Kiến thức cơ bản hóa 11 học kỳ 2

Công thức toán học không thể tải, để xem trọn bộ tài liệu hoặc in ra làm bài tập, hãy tải file word về máy bạn nhé

KIẾN THỨC CƠ BẢN HÓA HỌC 11 HỌC KỲ II

ANKAN

I. Khái niệm - Đồng đẳng - Đồng phân - Danh pháp

1. Khái niệm: Ankan là hidrocacbon no mạch hở có CTTQ C_nH_2n+2 (n ≥ 1).

2. Đồng phân: Từ C₄H₁₀ trở đi có đồng phân cấu tạo (đồng phân mạch C).

C₅H₁₀ có ba đồng phân: CH₃-CH₂-CH₂-CH₂CH₃; CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₃; CH₃-C(CH₃)₂-CH₃

3. Danh pháp

- Nắm tên các ankan mạch không nhánh từ C₁ → C₁₀

- Danh pháp IUPAC: Số chỉ vị trí nhánh + tên nhánh + tên mạch C chính + an

Thí dụ: (2-metylbutan)

- Bậc của nguyên tử C trong hiđrocacbon no được tính bằng số liên kết của nó với các nguyên tử C khác.

Thí dụ:

II. Tính chất vật lý

- Từ CH₄ → C₄H₁₀ là chất khí. - Từ C₅H₁₂ → C₁₇H₃₆ là chất lỏng. - Từ C₁₈H₃₈ trở đi là chất rắn.

III. Tính chất hóa học

1. Phản ứng thế bởi halogen (đặc trưng cho hidrocacbon no)

C_nH_{2n + 2} + X₂ C_nH_{2n + 1}X + HX

CH₄ + Cl₂ CH₃Cl + HCl

C₂H₆ + Cl₂ C_2­H₅Cl + HCl

CH₃-CH₂-CH₃

CH₃-CH₂-CH₂Cl 1-clopropan (spp)

CH₃-CHCl-CH₃ 2-clopropan (spc)

as

25⁰C

Nhận xét: Nguyên tử H liên kết với nguyên tử C bậc cao hơn dể bị thế hơn nguyên tử H liên kết với nguyên tử C bậc thấp hơn.

2. Phản ứng tách.

- Tách H:

- Crackinh:

3. Phản ứng oxi hóa.

C_nH_2n+2 + O₂ → nCO₂ + (n +1)H₂O

Nhận xét: > n_ankan = n_H2O - n_CO2

IV. Điều chế

a. Phòng thí nghiệm:

- RCOONa + NaOH R-H + Na₂CO₃

Thí dụ: CH₃COONa + NaOH CH₄↑ + Na₂CO₃

- Al₄C₃ + 12H₂O → 3CH₄↑ + 4Al(OH)₃

b. Trong công nghiệp: Đi từ khí thiên nhiên, khí mỏ dầu và từ dầu mỏ.

---------------🙡🏵🙣--------------

ANKEN

I. Khái niệm - Đồng phân - Danh pháp

1. Khái niệm:

- Anken là hidrocacbon không no mạch hở có một nối đôi trong phân tử.

- CTTQ là C_nH_2n (n)

2. Đồng phân: Có hai loại đồng phân

- Đồng phân cấu tạo: (Đồng phân mạch C và đồng phân vị trí liên kết đôi)

Thí dụ: C₄H₈ (3 đp cấu tạo) CH₂=CH-CH₂-CH₃; CH₃-CH=CH-CH₃; CH₂=C(CH₃)-CH₃

- Đồng phân hình học (cis - trans):

Thí dụ: CH₃-CH=CH-CH₃ có hai đồng phân hình học

cis but-2-en trans but-2-en

3. Danh pháp:

- Danh pháp thường: Tên ankan nhưng thay đuôi an = ilen.

Thí dụ: C₂H₄ (etilen), C₃H₆ (propilen)

- Danh pháp IUPAC:

Số chỉ vị trí nhánh + tên nhánh + tên mạch C chính + số chỉ vị trí liên kết đôi + en

(C₄H₈) But-2-en (C₄H₈) 2 - Metylprop-1-en

II. Tính chất vật lý

Ở điều kiện thường thì : - Từ C₂H₄ → C₄H₈ là chất khí. - Từ C₅H₁₀ trở đi là chất lỏng hoặc chất rắn.

III. Tính chất hóa học

1. Phản ứng cộng (đặc trưng)

* Cộng H₂: C_nH_2n + H₂ C_nH_2n+2

CH₂=CH-CH₃ + H₂ CH₃-CH₂-CH₃

* Cộng Halogen: C_nH_2n + X₂ C_nH_2nX₂

CH₂=CH₂ + Br₂ CH₂Br-CH₂Br

Phản ứng anken tác dụng với Br₂ dùng để nhận biết anken (dung dịch Br₂ mất màu)

* Cộng HX (X: Cl, Br, OH . . .)

Thí dụ: CH₂=CH₂ + HOH CH₃-CH₂OH

CH₂=CH₂ + HBr CH₃-CH₂Br

- Các anken có cấu tạo phân tử không đối xứng khi cộng HX có thể cho hỗn hợp hai sản phẩm

CH₃-CH=CH₂ + HBr

CH₃-CH₂-CH₂Br (spp)

CH₃-CHBr-CH₃ (spc)

2-brompropan

- Quy tắc Maccopnhicop: Trong phản ứng cộng HX vào liên kết đôi, nguyên tử H (phần mang điện dương) chủ yếu cộng vào nguyên tử C bậc thấp hơn (có nhiều H hơn), còn nguyên hay nhóm nguyên tử X (phần mang điện âm) cộng vào nguyên tử C bậc cao hơn (ít H hơn).

2. Phản ứng trùng hợp:

3. Phản ứng oxi hóa:

- Oxi hóa hoàn toàn: C_nH_2n + 3n/2O₂ nCO₂ + nH₂O (=)

- Oxi hóa không hoàn toàn: Anken có thể làm mất màu dung dịch thuốc tím.

3CH₂=CH₂ + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3CH₂(OH)-CH₂(OH) + 2MnO₂ + 2KOH

4. Điều chế

a. Phòng thí nghiệm: C_nH_2n+1OH C_nH_2n + H₂O

b. Điều chế từ ankan: C_nH_2n+2 C_nH_2n + H₂

---------------🙡🏵🙣--------------

ANKADIEN

I. Định nghĩa - Phân loại - Danh pháp

1. Định nghĩa: Là hidrocacbon không no mạch hở, trong phân tử chứa hai liên kết C=C, có CTTQ C_nH_2n-2 (n)

- Ví dụ: CH₂=C=CH₂, CH₂=CH-CH=CH₂ . . .

2. Phân loại: Có ba loại:

- Ankadien có hai liên kết đôi liên tiếp.

- Ankadien có hai liên kết đôi cách nhau bởi một liên kết đơn (ankadien liên hợp).

- Ankadien có hai liên kết đôi cách nhau từ hai liên kết đơn trở lên.

3. Danh pháp:

Số chỉ vị trí nhánh + tên nhánh + tên anka mạch C chính + số chỉ vị trí liên kết đôi + đien.

CH₂=CH-CH=CH₂ (buta-1,3-đien) CH₂=C(CH₃)-CH=CH₂ (2-metyl buta-1,3-đien) - Isopren

II. Tính chất hóa học

1. Phản ứng cộng (H₂, X₂, HX)

* Cộng H₂: CH₂=CH-CH=CH₂ + 2H₂ CH₃-CH₂-CH₂-CH₃

* Cộng brom, HX:

Cộng 1:2 CH₂=CH-CH=CH₂ + Br₂ (dd) CH₂=CH-CHBr-CH₂Br (spc)

Cộng 1:4 CH₂=CH-CH=CH₂ + Br₂ (dd) CH₂Br-CH=CH-CH₂Br (spc)

Cộng đồng thời vào hai liên kết đôi

CH₂=CH-CH=CH₂ + 2Br₂ (dd) CH₂Br-CHBr-CHBr-CH₂Br

* Cộng HX

Cộng 1:2 CH₂=CH-CH=CH₂ + HBr CH₂=CH-CHBr-CH₃ (spc)

Cộng 1:4 CH₂=CH-CH=CH₂ + HBr CH₂=CH-CH₂-CH₂Br (spc)

2. Phản ứng trùng hợp:

nCH₂=CH-CH=CH₂ ( CH₂-CH=CH-CH₂ )_n

- VD:

Cao su buna

3. Phản ứng oxi hóa:

- Oxi hóa hoàn toàn: 2C₄H₆ + 11O₂ 8CO₂ + 6H₂O

- Oxi hóa không hoàn toàn: Tương tự như anken thì ankadien có thể làm mất màu dung dịch thuốc tím. Phản ứng này dùng để nhận biết ankadien.

III. Điều chế

- Được điều chế từ ankan tương ứng bằng phản ứng tách H₂.

CH₃CH₂CH₂CH₃ CH₂=CH-CH=CH₂ + 2H₂

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₃ CH₂=C(CH₃)-CH=CH₂ + 2H₂

2C₂H₅OH CH₂=CH-CH=CH₂ + 2H₂ + H₂O

---------------🙡🏵🙣--------------

ANKIN

I. Khái niệm - Đồng phân - Danh pháp

1. Khái niệm: Là hidrocacbon không no mạch hở trong phân tử có một liên kết ba .

CTTQ là C_nH_2n-2 (n2).

2. Đồng phân

- Chỉ có đồng phân cấu tạo (đồng phân mạch C và đồng phân vị trí liên kết ).

Thí dụ: C₄H₆ có hai đồng phân CH≡C-CH₂-CH₃; CH₃-C≡C-CH₃.

3. Danh pháp:

- Danh pháp thường: Tên gốc ankyl + axetilen

Thí dụ: C₂H₂ (axetilen), CH≡C-CH₃ (metylaxetilen)

- Danh pháp IUPAC:

Số chỉ vị trí nhánh + tên nhánh + tên mạch C chính + số chỉ vị trí nối 3 + in

      But-1-in But-2-in

II. Tính chất hóa học

1. Phản ứng cộng (H₂, X₂, HX, phản ứng đime hóa và trime hóa).

+ Cộng H_­2

C_nH_{2n - 2} + 2H_2­ C_nH_{2n + 2}

CH≡CH + 2H_2­ CH₃-CH₃

Nếu dùng xúc tác Pd/PbCO₃ hoặc Pd/BaSO₄, ankin chỉ cộng một phân tử H₂ tạo anken

C_nH_{2n - 2} + H_2­ C_nH_2n

CH≡CH + H_2­ CH₂=CH₂

+ Cộng X₂ (Ankin làm mất màu dung dịch Brom tương tự anken, ankadien)

CH≡C-CH₃ + 2Br_2­ CHBr₂-CBr₂-CH₃

+ Cộng HX (Tuân theo quy tắc Mac-côp-nhi-cốp)

CH₃-C≡CH CH₃-CCl=CH₂ CH₃-CCl₂-CH₃

CH≡CH + HCl CH₂ =CHCl

CH≡CH + H₂O CH₃CHO

+ Phản ứng đime hóa - trime hóa

2CH≡CH CH₂=CH-C≡CH (vinyl axetilen)

3CH≡CH C₆H₆ (benzen)

2. Phản ứng thế bằng ion kim loại

*Điều kiện: Phải có liên kết 3 ở đầu mạch.

R-C≡CH + AgNO₃ + NH₃ → R-C≡CAg↓ + NH₄NO₃

CH₃-C≡CH + AgNO₃ + NH₃ → CH₃-C≡CAg (↓ màu vàng) + NH₄NO₃

CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → AgC≡CAg (↓ màu vàng) + 2NH₄NO₃

* Phản ứng này dùng để nhận biết Ank-1-in

3. Phản ứng oxi hóa:

- Oxi hóa hoàn toàn: C_nH_2n-2 + (3n-1)/2 O₂ → nCO₂ + (n-1)H₂O ()

- Oxi hóa không hoàn toàn: Tương tự như anken và ankadien, ankin cũng có khả năng làm mất màu dung dịch thuốc tím. Phản ứng này dùng để nhận biết ankin.

III. Điều chế:

a. Phòng thí nghiệm: CaC₂ + 2H₂O → C₂H₂↑ + Ca(OH)₂

b. Trong công nghiệp: 2CH₄ C₂H₂ + 3H₂

---------------🙡🏵🙣--------------

BENZEN VÀ DÃY ĐỒNG ĐẴNG

I. Đồng đẳng - Đồng phân - Danh pháp

1. Đồng đẳng: Dãy đồng đẵng của benzen có CTTQ là C_nH_2n-6 (n ≥ 6)

2. Đồng phân:

- Đồng phân về vị trí tương đối của các nhóm ankyl xung quanh vòng benzen (o, m, p).

- Đồng phân mạch C

3. Danh pháp: Gọi tên theo danh pháp hệ thống.

Số chỉ vị trí nhóm ankyl + tên ankyl + benzen

Ví dụ: C₆H₅CH₃ metylbenzen (toluen) C₆H₅C₂H₅ etylbenzen

II. Tính chât hóa học:

1. Phản ứng thế:

* Thế nguyên tử H ở vòng benzen

- Tác dụng với halogen: C₆H₆ + Br₂ C₆H₅Br + HBr

Cho ankyl benzen phản ứng với brom có xúc tác bột Fe thì thu được hỗn hợp sản phẩm thế brom chủ yếu vào vị trí ortho và para.

CH₃

+ Br₂

+ HBr

CH₃

Br

CH₃

-Br

o-bromtoluen

p-bromtoluen

- Phản ứng giữa benzen và đồng đẳng với axit HNO₃ xãy ra tương tự như phản ứng với halogen.

- Quy tắc thế H ở vòng benzen: Các ankyl benzen dể tham gia phản ứng thế nguyên tử H của vòng benzen hơn benzen và sự thế ưu tiên ở vị trí ortho và para so với nhóm ankyl.

* Thế nguyên tử H ở gốc ankyl

C₆H₅CH₃ + Br₂ C₆H₅CH₂Br + HBr

2. Phản ứng cộng (H₂ và Cl₂)

3. Phản ứng oxi hóa:

- Oxi hóa không hoàn toàn: Ankyl benzen có khả năng làm mất màu dung dịch thuốc tím đun nóng.

- Phản ứng oxi hóa hoàn toàn:

C_nH_2n-6 + (3n-3)/2O₂ → nCO₂ + (n-3)H₂O

III. STIREN:

CH=CH₂

1. Cấu tạo: CTPT: C₈H₈; CTCT:

2. Tính chất hóa học:

a. Tính chất của anken

- Stiren làm mất màu dung dịch Br₂ (Dùng để nhận biết stiren): C₆H₅CH=CH₂ + Br₂ → C₆H₅CHBr-CH₂Br

- Phản ứng với H₂

- Tham gia phản ứng trùng hợp ở liên kết đôi C=C.

b. Tính chất của benzen (Phản ứng thế nguyên tử H ở vòng benzen)

c. Phản ứng oxi hóa

Stiren phản ứng dung dịch KMnO₄ ở điều kiện thường (oxi hóa liên kết đôi C=C); đun nóng (oxi hóa nhóm –CH=CH₂).

---------------🙡🏵🙣--------------

ANCOL

I. Định nghĩa

- Ancol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm OH liên kết trực tiếp với nguyên tử C no.

- Bậc ancol là bậc của nguyên tử C liên kết trực tiếp với nhóm OH.

Thí dụ

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂OH: ancol bậc I CH₃-CH₂-CH(CH₃)-OH: ancol bậc II

CH₃-C(CH₃)₂-OH:ancol bậc III

II. Đồng phân - Danh pháp

1. Đồng phân: Chỉ có đồng phân cấu tạo (gồm đồng phân mạch C và đồng phân vị trí nhóm OH).

- Thí dụ: C₄H₁₀O có 4 đồng phân ancol

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂OH CH₃-CH(CH₃)-CH₂OH CH₃-CH₂-CH(CH₃)-OH CH₃-C(CH₃)₂-OH

2. Danh pháp:

- Danh pháp thường: Ancol + tên gốc ankyl + ic

+ Ví dụ: C₂H₅OH (ancol etylic)

- Danh pháp thay thế: Tên hidrocacbon tương ứng với mạch chính + số chỉ vị trí nhóm OH + ol

+ Ví dụ: (3-metylbutan-1-ol)

III. Tính chất vật lý

- Tan nhiều trong nước do tạo được liên kết H với nước. Độ tan trong nước giảm dần khi số nguyên tử C tăng lên .

- Nhiệt đô sôi cao hơn so với hidrocacbon cùng CTPT hoặc đồng phần ete (do liên kết hidro giữa các phân tử ancol)

IV. Tính chất hóa học

1. Phản ứng thế H của nhóm OH

* Tính chất chung của ancol

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑

2ROH + 2Na → 2RONa + H₂↑

* Tính chất đặc trưng của ancol đa chức có hai nhóm OH liền kề

- Hòa tan được Cu(OH)₂ ở điều kiện thường tạo thành dung dịch màu xanh lam. Phản ứng này dùng để nhận biết ancol đa chức có hai nhóm OH liền kề.

2C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

2. Phản ứng thế nhóm OH

* Phản ứng với axit vô cơ C₂H₅ - OH + H - Br C₂H₅Br + H₂O

* Phản ứng với ancol

2C₂H₅OH C₂H₅OC₂H₅ (đietyl ete) + H₂O

- TQ: 2ROH R-O-R + H₂O

3. Phản ứng tách nước

C₂H₅OH C₂H₄ + H₂O

- TQ: C_nH_2n+1OH C_nH_2n + H₂O

4. Phản ứng oxi hóa:

- Oxi hóa không hoàn toàn:

+ Ancol bậc 1 khi bị oxi hóa bởi CuO/t^o cho ra sản phẩm là andehit

RCH₂OH + CuO RCHO + Cu↓ + H₂O

+ Ancol bậc hai khi bị oxi hóa bởi CuO/t^o cho ra sản phẩm là xeton.

R-CH(OH)-R’ + CuO R-CO-R’ + Cu↓ + H₂O

+ Ancol bậc III khó bị oxi hóa.

- Oxi hóa hoàn toàn: C_nH_2n+1OH + 3n/2O₂ nCO₂ + (n+1)H₂O

V. Điều chế:

a. Phương pháp tổng hợp:

Điều chế từ anken tương ứng: C_nH_2n + H₂O C_nH_2n+1OH

b. Phương pháp sinh hóa: Điều chế C₂H₅OH từ tinh bột.

(C₆H₁₀O₅)_n C₆H₁₂O₆ C₆H₁₂O₆ 2C₂H₅OH + 2CO₂

---------------🙡🏵🙣--------------

PHENOL

1. Định nghĩa: Phenol là những hợp chất hữu cơ trong phân tử có nhóm -OH liên kết trực tiếp với nguyên tử C vòng benzen.

- Ví dụ: C₆H₅OH (phenol) . . .

2. Tính chất vật lý

- Đk thường là chất rắn; ít tan trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng.

- Rất độc, dây vào tay gây bỏng nặng.

3. Tính chất hóa học

a. Phản ứng thế nguyên tử H của nhóm OH

- Tác dụng với kim loại kiềm

2C₆H₅OH + 2Na → 2C₆H₅ONa + H₂↑

- Tác dụng với dung dịch bazơ

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

b. Phản ứng thế H của vòng benzen

- Tác dụng với dung dịch Brom

C₆H₅OH + 3Br₂ → C₆H₂Br₃OH (↓ màu trắng) + 3HBr

- Tác dụng với dung dịch HNO₃

C₆H₅OH + 3HNO₃ → C₆H₂(NO₃)₃OH (↓ màu vàng) + 3H₂O

Chú ý: Hai phản ứng trên dùng để nhận biết phenol.

---------------🙡🏵🙣--------------

ANDEHIT

I. Định nghĩa, phân loại, danh pháp:

1. Định nghĩa: Anđehit là những HCHC trong phân tử có nhóm CHO (nhóm cacbonyl) liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon ⁽¹⁾ hoặc nguyên tử hiđro.

2. Phân loại:

- Có nhiều cách phân loại: (sgk)

- Anđehit no, đơn chức, mạch hở có công thức chung là : C_nH_{2n + 1}CHO (với n ≥ 0) hoặc C_nH_2n O (với n ≥ 1).

3. Danh pháp:

a) Tên thông thường: Tên gọi = anđehit + tên axit tương ứng.

Ví dụ: H – CHO : anđehit fomic CH₃ – CHO: anđehit axetic. C₆H₅ – CHO: anđehit benzoic

b) Tên thay thế: Tên gọi = tên hiđrocacbon tương ứng mạch chính + al

Ví dụ: HCHO : metanal CH₃CHO : etanal CH₃CH₂CHO : propanal

II. Tính chất hoá học:

1. Tính oxi hóa

* Phản ứng cộng với hiđro:

CH₃CHO + H₂ CH₃ CH₂ OH

Tổng quát: R-CHO + H₂ R – CH₂OH

+ Trong phản ứng trên R–CHO đóng vai trò chất oxi hoá.

2. Tính khử

a) Phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH­₃ (Phản ứng tráng bạc)

R–CHO + 2AgNO₃ + H₂O +3NH₃ 2NH₄NO₃ + 2Ag↓ + RCOONH₄

CH₃CHO + 2AgNO₃ + H₂O +3NH₃ 2NH₄NO₃ + 2Ag↓ + CH₃COONH₄

*HCHO + 4AgNO₃ + 2H₂O +6NH₃ 4NH₄NO₃ + 4Ag↓ + (NH₄)₂CO₃

* Chú ý: Phản ứng tác dụng với dung dịch AgNO₃ /NH₃ dùng để nhận biết anđehit.

b) Phản ứng với oxi: 2RCHO + O₂ 2RCOOH

2CH₃CHO + O₂ 2CH₃COOH

c) Phản ứng với dung dịch nước Br₂

2RCHO + H₂O + Br₂ 2RCOOH + HBr

* Andehit làm mất màu dung dịch Brom và dung dịch KMnO₄

III. Điều chế:

1. Từ ancol: Oxi hoá ancol bậc I → anđehit R – CH₂OH + CuO R – CHO + H₂O + Cu

2 . Từ hiđrocacbon:

a) Oxi hoá metan: CH₄ + O₂ HCHO + H₂O

b) Oxi hoá hoàn toàn etilen: 2CH₂ = CH₂ + O₂ 2CH₃CHO

c) Từ C₂H₂ : CH ≡ CH + H₂O CH₃CHO

--------------------------🏵--------------------------

AXIT CACBOXYLIC

I. Định nghĩa, phân loại, danh pháp

1. Định nghĩa: Axit cacboxylic là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl (COOH) liên kết trực tiếp với nguyên tử C hoặc nguyên tử hiđro.

- Dãy đồng đẳng axit no, đơn chức, mạch hở là : C_nH_{2n + 1}COOH (với n ≥ 0) hoặc C_mH_2m O₂ (với m ≥ 1).

2. Danh pháp

a) Tên thay thế:

Tên gọi = axit + tên hiđrocacbon no tương ứng với mạch chính + oic

Ví dụ: CH₃COOH : axit etanoic HCOOH : axit metanoic.

CH₃ – CH(CH₃) – CH₂ – CH₂ – COOH : axit 4 – metyl pentanoic

b) Tên thông thường: tên theo nguồn gôc tìm ra.

II. Tính chất vật lí

- Các axit đều là chất lỏng hoặc rắn.

- Nhiệt độ sôi của các axit tăng theo chiều tăng của phân tử khối và cao hơn nhiệt độ sôi của các ancol cùng khối lượng.

Nguyên nhân: Do liên kết hiđro trong các phân tử axit bền hơn trong các phân tử ancol (liên kết hidro liên phân tử và nội phân tử).

III. Tính chất hoá học:

1. Tính axit:

a) Axit cacboxylic phân li thuận nghịch trong dung dịch: RCOOH RCOO ^- + H⁺

b) Tác dụng với bazơ; oxit bazơ:

CH₃COOH + NaOH → CH₃ COONa + H₂O

2CH₃COOH + ZnO → (CH₃COO)₂Zn + H₂O

c) Tác dụng với muối:

CaCO₃ + 2CH₃COOH → (CH₃ COO)₂Ca + CO₂ ↑ + H₂O

d) Tác dụng với kim loại trước hiđro trong dãy hoạt động hoá học của các kim loại:

2CH₃COOH + Zn → (CH₃ COO)₂Zn + H₂

2 . Phản ứng thế nhóm – OH:

RCOOH + R^’OH RCOOR^’ + H₂O

CH₃COOH + HO-C₂H₅ CH₃COOC₂H₅ + H₂O

Etyl axetat

+ Phản ứng giữa ancol với axit tạo thành este và H₂O gọi là phản ứng este hoá.

+ Phản ứng este hoá là phản ứng thuận nghịch và H₂SO₄ đặc làm xúc tác.

IV. Điều chế: (CH₃COOH)

1. Phương pháp lên mem giấm: C₂H₅OH + O₂ CH₃COOH + H₂O

2 . Oxi hoá anđehit axetic: CH₃CHO + O₂ 2CH₃COOH

3. Oxi hoá ankan – butan: 2CH₃CH₂CH₂CH₃ + O₂ 4CH₃COOH + 2H₂O

4. Từ metanol: CH₃OH + CO CH₃COOH (Đây là phương pháp sản xuất CH₃COOH hiện đại.