Đặc điểm di truyền của quần thể tự phối
Do tự phối nên mỗi quần thể có tỉ lệ thành phần các kiểu gen và kiểu hình thay đổi qua từng thế hệ, trong đó thể dị hợp giảm dần, thể đồng hợp ngày càng tăng. Trong thực tế, quần thể tự phối bao gồm các dòng thuần chủng về các kiểu gen khác nhau.
Tần số tương đối của các alen thuộc mỗi gen là không đổi qua các thế hệ.
càng nhiều kiểu gen khác nhau thì quần thể càng
đa hình, mà quần thể tự phối làm giảm sự phong phú về kiểu gen => giảm sự đa
hình của quần thể
Trong quần thể tự thụ thì tần số alen không đổi, còn tần số kiểu gen thay đổi (tăng dần đồng hợp, giảm dần dị hợp => tần số kiểu hình cũng thay đổi: ví dụ P: 100%Aa (trội) tự thụ => F1: 1/4AA: 2/4Aa: 1/4aa (3 trội: 1 lặn).
Hiện tượng trên xảy ra ở các quần thể giao phối không ngẫu nhiên( giao phối có lựa chọn )
Quần thể tự phối có thành phần kiểu gen qua các thế hệ: tăng tỷ lệ đồng hợp giảm tỷ lệ dị hợp nên quần thể tự thụ phấn thường bao gồm các dòng thuần chủng về các kiểu gen.
"Chủ yếu ở dạng dị hợp" và , "Tăng thể dị hợp và giảm thể đồng hợp" sai vì quần thể tự phối tăng dần đồng hợp, giảm dần dị hợp => tạo thành các dòng thuần có kiểu gen khác nhau
Vì tăng dần đồng hợp, giảm dị hợp nên quần thể tự phối không phong phú về kiểu gen => "Đa dạng và phong phú về kiểu gen" sai
Quần thể tự phối có tần số alen không thay đổi nhưng tỷ lệ kiểu gen thay đổi qua các thế hệ.
Điểm khác nhau của quần thể ngẫu phối so với quần thể tự phối qua các thế hệ là: thành phần kiểu gen không thay đổi.
Trong khi quần thể tự phối phân li thành các dòng thuần.
Làm giảm tỉ lệ kiểu gen đồng hợp trội, tăng tỉ lệ kiểu gen đồng hợp lặn.
Quần thể thực vật thụ phấn qua nhiều thế hệ dẫn đến hình thành các dòng thuần(đồng hợp trội và đồng hợp lặn) làm giảm tỷ lệ dị hợp.
Quần thể tự thụ phấn thường có độ đa dạng thấp hơn so với quần thể giao phấn( do có ít biến dị tổ hợp hơn).
Phát biểu sai là: Sự tự phối làm giảm thể đồng hợp trội, tăng tỉ lệ thể đồng hợp lặn, triệt tiêu ưu thế lai, sức sống giảm vì trong quần thể tự phối tỷ lệ đồng hợp tăng, dị hợp giảm.
Trong quần thể tự phối thì số lượng cá thể đồng hợp tăng và tỉ lệ cá thể dị hợp giảm, quần thể phân hóa thành các dòng thuần chủng →ít đa dạng về kiểu gen và kiểu hình.
Vì đời con của một cá thể thuần chủng tự thụ thì sẽ tạo ra các cá thể có kiểu gen và kiểu hình giống nhau nên sự chọn lọc không có ý nghĩa.
Sự đa dạng về kiểu gen và kiểu hình thường xuất hiện trong quần thể ngẫu phối.
Khi quần thể tự thụ phấn và quần thể ngẫu phối ở thế hệ ban đầu có cùng một kiểu cấu trúc thì quần thể tự thụ phấn thì tỉ lệ kiểu gen đồng hợp sẽ tăng, tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm.
Trong chọn giống, người ta tiến hành tự thụ phấn bắt buộc và giao phối cận huyết nhằm tạo dòng thuần chủng.