương tác nhau xác định 1 kiểu hình. (Tránh nhầm lẫn thành các alen tương tác với nhau)
SGK cơ bản lớp 12 trang 42.
Những
tính trạng liên quan đến năng suất: số lượng hạt trên 1 bông, chiều cao của
cây… thường chịu tác động cộng gộp của nhiều gen
Trong sản
xuất người ta thường chú ý tới tác động cộng gộp để năng cao năng suất do các
gen quy định tính trạng liên quan đến năng suất thường là tương tác cộng gộp
(ví dụ số hạt lúa trên 1 bông,…)
Trường hợp
mỗi gen cùng loại (trội hoặc lặn của các gen không alen) đều góp phần như nhau
vào sự biểu hiện tính trạng là tương tác cộng gộp (SGK lớp 12 cơ bản trang 43)
Tính trạng màu da người do các gen không alen tương tác cộng gộp => ý "nhiều gen không alen chi phối một tính trạng." đúng vì tương tác cộng gộp thuộc nhiều gen không alen chi phối 1 tính trạng.
1 và 2
là tương tác giữa các alen của 1 gen nên sai.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới