Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động của học sinh

Huy động kiến thức đã học của HS, tạo điều kiện củng cố lại các kiến thức cũ

Nội dung: Tái hiện các kiến thức hóa học cơ bản đã học ở lớp 8 và 9.

Phương thức:

Hoạt động trải nghiệm ở nhà

Hướng dẫn HS xem lại kiến thức đã học

Hoạt động ở lớp

Hoạt động chung cả lớp: Gợi nhớ lại các kiến thức đã học, trình bày các kiến thức mà HS còn nhớ; nhóm khác bổ sung.

Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh:

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng các thuật ngữ hóa học

- GV cần định hướng HS khai thác hiệu quả phiếu học tập

* Sản phẩm: HS nêu được những kiến thức cơ bản về hóa học

Đánh giá kết quả: Thông qua phần trình bày của HS, giáo viên biết được học sinh còn nhớ được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá

kết quả hoạt động của học sinh

Nội dung 1: Các khái niệm cơ bản

Củng cố lại các khái niệm cơ bản trong hóa học .

- Nội dung: Tái hiện các kiến thức về các khái niệm cơ bản.

- Phương thức:

Hoạt động ở lớp

- GV chia lớp thành 2 nhóm và hoàn thành trò chơi ô chữ trong PHT số 1

- Hoạt động nhóm: HS hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Hoạt động chung cả lớp: HS trả lời, các HS khác lắng nghe nhận xét.

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng các thuật ngữ hóa học

- GV cần định hướng HS sử dụng phiếu học tập hiệu quả

* Sản phẩm:

+ HS hoàn thành các nội dung trong PHT.

+ HS có thể sơ đồ hóa được mối liên hệ giữa các khái niệm

Đánh giá kết quả

+ Thông qua phiếu học tập, báo cáo các nhóm giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung..

+ Trong quá trình HS hoạt động nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn vướng mắc của HS và có biện pháp hỗ trợ hợp lí

I. Các khái niệm cơ bản

Nội dung 2: Phân loại các hợp chất vô cơ

Ôn lại sự phân loại các hợp chất vô cơ

Nội dung: Tái hiện các kiến thức về sự phân loại các hợp chất vô cơ

Phương thức:

Hoạt động ở lớp

GV chia lớp thành 4 nhóm và hoàn thành trò chơi ô chữ trong PHT số 2

Hoạt động nhóm: HS hoàn thành phiếu học tập số 2.

Hoạt động chung cả lớp: Mời 4 nhóm lên báo cáo; các thành viên khác nhận xét, bổ sung.

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc tìm các ví dụ để hoàn thành phiếu học tập.

- HS ghi vào vở để hoàn thành nội dung học tập.

II. Phân loại các hợp chất vô cơ

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động của học sinh

- Củng cố, khắc sâu các kiến thức đã học

- Tiếp tục phát triển các năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

HS trả lời các câu hỏi trong phần IV

- HS hoạt động cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để cùng giải quyết câu hỏi trong phần IV.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả, các HS khác góp ý, bổ sung. GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập

+ Kết quả trả lời các câu hỏi trong phần IV

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phần IV, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

1b,2b,3d,4a,5a,6b,7b,8b

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Các khái niệm cơ bản

Chia lớp ra thành 2 nhóm và tổ chức trò chơi ô chữ.

1. Những vật thể tự nhiên và nhân tạo được tạo thành từ các... (4 chữ cái).-> CHẤT

2. Hai hay nhiều chất trộn lẫn vào nhau gọi là... (6 chữ cái) -> HỖN HỢP

3. .... là hạt vô cùng nhỏ và trung hòa về điện, gồm có hạt nhân mang điện tích dương và lớp vỏ electron mang điện tích âm (8 chữ cái) -> NGUYÊN TỬ

4. ... là tập hợp những nguyên tử cùng loại, có cùng số proton trong hạt nhân (14 chữ cái) -> NGUYÊN TỐ HÓA HỌC

5. ... biểu diễn nguyên tố và chỉ một nguyên tử của nguyên tố đó (12 chữ cái) -> KÍ HIỆU HÓA HỌC

6. ... là những chất được tạo nên từ một nguyên tố hóa học (7 chữ cái) -> ĐƠN CHẤT

7. ... là hạt đại diện cho chất, gồm một số nguyên tử liên kết với nhau và thể hiện đầy đủ tính chất hóa học của chất (6 chữ cái) -> PHÂN TỬ

8. ... dùng để biểu diễn chất gồm 1,2 hay 3 kí hiệu hóa học kèm chỉ số ở mỗi chân ký hiệu (14 chữ cái) -> CÔNG THỨC HÓA HỌC

9. ... của nguyên tố (hay nhóm nguyên tử) là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử (hay nhóm nguyên tử) của nguyên tố này với nguyên tử của nguyên tố khác (6 chữ cái) -> HÓA TRỊ

10. ... là quá trình biến đổi từ chất này thành chất khác (13 chữ cái) -> PHẢN ỨNG HÓA HỌC

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Phân loại các hợp chất vô cơ

Chia lớp làm 4 nhóm và hoàn thành bảng sau:

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động của học sinh

Huy động kiến thức đã học của HS, tạo điều kiện củng cố lại các kiến thức cũ

- Nội dung: Tái hiện các kiến thức hóa học cơ bản đã học ở lớp 8 và 9.

- Phương thức:

Hoạt động trải nghiệm ở nhà

- Hướng dẫn HS xem lại kiến thức đã học

Hoạt động ở lớp

- GV chia lớp thành 4 nhóm và hoàn thành câu hỏi trong PHT số 1

- Hoạt động chung cả lớp: Gợi nhớ lại các kiến thức đã học, trình bày các kiến thức mà HS còn nhớ; nhóm khác bổ sung.

Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh:

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng các thuật ngữ hóa học

- GV cần định hướng HS khai thác hiệu quả phiếu học tập

* Sản phẩm: HS nêu được những kiến thức cơ bản về hóa học

Đánh giá kết quả

+ Thông qua phần trình bày của HS, giáo viên biết được học sinh còn nhớ được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức HĐ học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động của học sinh

Nội dung 1: Các công thức tính cơ bản

Củng cố lại các khái niệm cơ bản trong hóa học .

- Rèn kỹ năng tính toán hóa học.

- Nội dung: Tái hiện các kiến thức về các công thức tính cơ bản.

- Phương thức:

Hoạt động ở lớp

- GV chia lớp thành 4 nhóm và hoàn thành bài tập trong PHT số 1

- Hoạt động nhóm: HS hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Hoạt động chung cả lớp: HS trả lời, các HS khác lắng nghe nhận xét.

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng các thuật ngữ hóa học

- GV cần định hướng HS sử dụng phiếu học tập hiệu quả

* Sản phẩm:

+ HS hoàn thành các nội dung trong PHT.

+ HS có thể sơ đồ hóa được mối liên hệ giữa các khái niệm

Đánh giá kết quả

+ Thông qua phiếu học tập, báo cáo các nhóm giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung..

+ Trong quá trình HS hoạt động nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn vướng mắc của HS và có biện pháp hỗ trợ hợp lí

I. Các công thức cơ bản

1. Khái niệm về mol :

a/ Định nghĩa: Mol là lượng chất chứa 6,023.10²³ hạt vi mô (nguyên tử, phân tử, ion).

Vd: 1 mol nguyên tử Na (23g) chứa 6,023.10²³ nguyên tử Na.

b/ Một số công thức tính mol :

* Với các chất rắn :

* Với chất khí :

- Chất khí ở điều kiện tiêu chuẩn (O^oC, 1atm)

* Tính số mol từ số nguyên tử, phân tử n=

A: số phân tử hoặc nguyên tử;N = 6. 10²³ nguyên tử hoặc phân tử

2. Định luật bảo toàn khối lượng

Khi có pứ: A + B → C + D

Áp dụng ĐLBTKL ta có:

m_A + m _B = m_C + m_D ∑m_sp = ∑m_{tham gia}

3. Nồng độ dung dịch :

a/ Nồng độ phần trăm (C%).

b/ Nồng độ mol (C_M hay [ ]) V_dd : thể tích dung dịch(lit)

c/ Công thức liên hệ : m_dd = V.D (= m_dmôi +m_ct)

Nội dung 2: Bài tập

- Ôn lại sự phân loại các hợp chất vô cơ

- Nội dung: Tái hiện các kiến thức về sự phân loại các hợp chất vô cơ

- Phương thức:

Hoạt động ở lớp

- GV chia lớp thành 4 nhóm và hoàn thành PHT số 1

- Hoạt động nhóm: HS hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Hoạt động chung cả lớp: Mời 4 nhóm lên báo cáo; các thành viên khác nhận xét, bổ sung.

- HS sẽ gặp khó khăn trong việc giải các bài tập hóa học

- HS ghi vào vở để hoàn thành nội dung học tập.

II. Bài tập

- HS tiến hành giải các bài tập trong PHT số 1.

Mục tiêu

hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động của học sinh

- Củng cố các kiến thức đã học

- Tiếp tục phát triển các năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

HS trả lời các câu hỏi trong phần IV

- HS hoạt động cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để cùng giải quyết câu hỏi trong phần IV.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả, các HS khác góp ý, bổ sung. GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập.

+ Kết quả trả lời các câu hỏi trong phần IV

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phần IV, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Một số công thức tính toán cơ bản

Chia lớp ra thành 4 nhóm và hoàn thành các câu hỏi sau:

Câu 1. Mol là gì. Các công thức tính số mol.

Câu 2. Phát biểu định luật bảo toàn khối lượng.

Câu 3. Các công thức tính nồng độ dung dịch.

Bài tập 1) Tính số mol các chất sau:

3,9g K; 11,2g Fe; 55g CO₂; 58g Fe₃O₄

6,72 lít CO₂ (đktc); 10,08 lít SO₂ (đktc); 3,36 lít H₂ (đktc)

24 lít O₂ (27,3⁰C và 1 atm); 12 lít O₂ (27,3⁰C và 2 atm); 15lít H₂ (25⁰C và 2atm).

Bài tập 2) Tính nồng độ mol của các dung dịch sau:

a) 500 ml dung dịch A chứa 19,88g Na₂SO₄.

b) 200ml dung dịch B chứa 16g CuSO₄.

c) 200 ml dung dịch C chứa 25g CuSO₄.2H₂O.

Bài tập 3) Tính nồng độ phần trăm của các dung dịch sau:

a) 500g dung dịch A chứa 19,88g Na₂SO₄.

b) 200g dung dịch B chứa 16g CuSO₄.

c) 200 g dung dịch C chứa 25g CuSO₄.2H₂O.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả HĐ

Huy động kiến thức đã học của HS, tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới.

Tái hiện các kiến thức về thành phần nguyên tử đã học.

Hoạt động trải nghiệm ở nhà

- Hướng dẫn HS xem lại kiến thức đã học

- Các nhóm thảo luận và hoàn thành phiếu KWL.

Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh: GV có thể gợi ý một số thông tin trước cho HS trong quá trình hoàn thành phiếu KWL: Thuật ngữ nguyên tử xuất hiện vào khoảng thời gian nào? Ai là người đầu tiên sử dụng thuật ngữ đó? - Quan điểm của Đê-mô-crit về nguyên tử? Theo em quan điểm đó của Đê-mô-crit đã đúng hoàn toàn chưa? - Hãy định nghĩa chính xác nguyên tử là gì? Thành phần cấu tạo của nguyên tử như thế nào?

Hoạt động ở lớp

- GV cho HS quan sát video thí nghiệm:

+ Mô phỏng thí nghiệm tạo ra tia âm cực của nhà bác học người Anh Tom-xơn vào năm 1897.

+ Mô phỏng thí nghiệm tìm ra hạt nhân nguyên tử của nhà bác học Rơ-dơ-pho vào năm 1911.

- Hoạt động nhóm: HS hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Hoạt động chung cả lớp: Mời một số nhóm lên báo cáo; nhóm khác bổ sung.

- Sản phẩm: HS hoàn thành các nội dung trong PHT.

- Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua phiếu KWL, báo cáo các nhóm giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

+ Trong quá trình HS hoạt động nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn vướng mắc của HS và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Thành phần cấu tạo của nguyên tử

Sự tìm ra electron, hạt nhân nguyên tử, cấu tạo của hạt nhân nguyên tử.

- Tìm hiểu thành phần nguyên tử gồm

+ Electron : Sự tìm ra electron, khối lượng và điện tích của electron

+ Hạt nhân nguyên tử : sự tìm ra hạt nhân nguyên tử,câu tạo của hạt nhân nguyên tử gồm hạt proton và hạt notron.

- Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu SGK, tiếp tục hoàn chỉnh các câu hỏi trong PHT

- Hoạt động nhóm: Trao đổi, giải thích cụ thể các kết quả thí nghiệm.

- Hoạt động cả lớp: Mời đại diện nhóm trình bày, cả lớp hoàn chỉnh phần kiến thức.

- Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh:

HS sẽ gặp khó khăn trong việc giải thích các thí nghiệm. GV liên hệ thực tế để hướng dẫn học sinh.

- Sản phẩm: HS tóm lược kiến thức ghi vào vở, hoàn thành nội dung học tập.

- Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động :

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác: GV hướng dẫn HS chốt được các kiến thức cần thiết của hoạt động học như sau :

I. Thành phần cấu tạo của nguyên tử:

* Vỏ nguyên tử chứa electron

Những hạt tạo thành tia âm cực là các electron.

* Hạt nhân gồm:

proton

nơtron

- Nguyên tử có cấu tạo rỗng, phần mang điện tích dương là hạt nhân. Khối lượng nguyên tử hầu như tập trung ở hạt nhân.

Nội dung 2: Kích thước và khối lượng của nguyên tử

Xác định được kích thước và khối lượng của nguyên tử.

- Tìm hiểu kích thước và khối lượng nguyên tử

+ Kích thước

+ Khối lượng nguyên tử tính theo kg và tính theo u

- Hoạt động cá nhân: HS nghiên cứu SGK và hoàn thành PHT số 2

- Hoạt động nhóm: Trao đổi, thống nhất kết quả.

- Hoạt động cả lớp: Mời đại diện nhóm trình bày, cả lớp hoàn chỉnh phần kiến thức.

* Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh: HS sẽ gặp khó khăn trong việc đổi các đơn vị.

* Sản phẩm: HS ghi vào vở để hoàn thành nội dung học tập.

* Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động:

+ Trong quá trình HS hoạt động nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn vướng mắt của HS và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác: GV hướng dẫn HS chốt được các kiến thức cần thiết của hoạt động học như sau :

II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử:

1. Kích thước:

- Nguyên tử của các nguyên tố khác nhau có kích thước khác nhau.

- Đơn vị đo kích thước nguyên tử là và .

(r _{nguyên tử} : 10^-1nm; r _{hạt nhân nguyên tử} khoảng: 10^-5nm; r_e,p: 10^-8nm).

Bán kính của nguyên tử H: 0,053 nm đường kính nguyên tử H: 0,106 nm.

2. Khối lượng: Dùng đơn vị khối lượng nguyên tử (u) (hay đvC).

1u bằng 1/12 khối lượng một nguyên tử đồng vị cacbon-12 ((19,9265.10^-27kg).

1u =

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Củng cố, khắc sâu các kiến thức đã học trong bài về thành phần cấu tạo; kích thước và khối lượng của nguyên tử.

- Tiếp tục phát triển các năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học.

- Cho HS xây dựng sơ đồ tư duy về chuyên đề “Thành phần nguyên tử”

- Hoàn thành phiếu học tập số 3.

- HS hoạt động cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để cùng giải quyết câu hỏi trong phiếu học tập số 3.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả, các HS khác góp ý, bổ sung. GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập.

* Sản phẩm:

+ HS xây dựng được sơ đồ tư duy về chuyên đề “Thành phần nguyên tử”.

+ Kết quả trả lời các câu hỏi trong PHT số 3.

* Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Khi HS hoạt động cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Mở rộng kiến thức cho HS.

Giúp HS tăng thêm niềm đam mê khoa học, nghiên cứu khoa học.

HS về nhà đọc thêm tư liệu, lịch sử tìm ra mô hình nguyên tử.

GV hướng dẫn HS tìm nguồn tài liệu tham khảo.

- Lồng ghép giáo dục biến đổi khí hậu về bảo vệ phóng xạ và giáo dục bảo vệ môi trường: đề phòng hiểm họa rò rỉ hạt nhân của các nhà máy điện nguyên tử và đề xuất xử lý chất thải trên cơ sở TCVL, TCHH của chúng.

* Sản phẩm: Báo cáo sản phẩm của HS.

- Bảo vệ phóng xạ: Tia phóng xạ gây đột biến gen nên gây bệnh ung thư cho người, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người và động vật, thực vật.

- Đề phòng hiểm họa do rò rỉ hạt nhân của các nhà máy điện nguyên tử.

- Biện pháp xử lý chất thải nhà máy điện nguyên tử là cần đào sâu, chôn chặt trong lòng đất, khối bê tông.

- Ý thức được ích lợi và ảnh hưởng xấu của tia phóng xạ đối với môi trường sống.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Thảo luận nhóm trả lời nhanh các câu hỏi sau :

Câu hỏi 1. Nguyên tử là gì? Nguyên tử có cấu tạo như thế nào?

Câu hỏi 2. Từ các mô hình thí nghiệm, các em rút ra kết luận về:

a. Sự tìm ra electron.

b. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử.

Câu hỏi 3. Cho biết các hạt cấu tạo nên nguyên tử, khối lượng và điện tích của các loại hạt đó.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Nội dung : Kích thước và khối lượng nguyên tử

Hoạt động nhóm trả lời các câu hỏi sau :

Câu hỏi 1. Nguyên tử có kích thước rất nhỏ, nếu coi nguyên tử là một khối cầu thì đường kính của nó khoảng bao nhiêu? Vậy kích thước và khối lượng nguyên tử, các loại hạt cấu tạo nên nguyên tử được biểu thị bằng đơn vị đo lường nào và giá trị của chúng bằng bao nhiêu? Bán kính của nguyên tử H bằng bao nhiêu?

Câu hỏi 2. Có thể dùng đơn vị gam hay kg để đo khối lượng nguyên tử được không ? Tại sao người ta sử dụng đơn vị u (đvC) bằng 1/12 khối lượng nguyên tử C làm đơn vị ?

Câu hỏi 3. Nguyên tử của các nguyên tố khác nhau có kích thước khác nhau không?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Luyện tập

Trao đổi cặp đôi trả lời các câu hỏi và bài tập sau :

Câu 1: Các hạt cấu tạo nên hầu hết các nguyên tử là:

A. electron và proton. B. nơtron và electron.

C. proton và nơtron. D. nơtron, electron và proton.

Câu 2: Trong nguyên tử, hạt mang điện tích là

A. electron. B. electron và proton. C. proton và nơtron. D. nơtron và electron.

Câu 3: Tưởng tượng ta có thể phóng đại hạt nhân thành một quả bóng bàn có đường kính 4 cm thì đường kính của nguyên tử là bao nhiêu? Biết rằng đường kính của nguyên tử lớn hơn đường kính của hạt nhân khoảng 10⁴ lần.

A. 4 m. B. 40 m. C. 400 m. D. 4000 m.

Câu 4: Khối lượng của 1 proton bằng khoảng bao nhiêu lần khối lượng của electron?

A. lần. B. 1836 lần. C. lần. D. 1 lần.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá

kết quả hoạt động

Huy động kiến thức của học sinh tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới về hạt nhân nguyên tử, nguyên tố hóa học, đồng vị.

Tái hiện lại các kiến thức về thành phân nguyên tử đã học ở bài trước và kiến thức sẽ được học trong bài này qua hai hình thức

+ Thi hỏi đáp nhanh

+ HS báo cáo phần K,W trong bảng KWL đã chuẩn bị (GV giao nhiệm vụ về nhà cho HS tiết trước)

+ Hoạt động cá nhân: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học thông qua hệ thống câu hỏi trắc nghiệm cho về nhà của tiết học trước.

+ Hoạt động nhóm: Chia lớp thành nhiều nhóm. Sau đó tiến hành cho các em trả lời nhanh một số câu hỏi trong phiếu học tập số 1 (giáo viên soạn) do ban tổ chức (do các em học sinh trong lớp được chọn, đảm vai) đưa ra. Thư kí tính điểm và tổng kết các hoạt động cuối tiết học và phát thưởng.

+ Các nhóm thảo luận và hoàn thành cột K và W trong phiếu KWL.

( Đại diện một nhóm báo cáo bảng KWL, các nhóm khác bổ sung thêm).

- Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của HS và phương pháp hỗ trợ.

HS có thể không nêu hết được những điều muốn tìm hiểu về nguyên tố hóa học – đồng vị, khi đó GV có thể có một số gợi ý khéo cho HS như : đưa ra kí hiệu nguyên tử, mô hình các đồng vị của nguyên tố hidro, NTKTB của H = 1.008 u

- Dự kiến sản phẩm của học sinh :

+ HS có thể nói được một số điều đã biết về nguyên tử khi đã học xong bài thành phần nguyên tử.

+ HS có thể nêu một số vấn đề muốn tìm hiểu thêm về hạt nhan nguyên tử - nguyên tố hóa học – đồng vị - nguyên tử khối trung bình.

- Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động

+ Thông qua trả lời của học sinh giáo viên kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua cột K và cột W, cũng như trả lời nhanh các câu hỏi trong trò chơi, giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá

kết quả hoạt động

Nội dung 1: Hạt nhân nguyên tử

* Hiểu và xác định được điện tích hạt nhân, số khối của nguyên tử.

* Rèn luyện được năng lực tự học, năng lực hợp tác và năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm

+ Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu SGK, tìm hiểu về điện tích của hạt nhân và số khối.

+ Hoạt động nhóm: Thảo luận trả lời phiếu học tập số 2

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập : Phiếu học tập số 2

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

Sau khi hoạt động cá nhân, HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 2. Ghi chép lại những gì học được, những ý hay của bạn.

Bước 3: Kiểm tra – đánh giá kết quả học tập

- Dự kiến sản phẩm của HS

1. Điện tích hạt nhân

Hạt nhân có Z proton và N notron thì điện tích của hạt nhân là Z+

Vì nguyên tử trung hòa về điện nên số proton trong hạt nhân bằng số electron của nguyên tử

Số đơn vị điện tích hạt nhân = số proton = số electron = Z

Vận dụng : Nguyên tử Na có 11 proton và 12 notron. Vậy

- Số electron của nguyên tử Na là 11.

- Điện tích hạt nhân của nguyên tử Na là 11+.

- Số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tử Na là 11.

- Điện tích của nguyên tử Na là 0

2. Số khối (A)

Số khối (A) là tổng số hạt proton (Z) và tổng số hạt notron(N) của hạt nhân đó : A = Z + N

Ví dụ : Nguyên tử Cacbon có 6 proton, 7 notron

- Số khối của hạt nhân nguyên tử Cacbon là A = 6 + 7 = 13

- Khối lượng của nguyên tử cacbon ( tính theo u ) là 6.1(u) + 7.1(u) + 6. 5,5.10^-4(u) 13(u)

Vậy : - Hạt nhân nguyên tử có 2 đại lượng đặc trưng cơ bản là Z và A

- Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

Nội dung 2: Nguyên tố hóa học

- Biết được định nghĩa về nguyên tố hóa học, số hiệu nguyên tử.

-Giải thích được kí hiệu nguyên tử.

-Rèn luyện năng lực quan sát

-Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh.

- Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp

- Hoạt động nhóm: Thảo luận, hoàn thành câu 1 trong phiếu học tập số 3.

- Hoạt động cả lớp: Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập – Phiếu học tập số 3

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 3. Ghi chép lại những gì học được, những ý hay của bạn

Bước 3: Kiểm tra – đánh giá kết quả học tập: Một nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét, chia sẻ.

- Dự kiến sản phẩm của HS:

II. Nguyên tố hóa học :

1. Định nghĩa

Nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng điện tích hạt nhân

Ví dụ: Nguyên tử Oxi

Nguyên tử có điện tích hạt nhân là 8+

Cho đến nay,người ta đã biết 92 nguyên tố hóa học có trong tự nhiên và khoảng 18 nguyên tố nhân tạo.

Vận dụng : Cho 2 nguyên tố hóa học có điện tích hạt nhân là 3+ và 11+. Hỏi có tối đa bao nhiêu nguyên tố hóa học nằm giữa hai nguyên tố này .

2. Số hiệu nguyên tử :

Số đơn vị điện tích hạt nhân nguyên tử của một nguyên tố được gọi là số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó, kí hiệu là Z.

Ví dụ : Nguyên tử Cacbon có điện tích hạt nhân là 6+ thì số hiệu nguyên tử là 6

3. Kí hiệu nguyên tử

Z là số hiệu nguyên tử ; A là số khối ; X là kí hiệu hóa học

Ví dụ 1: Hãy cho biết cấu tạo của nguyên tử có kí hiệu sau

Ví dụ 2: Nguyên tử cacbon có 6 proton, 7 notron ; 6 electron .Hãy viết kí hiệu nguyên tử cacbon đó

- Đánh giá kết quả học tập:

GV theo dõi hoạt động của học sinh trong quá trình hoạt động cá nhân và hoạt động nhóm. Phát hiện khó khăn và đưa ra các câu hỏi gợi ý để học sinh hoàn thành vấn đề được nêu ra.

Từ kết quả của các nhóm trình bày. GV nhận xét, phân tích, chốt kiến thức.

Nội dung 3: Đồng vị

Biết được khái niệm về đồng vị; phân biệt được các đồng vị khác nhau của cùng một nguyên tố; một số đồng vị tự nhiên và các đồng vị tự nhân tạo.

Rèn luyện năng lực quan sát, năng lực tự học, hợp tác của HS

Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp, sử dụng tình huống có vấn đề.

Hoạt động cá nhân:

- Hoạt động nhóm:

- Hoạt động cả lớp: Đại diện các nhóm trình bày KQ, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập – Phiếu học tập số 4

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 4. Ghi chép lại những gì học được.

Bước 3: Kiểm tra – Đánh giá kết quả học tập : Một nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét chia sẻ

Dự kiến một số khó khăn của học sinh: Học sinh có thể gặp khó khăn khi hiểu về khái niệm đồng vị và cho ví dụ.

- Dự kiến sản phẩm của học sinh

Khái niệm:

Các đồng vị của cùng một nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số proton nhưng khác nhau về số nơtron nên số khối khác nhau.

- Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại và bổ sung thêm các kiến thức còn thiếu. Giới thiệu về ứng dụng của hiện tượng đồng vị.

Xác định tuổi của cổ vật ? Dựa vào hàm lượng của đồng vị ¹⁴C để tính tuổi cồ vật

Nội dung 4: Nguyên tử khối và nguyên tử khối trung bình của các nguyên tố

- Hiểu được ý nghĩa của nguyên tử khối của một nguyên tử.

- Biết được vì sao phải dùng nguyên tử khối trung bình, biết các xác định nguyên tử khối trung bình.

- Vận dụng tính % các đồng vị khi biết nguyên tử khối trung bình của các nguyên tử.

- Tiếp tục phát huy các năng lực như: Năng lực tự học, năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực hoạt động nhóm,...

- Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp, sử dụng tình huống có vấn đề.

- Học sinh hoạt động cá nhân và cặp đôi để hoàn thành các câu hỏi lồng ghép trong các hoạt động hình thành kiến thức.

- Giáo viên mời đại diện lên trình bày kết quả, các nhóm khác bổ sung hoàn thiện.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tâp- Phiếu học tập số 5

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập: HS hoạt đọng nhóm, hoạt động cá nhân, trao đổi cặp đôi để trả lời các câu hỏi ở phiếu học tập 5

Bước 3: Kiểm tra – Đánh giá kết quả học tập :Một nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét,chia sẻ

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh:

Một số dạng bài tập học sinh chưa biết cách giải quyết, giáo viên cần hướng dẫn phương pháp và kĩ thuật giải.

- Dự kiến sản phẩm của HS

+ Sản phẩm là phần đáp án các câu hỏi bài tập

+ Giáo viên kiểm tra nhận xét, đánh giá kết quả và chốt kiến thức.

1. Nguyên tử khối ( là khối lượng tương đối của nguyên tử tính ra u hay đvC)

Nguyên tử khối của một nguyên tử cho biết khối lượng của nguyên tử đó nặng gấp bao nhiêu lần đơn vị khối lượng nguyên tử

Ví dụ : NTK của nguyên tử Hidro là

u1u.

Khối lượng nguyên tử coi như bằng tổng khối lượng của các hạt proton và notron . còn khối lượng của hat electron rất nhỏ có thể bỏ qua .

Ví dụ : Xác định NTK của P viết Z = 15 và N = 16.

2. Nguyên tử khối trung bình

Trong đó x₁, x₂, x₃…x_n và A₁, A₂, A₃…A_n là % số lượng và số khối của các đồng vị 1, 2, 3…n

- Đánh giá kết quả học tập: GV theo dõi hoạt động của học sinh và dựa trên kết quả trình bày. Đánh gia sản phẩm và nhận xét.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nhằm cũng cố các nội dung đã học của tiết học 4 và tiết học 5 về:

- Điện tích hạt nhân, số khối

- Nguyên tố hóa học, đồng vị

- Ý nghĩa của NTK; NTKTB

- Kĩ năng giải bài tập, giải quyết các tình huống bài tập tương tự.

- Năng lực sử dụng kiến thức hóa học, năng lực tự học, năng lực phân tích và hệ thống kiến thức

- Nội dung hoạt động: HS hoàn thành phiếu học tập số 6

- Phương thức hoạt động:

HS làm việc theo nhóm và làm việc cá nhân để hoàn thành phiếu học tập số 6.

Dự kiến khó khăn của HS:

Hs có thể gặp khó khăn ở câu hỏi 4 và 5. GV có thể gợi ý đặc ẩn và dùng công thức tính NTKTB; và đăc một số câu hỏi phụ để hoàn thành câu hỏi 5.

- Dự kiến sản phẩm của HS : GV chốt câu trả lời cho HS.

- Đánh giá kết quả học tập: GV theo dõi hoạt động của học sinh và dựa trên kết quả trình bày. Đánh gia sản phẩm và nhận xét.

Mục tiêu

hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Giúp HS tự học ở nhà. Dựa trên những nội dung được lĩnh hội, cá nhân độc lập tự giải quyết các vấn đề tương tự trong quá trình tự học ở nhà.

- Nội dung hoạt động : GV giao câu hỏi và bài tập về nhà

- Phương thức tổ chức hoạt động

+ Giao bài tập cho cá nhân hoặc nhóm học sinh thực hiện các bài tập câu hỏi về nhà.

+ Học sinh đọc sách giáo khoa, liên hệ thực tế cuộc sống, tìm kiếm tư liệu trên mạng internet để trả lời các bài tập câu hỏi được giao.

+ Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

+ Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

- Sản phẩm: Phần trả lời các bài tập, các tư liệu tìm kiếm trên Internet .

- Kiểm tra, đánh giá : HS báo cáo vào đầu giờ buổi học sau, kịp thời động viên,khích lệ học sinh.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Tình huống xuất phát

1.Cho biết nguyên tử được tạo nên từ những loại hạt cơ bản nào?Khối lượng và điện tích của chúng ra sao?

2. Nguyên tử có thành phần cấu tạo như thế nào?

3. Có các phát biểu sau. Các phát biểu nào đúng ?

(1) Nguyên tử cấu tạo gồm hai phần: lớp vỏ và hạt nhân

(2). Hạt nhân gồm các proton không mang điện và các nơtron mang điện dương.

(3). Hạt nhân gồm các proton mang điện dương và nơtron không mang điện.

(4). Hạt nhân mang điện tích dương và có kích thước nhỏ hơn nhiều kích thước nguyên tử.

(5). Khối lượng nguyên tử hầu như chỉ tập trung ở hạt nhân vì khối lượng của các electron không đáng kể.

4. Nguyên tố hóa học là gì? Cho ví dụ. Thế nào là đồng vị? Vì sao phải dùng nguyên tử khối trung bình? (đây là câu hỏi có vấn đề)

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Nội dung: Hạt nhân nguyên tử

Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:

Câu 1: Điện tích của các loại hạt cấu tạo nên hầu hết hạt nhân của các nguyên tử là bao nhiêu? Từ đó cho biết mối quan hệ giữa số proton, số điện tích hạt nhân, số đơn vị điện tích hạt nhân; mối quan hệ giữa số electron, số đơn vị điện tích hạt nhân?

Câu 2: Hãy cho biết cách xác định số khối, số khối và khối lượng của hạt nhân có khác nhau không? Tại sao nói số khối và điện tích hạt nhân là hai đai lượng đặc trưng cho nguyên tử?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Nôi dung: Nguyên tố hóa hóa học

Thảo luận nhóm và nghiên cứu sách giáo khoa để trả lời các câu hỏi sau:

Câu 1: Nguyên tố hóa học là gì? Các nguyên tử thuộc cùng một nguyên tố hóa học có tính chất hóa học giống hay khác nhau? Các nguyên tử diều có 11 proton thì thuộc nguyên tố hóa học nào?

Câu 2: Số hiệu nguyên tử của một nguyên tố bằng giá trị nào của nguyên tử nguyên tố đó?

Câu 3: Giải thích kí hiệu sau: ;; ;

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4

Nội dung: đồng vị

Nghiên cứu sách giáo khoa và quan sát các mô hình hãy trả lời các câu hỏi sau:

Câu 1: Hãy xác định số proton, số nơtron. Hãy cho biết sự khác nhau giữa các nguyên tử Hidro?

Câu 2: Đồng vị là gì. Cho ví dụ?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5

Nội dung: Nguyên tử khối và nguyên tử khối trung bình của các nguyên tố

HS hãy trả lời và trả lời nhanh một số câu hỏi và bài tập sau:

Câu 1: Cho biết đơn vị đo khối lượng nguyên tử ? Nguyên tử khối của H, O, Na, Ag là bao nhiêu? Cho biết mối quan hệ giữa nguyên tử khối với đơn vị khối lượng nguyên tử?

Câu 2: Nêu cách tính khối lượng của một ngyên tử, So sánh khối lượng của e với tổng khối lượng của các hạt proton và nơtron ở nhân? Từ đó so sánh khối lượng của nguyên tử và khối lượng của hạt nhân ?

Câu 3: Có thể kết luận được gì về mối quan hệ giữa số khối và nguyên tử khối? Cho ví dụ.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 6

Luyện tập.

Câu 1: Tính _O. Biết tỉ lệ các đồng vị oxi trong tự nhiên lần lượt là 99,76%, 0,04%, 0,20%.

Câu 2: Clo trong tự nhiên gồm các đồng vị sau: chiếm 75,77% và chiếm 24,23%. Tính.

Câu 3: Một nguyên tử có 8 proton, 8 nơtron và 8 electron. Chọn nguyên tử đồng vị với nó:

a. 8 proton, 8 nơtron, 9 electron

b. 8 proton, 9 nơtron, 9 electron

c. 9 proton, 8 nơtron, 9 electron

d. 8 proton, 9 nơtron, 8 electron.

Câu 4: Khối lượng nguyên tử của đồng là 63,54u. Đồng có 2 đồng vị là ⁶³Cu và ⁶⁵Cu. Tìm phần trăm về số nguyên tử của mỗi đồng vị.

Câu 5: Oxi có 3 đồng vị , , và hidro có 3 đồng vị (H), (D), (T). Hày tìm xem có bao nhiêu phân tử H₂O được tạo thành từ các đồng vị trên?.

Câu 6: Nguyên tố hóa học là những nguyên tử

A. Có cùng số khối. B. Có cùng điện tích hạt nhân.

C. Có cùng số notron. D. Có cùng số proton và notron.

Câu 7: Cho các kí hiệu sau: , , , , , ,, , .

Số kí hiệu thuộc cùng một nguyên tố hóa học là

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Huy động kiến thức của học sinh tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới về vỏ nguyên tử.

Tái hiện lại các kiến thức về thành phân nguyên tử đã học ở bài trước và kiến thức sẽ được học trong bài này.

- Hoạt động ở nhà: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học

+ Thành phần cấu tạo của nguyên tử

+ Kích thước,khối lượng của các hạt trong nguyên tử

+ Các nhóm thảo luận và hoàn thành cột K và W trong phiếu KWL.

- Hoạt động ở lớp:

+ Cá nhân học sinh tham gia trò chơi khởi động bằng cách trả lời nhanh một số câu hỏi ( Kỷ thuật tia chớp )

+ Đại diện một nhóm báo cáo bảng KWL, các nhóm khác bổ sung thêm.

- HS có thể nói được một số điều đã biết về nguyên tử

- HS có thể nêu một số vấn đề muốn tìm hiểu thêm về sự chuyển động của các electron trong nguyên tử,sự chuyển động của các electron trong mỗi nguyên tử và sự phân bố của chúng trong nguyên tử như thế nào…

Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của HS và phương pháp hỗ trợ .

HS có thể không nêu hết được những điều muốn tìm hiểu về nguyên tử, khi đó GV có thể có một số gợi ý khéo cho HS như: các electron có nằm ở cùng một vị trí hay nó được phân bố nhiều vị trí khác nhau trong nguyên tử, không biết có electron nào gần hạt nhân,electron nào nằm xa hạt nhân không? Nếu có vì sao như vậy?

+ Thông qua trả lời của học sinh giáo viên kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua cột K và cột W,cũng như trả lời nhanh ở phiếu học tập số 1, giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Sự chuyển động của electron trong nguyên tử

Sự chuyển động của các electron trong nguyên tử

* Theo quan niệm cổ điển

* Theo quan niệm hiện đại

Nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm

+ Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu SGK, tìm hiểu sự chuyển động của các electron trong nguyên tử

+ Hoạt động nhóm: Thảo luận trả lời phiếu học tập số 2

- Sản phẩm: Học sinh ghi câu hỏi và phần trả lời vào vở để hoàn thành nhiệm vụ học tập

- Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại sự chuyển động của các electron trong nguyên tử

- Trong nguyên tử các electron chuyển động trên những quỹ đạo hình tròn hay hình bầu dục xác định như các hành tinh quay quanh mặt trời.

- Ngày nay các electron chuyển động rất nhanh (tốc độ hàng nghìn km/s) xung quanh hạt nhân không theo quỹ đạo tạo nên vỏ nguyên tử.

Nội dung 2: Lớp electron và phân lớp electron

-Phân biệt lớp electron và phân lớp electron

-Các kí hiệu dung để chỉ lớp electron và phân lớp electron

-Rèn luyện năng lực quan sát

-Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh.

Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp

-Hoạt động cá nhân:

-Hoạt động nhóm: Thảo luận, hoàn thành câu 1 trong phiếu học tập số 3.

-Hoạt động cả lớp: Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin

- Sản phẩm:

Học sinh phân biệt được lớp electron và phân lớp electron và các kí hiệu dùng để chỉ lớp e và phân lớp e

1. Lớp electron

*Các electron ở cùng 1 lớp có mức năng lượng gần bằng nhau.

Thứ tự của lớp n : 1 2 3 4 ....

Tên của lớp : K L M N ....

2. Phân lớp electron

- Các electron trên cùng một phân lớp có mức năng lượng bằng nhau.

- Kí hiệu các phân lớp : s, p, d, f.

- Số phân lớp trong mỗi lớp bằng số thứ tự lớp đó.

- Electron ở càng xa hạt nhân hơn có mức năng lượng càng cao và liên kết kém chặt chẽ với hạt nhân hơn,dễ tách ra khỏi vỏ nguyên tử

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại kiến thức cân nắm vững.

Nội dung 3: Số electron tố đa trong một phân lớp, một lớp

Số electron tối đa trong một phân lớp, một lớp

Phân bố được số electron của mỗi nguyên tử của nguyên tố hoá học vào các lớp và phân lớp

-Rèn luyện năng lực quan sát

Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh.

Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp, sử dụng tình huống cóvấn đề.

Hoạt động cá nhân:

- Hoạt động nhóm:

- Hoạt động cả lớp: Đại diện các nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh:

Học sinh có thể chưa xếp đúng số electron của nguyên tử Ca

-Sản phẩm

Số electron tối đa trong 1 phân lớp.

2. Số electron tối đa trong 1 lớp.

- Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại và bổ sung thêm các kiến thức còn thiếu như phân lớp electron bão hoà, lớp electron bão hoà ....

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

-Củng cố, khắc sâu kiến thức đã học trong bài.

-Tiếp tục phát huy các năng lực như: Năng lực tự học, năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực hoạt động nhóm,...

HS giải quyết các câu hỏi và bài tập ở phiếu học tập số 5

Cho đại diện các nhóm lên vẽ sơ đồ tư duy củng cố bài học

Học sinh hoạt động cá nhân và cặp đôi để hoàn thành các câu hỏi lồng ghép trong các hoạt động hình thành kiến thức.

Giáo viên mời đại diện lên trình bày kết quả, các nhóm khác bổ sung hoàn thiện.

Dự kiến một số khó khăn của HS:

Một số dạng bài tập học sinh chưa biết cách giải quyết, giáo viên cần hướng dẫn phương pháp và kĩ thuật giải.

Sản phẩm:

+ HS xây dựng được sơ đồ tư duy về chuyên đề “Cấu tạo vỏ nguyên tử”.

+ Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 5.

* Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Khi HS hoạt động cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 5, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Giáo viên kiểm tra nhận xét, đánh giá kết quả

Mục tiêu

hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Mở rộng kiến thức cho HS.

- Giúp HS tăng thêm niềm đam mê khoa học, nghiên cứu.

Nêu một số hạn chế của mẫu hành tinh nguyên tử của: E.RUTHERFORD – BOHR – A.SOMMERFELD.

Khái niệm về Obitan nguyên tử,hình dạng của các obitan s và p,số luơng obitan trên mỗi phân lớp s,p,d,f và trên mỗi lớp K,L, M, N.

Phương thức tổ chức hoạt động:

GV hướng dẫn HS tìm nguồn tài liệu tham khảo (internet, thư viện, ....) để biết thêm thông tin, tư liệu.

- Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

- Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

+ Kĩ thuật hoạt động

- Thực hiện chuyên đề nhỏ.

- Hệ thống câu hỏi, bài tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh..

- Sản phẩm : Phần trả lời các bài tập, các tư liệu tìm kiếm trên Internet .

- Kiểm tra, đánh giá : HS báo cáo vào đầu giờ buổi học sau,kịp thời động viên,khích lệ học sinh.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Trả lời nhanh các câu hỏi sau.

Câu 1: Nguyên tử có thành phần cấu tạo như thế nào?

Câu 2:Có các phát biểu sau. Các phát biểu nào đúng ?

1.Nguyên tử cấu tạo gồm hai phần: lớp vỏ và hạt nhân

2.Hạt nhân gồm các proton không mang điện và các nơtron mang điện dương

3.Lớp vỏ gồm các electron mang điện âm

4.Các electron mang điên âm có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử

+ Trình bày bảng KWL

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau:

Câu 1: Những năm đầu của thế kỉ XX, người ta cho rằng các electron chuyển động xung quanh hạt nhân nguyên tử như thế nào?

Câu 2: Theo quan niệm ngày nay, các electron chuyển động trong nguyên tử như thế nào?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Lớp electron và phân lớp electron

Hoạt động nhóm :

+ Nghiên cứu SGK Phân biệt lớp electron và phân lớp electron,các kí hiệu dùng để chỉ lớp electron và phân lớp electron, số phân lớp trên mỗi lớp?

+ Electron nào liên kết chặt chẽ với hạt nhân hơn ?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4

Số electron tối đa trong một phân lớp, một lớp

Hoạt động nhóm : + Cho biết số electron tối đa trên mỗi phân lớp s,p,d,f và số electron tố đa trên mỗi lớp K,L,M,N

+ Sắp xếp electron vào các lớp của nguyên tử ,,

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 5

HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP

*Các nhận trả lời nhanh các câu hỏi sau :

Câu 1: Phát biểu nào dưới đây dưới đây không đúng?

A. Các electron chuyển động xung quanh hạt nhân theo quỹ đạo tròn.

B. Các electron trong cùng một phân lớp có mức năng lượng xấp xỉ bằng nhau.

C. Các electron chuyển động không tuân theo quỹ đạo xác định.

D. Các electron trong cùng một lớp có mức năng lượng gần bằng nhau.

Câu 2: Phân lớp 3d có số electron tối đa là

A. 10. B. 18. C. 30. D. 6.

Câu 3: Electron thuộc lớp nào sau đây liên kết chặt chẽ nhất với hạt nhân ?

A. Lớp N. B. Lớp M. C. Lớp K. D. Lớp L.

Câu 4: Số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tử flo là 9. Trong nguyên tử flo số electron ở phân mức năng lượng cao nhất là

A. 2. B. 5. C. 9. D. 11.

Câu 5: Các electron của nguyên tử nguyên tố X được phân bố trên 3 lớp, lớp thứ 3 có 6 electron. Số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tố X là

A. 6. B. 8. C. 14. D. 16

* Thảo luận nhóm trả lời nhanh các câu hỏi sau:.

Câu 6: Nguyên tử agon có kí hiệu là ⁴⁰₁₈ Ar

1/Hãy xác định số proton, notron,electron của nguyên tử?

2/ Hãy xác định sự phân bố electron trên các lớp electron?

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Huy động kiến thức của học sinh để cũng cố và hoàn thiến kiến thức đã học,tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới hơn.

Tái hiện lại các kiến thức đã học

- Hoạt động ở nhà: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học

- Hoạt động ở lớp: Giải các bài tập trong phiếu học tập số 1

Thông qua trả lời của học sinh giáo viên kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

GV vào bài : Việc hệ thống kiến thức và vận dụng kiến thức này vào tính toán để giải các bài toán hóa học rất quan trọng . Hôm nay chúng ta cùng nhau nghiên cứu bài luyện tập để thấy rõ vấn đề này.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Hệ thống kiến thức cần nắm

+ Học sinh nhớ lại cấu tạo vỏ nguyên tử

+ HS viết được cấu hình electron nguyên tử .

Nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm .

+ Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu lại SGK Hóa 10.

+ Hoạt động nhóm: Hoàn thành tóm tắt.

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh: 1 số HS chưa biết hoàn thành bảng tóm tắt, GV hướng dẫn

* Dự kiến sản phẩm của HS

Sản phẩm: các nhóm hoàn thành

Phần báo báo : các nhóm báo cáo

* Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại kiến thức cần nắm.

Nội dung 2: Bài tập tổng hợp lý thuyết vế cấu tạo vỏ nguyên tử

Rèn luyện kỹ năng tái hiện kiến thức đã học

Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh.

Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp

GV yêu cầu cá nhân và các nhóm thực hiện PHT số 2

Hoạt động cá nhân: Thực hiện các bài tập với mức độ nhận biết, thông hiểu và vận dụng thấp

-Hoạt động nhóm: Thảo luận, hoàn thành các bài tập vận dụng cao

-Hoạt động cả lớp: Đại diện nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại đáp án.

Nội dung 3: Cấu hình electron nguyên tử

-HS viết được cấu hình electron nguyên tử

-Rèn luyện năng lực quan sát và tính toán của học sinh

-Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh

Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm,

- Hoạt động cá nhân: Tìm tòi các dạng bài tập về khối lượng nguyên tử, số hạt p,n,e

-Hoạt động nhóm: Thực hiện các yêu cầu trong phiếu học tập số 3

+ Thảo luận hoàn thành phiếu học tập số 3

-Hoạt động cả lớp: Đại diện các nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh:

- HS không biết các bước thực hiện dạng bài tập này nên GV sử dụng PP đàm thoại để gợi mở.

* Dự kiến sản phẩm của HS

HS thực hiện và ghi vào vở

* Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Củng cố, khắc sâu kiến thức đã học

Rèn luyện kĩ năng kĩ năng tính toán, kĩ năng giải nhanh các bài tập trắc nghiệm.

HS giải quyết các câu hỏi và bài tập phiếu học tập số 5

HS làm việc theo nhóm, 1 nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác nhận xét, chỉnh sửa nếu có. (Nếu không kịp giờ cho HS về nhà làm tiếp.

HS thực hiện và ghi vào vở

* Đánh giá kết quả hoạt động

GV kiểm tra, đánh giá hoạt động của HS thông qua việc quan sát HS làm bài tập, ghi vào vở và tổ chức cho HS báo cáo thảo luận .

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả HĐ

Thông qua các câu hỏi bài tập về nhà nhằm mục đích:

Giúp cho học sinh vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong bài để giải quyết các câu hỏi, bài tập nâng cao và kiến thức

cho học sinh.

Khuyến khích, động viên học sinh tham gia để chia sẻ kết quả học tập qua đó học sinh khá, giỏi có điều kiện giúp đỡ học sinh yếu kém.

Giao bài tập cho cá nhân hoặc nhóm học sinh thực hiện các bài tập câu hỏi về nhà.

Học sinh đọc sách giáo khoa, liên hệ thực tế cuộc sống, tìm kiếm tư liệu trên mạng internet để trả lời các bài tập câu hỏi được giao.

Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

-Sử dụng câu hỏi gắn liền với cuộc sống.

-Hệ thống câu hỏi, bài tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh..

-Sản phẩm: Phần trả lời các bài tập về nhà, các tư liệu tìm kiếm trên Internet.

-Kiểm tra, đánh giá: HS báo cáo vào đàu giờ buổi học sau.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Ví dụ 1 : Viết cấu hình electron của Rb(Z=37) ; Br(Z=35) ; Fe(Z=26) ; Ag(Z=47) ; Cr(Z=24)

Ví du 2 : Phân lớp electron ngoài cùng của 2 nguyên tử A, B lần lượt là 3p và 4s. Tổng số e của 2 phân lớp bằng 5 và hiệu số electron của chúng bằng 3. Viết cấu hình electron của A,B

Ví dụ 3 : Nguyên tử của nguyên tố X có phân lớp e ngoải cùng là 5p⁵. Nguyên tử của nguyên tố Y có số proton kém hơn X là 29 hạt . Viết cấu hình electron của X và Y . Cho biết công thức hóa học hợp thành từ X và Y.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Nội dung 2 : Bài tập tổng hợp lý thuyết về cấu tạo vỏ nguyên tử

Câu 1: Electron thuộc lớp nào sau đây liên kết chặt chẽ nhất với hạt nhân?

A. Lớp N. B. Lớp L. C. Lớp M. D. Lớp K.

Câu 2: Lớp electron có số e tối đa là 18 là:

A. lớp K. B. lớp L. C. lớp M. D. Lớp N.

Câu 3: Tổng số electron trong lớp N là:

A. 18. B. 8. C. 32. D. 50.

Câu 4: Số e tối đa của lớp M, N là:.

A. 8, 32. B. 8, 18. C. 18, 32. D. 18, 18.

Câu 5: X không phải là khí hiếm, nguyên tử nguyên tố X có phân lớp electron ngoài cùng là 3p. Nguyên tử nguyên tố Y có phân lớp electron ngoài cùng là 3s. Tổng số electron ở hai phân lớp ngoài cùng của X và Y là 7. Xác định số hiệu nguyên tử của X và Y

A. X (Z = 18); Y (Z = 10). B. X (Z = 17); Y (Z = 11).

C. X (Z = 17); Y (Z = 12). D. X (Z = 15); Y (Z = 13).

Câu 6: Nguyên tử của nguyên tố X có 3 lớp electron; trong đó phân lớp có mức năng lượng cao nhất chứa 5 electron. Vậy số hiệu nguyên tử của X là.

A. 14. B. 15. C. 16. D. 17.

Câu 7: Một nguyên tử X có tổng số e ở các phân lớp p là 11. Hãy cho biết X thuộc về nguyên tố hoá học nào sau đây?.

A. nguyên tố s. B. nguyên tố p. C. nguyên tố d. D. nguyên tố f.

Câu 8: Nguyên tử nguyên tố X có electron cuối cùng được phân bổ vào phân lớp 3p¹. Nguyên tử nguyên tố Y có electron cuối cùng được phân bổ vào phân lớp 3p³. Số proton của X, Y lần lượt là:

A. 13 và 15. B. 12 và 14. C. 13 và 14. D. 12 và 15

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3.

Câu 1: Cấu hình electron của nguyên tử nào sau đây là của nguyên tố ?

A. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s². B. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹. C.1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹4s². D.1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹.

Câu 2: Nguyên tử A có e ở phân lớp 3d chỉ bằng một nửa phân lớp 4s.Cấu hình electron của nguyên tử A là.

A. [Ar]3d¹4s². B. [Ar]3d⁴4s². C. [Ne]3d¹4s². D. [Ar]3d³4s^2.

Câu 3: Nguyên tử B có 3 lớp e với 7e lớp ngoài cùng. Nhận định nào sau đây đúng về B

A. Electron cuối cùng của B điền vào phân lớp 3d. B. Nguyên tử B có 17 electron.

C. Nguyên tử B có 7 electron ở phân lớp p. D. Nguyên tử B có 9 electron ở phân lớp p.

Câu 4: Nguyên tử M có cấu hình electron ngoài cùng là 3d⁷4s². Số hiệu nguyên tử của M

A. 24. B. 25. C. 27. D. 29.

Câu 5: Cho biết số hiệu nguyên tử của các nguyên tố X và Y lần lượt là Z_X = 24, Z_Y = 29. Cấu hình electron nguyên tử của X, Y lần lượt là

A. [Ar] 3d⁴4s² và [Ar] 3d⁹4s² . B. [Ar] 3d⁵4s¹ và [Ar] 3d⁹4s².

C. [Ar] 3d⁴4s² và [Ar] 3d¹⁰4s¹ . D. [Ar] 3d⁵4s¹ và [Ar] 3d¹⁰4s¹.

Câu 6: Tổng số hạt proton, nơtron, electron của nguyên tử một nguyên tố là 21.

a) Hãy xác định tên nguyên tố đó. b) Viết cấu hình electron nguyên tử của nguyên tố đó.

c) Tính tổng số electron trong nguyên tử của nguyên tố đó.

Câu 7: Cho các nguyên tử và ion sau: Nguyên tử A có 3 e ngoài cùng thuộc phân lớp 4s và 4p; Nguyên tử B có 12 e; Nguyên tử C có 7 e ngoài cùng ở lớp N; Nguyên tử D có cấu hình e lớp ngoài cùng là 6s¹; Nguyên tử E có số e trên phân lớp s bằng 1/2 số e trên phân lớp p và số e trên phân lớp s kém số e trên phân lớp p là 6 hạt.

a. Viết cấu hình e đầy đủ của A, B, C, D, E.

b. Biểu diễn cấu tạo nguyên tử.

c. Ở mỗi nguyên tử, lớp e nào đã chứa số e tối đa?.

Câu 8: Nguyên tố A không phải là khí hiếm, nguyên tử của nó có phân lớp ngoài cùng là 3p. Nguyên tử của nguyên tố B có phân lớp ngoài cùng là 4s

a) Trong 2 nguyên tố A,B. nguyên tố nào là kim loại, nguyên tố nào là phi kim.

b)Xác định cấu hình e của A, B và tên của A,B. Cho biết tổng số e có trong phân lớp ngoài cùng của A và B là 7.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4.

Câu 1: Nguyên tử nguyên tố X có electron cuối cùng được phân bổ vào phân lớp 3p¹. Nguyên tử nguyên tố Y có electron cuối cùng được phân bổ vào phân lớp 3p³. Số proton của X, Y lần lượt là:

A. 13 và 15. B. 12 và 14. C. 13 và 14. D. 12 và 15.

Câu 2: Một nguyên tử X có số hiệu nguyên tử Z =19. Số lớp electron trong nguyên tử X là

A. 4. B. 5. C. 3. D. 6.

Câu 3: Cho biết cấu hình electron của các nguyên tố X: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴; Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²;

Z: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶. Nguyên tố nào là kim loại?.

A. X. B. Y. C. Z. D. X và Y.

Câu 4: Cho cấu hình electron nguyên tử các nguyên tố sau:

a) 1s²2s¹ b) 1s²2s²2p⁶3s²3p¹ c) 1s²2s²2p⁵ d) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴ e) 1s²2s²2p⁶3s² Cấu hình của các nguyên tố phi kim là.

A. a, b. B. b, c. C. c, d. D. b, e.

Câu 5: a) Viết cấu hình electron của các cặp nguyên tử có số hiệu nguyên tử là:3, 11; 4, 12; 7, 15; 8, 16; 10, 18

b) Nhận xét số electron lớp ngoài cùng của từng cặp.

c) Những cặp nào là kim loại, phi kim, khí hiếm?.

Câu 6: Phân lớp e ngoài cùng của hai nguyên tử A và B lần lượt là 3p và 4s. Tổng số e của hai phân lớp là 5 và hiệu số e của hai phân lớp là 3.

a) Viết cấu hình e của chúng, xác định số hiệu nguyên tử, tìm tên nguyên tố

b) Hai nguyên tử có số n hơn kém nhau 4 hạt và có tổng khối lượng nguyên tử là 71 đvC. Tính số n và số khối mỗi nguyên tử. ĐS: .

Câu 7: Dãy gồm các phân lớp electron đã bão hòa là:

A. s¹, p³, d⁷, f¹². B. s², p⁵, d⁹, f¹³. C. s², p⁴, d¹⁰, f¹¹. D. s², p⁶, d¹⁰, f¹⁴.

Câu 8: Cấu hình electron của nguyên tử nguyên tố X là 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹. Số hiệu nguyên tử của X là.

A. 20. B. 19. C. 39. D. 18.

Câu 9: Ở trạng thái cơ bản, nguyên tử của nguyên tố X có 5 electron lớp L (lớp thứ 2). Số proton có trong nguyên tử X là.

A. 5. B. 7. C. 6. D. 8.

Câu 10: Một nguyên tử có tổng cộng 7 electron ở các phân lớp p. Số proton của nguyên tử đó là

A. 10. B. 11. C. 12. D. 13

Mục tiêu

hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá

kết quả hoạt động

- Mục đích: Khơi gợi cho các em HS ham muốn tìm tòi kiến thức mới. Tạo hứng thú học tập cho các em học sinh.

- Nội dung: Tái hiện lại các kiến thức về lớp electron và phân lớp electron đồng thời tìm hiểu kiến thức về cấu hình electron của nguyên tử.

GV cho HS biểu diễn sơ đồ sự phân bố electron trên các lớp của nguyên tử các nguyên tố sau N (Z = 7), Na (Z = 11), Ca (Z = 20), so sánh với kết quả của GV đưa ra, giải thích sự khác nhau cách biểu diễn của nguyên tố Ca tạo tình huống mâu thuẫn trong học tập.

- Hoạt động ở nhà: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học:

+ Lớp electron và phân lớp electron.

+ Số electron tối đa trong một lớp và phân lớp.

- Hoạt động ở lớp:

+ Giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động cá nhân theo kĩ thuật tia chớp. GV trình chiếu nội dung câu hỏi HS trả lời nhanh.

+ Giáo viên cho học sinh hoạt động chung cả lớp, gọi học sinh lên trả lời và các học sinh khác bổ sung. Vì là hoạt động tình huống/nhu cầu học tập nên giáo viên không chốt kiến thức mà chỉ liệt kê những câu hỏi/vấn đề chủ yếu mà học sinh đã nêu ra, các vấn đề này sẽ được giải quyết ở hoạt động hình thành kiến thức và hoạt động luyện tập.

- Sản phẩm: hoàn thành phiếu học tập 1.

- Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của học sinh, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các học sinh, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo câu trả lời của học sinh và góp ý bổ sung của các học sinh khác, giáo viên biết được học sinh đã học được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các phần tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử

Học sinh biết được thứ tự mức năng lượng của các electron trong nguyên tử.

Kĩ thuật hoạt động: Nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm.

- Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu SGK, tìm hiểu thứ tự các mức năng lượng trong nguyên tử.

- Hoạt động nhóm: Thảo luận trả lời phiếu học tập số 2.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập: Phiếu học tập số 2

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

Sau khi hoạt động cá nhân, HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 2. Ghi chép lại những gì học được, những ý hay của bạn.

Bước 3: Kiểm tra – đánh giá kết quả học tập.

I. THỨ TỰ CÁC MỨC NĂNG LƯỢNG TRONG NGUYÊN TỬ

Thứ tự mức năng lượng: 1s 2s 2p 3s 3p 4s 3d 4p 5s 4d

Chú ý: Có sự chèn mức năng lượng 4s thấp hơn 3d

Nội dung 2: Cấu hình electron nguyên tử

Học sinh biết được sự phân bố electron trên các phân lớp, lớp và cấu hình electron nguyên tử của 20 nguyên tố đầu tiên.

Học sinh viết được cấu hình electron nguyên tử của một số nguyên tố hoá học.

nghiên cứu tài liệu hoạt động nhóm.

+ Hoạt động nhóm: Nghiên cứu SGK, lần lượt trả lời nội dung các câu hỏi trong phiếu học tập số 3.

+ Hoạt động cả lớp: Đại diện học sinh trình bày, các học sinh khác chia sẻ thêm thông tin.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập.

HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 3. Ghi chép lại những gì học được, những ý hay của bạn

Bước 3: Kiểm tra – đánh giá kết quả học tập : Một nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét, chia sẻ .

Dự kiến một số khó khăn của học sinh:

Khi viết cấu hình electron Ca sự chèn mức năng lượng 4s thấp hơn 3d.

II. CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ:

1. Cấu hình electron của nguyên tử :

Là cách biểu diễn sự phân bố electron trên các phân lớp thuộc các lớp khác nhau.

a.Quy ước cách viết cấu hình electron (sgk).

b.Các bước viết cấu hình electron nguyên tử :

+ Xác định số e trong nguyên tử .

+ Phân bố các electron theo thứ tự tăng dần mức năng lượng, rồi sắp xếp theo thứ tự :

-Lớp electron tăng dần (n=1,2,3. . .)

-Trong cùng một lớp theo thứ tự :s,p,d,f.

* Nguyên tố s là nguyên tố mà electron cuối cùng đang điền vào phân lớp s. Tương tự là các nguyên tố p, d, f

- Tiêu chí đánh giá: Trình bày nội dung chính xác, đầy đủ.

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của học sinh, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các học sinh, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của học sinh và sự chia sẻ của các học sinh khác khác, giáo viên chốt lại kiến thức.

+ GV cho HS làm BT vận dụng 1, 2 và 3 trong phần bài tập kiểm tra đánh giá.

Nội dung 3: Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng.

- Học sinh biết được: Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng: Lớp ngoài cùng có nhiều nhất là 8 electron (ns²np⁶), lớp ngoài cùng của nguyên tử khí hiếm có 8 electron (riêng heli có 2 electron). Hầu hết các nguyên tử kim loại có 1, 2, 3 electron ở lớp ngoài cùng. Hầu hết các nguyên tử phi kim có 5, 6, 7 electron ở lớp ngoài cùng.

- Dựa vào cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử suy ra tính chất hoá học cơ bản (là kim loại, phi kim hay khí hiếm) của nguyên tố tương ứng.

nghiên cứu tài liệu hoạt động nhóm.

Phương thức tổ chức hoạt động:

+ Hoạt động nhóm: Nghiên cứu SGK, lần lượt trả lời nội dung các câu hỏi trong phiếu học tập số 3.

+ Hoạt động cả lớp: Đại diện học sinh trình bày, các học sinh khác chia sẻ thêm thông tin.

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập : Phiếu học tập số 4

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập.

HS tham gia hoạt động nhóm thảo luận nhóm và đưa ra kết luận dựa trên câu hỏi ở phiếu số 4. Ghi chép lại những gì học được, những ý hay của bạn

Bước 3: Kiểm tra – đánh giá kết quả học tập :

Từng nhóm báo cáo, các nhóm khác nhận xét, chia sẻ.

II. CẤU HÌNH ELECTRON CỦA NGUYÊN TỬ:

3. Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng :

- Các electron ở lớp ngoài cùng quyết định tính chất của các nguyên tố.

- Nguyên tử của các nguyên tố có tối đa 8 electron ở lớp ngoài cùng.

- Nguyên tử có 8 e ở lớp ngoài cùng(Trừ He) rất bền vững, chúng hầu như không tham gia phản ứng hoá học. Đó là các nguyên tử khí hiếm.

- Nguyên tử có 1, 2, 3 e ở lớp ngoài cùng là các nguyên tử kim loại(Trừ B,H, He)

- Nguyên tử có 5, 6, 7 e ở lớp ngoài cùng là các nguyên tử phi kim.

- Nguyên tử có 4 e ở lớp ngoài c ùng có thể là kim loại hoặc phi kim.

Tiêu chí đánh giá: Trình bày các nội dung đầy đủ, rõ ràng, chính xác.

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các HS, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các HS và sự chia sẻ của các HS khác, giáo viên chốt lại kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Củng cố, khắc sâu kiến thức đã học trong bài.

- Tiếp tục phát huy các năng lực như: Năng lực tự học, năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực hoạt động nhóm,...

Hoạt động cá nhân và trao đổi nhóm hoàn thành phiếu học tập số 5

- Học sinh hoạt động cá nhân: hoàn thành các câu hỏi để củng cố kiến thức về cấu hình electron của nguyên tử .

- Hoạt động nhóm: hoàn thành sơ đồ tư duy.

- Sản phẩm: Đáp án các câu hỏi bài tập và sơ đồ tư duy hệ thống kiến thức về cấu hình electron đã học.

- Tiêu chí: Trả lời câu hỏi chính xác, sơ đồ tư duy rõ ràng, đầy đủ nội dung, hình vẽ hợp lí.

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại sơ đồ tư duy cho HS.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Thông qua các câu hỏi bài tập về nhà nhằm mục đích:

- Giúp cho học sinh vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong bài để giải quyết các câu hỏi, bài tập gắn với thực tiễn và mở rộng kiến thức cho học sinh.

- Khuyến khích, động viên học sinh tham gia để chia sẻ kết quả học tập qua đó học sinh khá, giỏi có điều kiện giúp đỡ học sinh yếu kém.

- Giao bài tập cho cá nhân hoặc nhóm học sinh thực hiện các bài tập câu hỏi về nhà.

- Học sinh đọc sách giáo khoa, liên hệ thực tế cuộc sống, tìm kiếm tư liệu trên mạng internet để trả lời các bài tập câu hỏi được giao.

- Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

- Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

Học sinh giải quyết các bài tập về nhà sau:

Câu 1: Nếu thay đổi cấu hình E nguyên tử của 1 nguyên tố sẽ dẫn đến điều gì?

Câu 2: Các nhà bác học đã tạo ra các nguyên tố nhân tạo bằng cách nào? Nhờ vào đâu mà làm được điều đó?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

(Hoạt động Tình huống xuất phát)

Câu 1: Hãy biểu diễn sơ đồ sự phân bố electron trên các lớp của nguyên tử các nguyên tố sau N (Z = 7), Na (Z = 11), Ca (Z = 20)?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

(Thứ tự tăng dần của mức năng lượng)

Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau.

Câu 1: Vì sao cần nhớ thứ tự tăng dần của mức năng lượng của phân lớp?

Câu 2: Nêu thứ tự tăng dần của mức năng lượng của phân lớp? Hãy giải thích ý nghĩa của các kí hiệu?

Câu 3: Hãy suy nghĩ cách nhớ dễ nhất thứ tự này?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

(Đặc điểm của lớp electron ngoài cùng)

Thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau

Câu 1: Viết cấu hình electron các nguyên tử sau:

- K (Z=19); Mg(Z=12) ; Al(Z=13). Nhận xét số electron ngoài cùng (Nhóm 1).

- N(Z=7) ; S(Z=16) ; Br(Z=35) . Nhận xét số electron ngoài cùng (Nhóm 2).

- Ne( Z=10) ; Ar( Z=18); Kr( Z=36). Nhận xét số electron ngoài cùng (Nhóm 3).

Câu 2: (Nhóm 4)

- Nguyên tử của các nguyên tố có tối đa bao nhiêu electron lớp ngoài cùng.

- Nguyên tử có 1, 2, 3 e ở lớp ngoài cùng là các nguyên tử nào?

- Nguyên tử có 5, 6, 7 e ở lớp ngoài cùng là các nguyên tử nào?

- Nguyên tử có 8 e ở lớp ngoài cùng nào?

- Nguyên tử có 4 e ở lớp ngoài cùng là những nguyên tử nào?

PHIẾU HỌC TẬP 4

Trắc nghiệm.

Câu 1: Cấu hình electron của Natri là 1s² 2s² 2p⁶ 3s¹. Câu trả lời nào sau đây sai:

A. Lớp K có 2 electron. B. Lớp L có 8 electron.

C. Lớp M có 3 electron. D. Lớp ngoài cùng có 1 electron.

Câu 2: Nguyên tố có cấu hình electron đúng là:

A. 1s² 2s² 3s² 2p⁶ 3p³. B. 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p³. C. 1s² 2s² 2p⁷ 3s² 3p². D. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶ 3d¹⁰ 4s² 4p¹.

Câu 3: Cho cấu hình nguyên tố của A là: 1s²2s²2p⁵. Loại chất của A:

A. kim loại. B. khí hiếm. C. phi kim. D. Có thể là kim loại hay phi kim.

Câu 4: Cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử nguyên tố X là 4s¹. Hỏi điện tích hạt nhân của nguyên tử nguyên tố X là:.

A. 19. B. 20+. C. 19+. D. 21.

Câu 5: Hãy ghép cấu hình electron ở trạng thái cơ bản với nguyên tử thích hợp

Cấu hình electron Nguyên tử

A. 1s²2s²2p⁵ a. Cl.

B. 1s²2s²2p⁴ b. S.

C. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴ c. O.

D. 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵ d. F.

Câu 6: Các electron của nguyên tử nguyên tố X được phân bố trên 3 lớp, lớp thứ ba có 6 electron. Số đơn vị điện tích hạt nhân của nguyên tử nguyên tố X là?

A. 6. B. 8. C. 14. D. 16.

Câu 7: Cho biết cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố sau:

X: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁴ Y: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶ 4s². Z: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁶

Nguyên tố kim loại là:

A. X. B. Y. C. Z. D. X và Y.

Câu 8: Cho biết cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố sau:

X: 1s² 2s² 2p⁶ Y: 1s² 2s² 2p⁶ 3s² 3p⁵. Z: 1s² 2s² 2p³

Nguyên tố phi kim là:

A. X. B. Y. C. Z. D. Z và Y.

Câu 9: Nguyên tử A (Z = 25) có số e ngoài cùng là:

A. 2. B. 5. C. 3. D. 7.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Huy động kiến thức đã biết của HS về cấu hình electron, số lớp electron, số electron lớp ngoài cùng, cách dùng sơ lược bảng tuần hoàn nhằm hình thành kiến thức mới. Tuy nhiên HS chưa hiểu và giải thích được vì sao các nguyên tố được sắp xếp như vậy đó là cơ sở để tạo ra mâu thuẫn nhận thức.

Bước 1: Lập kế hoạch dự án (Chia lớp thành 3 nhóm): Tìm hiểu lịch sử tìm ra bảng tuần hoàn, viết cấu hình electron, xác định số lớp electron, số electron lớp ngoài cùng.

- GV định hướng, gợi ý cho HS tìm hiều về lịch sử ra đời của bảng HTTH (ra đời năm nào, do ai phát minh, quá trình lịch sử của sự phát minh ra bảng HTTH, lịch sử của sự phát triển của bảng HTTH…)

- Góp ý, bổ sung kế hoạch hoạt động cho các dự án.

- Thống nhất các tiêu chí đánh giá chung cho sản phẩm dự án.

Bước 2: Thực hiện dự án

- Liên lạc, nắm bắt tình hình thực hiện các nhóm. Giúp đỡ khi cần thiết.

- Yêu cầu nhóm trưởng báo cáo sơ bộ về sản phẩm đạt được của nhóm mình. GV góp ý để nhóm tiếp tục hoàn thiện

Bước 3: Báo cáo kết quả

- Theo dõi, tổ chức cho HS báo cáo

- Đặt câu hỏi để phát hiện vấn đề cần bổ sung

Bước 4: Đánh giá năng lực của HS

Tổng hợp, chính xác hóa những nội dung mà HS đưa ra dẫn dắt để kết nối với kiến thức mới

( Sử dụng kỹ thuật KWL)

GV yêu cầu HS viết cấu hình electron 20 nguyên tố có Z từ 1 đến 20. Xác định số lớp electron,số electron lớp ngoài cùng . Từ đó nhận xét những nguyên tố nào giống nhau về các đặc điểm trên.

- GV treo BTH cho HS kiểm chứng với sản phẩm đã nhận xét.

- Từ đó rút ra nhận xét cách sắp xếp các nguyên tố trong BTH.

- Từ đó xuất hiện mâu thuẫn nhận thức: electron hóa trị là gì? Cách xác định electron hóa trị, mối quan hệ giữa cấu hình electron và vị trí nguyên tố trong BTH và ngược lại, vì sao BTH chỉ có 7 chu kỳ, 8 nhóm?… sẽ dẫn dắt vào hoạt động hình thành kiến thức.

- Các nhóm HS thảo luận, lập kế hoạch hoặc đề xuất các phương án khác nhau để tìm hiểu vấn đề.

- Thực hiện theo kế hoạch, các cá nhân trong nhóm phối hợp và cung cấp thông tin cho nhóm trưởng. Liên lạc với GV khi cần trợ giúp.

- Nhóm trưởng cùng các thành viên chuẩn bị nội dung, cấu trúc và hình thức báo cáo.

- Sưu tầm tài liệu về lịch sử bảng HTTH. Sử dụng Powerpoint để trình chiếu nội dung.

- Các nhóm/ HS khác lắng nghe, nhận xét hoặc bổ sung

HS lắng nghe những kiến thức bổ sung, xem movie để biết rõ được lịch sử ra đời bảng HTTH

K: cấu hình electron

số lớp electron

số electron lớp ngoài cùng

W: - Electron hóa trị

Cách xác định electron hóa trị

- Mối quan hệ giữa cấu hình electron và vị trí nguyên tố trong BTH ngược lại

L: Nguyên tắc sắp xếp

- Cấu tạo BTH

* Yêu cầu sản phẩm của HS là Powerpoint để trình chiếu nội dung trả lời câu hỏi 1 của phiếu học tập. Câu hỏi 2 gọi bất kì HS của 1 trong 4 nhóm lên trình bày.

- Đánh giá kết quả hoạt động

+ Thông qua quan sát quá trình HS HĐ nhóm, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý, đặt vấn đề để kết nối vào các hoạt động sau.

+ Nhận xét, tuyên dương nhóm nào hoạt động tốt hơn và hoàn thành các nhiệm vụ đến mức độ nào.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong bảng tuần hoàn

- Nêu được 3 nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong BTH.

- Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác và năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

GV treo BTH và nêu câu hỏi cho HS thảo luận theo nhóm 2HS ( 2 HS thành 1 nhóm )

+ Dựa vào BTH, hãy nhận xét về sự biến đổi về số hiệu nguyên tử của các nguyên tố? Các nguyên tố cùng hàng, cùng cột có đặc điểm gì giống nhau?

+ GV cho HS trả lời, góp ý, rút ra quy luật sau đó GV kết luận lại vấn đề.

- Dự kiến khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ

+ HS nhận xét các nguyên tử nguyên tố cùng cột có số electron lớp ngoài cùng giống nhau chứ chưa biết về electron hóa trị.

+ GV đưa ra khái niệm electron hóa trị và cách xác định electron hóa trị thông qua một số ví dụ cụ thể.

- Sản phẩm: HS ghi phần trả lời vào vở

I. Nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong BTH

* Có 3 nguyên tắc:

🡪 Các nguyên tố được sắp xếp theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân nguyên tử.

🡪 Các nguyên tố có cùng số lớp e trong nguyên tử được xếp thành 1 hàng (chu kì)

🡪 Các nguyên tố có số electron hoá trị trong nguyên tử như nhau được xếp thành 1 cột (Nhóm).

* Electron hóa trị là những electron có khả năng tham gia hình thành liên kết hóa học.

* Số electron hóa trị = số electron lớp ngoài cùng + Số electron ở phân lớp sát lớp ngoài cùng chưa bão hòa (nếu có)

- Đánh giá kết quả hoạt động

+ Thông qua quan sát quá trình HS HĐ nhóm, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý, đặt vấn đề để kết nối vào các hoạt động sau.

+ Nhận xét, tuyên dương HS nào hoạt động tốt và nhận xét mức độ hoàn thành các nhiệm vụ của HS.

Nội dung 2: Cấu tạo bảng hệ thống tuần hoàn

- Nêu được cấu tạo bảng HTTH (ô nguyên tố, chu kỳ, nhóm).

- Xác định được vị trí của nguyên tố trong BTH dựa vào cấu hình electron nguyên tử nguyên tố.

- Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác và năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

- Chia lớp thành 4 nhóm, cho HS hoạt động nhóm để hoàn thành nội dung phiếu học tập số 2.

* Dự kiến một số khó khăn vướng mắc của học sinh và giải pháp hỗ trợ:

- Việc xác định số thứ tự nhóm B hơi phức tạp GV cần nhấn mạnh, khắc sâu cách xác định số electron hóa trị cho học sinh.

- HS chưa biết sử dụng số lượng nguyên tố ở các chu kì để xác định số hiệu nguyên tử của các nguyên tố cùng nhóm A nên GV cần hướng dẫn (nếu đã biết Z của 1 nguyên tố thì sẽ xác định được Z của nguyên tố khác cùng nhóm A khi chúng thuộc 2 chu kì liên tiếp, có thể + 8 (các nguyên tố thuộc chu kì nhỏ), 18 (các nguyên tố thuộc chu kì 4,5), 32 ( thuộc chu kì 6)

* Trước khi tổ chức hoạt động luyện tập GV yêu cầu mỗi nhóm HS lập sơ đồ tư duy để củng cố và hệ thống hóa kiến thức toàn bài học

Nêu được cấu tạo BTH:

1.Ô nguyên tố: Số thứ tự của ô nguyên tố đúng bằng số hiệu nguyên tử của nguyên tố đó.

2.Chu kì:

- Là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp e, được xếp theo chiều ĐTHN nguyên tử tăng dần.

+ Số thứ tự của chu kì bằng số lớp electron.

Ví dụ : ₄M:1s²2s²: chu kì 2.

₈M: 1s²2s²2p⁴: chu kì 2.

₁₄M: 1s²2s²2p⁶3s²3p²: chu kì 3.

- BTH gồm 7 chu kì (đánh số từ 1→7)

- Chu kì 1,2,3 được gọi là chu kì nhỏ (mỗi chu kì có 8 nguyên tố, trừ chu kì 1 chỉ có 2 nguyên tố)

- Chu kì 4,5,6 được gọi là chu kì lớn (chu kì 7 chưa hoàn thành) (chu kì 4,5 mỗi chu kì có 18 nguyên tố, chu kì 6 có 32 nguyên tố)

- Chu kì nào cũng thường bắt đầu bằng 1 KL kiềm và kết thúc bằng 1 khí hiếm.( Trừ chu kì 1)

3. Nhóm nguyên tố:

- Là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cấu hình e tương tự nhau do đó có tính chất hoá học tương tự nhau và được xếp thành 1 cột.

- BTH có 8 nhóm A (8 cột) và 8 nhóm B (10 cột)

a. Nhóm A: (gồm các nguyên tố s,p)

- Được đánh số la mã: I_A,II_A,III_A ….VIII_A.

- Số thứ tự của nhóm A = Số e hóa trị = số e lớp ngoài cùng

→ Nhóm A có cả nguyên tố thuộc chu kì nhỏ và chu kì lớn.

Ví dụ:

Na( Z = 11 ): 1s²2s ²2p ⁶ 3s¹ → IA

O ( Z = 8 ): 1s²2s ²2p ⁴ → VIA

b. Nhóm B: (gốm các nguyên tố d,f )

- Số thứ tự nhóm B đánh bằng chữ số la mã, từ III_B🡪VIII_B rồi mới tới I_B,II_B.

- Số thứ tự của nhóm B = Số e hóa trị

- Nhóm B chỉ gồm các nguyên tố của các chu kì lớn. Các nguyên tố của nhóm B được gọi là nguyên tố chuyển tiếp.

- Cấu hình electron hoá trị tổng quát của các nhóm B: ( n – 1 )d^ans^b

Điều kiện: b = 2 ; 1a10

- Cách xác định số thự tự nhóm B:

- Nếu: a + b < 8 → STT nhóm = a + b

-Nếu a + b = 8, 9, 10 → STT nhóm = 8

-Nếu a + b > 10 → STT nhóm = (a + b) – 10

+ Ví dụ:

Z = 25 [Ar]3d⁵4s² → nhóm VIIB

Z = 26 [Ar]3d⁶4s² → nhóm VIIIB

Z = 30 [Ar]3d¹⁰4s² → nhóm IIB

- Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát quá trình HS HĐ nhóm, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề.

+ Nhận xét, tuyên dương HS nào hoạt động tốt hơn và hoàn thành các nhiệm vụ đến mức độ nào.

Nội dung 3: Một số nhóm A tiêu biểu

- Biết một số đặc điểm, tính chất chung của các nguyên tố trong nhóm điển hình.

-- Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác và năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.

Phương pháp/Kĩ thuật dạy học: hoạt động nhóm.

(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Gv tổ chức cho Hs thảo luận nhóm để hoàn thành phiếu học tập.

- Hoạt động chung: GV yêu cầu HS lên trình bày nội dung, các HS còn lại lắng nghe, quan sát và nhận xét.

- Sản phẩm:

a. Nhóm VIIIA ( nhóm khí hiếm)

- Các nguyên tố: Heli (He), Neon (Ne), Argon (Ar), Kripton (Kr), Xenon (Xe), Rađon (Ra).

- Cấu hình e lớp ngoài cùng: ns²np⁶ (trừ He) có 8 electron ⇒ cấu hình electron bền vững nên:

+ Ở điều kiên thường các khí hiếm tồn tại ở trạng thái khí và phân tử chỉ gồm một nguyên tử.

+ Hầu hết các khí hiếm không tham gia phản ứng hoá học.

b. Nhóm IA (nhóm kim loại kiềm)

- Các nguyên tố: Liti (Li), Natri (Na), Kali (K), Rubiđi (Rb), Xesi (Cs), Franxi (Fr).

- Cấu hình e lớp ngoài cùng: ns¹ ⇒ chỉ có 1 e ở lớp ngoài cùng.

- Trong các phản ứng hoá học, nguyên tử của các kim loại kiềm có khuynh hướng nhường đi một electron và chỉ có hoá trị 1.

M → M⁺ + 1e.

⇒ Kim loại kiềm là những kim loại điển hình, có các tính chất hoá học:

+ Tác dụng mạnh với O₂ → oxit bazơ tan trong nước.

Ví dụ: 4Na + O₂ → 2Na₂O

Tác dụng với H₂O→hidroxit kiềm+H₂

2M + 2H₂O → 2MOH + H₂

+ Tác dụng với các phi kim tạo muối.

c. Nhóm VIIA ( nhóm Halogen)

- Các nguyên tố: Flo (F), Clo (Cl), Brom (Br), Iot (I), Atatin (At)

- Cấu hình e lớp ngoài cùng: ns²np⁵ ⇒ có 7 e ở lớp ngoài cùng.

- Trong các phản ứng, các halogen có khuynh hướng thu thêm một electron và có hoá trị 1.

X + 1e → X^-

⇒ là các phi kim điển hình, phân tử gồm 2 nguyên tử: F₂, Cl₂, Br₂,I₂

- Tính chất hoá học:

+ Tác dụng với H₂:

X₂ + H₂ → 2HX (k), khí HX tan trong nước tạo thành dung dịch axit.

+Tác dụng với kim loại → muối.

Ví dụ: 2Na + Cl₂ → 2NaCl.

+ Hiđroxit của chúng là các axit. Ví dụ: HClO, HClO₃, …

- Kiểm tra, đánh giá HĐ:

+ Thông qua quan sát: Khi HS HĐ cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Củng cố, khắc sâu các kiến thức đã học trong bài về nguyên tắc sắp xếp các nguyên tố trong BTH, cấu tạo BTH, cách xác định vị trí của một nguyên tố trong BTH.

- Tiếp tục phát triển năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn học.

- Hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập số 3

- Ở hoạt động này GV cho HS hoạt động cá nhân là chủ yếu, có thể cho HS hoạt động cặp đôi để chia sẻ kết quả giải quyết các câu hỏi trong phiếu học tập

- Hoạt động chung cả lớp: GV mời một số học sinh trình bày kết quả, các HS khác góp ý bổ sung.

- GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức, phương pháp giải bài tập.

- Sản phẩm: Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3.

- Kiểm tra, đánh giá HĐ:

+ Thông qua quan sát: Khi HS HĐ cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Giúp HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong bài để giải quyết các câu hỏi gắn với thực tiễn và mở rộng kiến thức cho HS . GV nên khuyến khích HS tham gia nhất là HS khá giỏi để chia sẻ kết quả với lớp .

- HS giải quyết các câu hỏi sau

1. Em hãy tìm hiểu qua tài liệu, Internet,...và cho biết những nguyên tố hóa học vừa tìm thấy mà chưa cập nhật vào BTH trong SGK hóa 10.

2. Em hãy nhận xét số electron lớp ngoài cùng của các nguyên tử nguyên tố nhóm A?

- GV hướng dẫn HS về nhà làm và hướng dẫn HS tìm nguồn tài liệu tham khảo.

Sản phẩm hoạt động : Báo cáo của HS trình bày bằng powerpoint

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Tình huống xuất phát

Câu 1: Tìm hiều về lịch sử ra đời của bảng HTTH ( ra đời năm nào, do ai phát minh, quá trình lịch sử của sự phát minh ra bảng HTTH, lịch sử của sự phát triển của bảng HTTH…)?

Câu 2: Viết cấu hình electron 20 nguyên tố có Z từ 1 đến 20. Xác định số lớp electron, số electron lớp ngoài cùng. Từ đó nhận xét những nguyên tố nào giống nhau về các đặc điểm trên

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Cấu tạo bảng tuần hoàn

Câu hỏi 1: Ô nguyên tố cho em biết những điều gì ? Cách xác định STT ô nguyên tố ?

Câu hỏi 2:

- Thế nào là chu kì?

- Bảng tuần hoàn có bao nhiêu chu kì?

- Viết cấu hình e nguyên tử của các nguyên tố có Z= 15,16, 17, 19, 26, 29, 30. Xác định số thứ tự của chu kì.

- Bảng tuần hoàn có bao nhiêu chu kì nhỏ, bao nhiêu chu kì lớn. Đó là những chu kì nào?

- Bắt đầu và kết thúc mỗi chu kì là những nguyên tố gì?

- Số lượng nguyên tố có trong mỗi chu kì.

Câu hỏi 3: Nhóm nguyên tố là gì?

Sự khác nhau của nhóm A và nhóm B: - Cách xác định số electron hóa trị.

- Cách xác định số thứ tự của nhóm

- Các nguyên tố nhóm A và B được cấu tạo từ các nguyên tố nào.

Câu hỏi 4: Lấy 1 ví dụ cụ thể, từ cấu hình electron nguyên tử của 1 nguyên tố bất kì có thể xác định được vị trí nguyên tố đó trong bảng HTTH như thế nào? Và ngược lại.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Luyện tập

Câu 1: Các nguyên tố có cùng đặc điểm nào sau đây thì xếp thành một hàng ngang?

A. Có cùng số electron hóa trị. B. Có cùng số lớp electron.

C. Có cùng khối lượng nguyên tử. D. Có cùng tính chất hóa học.

Câu 2: Trong trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, số chu kì nhỏ và số chu kì lớn lần lượt là?.

A. 3 và 3. B. 3 và 4. C. 4 và 4. D. 4 và 3.

Câu 3: Cho Z_X = 15, Z_Y = 19. Hãy viết cấu hình e nguyên tử của X, Y và xác định vị trí của chúng trong BTH?.

Câu 4: Nguyên tố X có cấu hình electron ở phân lớp ngoài cùng là 4p³. Vị trí của X trong bảng tuần hoàn là.

A. chu kì 3, nhóm IVA. B. chu kì 4, nhóm IIIA.

C. chu kì 4, nhóm VA. D. chu kì 4, nhóm VB.

Câu 5: Viết cấu hình e đầy đủ của các nguyên tố sau:

a/ Canxi thuộc chu kỳ 4 nhóm IIA.

b/ Lưu huỳnh thuộc chu kỳ 3 nhóm VIA.

Câu 6: Nguyên tố hóa học X thuộc chu kì 4, nhóm IIA. Điều khẳng định nào sau đây là sai?

A. Số electron lớp vỏ nguyên tử của nguyên tố là 20.

B. Vỏ nguyên tử có electron 4 lớp electron và lớp ngoài cùng có 2 electron.

C. Hạt nhân nguyên tử có 20 proton.

D. Hạt nhân nguyên tử có 20 notron.

Câu 7: Nguyên tử của nguyên tố A có tổng số electron trong các phân lớp p là 7. Nguyên tử của nguyên tố B có tổng số hạt mang điện nhiều hơn tổng số hạt mang điện của A là 8. Xác định các nguyên tố A và B.

Câu 8: Hai nguyên tố A và B đều thuộc cùng một nhóm A và thuộc hai chu kỳ liên tiếp. Tổng số hạt proton của hai nguyên tử hai nguyên tố đó là 32.

a/ Viết cấu hình e của hai nguyên tử nguyên tố đó.

b/ Xác định vị trí của hai nguyên tố đó trong bảng TH.

Câu 9: Cho A,B,C là 3 nguyên tố thuộc 3 chu kì liên tiếp trong BTH và cùng thuộc một nhóm trong đó SHNT A>B>C và Z_A + Z_B = 50. Xác định số hiệu nguyên tử của A, B,. C.

Mục tiêu

hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức

hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá

kết quả hoạt động

- Huy động các kiến thức đã tiếp thu được của học sinh về bảng tuần hoàn.

- Rèn năng lực hợp tác và năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tâp:

HĐ nhóm: - GV chia lớp thành 4 nhóm để thảo luận hoàn thành nội dung trong PHT số 1.

2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cho từng thành viên thống nhất để ghi lại kết quả vào bảng phụ, viết ý kiến của mình vào giấy và kẹp chung với bảng phụ.

3. Báo cáo, thảo luận:

HĐ chung cả lớp:

- GV mời một nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác góp ý, bổ sung.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo: HĐ hình thành kiến thức.

+ Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: HS có thể không nêu đúng được mối liên hệ giữa electron hóa trị và tính chất hóa học của các nguyên tố. GV hướng dẫn chi tiết và giúp HS hoàn thành bài.

* Sản phẩm:

- Electron hóa trị quyết định tính chất hóa học của các nguyên tố. Do đó những nguyên tố mà nguyên tử của nó có cùng electron hóa trị thì TCHH của chúng tương tự nhau.

- Mâu thuẫn nhận thức khi HS không giải thích được sự chuyển động của e trong nguyên tử.

* Đánh giá:

+ Qua quan sát: GV quan sát tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các hoạt động tiếp theo.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố và các chất

- HS hiểu được nguyên nhân và quy luật biến thiên tính chất của các nguyên tố và các chất.

- Rèn năng lực hợp tác, hoạt động nhóm, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.

- Phương pháp/ Kỹ thuật dạy học: hoạt động nhóm.

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tâp (đã được thực hiện ở tiết học trước): chia lớp thành 5 tổ và phân công nghiên cứu 5 nội dung tương ứng:

1. Sự biến thiên bán kính nguyên tử (R).

2. Sự biến thiên độ âm điện ().

3. Sự biến thiên tính kim loại, tính phi kim.

4. Sự biến thiên tính axit, bazơ của các hiđroxit.

5. Sự biến đổi về hóa trị của các nguyên tố.

+ Nhiệm vụ nghiên cứu của mỗi nhóm bao gồm:

- Quy luật biến thiên tính chất.

- Giải thích quy luật

- Ví dụ minh họa.

+ Sản phẩm được trình chiếu Powerpoint.

2. Báo cáo, thảo luận:

- HĐ chung cả lớp: GV mời đại diện 1 HS báo cáo, các HS khác góp ý, bổ sung, phản biện. GV chốt lại kiến thức.

- Sản phẩm: Học sinh trình bày được các kết quả sau:

I/ Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử của các nguyên tố:

+ Qua các chu kì số electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố được lặp đi lặp lại, ta nói rằng chúng biến đổi một cách tuần hoàn/\.

+ Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các nguyên tố khi điện tích hạt nhân tăng dần chính là nguyên nhân của sự biến đổi tuần hoàn tính chất của các nguyên tố.

II. Bán kính nguyên tử R

* Trong 1 chu kì,

Giải thích: Trong 1 chu kì, các nguyên tử có cùng số lớp e, Z tăng làm tăng lực hút giữa hạt nhân với các e lớp ngoài cùng làm bán kính nguyên tử giảm.

* Trong 1 nhóm A,

Giải thích: do số lớp e tăng nhanh nên bán kính tăng lên rất nhanh.

III. Độ âm điện () đặc trưng cho khả năng hút e của nguyên tử nguyên tố đó khi tạo thành liên kết hóa học.

- Trong cùng 1 chu kì, Z+ vì R và Z+ nên khả năng hút e tăng.

- Trong cùng 1 nhóm A, Z+ vì R nên khả năng hút e giảm.

IV. Sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim của các nguyên tố

1. Tính kim loại, tính phi kim

- Tính kim loại là tính chất của 1 nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ nhường e để trở thành ion dương. M → Mⁿ⁺ + ne

- Tính phi kim là tính chất của 1 nguyên tố mà nguyên tử của nó dễ nhận thêm e để trở thành ion âm.

X + me → X^m-

2. Sự biến đổi tính kim loại, tính phi kim

- Trong mỗi chu kì, Z+ , tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, đồng thời tính phi kim tăng dần.

- Giải thích: Trong 1 chu kì, Z+, , I₁, làm khả năng nhường e giảm nên tính kim loại giảm, khả năng nhận e tăng nên tính phi kim tăng.

Ví dụ: tính kim loại: Na > Mg > Al > Si > P > S > Cl.

- Trong một nhóm A, Z+, tính kim loại của nguyên tố tăng dần, đồng thời tính phi kim giảm dần.

- Giải thích: trong 1 nhóm A, Z+, R,I₁,, khả năng nhường e tăng làm tăng tính kim loại, khả năng nhận e giảm làm giảm tính phi kim.

Ví dụ: tính kim loại của nhóm IA: Li < Na < K < Rb < Cs.

V. Sự biến đổi tính axit–bazơ của axit và hiđroxit tương ứng

- Biến thiên cùng chiều với tính kim loại và phi kim của các nguyên tố.

VI. Sự biến đổi về hóa trị của các nguyên tố

- Trong 1 chu kì, từ trái qua phải, hóa trị cao nhất của các nguyên tố với oxi tăng lần lượt từ 1 đến 7, hóa trị đối với hiđro của các nguyên tố phi kim giảm từ 4 đến 1.

IA IIA IIIA IVA VA VIA VIIA

R₂O RO R₂O₃ RO₂ R₂O₅ RO₃ R₂O₇

I II III IV V VI VII

RH₄ RH₃ RH₂ RH

IV III II I

* Chú ý: Nguyên tố R có:

+ Hợp chất có hóa trị cao nhất với oxi: R₂O_n, (RO_n/2) với R có hóa trị là n.

+ Hợp chất khí với hidro: RH_m, R có hóa trị là m.

Ta có:

- Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại sự biến thiên tính chất của các nguyên tố và các chất.

Nội dung 2: Định luật tuần hoàn

Nêu được định luật tuần hoàn.

- Phương pháp/Kĩ thuật dạy học: gợi mở, vấn đáp.

- Hình thức tổ chức hoạt động: HS nghiên cứu sgk kết hợp với nội dung bài học nêu được định luật tuần hoàn.

VIII. ĐỊNH LUẬT TUẦN HOÀN

- Tính chất của các nguyên tố và đơn chất, cũng như thành phần và tính chất của các hợp chất tạo nên từ nguyên tố đó biến đổi tuần hoàn theo chiều tăng của điện tích hạt nhân nguyên tử.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Củng cố, khắc sâu kiến thức đã học trong bài.

- Tiếp tục phát huy các năng lực như: Năng lực tự học, năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề, năng lực hoạt động nhóm,...

HS giải quyết các câu hỏi và bài tập ở phiếu học tập số 2

Cho đại diện các nhóm lên vẽ sơ đồ tư duy củng cố bài học

Học sinh hoạt động cá nhân và cặp đôi để hoàn thành các câu hỏi lồng ghép trong các hoạt động hình thành kiến thức.

Giáo viên mời đại diện lên trình bày kết quả, các nhóm khác bổ sung hoàn thiện.

- Dự kiến một số khó khăn của học sinh: Một số dạng bài tập HS chưa biết cách giải quyết, giáo viên cần hướng dẫn phương pháp và kĩ thuật giải.

Sản phẩm:

+ HS xây dựng được sơ đồ hóa được sự biến thiên tính chất của các nguyên tố và các chất.

+ Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2.

* Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Khi HS hoạt động cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc để có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Giáo viên kiểm tra nhận xét, đánh giá kết quả

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Luyện tập.

Câu 1: Chọn thứ tự tăng dần bán kính nguyên tử của các kim loại kiềm:

A. Li < Na < K < Rb < Cs. B. Cs < Rb < K < Na < Li.C. Li < K < Na < Rb < Cs. D. Li < Na < K< Cs < Rb.

Câu 2: Dãy nguyên tử nào sau đây được xếp theo chiều bán kính nguyên tử tăng?

A. I, Br, Cl, P. B. C, N, O, F. C. Na, Mg, Al, Si. D. O, S, Se, Te.

Câu 3: Cho các nguyên tố và số hiệu nguyên tử ₁₃Al; ₁₁Na; ₁₂ Mg; ₁₆S. Dãy thứ tự đúng về bán kính nguyên tử tăng dần là:

A. Al < Na < Mg < S. B. Na < Al < S < Mg. C. S < Mg < Na < Al. D. S < Al < Mg < Na.

Câu 4: Cho các nguyên tố: K (Z = 19), N (Z = 7), Si (Z = 14), Mg (Z = 12). Dãy gồm các nguyên tố được sắp xếp theo chiều giảm dần bán kính nguyên tử từ trái sang phải là:

A. K, Mg, N, Si. B. Mg, K, Si, N. C. K, Mg, Si, N. D. N, Si, Mg, K.

Câu 5: Sắp xếp các nguyên tử Al, Si, Na, K, Mg theo chiều bán kính nguyên tử tăng dần:

A. K, Na, Mg, Al, Si. B. Si, Al, Mg, Na, K. C. Na, K, Mg, Si, Al. D. Si, Al, Na, Mg, K.

Câu 6: Dãy nào sau đây được sắp xếp theo thứ tự giảm dần bán kính nguyên tử và ion?

A. K⁺ > Ca²⁺ > Ar. B. Ar > Ca²⁺ > K⁺. C. Ar > K⁺ > Ca²⁺. D. Ca²⁺ > K⁺ > Ar.

Câu 7: Dãy nguyên tố nào sau đây được xếp đúng theo thứ tự giảm dần độ âm điện?

A. F, O, P, N. B. O, F, N, P. C. F, O, N, P. D. F, N, O, P.

Câu 8: Cho các nguyên tố M (Z = 11), X (Z = 17), Y (Z = 9) và R (Z = 19). Độ âm điện của các nguyên tố tăng dần theo thứ tự:

A. R < M < X < Y. B. M < X < R < Y. C. Y < M < X < R. D. M < X < Y < R.

Câu 9: Tính chất nào sau đây của các nguyên tố giảm dần từ trái sang phải trong một chu kì

A. độ âm điện. B. tính kim loại. C. tính phi kim. D. số oxi hoá trong oxit.

Câu 10: Tính chất bazơ của dãy các hiđroxit: NaOH, Mg(OH)₂, Al(OH)₃ biến đổi theo chiều nào sau đây?

A. Tăng. B. Giảm. C. Không thay đổi. D. Vừa giảm vừatăng.

Câu 11: Tính axit của các HX (X: F, Cl, Br, I) tăng dần theo dãy nào sau đây?

A. HF < HCl < HBr < HI. B. HCl < HF < HBr < HI.

C. HF < HI < HBr < HF. D. HI < HBr < HCl < HF.

Câu 12: Dãy chất nào sau đây được sắp xếp đúng theo thứ tự tính axit giảm dần?

A. H₂SiO₃, HAlO₂, H₃PO₄, H₂SO₄, HClO₄. B. HClO₄, H₃PO₄, H₂SO₄, HAlO₂, H₂SiO₃.

C. HClO₄, H₂SO₄, H₃PO₄, H₂SiO₃, HAlO₂. D. H₂SO₄, HClO₄, H₃PO₄, H₂SiO₃, HAlO₂.

Câu 13: Nguyên tố R có oxit cao nhất là RO₂. Trong hợp chất khí với hiđro chứa 75% khối lượng R. Hợp chất với hiđro có công thức là:.

A. CH₃. B. NH₃. C. CH₄. D. SH₂.

Câu 14: Hợp chất với hiđro của nguyên tố có công thức XH₃. Biết % về khối lượng của oxi trong oxit cao nhất của X là 56,34%. Nguyên tử khối của X là:.

A. 14. B. 31. C. 32. D. 52.

Câu 15: Hoà tan hoàn 5,94 gam hỗn hợp hai muối clorua của hai kim loại X và Y ( X, Y đều thuộc nhóm IIA) vào nước được 100ml dung dịch Z. Cho dung dịch Z tác dụng hết với dung dịch AgNO₃ thu được 17,22 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa được dung dịch M. Cô cạn M được m gam hỗn hợp muối khan. Giá trị của m là:.

Câu 16: Một hỗn hợp X gồm 2 muối cacbonat kim loại kiềm A, B thuộc hai chu kì liên tiếp trong bảng HTTH có tổng khối lượng là 41,9 gam. Xác định A, B và số mol của cacbonat trong hỗn hợp X biết rằng khi cho X tác dụng với H₂SO₄ dư và cho khí CO₂ tạo ra phản ứng hết với nước vôi trong dư ta thu được 3,5g kết tủa.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Huy động các kiến thức đã được học, kiến thức thực tế của HS và tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới của HS.

Tái hiện lại các kiến thức đã học:

- Hoạt động ở nhà: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học

- Hoạt động ở lớp: Giải các bài tập trong phiếu học tập số 1

GV mời một số nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác góp ý bổ sung.

Kiểm tra đánh giá kết quả hoạt động

+ Thông qua trả lời của học sinh giáo viên kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1:Mối quan hệ giữa vị trí nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó

- Hiểu được mối quan hệ giữa vị trí nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nguyên tố đó.

- Rèn năng giải quyết vấn đề, tự học và năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.

HS nghiên cứu SGK, cá nhân trả lời phiếu học tập số 2

Phương thức tổ chức hoạt động :

- GV cho HS hoạt động cặp đôi và trả lời câu hỏi ở phiếu học tập số 2

- GV cho một HS lên bảng, các HS khác theo dõi, nhận xét.

- Sản phẩm:

* Nguyên tố có STT 20, chu kì 4, nhóm IIA ta suy được

- Nguyên tử có 20p, 20e

- Nguyên tử có 4 lớp e

- Số e lớp ngoài cùng là 2

- Đó là nguyên tố Ca

* Từ cấu hình electron nguyên tử ta suy được

- Ô nguyên tố thứ 19 vì có 19e(=19p)

- Chu kì 4 vì có 4 lớp e

- Nhóm IIA vì có 2e lớp ngoài cùng

- Đó là Kali

Kết luận: Biết vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn, có thể suy ra cấu tạo của nguyên tố đó và ngược lại.

- Số thứ tự của nguyên tố ↔ Số proton, số electron

- Số thự tự của chu kì ↔ Số lớp electron.

- Số thứ tự của nhóm A ↔ Số electron lớp ngoài cùng.

Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động .

+ Thông qua quan sát quá trình HS hoạt động, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề.

+ Nhận xét, tuyên dương HS nào hoạt động tốt hơn và hoàn thành các nhiệm vụ đến mức độ nào.

+ Yêu cầu mỗi HS trả lời kết quả vào vở.

Nội dung 2: Mối quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố

- HS hiểu được mối quan hệ giữa vị trí nguyên tố và tính chất của nó.

- Rèn năng giải quyết vấn đề, tự học và năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.

- GV cho HS hoạt động cá nhân và trả lời câu hỏi ở PHT số 3

- GV cho hoạt động nhóm để thảo luận và rút ra kết luận chung.

- GV cho một HS lên bảng, các nhóm khác theo dõi, nhận xét.

* Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hổ trợ: HS khó khăn trong lập bảng, GV hướng dẫn chi tiết

Dự kiến sản phẩm của HS

II. Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố

- Biết vị trí nguyên tố trong BTH, có thể suy ra:

+ Tính kim loại, tính phi kim.

+ Hoá trị cao nhất trong hợp chất với oxi ⇒ công thức oxit cao nhất và hidroxit tương ứng.

+ Hoá trị trong hợp chất với hiđro → công thức hợp chất với hiđro.

+ Oxit và hiđroxit có tính axit hay tính bazơ.

Ví dụ: Biết nguyên tố ở ô thứ 16 trong bảng tuần hoàn, nêu tính chất của nguyên tố đó?

Giải: S ở nhóm VIA, chu kì 3

⇒ S là phi kim.

- Hóa trị cao nhất với Oxi bằng 6, công thức SO₃, oxit có tính axit.

- Hóa trị trong hợp chất khí với Hiđro là 2. Công thức H₂S.

- Hiđroxit tương ứng là: H₂SO₄ có tính axit mạnh.

Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động .

+ Thông qua quan sát quá trình nhóm hoạt động, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề.

+ Nhận xét, tuyên dương nhóm nào hoạt động tốt hơn và hoàn thành các nhiệm vụ đến mức độ nào.

+ Yêu cầu mỗi HS trả lời kết quả vào vở.

Nội dung 3: So sánh tính chất của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận

- Biết so sánh tính chất hoá học của các nguyên tố hoá học với nhau.

- Rèn năng giải quyết vấn đề, tự học và năng lực sử dụng ngôn ngữ: Diễn đạt, trình bày ý kiến, nhận định của bản thân.

- GV cho HS hoạt động cá nhân và trả lời câu hỏi so sánh tính chất của các nguyên tố lân cận trong một chu kỳ và một nhóm.

- GV cho một HS lên bảng, các nhóm khác theo dõi, nhận xét.

* Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hổ trợ: HS khó khăn trong việc xác định vị trí tương đối của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn, GV hướng dẫn chi tiết .

Dự kiến sản phẩm của HS

1. Dựa vào qui luật biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn có thể so sánh tính chất hóa học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận.

2.So sánh TCHH:

a. P(Z=15) với Si(Z=14) và S(Z=16)

b. P(Z=15) với N(Z=7) và As(Z=33)

- Si, P, S thuộc cùng một chu kì => theo chiều tăng của Z => tính PK tăng dần Si < P < S

- N, P, As thuộc cùng nhóm A => theo chiều tăng của Z => tính PK tăng dần As < P < N

Kiểm tra, đánh giá kết quả hoạt động .

+ Thông qua quan sát quá trình làm việc của các cá nhân, GV kịp thời phát hiện khó khăn của HS, GV gợi ý để học sinh giải quyết vấn đề.

+ Nhận xét, tuyên dương cá nhân nào hoạt động tốt hơn và hoàn thành các nhiệm vụ đến mức độ nào.

+ Yêu cầu mỗi HS trả lời kết quả vào vở.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Củng cố, khắc sâu các kiến thức đã học trong bài về ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học.

- Tiếp tục phát triển năng lực: tự học, sử dụng ngôn ngữ hóa học, phát hiện và giải quyết vấn đề thông qua môn học.

- Hoàn thành các câu hỏi trong phiếu học tập số 4.

- Ở hoạt động này GV cho HS hoạt động cá nhân là chủ yếu, có thể cho HS hoạt động cặp đôi để chia sẻ kết quả giải quyết các câu hỏi trong phiếu học tập

- Hoạt động chung cả lớp: GV mời một số học sinh trình bày kết quả, các HS khác góp ý bổ sung.

- GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức, phương pháp giải bài tập.

- Sản phẩm: Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3.

- Kiểm tra, đánh giá HĐ:

+ Thông qua quan sát: Khi HS HĐ cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 3, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Giúp cho HS vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong bài để giải quyết các câu hỏi, bài tập nâng cao và mở rộng kiến thức cho HS.

- Khuyến khích, động viên HS tham gia để chia sẻ kết quả học tập qua đó học sinh khá, giỏi có điều kiện giúp đỡ học sinh yếu kém.

- Giao bài tập cho cá nhân hoặc nhóm HS thực hiện các bài tập câu hỏi về nhà.

- Học sinh đọc sách giáo khoa, liên hệ thực tế cuộc sống, tìm kiếm tư liệu trên mạng internet để trả lời các bài tập câu hỏi được giao.

- Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

- Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

+ Kĩ thuật hoạt động

- Sử dụng câu hỏi gắn liền với cuộc sống.

- Hệ thống câu hỏi, bài tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh..*

Sản phẩm: Phần trả lời các bài tập, các tư liệu tìm kiếm trên Internet .

- Kiểm tra, đánh giá: HS báo cáo vào đầu giờ buổi học sau .

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1

Câu 1: Biết nguyên tố A có số hiệu nguyên tử là 17, chu kì 3, nhóm VIIA. Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử, tính chất của nguyên tố A và so sánh với các nguyên tố lân cận

Câu 2: Nguyên tử của nguyên tố X có điện tích hạt nhân là 16+, 3 lớp electron và lớp ngoài cùng có 6 electron.

a) Viết cấu hình electron.

b) Hãy cho biết vị trí của X trong bảng tuần hoàn

Câu 3: So sánh tính axit của: H₃PO₄ với H₂SiO₄, H₂SO₄; H₃PO₄ với HNO₃, H₃AsO₃.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

Câu 1: Khi biết vị trí của một nguyên tố trong BTH ta có thể biết được những gì?

Câu 2: Nguyên tố có STT 20, chu kì 4, nhóm IIA. Hãy cho biết:

- Số proton, số electron trong nguyên tử?

- Số lớp electron trong nguyên tử?

- Số eletron lớp ngoài cùng trong nguyên tử?

Câu 3: Khi biết cấu tạo nguyên tử của một nguyên tố ( Cấu hình electron ) ta viết được những gì về vị trí của nguyên tố đó trong BTH

Câu 4: Cấu hình electron nguyên tử của một nguyên tố là: [Ar]4s¹. Hãy cho biết vị trí của nguyên tố đó trong bảng tuần hoàn?

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

Câu 1: Hoàn thành bảng sau

Câu 2: Nguyên tố M ở ô thứ 16, nhóm VIA, chu kì 3 . Hãy cho biết tính chất của M

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4

Luyện tập.

Câu 1: Nguyên tố R thuộc chu kì 3, nhóm IIA. R có cấu hình electron phân lớp ngoài cùng là

A. 2s². B. 3s². C. 3p². D. 2p^2.

Câu 2: Ion R²⁺ có cấu hình eletron lớp ngoài cùng là 3s²3p⁶3d¹⁰. Vị trí của R trong bảng tuần hoàn là?

A. Chu kỳ 3, nhóm IIB. B. Chu kỳ 4, nhóm VIIIB.

C. Chu kì 4, nhóm IIB. D. Chu kỳ 3, nhóm VIIIB.

Câu 3: Ion R²⁺ có cấu hình eletron lớp ngoài cùng là 2s²2p⁶. Vị trí của R trong bảng tuần hoàn là?

A. Chu kỳ 2, nhóm VIIIA. B. Chu kỳ 3, nhóm IIIA.

C. Chu kỳ 2, nhóm VIA. D. Chu kì 3, nhóm IIA.

Câu 4: Nguyên tố X có số electron ở lớp M là 3. Nguyên tố X nằm ở ô thứ mấy trong bảng tuần hoàn?

A. 13. B. 3. C. 15. D. 5.

Câu 5: Hai nguyên tố X và Y đứng kế tiếp nhau trong một chu kì có tổng số proton là 25. Vị trí của X và Y trong bảng tuần hoàn là:

A. X và Y thuộc chu kì 3, X nhóm IIIA, Y nhóm IVA.

B. X và Y thuộc chu kì 3, X nhóm IIA, Y nhóm IIIA.

C. X và Y thuộc chu kì 3, X nhóm IA, Y nhóm IIA.

D. X và Y thuộc chu kì 4, X nhóm IIIA, Y nhóm IVA.

Câu 6: Nguyên tử của một nguyên tố có cấu hình e lớp ngoài cùng là. Hãy xác định vị trí và tính chất hoá học cơ bản của nguyên tố đó?

Câu 7: Một nguyên nằm ở chu kì 3, nhóm VIA của BTH. Hãy xác định cấu tạo nguyên tử của nguyên tố đó?

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Huy động kiến thức của học sinh để cũng cố và hoàn thiến kiến thức đã học,tạo nhu cầu tiếp tục tìm hiểu kiến thức mới hơn.

Tái hiện lại các kiến thức đã học

- Hoạt động ở nhà: Hướng dẫn học sinh ôn lại các kiến thức đã học

- Hoạt động ở lớp: Giải các bài tập trong phiếu học tập số 1

Thông qua trả lời của học sinh giáo viên kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

GV vào bài : Việc hệ thống kiến thức và vận dụng kiến thức này vào tính toán để giải các bài toán hóa học rất quan trọng . Hôm nay chúng ta cùng nhau nghiên cứu bài luyện tập để thấy rõ vấn đề này.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Nội dung 1: Hệ thống kiến thức cần nắm

+ Học sinh nhớ lại cấu tạo vỏ nguyên tử

+ HS viết được cấu hình electron nguyên tử .

Nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm .

+ Hoạt động cá nhân: Nghiên cứu lại SGK Hóa 10.

+ Hoạt động nhóm: Hoàn thành tóm tắt.

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh: 1 số HS chưa biết hoàn thành bảng tóm tắt, GV hướng dẫn

* Dự kiến sản phẩm của HS

Sản phẩm: các nhóm hoàn thành

Phần báo báo : các nhóm báo cáo

* Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại kiến thức cần nắm.

Nội dung 2: Bài tập tổng hợp lý thuyết

Rèn luyện kỹ năng tái hiện kiến thức đã học

Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh.

Hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm, kĩ thuật tia chớp

GV yêu cầu cá nhân và các nhóm thực hiện PHT số 2

Hoạt động cá nhân: Thực hiện các bài tập với mức độ nhận biết, thông hiểu và vận dụng thấp

-Hoạt động nhóm: Thảo luận, hoàn thành các bài tập vận dụng cao

-Hoạt động cả lớp: Đại diện nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại đáp án.

Nội dung 3: Cấu hình electron nguyên tử

-HS viết được cấu hình electron nguyên tử

-Rèn luyện năng lực quan sát và tính toán của học sinh

-Rèn luyện năng lực tự học, năng lực hợp tác của học sinh

Tự nghiên cứu tài liệu, hoạt động nhóm,

- Hoạt động cá nhân: Tìm tòi các dạng bài tập về khối lượng nguyên tử, số hạt p,n,e

-Hoạt động nhóm: Thực hiện các yêu cầu trong phiếu học tập số 3

+ Thảo luận hoàn thành phiếu học tập số 3

-Hoạt động cả lớp: Đại diện các nhóm trình bày kết quả, các nhóm khác chia sẻ thêm thông tin.

* Dự kiến một số khó khăn của học sinh:

- HS không biết các bước thực hiện dạng bài tập này nên GV sử dụng PP đàm thoại để gợi mở.

* Dự kiến sản phẩm của HS

HS thực hiện và ghi vào vở

* Đánh giá kết quả học tập:

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình hoạt động của nhóm, giáo viên cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của học sinh và có biện pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo của các nhóm và sự chia sẻ của các nhóm khác, giáo viên chốt lại kiến thức.

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

Củng cố, khắc sâu kiến thức đã học

Rèn luyện kĩ năng kĩ năng tính toán, kĩ năng giải nhanh các bài tập trắc nghiệm.

HS giải quyết các câu hỏi và bài tập phiếu học tập số 5

HS làm việc theo nhóm, 1 nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác nhận xét, chỉnh sửa nếu có. (Nếu không kịp giờ cho HS về nhà làm tiếp.

HS thực hiện và ghi vào vở

* Đánh giá kết quả hoạt động

GV kiểm tra, đánh giá hoạt động của HS thông qua việc quan sát HS làm bài tập, ghi vào vở và tổ chức cho HS báo cáo thảo luận .

Mục tiêu hoạt động

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả HĐ

Thông qua các câu hỏi bài tập về nhà nhằm mục đích:

Giúp cho học sinh vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học trong bài để giải quyết các câu hỏi, bài tập nâng cao và kiến thức

cho học sinh.

Khuyến khích, động viên học sinh tham gia để chia sẻ kết quả học tập qua đó học sinh khá, giỏi có điều kiện giúp đỡ học sinh yếu kém.

Giao bài tập cho cá nhân hoặc nhóm học sinh thực hiện các bài tập câu hỏi về nhà.

Học sinh đọc sách giáo khoa, liên hệ thực tế cuộc sống, tìm kiếm tư liệu trên mạng internet để trả lời các bài tập câu hỏi được giao.

Giáo viên có thể mời một số học sinh lên trình bày kết quả trong các tiết học tiếp theo.

Học sinh góp ý bổ sung, giáo viên hoàn thiện câu trả lời.

-Sử dụng câu hỏi gắn liền với cuộc sống.

-Hệ thống câu hỏi, bài tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh..

-Sản phẩm: Phần trả lời các bài tập về nhà, các tư liệu tìm kiếm trên Internet.

-Kiểm tra, đánh giá: HS báo cáo vào đàu giờ buổi học sau.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- ND của hoạt động: HS nêu được khái niệm liên kết hóa học, có nhu cầu tìm hiểu về sự hình thành liên kết hóa học.

- GV cho HS hoạt động nhóm để hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Sau đó GV cho HS HĐ chung cả lớp bằng cách mời một số nhóm báo cáo, các nhóm khác góp ý, bổ sung.

- Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: HS chưa biết phân tử NaCl được hình thành như thế nào, vấn đề sẽ được giải quyết ở hoạt động hình thành kiến thức

- Sản phẩm: HS hoàn thành các nội dung trong phiếu học tập số 1.

- Đánh giá giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các HĐ tiếp theo.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Phương thức thực nghiệm: Giáo viên cho HS xem video về sự tạo thành cation của nguyên tử Na, sự tạo thành anion của nguyên tử clo.

- Hoạt động theo cặp: Viết quá trình tạo thành ion và gọi tên ion tạo thành từ các nguyên tử: K, Mg, Al, O, F, N

- Hoạt động theo nhóm: Xác định các ion tạo thành các phân tử sau: NaCl, KOH, H₂SO₄, NH₄Cl, Fe(NO₃)₃. Gọi tên và cho biết ion thuộc loại đơn nguyên tử hay ion đa nguyên tử.

- HS viết được sự hình thành ion, gọi tên và xác định được các ion tạo thành phân tử chất cụ thể, sau đó HS đưa ra các khái niệm và gọi tên các ion như sau:

1. Ion.

- Khi nguyên tử nhường hay nhận electron, nó trở thành thành phần mang điện gọi là ion.

Ví dụ: Na⁺, Cl^-.

2. Sự hình thành cation.

- Trong các phản ứng hóa học, để đạt cấu hình electron bền khí hiếm, nguyên tử kim loại có khuynh hướng nhường electron trở thành cation.

Ví dụ: Na: 1s²2s²2p⁶3s¹ Na → Na⁺ + 1e

3. Sự hình thành anion.

- Trong các phản ứng hóa học, để đạt cấu hình electron bền khí hiếm, nguyên tử kim loại có khuynh hướng nhường electron trở thành cation.

Ví dụ: F: 1s²2s²2p⁵ F + 1e → F^-

4. Gọi tên:

Cation: thường gọi theo tên nguyên tử kim loại.

Ví dụ: Na⁺: cation natri ; Mg²⁺: cation magie ; NH₄⁺: cation amoni.

Anion: gọi theo tên gốc axit

Ví dụ: NO₃^-: anion nitrat ; SO₄^2-: anion sunfat ; Cl^-: anion clorua.

5. Ion đơn nguyên tử và ion đa nguyên tử.

- Ion đơn nguyên tử: các ion được tạo nên từ 1 nguyên tử.

Ví dụ: Na⁺, S^-, Cl^-

- Ion đa nguyên tử: nhóm nguyên tử mang điện tích dương hay âm.

Ví dụ: NH₄⁺, anion OH^-.

- Đánh giá giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: GV chú ý quan sát khi HS HĐ cá nhân, HĐ nhóm để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua HĐ chung cả lớp, GV hướng dẫn HS chốt được kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Hoạt động chung cả lớp: Giáo viên cho HS xem Video quá trình hình thành liên kết ion của phân tử NaCl.

- Hoạt động theo cặp: Viết quá trình hình thành liên kết ion của các cặp nguyên tử :

K + F₂ Mg + O₂

Al + Cl₂ Al + O₂

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số cặp HS báo cáo, các HS khác góp ý, bổ sung, GV hướng dẫn để HS chốt được các kiến thức về quá trình hình thành liên kết ion.

- Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: Có thể HS gặp khó khăn về quá trình hình thành liên kết trong phân tử MgO_, AlCl_3, Al₂O₃. GV cần giúp đỡ để HS chốt kiến thức.

- HS viết được sự hình thành liên kết ion từ các nguyên tử đã cho: Nguyên tử Na nhường 1 electron lớp ngoài cùng để tạo thành cation natri Na⁺ và đồng thời nguyên tử clo nhận 1 electron của natri để tạo thành anion Cl^-. Hai ion mang dấu ngược nhau nên hút nhau tạo nên phân tử NaCl.

Xét quá trình hình thành phân tử NaCl:

Na → Na⁺ + 1e

Cl +1e → Cl^-

1e

Na + Cl → Na⁺ + Cl^–

(2, 8, 1) (2, 8, 7) (2, 8) (2, 8, 8)

Hai ion tạo thành Na⁺ và Cl^– mang điện tích ngược dấu hút nhau bằng lực hút tĩnh điện, tạo nên phân tử NaCl:

Na⁺ + Cl^– → NaCl

Khái niệm: Liên kết ion là liên kết được hình thành bởi lực hút tĩnh điện giữa các ion mang điện tích trái dấu.

PTHH: 2x1e

2 Na + Cl₂ → 2Na⁺Cl^–

- HS hoàn thành quá trình hình thành liên kết ion của các cặp nguyên tử trên.

- Đánh giá giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: GV chú ý quan sát khi HS HĐ để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua HĐ chung cả lớp, GV hướng dẫn HS chốt được kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Ở HĐ này GV cho HS HĐ cá nhân là chủ yếu, bên cạnh đó có thể cho HS HĐ cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để chia sẻ kết quả giải quyết các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả/lời giải, các HS khác góp ý, bổ sung. GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập.

- GV có thể biên soạn các câu hỏi/bài tập khác, phù hợp với đối tương HS, tuy nhiên phải đảm bảo mục tiêu chuẩn kiến thức, kĩ năng theo yêu cầu của chương trình. Các câu hỏi/ bài tập cần mang tính định hướng phát triến năng lực HS, tăng cường các câu hỏi/ bài tập mang tính vận dụng kiến thức, gắn với thực tiễn, thực nghiệm, tránh các câu hỏi chỉ yêu cầu HS ghi nhớ kiến thức máy móc.

- Sản phẩm: Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2.

- Kiểm tra, đánh giá HĐ:

+ Thông qua quan sát: Khi HS HĐ cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Nội dung HS giải quyết các câu hỏi/bài tập sau:

1. Em hãy tìm qua tài liệu, internet… và cho biết các ứng dụng của ion, muối ăn.

2. Trong thành phần của thủy tinh có Na₂O. Em hãy biểu diển sự hình thành liên kết ion trong phân tử Na₂O.

- GV hướng dẫn HS về nhà làm và hướng dẫn HS tìm nguồn tài liệu tham khảo (internet, thư viện, góc học tập của lớp...).

- Gợi ý: Ở những nơi khó khăn, không có internet hoặc tài liệu tham khảo, GV có thể sưu tầm sẵn tài liệu và để ở thư viện nhà trường/góc học tập của lớp và hướng dẫn HS đọc. Như vậy, vừa giúp HS có tài liệu tham khảo, vừa góp phần tạo văn hóa đọc trong nhà trường.

- Sản phẩm HĐ: Bài viết/báo cáo hoặc bài trình bày powerpoint của HS

- Kiểm tra, đánh giá kết quả HĐ:

GV có thể cho HS báo cáo kết quả HĐ vận dụng và tìm tòi mở rộng vào đầu giờ của buổi học kế tiếp, GV cần kịp thời động viên, khích lệ HS.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2

1. Viết cấu hình e của các nguyên tử Na, Cl.

2. Để đạt đến cấu hình bền vững như khí hiếm gần nhất, các nguyên tử trên có xu hướng gì? Viết quá trình xảy ra.

3. Rút ra kết luận về sự hình thành ion, cation, anion.

4. Ion đơn nguyên tử, ion đa nguyên tử là gì? Nêu ví dụ.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- ND của hoạt động: HS nêu được khái niệm liên kết hóa học, có nhu cầu tìm hiểu về sự hình thành liên kết hóa học.

- GV cho HS hoạt động nhóm để hoàn thành phiếu học tập số 1.

- Sau đó GV cho HS HĐ chung cả lớp bằng cách mời một số nhóm báo cáo, các nhóm khác góp ý, bổ sung.

- Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: HS chưa biết phân tử NaCl được hình thành như thế nào, vấn đề sẽ được giải quyết ở hoạt động hình thành kiến thức

- Sản phẩm: HS hoàn thành các nội dung trong phiếu học tập số 1.

- Đánh giá giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: Trong quá trình HS HĐ nhóm, GV cần quan sát kĩ tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các HĐ tiếp theo.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Hoạt động cá nhân: Giáo viên cho HS nghiên cứu tài liệu và thông tin để thực hiện phiếu học tập số 3 ở nhà.

- Hoạt động theo nhóm: HS chia sẻ thông tin tra cứu được ở nhà, thảo luận bổ sung trong nhóm để hoàn thiện phiếu học tập số 3.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số đại diện các nhóm HS báo cáo, các HS khác góp ý, bổ sung, GV hướng dẫn để HS chốt được các kiến thức về quá trình hình thành liên kết cộng hóa trị trong phân tử HCl, CO₂. Mối liên hệ giữa giá trị hiệu độ âm điện và liên kết hóa học.

- Sản phẩm: HS hoàn thành các nội dung trong phiếu học tập số 3

a. Sự hình thành phân tử hiđro clorua (HCl):

Mỗi nguyên tử hydro và clo góp 1 electron tạo thành 1 cặp electron chung.

CT electron:

CTCT: H – Cl

Cặp electron chung bị lệch về phía một nguyên tử được gọi là liên kết cộng hóa trị có cực hay liên kết cộng hóa trị phân cực.

b. Sự hình thành phân tử khí cacbon đioxit (CO₂):

Trong phân tử CO₂, nguyên tử C nằm giữa 2 nguyên tử O và nguyên tử C góp chung với mỗi nguyên tử O hai electron.

CT electron:

CTCT: O = C = O

II. Độ âm điện và liên kết hóa học:

1. Quan hệ giữa liên kết cộng hóa trị không cực, liên kết cộng hóa trị có cực và liên kết ion:

- Trong phân tử, nếu cặp electron chung ở giữa 2 nguyên tử liên kết ta có liên kết cộng hóa trị không cực.

- Nếu cặp electron chung lệch về một nguyên tử thì đó là liên kết cộng hóa trị có cực.

- Nếu cặp electron chung lệch hẳn về một nguyên tử ta sẽ có liên kết ion.

2. Hiệu độ âm điện và liên kết hóa học:

* Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ:

Dựa vào các thông tin trong phiếu học tập, kết hợp với kiến thức đã học ở phần liên kết cộng hóa trị hình thành giữa các nguyên tử giống nhau để thực hiện phiếu học tập. Có thể HS gặp khó khăn về quá trình hình thành liên kết trong phân tử HCl_, CO₂. GV cần giúp đỡ để HS chốt kiến thức.

* Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: GV chú ý quan sát khi HS HĐ cá nhân, HĐ nhóm để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí, quan sát thái độ học tập của HS.

+ Thông qua HĐ chung cả lớp bằng báo cáo của các nhóm và sự góp ý bổ sung của các nhóm khác, GV hướng dẫn HS chốt được kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Hoạt động cá nhân: Giáo viên cho HS nghiên cứu tài liệu và thông tin để thực hiện phiếu học tập số 4 ở nhà.

- Hoạt động theo nhóm: HS chia sẻ thông tin tra cứu được ở nhà, thảo luận bổ sung trong nhóm để hoàn thiện phiếu học tập số 4.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số đại diện các nhóm HS báo cáo, các HS khác góp ý, bổ sung, GV hướng dẫn để HS chốt được các kiến thức về sự khác nhau và giống nhau của liên kết ion và liên kết cộng hóa trị có cực, liên kết cộng hóa trị không phân cực.

- Sản phẩm: HS hoàn thành các nội dung trong phiếu học tập số 4 (nội dung cụ thể ở dưới)

- Đánh giá kết quả hoạt động:

+ Thông qua quan sát: GV chú ý quan sát khi HS HĐ cá nhân, HĐ nhóm để kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí, quan sát thái độ học tập của HS.

+ Thông qua HĐ chung cả lớp bằng báo cáo của các nhóm và sự góp ý bổ sung của các nhóm khác, GV hướng dẫn HS chốt được kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Ở HĐ này GV cho HS HĐ cá nhân là chủ yếu, bên cạnh đó có thể cho HS HĐ cặp đôi hoặc trao đổi nhóm nhỏ để chia sẻ kết quả giải quyết các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2.

- HĐ chung cả lớp: GV mời một số HS lên trình bày kết quả/lời giải, các HS khác góp ý, bổ sung. GV giúp HS nhận ra những chỗ sai sót cần chỉnh sửa và chuẩn hóa kiến thức/phương pháp giải bài tập.

- GV có thể biên soạn các câu hỏi/bài tập khác, phù hợp với đối tương HS, tuy nhiên phải đảm bảo mục tiêu chuẩn kiến thức, kĩ năng theo yêu cầu của chương trình. Các câu hỏi/ bài tập cần mang tính định hướng phát triến năng lực HS, tăng cường các câu hỏi/ bài tập mang tính vận dụng kiến thức, gắn với thực tiễn, thực nghiệm, tránh các câu hỏi chỉ yêu cầu HS ghi nhớ kiến thức máy móc.

- Sản phẩm: Kết quả trả lời các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2.

- Kiểm tra, đánh giá HĐ:

+ Thông qua quan sát: Khi HS HĐ cá nhân, GV chú ý quan sát, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Thông qua sản phẩm học tập: Bài trình bày/lời giải của HS về các câu hỏi/bài tập trong phiếu học tập số 2, GV tổ chức cho HS chia sẻ, thảo luận tìm ra chỗ sai cần điều chỉnh và chuẩn hóa kiến thức.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

- Nội dung HS giải quyết các câu hỏi/bài tập sau:

1. Em hãy tìm qua tài liệu, internet… và cho biết các ứng dụng của ion, muối ăn.

2. Trong thành phần của thủy tinh có Na₂O. Em hãy biểu diển sự hình thành liên kết ion trong phân tử Na₂O.

- GV hướng dẫn HS về nhà làm và hướng dẫn HS tìm nguồn tài liệu tham khảo (internet, thư viện, góc học tập của lớp...).

- Gợi ý: Ở những nơi khó khăn, không có internet hoặc tài liệu tham khảo, GV có thể sưu tầm sẵn tài liệu và để ở thư viện nhà trường/góc học tập của lớp và hướng dẫn HS đọc. Như vậy, vừa giúp HS có tài liệu tham khảo, vừa góp phần tạo văn hóa đọc trong nhà trường.

- Sản phẩm HĐ: Bài viết/báo cáo hoặc bài trình bày powerpoint của HS

- Kiểm tra, đánh giá kết quả HĐ:

GV có thể cho HS báo cáo kết quả HĐ vận dụng và tìm tòi mở rộng vào đầu giờ của buổi học kế tiếp, GV cần kịp thời động viên, khích lệ HS.

PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

So sánh

Liên kết cộng hóa trị không cực

Liên kết cộng hoá trị có cực

Liên kết ion

Mục đích

Bản chất

Thường tạo nên

Nhận xét

DỰ KIẾN SẢN PHẨM CỦA PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3

So sánh

Liên kết cộng hóa trị không cực

Liên kết cộng hoá trị có cực

Liên kết ion

Mục đích

Các nguyên tử kết hợp với nhau để tạo ra cho mỗi nguyên tử lớp electron ngoài cùng bền vững giống cấu trúc khí hiếm (2e hoặc 8e)

Bản chất

Dùng chung e. Cặp e không bị lệch

Dùng chung e. Cặp e bị lệch về phía nguyên tử có độ âm điện lớn hơn

Cho và nhận e

Thường tạo nên

Giữa các nguyên tử của cùng 1 nguyên tố phi kim

Giữa phi kim mạnh yếu khác nhau

Giữa kim loại và phi kim

Nhận xét

Liên kết cộng hóa trị có cực là dạng trung gian giữa liên kết cộng hóa trị không cực và liên kết ion

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

HĐ nhóm: Sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn để hoàn thành nội dung trong phiếu học tập số 1.

- GV chia lớp thành 4 nhóm.

- GV yêu cầu các nhóm hoàn thành phiếu học tập số 1

2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cho từng thành viên: tiến hành làm các ví dụ, quan sát và thống nhất để ghi lại kết quả vào bảng phụ, viết ý kiến của mình vào giấy và kẹp chung với bảng phụ.

3. Báo cáo, thảo luận

HĐ chung cả lớp:

- GV mời một nhóm báo cáo kết quả, các nhóm khác góp ý, bổ sung.

Vì là hoạt động trải nghiệm kết nối để tạo mâu thuẫn nhận thức nên giáo viên không chốt kiến thức. Muốn hoàn thành đầy đủ và đúng nhiệm vụ được giao HS phải nghiên cứu bài học mới.

- GV chuyển sang hoạt động tiếp theo: HĐ hình thành kiến thức.

- HS ôn lại được kiến thức cơ bản.

- HS phát triển được kỹ năng.

+ Dự kiến một số khó khăn, vướng mắc của HS và giải pháp hỗ trợ: một số HS bị mất kiến thức cơ bản về hóa trị nên không làm được các ví dụ, GV hướng dẫn chi tiết và giúp HS giữ bình tĩnh và lấy lại các kiến thức cơ bản nhất.

- Mâu thuẫn nhận thức khi HS không giải thích được sự khác nhau về hóa trị trong hợp chất ion và hợp chất cộng hóa trị.

*Đánh giá:

+ Qua quan sát: Trong quá trình hoạt động nhóm GV quan sát tất cả các nhóm, kịp thời phát hiện những khó khăn, vướng mắc của HS, đặc biệt phát hiện được những HS bị mất kiến thức về phần hóa trị và có giải pháp hỗ trợ hợp lí.

+ Qua báo cáo các nhóm và sự góp ý, bổ sung của các nhóm khác, GV biết được HS đã có được những kiến thức nào, những kiến thức nào cần phải điều chỉnh, bổ sung ở các hoạt động tiếp theo.

Nội dung, phương thức tổ chức hoạt động học tập của HS

Dự kiến sản phẩm, đánh giá kết quả hoạt động

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- HĐ nhóm: GV yêu cầu các nhóm thảo luận để hoàn thành các yêu cầu trong phiếu học tập số 2.

2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Các nhóm phân công nhiệm vụ cho từng thành viên: tiến hành làm các ví dụ, quan sát và thống nhất để ghi lại kết quả vào phiếu học tập.

3. Báo cáo, thảo luận

- HĐ chung cả lớp: GV mời 2 nhóm báo cáo kết quả (mỗi nhóm 2 nội dung), các nhóm khác góp ý, bổ sung, phản biện. GV chốt lại kiến thức.