I. Cấu tạo của xương
1. Cấu tạo xương dài
Cấu tạo một xương dài gồm có:
- Hai đầu xương là mô xương xếp có các nan xương xếp theo kiểu vòng cung, tạo ra các ô trống chứa tủy đỏ. Bọc hai đầu xương là lớp sụn.
- Đoạn giữa là thân xương. Thân xương hình ống, cấu tạo từ ngoài vào trong có: màng xương mỏng, tiếp đến là mô xương cứng, trong cùng là khoang xương. Khoang xương chứa tủy xương, ở trẻ em là tủy đỏ; ở người già tủy đỏ được thay bằng mô mỡ màu vàng nên gọi là tủy vàng.
2, Chức năng của xương dài
3. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt
- Xương ngắn và xương dẹt không có cấu tạo hình ống, bên ngoài là mô xương cứng, bên trong lớp mô xương cứng là mô xương xốp gồm nhiều nan xương và nhiều hốc trống nhỏ( như mô xương xốp ở đầu xương dài) chứa tủy đỏ.
II. Sự to ra và dài ra của xương
Xương to ra về bề ngang là nhờ các tế bào màng xương phân chia tạo ra những tế bào mới đẩy vào trong và hóa xương.
Ở tuổi thiếu niên và nhất là ở tuổi dậy thì thì xương phát triển nhanh. Đến 18-20 tuổi (với nữ) hoặc 20-25 tuổi (với nam) xương phát triển chậm lại. Ở tuổi trưởng thành, sụn tăng trưởng, không còn khả năng hóa xương, do đó người không cao thêm. Người già, xương bị phân hủy nhanh hơn nhờ sự tạo thành, đồng thời tỉ lệ cốt giao giảm, vì vậy xương xốp, giòn, dễ gãy và sự phục hồi xương gãy diễn ra rất chậm, không chắc chắn.
III, Thành phần hóa học và tính chất của xương
- Xương được cấu tạo từ chất hữu cơ gọi là cốt giao và chất khoáng chủ yếu là canxi. Chất khoáng làm cho xương bền chắc hơn, cốt giao đảm bảo tính mềm dẻo. Tỉ lệ chất cốt giao thay đổi.
Khoang xương ở trẻ em chứa tủy đỏ sinh hồng cầu.
Các tế bào của lớp sụn tăng trưởng có vai trò phân chia ra các tế bào mới và hóa xương làm cho xương dài ra.
Thân xương dài có cấu tạo hình ống.
Đầu xương dài, xương ngắn và xương dẹt không có cấu tạo hình ống.
Thân xương có hình ống, cấu tạo từ ngoài vào trong có: màng xương mỏng, tiếp đến là mô xương cứng, trong cùng là khoang xương.
Đầu xương có sụn bọc 2 đầu, bên trong là mô xương xốp gồm các nan xương.
Xương ngắn và xương dẹt có bên ngoài là mô xương cứng, bên trong là mô xương xốp.
Màng xương là lớp ngoài cùng của thân xương, giúp xương phát triển to về bề ngang.
Xương gồm 2 thành phần chính là chất hữu cơ (gọi là cốt giao) và muối khoáng. Sự kết hợp của 2 thành phần này làm cho xương bền chắc và có tính mềm dẻo.
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới