Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần và tăng cường vai trò quản lí kinh tế của nhà nước
Lý thuyết về Thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần và tăng cường vai trò quản lí kinh tế của nhà nước
a. Khái niệm thành phần kinh tế và tính tất yếu khách quan của nền kinh tế nhiều thành phần.
- Khái niệm tình hình kinh tế:
Thành phần kinh tế là kiểu quan hệ kinh tế dựa trên một hình thức sở hữu nhất định về tư liệu sản xuất.
- Tính tất yếu khách quan của sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta
* Về lí luận:Trong thời kì đi lên chủ nghĩa xã hội bất cứ nước nào cũng tồn tại nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần.
* Về thực tiễn:
+ Trong thời kì quá độ lên CNXH nước ta vẫn tồn tại một số thành phần kinh tế của xã hội trước, trong quá trình xây dựng CNXH xuất hiện thêm một số thành phần kinh tế mới.
+ VN đi lên xây dựng CNXH với lực lượng sản xuất thấp, nhiều trình độ khác nhau, các hình thức sở hữu khác nhau nên thành phần kinh tế là khác nhau.
b. Các thành phần kinh tế ở nước ta
- Kinh tế nhà nước:
+ Là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu nhà nước về tư liệu sản xuất.
+ Bao gồm: doanh nghiệp nhà nước, các quỹ dự trữ quốc gia, các quỹ bảo hiểm nhà nước…
+ Giữ vai trò chủ đạo, then chốt.
- Kinh tế tập thể:
+ Là thành phần kinh tế dựa trên sở hữu tập thể về tư liệu sản xuất.
+ Hợp tác xã là đơn vị kinh tế nòng cốt
+ Kinh tế tập thể cùng kinh tế nhà nước hợp thành nền tảng kinh tế quốc dân.
- Kinh tế tư nhân:
+ Là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất.
+ Bao gồm: kinh tế cá thể, tiểu chủ; kinh tế tư bản tư nhân.
+ Kinh tế tư nhân đóng vai trò là động lực của nền kinh tế
- Kinh tế tư bản Nhà nước:
+ Là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu hỗn hợp về vốn giữa kinh tế nhà nước và kinh tế tư bản.
+ Gồm những doanh nghiệp liên doanh (giữa nhà nước với tư bản trong và ngoài nước…)
+ Có tiềm năng to lớn về vốn, công nghệ, kinh nghiệm quản lí.
- Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài:
+ Là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu vốn của nước ngoài.
+ Quy mô vốn lớn, trình độ quản lí hiện đại, công nghệ cao, đa dạng
+ Thúc đẩy nền kinh tế nước ta tăng trường, phát triển.
⇒ Các thành phần kinh tế vừa hợp tác, vừa cạnh tranh lẫn nhau, góp phần khai thác mọi nguồn lực để phát triển kinh tế.
c. Trách nhiệm của công dân đối với việc thực hiện nền kinh tế nhiều thành phần.
- Tin tưởng, ủng hộ và chấp hành tốt chính sách phát triển kinh tế nhiều thành phần.
- Tham gia lao động sản xuất ở gia đình
- Vận động người thân tham gia vào sản xuất, kinh doanh
- Tổ chức sản xuất, kinh doanh các ngành, nghề và mặt hàng mà luật pháp không cấm.
- Chủ động tìm kiếm việc làm trong các thành phần kinh tế.
Bài tập tự luyện có đáp án
Câu 1: Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 60 thì kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu vốn của nước ngoài. Vậy đáp án đúng là vốn của nước ngoài.
Câu 2: Kinh tế tư nhân là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 58 thì kinh tế tư nhân là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất, có vai trò quan trọng, là một trong những động lực của nền kinh tế. Vậy đáp án đúng là tư nhân về tư liệu sản xuất.
Câu 3: Thành phần kinh tế nhà nước bao gồm
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 58 thì kinh tế nhà nước bao gồm các doanh nghiệp nhà nước, quỹ dự trữ quốc gia, bảo hiểm nhà nước và các tài sản thuộc sở hữu nhà nước có thể đưa vào sản xuất kinh doanh. Vậy đáp án đúng là các doanh nghiệp nhà nước, quỹ dự trữ quốc gia, bảo hiểm nhà nước.
Câu 4: Nội dung nào dưới đây lý giải sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 57 thì tính tất yếu khách quan của sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta là thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta vẫn tồn tại một số thành phần kinh tế của xã hội trước đây, chưa thể cải biến ngay được, đồng thời, trong quá trình xây dựng quan hệ sản xuất mới xã hội chủ nghĩa lại xuất hiện thêm một số thành phần kinh tế mới. Các thành phần kinh tế cũ và mới tồn tại khách quan và có quan hệ mật thiết với nhau, tạo thành cơ cấu kinh tế nhiều thành phần trong thời kì quá độ. Vậy đáp án đúng là do đòi hỏi tất yếu về việc xây dựng một nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần.
Câu 5: Kinh tế nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 58 thì kinh tế nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu nhà nước về tư liệu sản xuất. Vậy đáp án đúng là nhà nước về tư liệu sản xuất.
Câu 6: Nước ta bước vào thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội với lực lượng sản xuất thấp kém và nhiều trình độ khác nhau, nên có nhiều hình thức sở hữu về tư liệu sản xuất khác nhau là nội dung của
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 57 thì tính tất yếu khách quan của nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta là nước ta bước vào thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội với lực lượng sản xuất thấp kém và nhiều trình độ khác nhau, nên có nhiều hình thức sở hữu về tư liệu sản xuất khác nhau. Vậy đáp án đúng là tính tất yếu khách quan của nền kinh tế nhiều thành phần.
Câu 7: Kinh tế tập thể là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 58 thì kinh tế tập thể là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu tập thể về tư liệu sản xuất, bao gồm nhiều hình thức hợp tác đa dạng, trong đó hợp tác xã là nòng cốt. Vậy đáp án đúng là tập thể về tư liệu sản xuất.
Câu 8: Một trong những nguyên nhân của sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta trong thời kì quá độ là do
- A
- B
- C
- D
Nguyên nhân của sự tồn tại nền kinh tế nhiều thành phần ở nước ta trong thời kì quá độ là do tồn tại nhiều hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất. Vậy đáp án đúng là tồn tại nhiều hình thức sở hữu khác nhau về tư liệu sản xuất.
Câu 9: Căn cứ trực tiếp để xác định thành phần kinh tế là
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 57 thì sở hữu tư liệu sản xuất được biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với từng giai đoạn khác nhau và là căn cứ trực tiếp để xác định thành phần kinh tế. Vậy đáp án đúng là sở hữu tư liệu sản xuất.
Câu 10: Kinh tế nhà nước giữ vai trò nào sau đây?
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 58 thì kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, nắm giữ các vị trí, các lĩnh vực then chốt trong nền kinh tế. Vậy đáp án đúng là chủ đạo.
Câu 11: Căn cứ trực tiếp để xác định thành phần kinh tế là
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 57 thì sở hữu tư liệu sản xuất được biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với từng giai đoạn khác nhau và là căn cứ trực tiếp để xác định thành phần kinh tế. Vậy đáp án đúng là sở hữu tư liệu sản xuất.
Câu 12: Kinh tế tư bản nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 59 thì kinh tế tư bản nhà nước là thành phần kinh tế dựa trên hình thức sở hữu hỗn hợp về vốn giữa kinh tế nhà nước với tư bản tư nhân trong nước hoặc với tư bản nước ngoài, thông qua các hình thức hợp tác như: hợp đồng hợp tác kinh doanh, liên doanh. Vậy đáp án đúng là hỗn hợp về tư liệu sản xuất.
Câu 13: Thành phần kinh tế là
- A
- B
- C
- D
Theo SGK GDCD lớp 11 trang 57 thì thành phần kinh tế là kiểu quan hệ kinh tế dựa trên một hình thức sở hữu nhất định về tư liệu sản xuất. Vậy đáp án đúng là kiểu quan hệ kinh tế dựa trên một hình thức sở hữu nhất định về tư liệu sản xuất.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới