Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu:

+ Đọc phần giới thiệu nội dung chương I.

+ Mặt Trời mọc đằng Đông, lặn đằng Tây.Như vậy có phải Mặt Trời chuyển động còn Trái Đất đứng yên không?

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: Trả lời theo yêu cầu.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm: Đọc nội dung trong SGK.

*Báo cáo kết quả và thảo luận

Không phải Mặt Trời chuyển động còn Trái Đất đứng yên.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

+ Một vật có thể là chuyển động, cùng lúc đó có thể là đang đứng yên, vậy đứng yên hay chuyển động phụ thuộc vào điều gì.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Làm thế nào để biết một vật chuyển động hay đứng yên chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu làm thế nào để biết vật chuyển động hay đứng yên.

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu:

+ Yêu cầu HS thảo luận C1 - C3.

+ Lấy ví dụ về chuyển động và đứng yên đồng thời chỉ rõ vật được chọn làm mốc.

+ Đưa ra khái niệm về chuyển động cơ học.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK Trả lời: C1 - C3, tự tìm ví dụ.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: Đọc sgk, trao đổi nhóm tìm câu trả lời C1 - C3. Các nhóm tìm ví dụ và ghi từng yêu cầu vào bảng phụ.

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai xót của HS.

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C10, C11

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận cả lớp đi đến kết quả chung.

I - Làm thế nào để biết vật chuyển động hay đứng yên.

C1: So sánh vị trí của ôtô, thuyền, đám mây với một vật nào đó đứng yên bên bờ sông, trên đường.

- Sự thay đổi vị trí của một vật theo thời gian so với vật khác (Vật mốc) gọi là chuyển động cơ học gọi tắt (chuyển động).

C2: Xe ôtô chuyển động so với cây cối (cây cối làm vật mốc).

C3: vị trí của vật không thay đổi so với vật mốc theo thời gian thì vật đứng yên. Nhà đứng yên so với cây cối (cây làm vật mốc).

- Khi vị trí của vật không thay đổi so với vật mốc thì coi là đứng yên.

Hoạt động 2.2: Xác định tính tương đối của chuyển động và đứng yên.

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Xác định chuyển động và đứng yên đối với khách ngồi trên ô tô đang chuyển động.

+ Yêu cầu HS trả lời C4 đến C7.

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi SGK để trả lời câu hỏi C4-C8.

- Giáo viên:

Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc. Nhận xét và đưa ra tính tương đối của chuyển động.

*Báo cáo kết quả và thảo luận: trả lời câu hỏi C4-C8. Rút ra kết luận.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II – Tính tương đối của chuyển động và đứng yên.

C4: So với nhà ga thì hành khách đang chuyển động vì vị trí người này thay đổi so với nhà ga.

C5: So với toa tàu thì hành khách đứng yên vì vị trí hành khách đối với toa tàu không thay đổi.

C6: 1. Đối với vật này ; 2. Đứng yên.

C7: Hành khách chuyển động so với nhà ga nhưng đứng yên so với tàu.

C8: có thể nói mặt trời chuyển động khi lấy mốc là trái đất.

Kết luận:

Chuyển động hay đứng yên chỉ có tính tương đối. Vì một vật có thể chuyển động so với vật này nhưng lại đứng yên so với vật khác và ngược lại. Nó phụ thuộc vào vật được chọn làm mốc.

Hoạt động 2.3: Xác định một số dạng chuyển động thường gặp

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Có mấy dạng chuyển động.

+ Mô tả dạng chuyển động của một số vật trong thực tế. (Cho ví dụ)

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: nghiên cứu SGK và nêu tên 3 dạng chuyển động. Cho ví dụ.

- Giáo viên: giới thiêu quỹ đạo chuyển động.

*Báo cáo kết quả và thảo luận (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

III – Một số chuyển động thường gặp.

- Đường mà vật chuyển động vạch ra gọi là quỹ đạo chuyển động.

- Căn cứ vào Quỹ đạo chuyển động ta có 3 dạng chuyển động.

+ Chuyển động thẳng.

+ Chuyển động cong.

+ Chuyển động tròn.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Cho HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu C10.

+ Trả lời nội dung C11.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C10, C11 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quảvà thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C10, C11

*Đánh giá kết quảthực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

IV/Vận dụng:

C10.

- Ôtô đứng yên so với người lái xe, chuyển động so với người đứng bên đường và cột điện.

- Người lái xe đứng yên so với ôtô, chuyển động so với người bên đường và cột điện.

- Người đứng bên đường đứng yên so với cột điện, chuyển động so với ôtô và người lái xe.

- Cột điện đứng yên so với người đứng bên đường, chuyển động so với ôtô và người lái xe.

C11. Khi nói: khoảng cách từ vật tới mốc khong thay đổi thì đứng yên so với vật mốc, không phải lúc nào cũng đúng. Ví dụ trong chuyển động tròn thì khoảng cách từ vật đến mốc (Tâm) là không đổi song vật vẫn chuyển đông.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Tại sao Trái Đất và nhiều hành tinh khác đều quay quanh Mặt Trời?

Mặt Trời sao không quay quanh hành tinh khác?

Ngoài một số dạng chuyển động thường gặp trên còn có các dạng chuyển động nào nữa?

+ Đọc mục có thể em chưa biết.

+ Làm các BT trong SBT: từ bài 1.1 -> 1.8/SBT.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quảvà thảo luận: Trong vở BT.

*Đánh giá kết quảthực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT vào tiết học sau..

Bài 1.1 ->1.8/SBT

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

STT

Họ tên HS

Thời gian chạy 100m

Quãng đường chạy trong 1 giây

Xếp hạng

1

2

3

4

5

6

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

- Vậy bạn nào đi nhanh hơn?

- Làm sao các em biết bạn …. đi nhanh hơn?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: HS lên bảng trả lời.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

- GV: Mới biết quãng đường đi được mà không biết thời gian để đi hết quãng đường đó thì có so sánh được vận tôc không ?

=> Làm thế nào để biết một vật chuyển động nhanh hay chậm thì bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta trả lời câu hỏi đó.

.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu về vận tốc

*Chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên yêu cầu: Học sinh hoạt động theo nhóm hoàn thành bảng 2.1 đã chuẩn bị

- Tính quãng đường đi được của mỗi người trong 1 giây.

- Xếp hạng chạy nhanh cho từng ban.

- Tìm hiểu sách giáo khoa và trả lời câu hỏi:

+ Đại lượng được tính bằng quãng đường đi được trong 1 đơn vị thời gian là gì ?

+ Bạn chạy nhanh nhất thì có vận tốc như thế nào so với các bạn còn lại?

+ Độ lớn của vận tốc cho biết điều gì ?

*Thực hiện nhiệm vụ 1

- Học sinh:

+ Hoàn thành bảng 1 theo yêu cầu

+ Đại diện nhóm trình bày các câu trả lời trước lớp.

- Giáo viên:

+ Ổn định vị trí cho từng nhóm

+ Điều khiển lớp làm TN và thảo luận theo nhóm, cặp đôi..

+ Theo dõi quá trình hoạt động của các nhóm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

I. Vận tốc là gì ?

- Ðộ lớn của vận tôc cho biết mức ðộ nhanh hay chậm của chuyển ðộng.

- Ðộ lớn của vận tốc được tính bằng quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu công thức tính vận tốc và đơn vị vận tốc

GV giới thiệu s, v, t

*Chuyển giao nhiệm vụ 1

(?) Viết công thức tính vận tốc và giải thích các đại lượng có trong công thức?

- Lưu ý các kí hiệu viết chữ thường

(?) Từ công thức vận tốc suy ra các công thức tính s, t?

*Thực hiện nhiệm vụ 1

Công thức

- GV thông báo: Đơn vị vận tốc phụ thuộc vào đơn vị đo độ dài và đơn vị đo thời gian

- GV thông báo: m/s, km/h là 2 đơn vị hợp pháp của vậ tốc

- Hướng dẫn HS đổi đơn vị

VD: 36

- GV giới thiệu tốc kế: Thực tế người ta đo độ lớn của vận tốc bằng dụng cụ gọi là tốc kế hay đồng hồ vận tốc.

*Chuyển giao nhiệm vụ 2

- Yêu cầu HS trả lời C4

- Y/C HS đổi 1km/h= ?m/s

*Thực hiện nhiệm vụ 2:

- Học sinh hoàn thành bảng 2.2

- Đổi được đơn vị đo

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C4, đổi được đơn vị.

HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C4 và hoàn thành Kết luận.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II/ Công thức tính vận tốc, đơn vị vận tốc

- Công thức

Trong đó

v là vận tốc,

s là quãng đường đi được,

t là thời gian đi hết quãng đường đó

- Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị quãng đường và đơn vị thời gian.

- m/s, km/h là 2 đơn vị hợp pháp của vậ tốc

- 36

Hoạt ðộng 2.3: Tìm hiểu chuyển động đều, chuyển động không đều

*Chuyển giao nhiệm vụ 1

- Yêu cầu HS đọc tài liệu trả lời câu hỏi

(?) Chuyển động đều là gì?

(?) Chuyển động không đều là gì?

(?) Để biết một chuyển động là đều hay không đều căn cứ yếu tố nào?

*Thực hiện nhiệm vụ 1

Cá nhân HS đọc tài liệu và trả lời các câu hỏi

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 1

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

*Chuyển giao nhiệm vụ 2

Cho học sinh quan sat thí nghiệm ảo như hình 3.1 và bảng kết quả 3.1.

Yêu cầu HS trả lời câu C1, C2

*Thực hiện nhiệm vụ 2

- HS theo dõi thí nghiệm

- HS quan sát bảng 3.1

- HS tính vận tốc trên mỗi quãng đường

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C2, C3.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ 2

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

III. Chuyển động đều, chuyển động không đều

1. Định nghĩa

- Chuyển động đều là chuyển động mà vận tốc có độ lớn thay đổi theo thời gian,

- Chuyển động không đều là chuyển động mà vận tôc có độ lớn không thay đổi theo thời gian.

Hoạt ðộng 2.4.: Tìm hiểu vận tôc trung bình của chuyển động không đều

- Trên đoạn nhỏ AB, BC, CD chuyển động là đều hay không đều ?

- GV thông báo: Vận tốc chúng ta tính trên các quãng đường AB, BC, CD chính là vận tốc trung bình.

(?) Tính vận tốc trung bình theo công thức nào?

*Chuyển giao nhiệm vụ

- Yêu cầu học sinh thảo luận theo nhóm đôi hoàn thành câu C3

*Thực hiện nhiệm vụ

- Thảo luận cặp đôi hoàn thành C3

- Đại diện báo cáo kết quả

- Thảo luận chung cả lớp

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng

2. Vận tôc trung bình của chuyển động không đều

- Công thức

Trong đó

V_tb là vận tốc trung bình

s là tổng quãng đường đi được,

t là tổng thời gian đi hết quãng đường đó

Hoạt ðộng của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm

*Thực hiện nhiệm vụ

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

Phụ lục (BT trắc nghiệm)

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Câu 6:

Câu 7:

Câu 8:

Hoạt ðộng của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: Yêu cầu HS vận dụng công thức tính vận tốc và vận tôc trung bình để hoàn thành bài tập1, 2.

Bài 1. Chuyển động của ôtô chạy từ Hà Nội đến Hải Phòng là chuyển động đều hay không đều? Tại sao? Khi nói ôtô chạy từ Hà Nội tới Hải Phòng với vận tốc 50km/h là nói tới vận tốc nào?

Bài 2. Một người đi xe đạp xuống một cái dốc dài 120m hết 30s. Khi hết dốc, xe lăn tiếp một quãng đường nằm ngang dài 60m trong 24s rồi dừng lại. Tính vận tốc trung bình của xe trên quãng đường dốc, quãng đường nằm ngang và trên cả hai quãng đường.

3. Một đoàn tàu chuyển động trong 5h với vận tốc trung bình 30km/h. Tính quãng đường đoàn tàu đi được.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

Hoạt động cá nhân, hoàn thiện câu bài 1, 2, 3

*Báo cáo kết quả và thảo luận

Đại diện một số học sinh lên bảng trình bày

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

III. VẬN DỤNG

Bài 1.

Bài 2.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Nêu định nghĩa chuyển động, chuyển động đều, lấy ví dụ. Viết công thức tính vận tốc của chuyển động đều.

+ Nêu khái niệm chuyển động không đều.

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh : Trả lời câu hỏi

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung

- Dự kiến sản phẩm: HS trả lời

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- HS lên bảng trả lời

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

+ Khi xét chuyển động của 1 đoàn tàu thì phải có 1 lực kéo khiến đoàn tàu chuyển động.

Vậy làm như thế nào để biểu diễn được lực kéo trên?

Chúng ta tìm hiểu điều này trong bài học hôm nay.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Ôn lại khái niệm lực.

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu:

+ Cho HS nghiên cứu SGK.

+Nhắc lại Khái niệm về lực, Kết quả gây ra do lực tác dụng.

- Cho HS làm C1.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK Trả lời: C1.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: Đọc sgk, trao đổi nhóm tìm câu trả lời C1. Các nhóm tiến hành TN.

Làm thí nghiệm hình 4.1/SGK.

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai xót của HS.

Yêu cầu HS làm TN theo nhóm như hình 4.1.

*Báo cáo kết quả và thảo luận

+ Đại diện nhóm lên bảng trình bày kết quả

+ Các nhóm khác nhận xét

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận cả lớp đi đến kết quả chung.

I/ Ôn lại khái niệm lực

Lực làm biến dạng hoặc làm thay đổi vận tốc của vật hoặc vừa làm biến dạng vật vừa làm vật biến đổi vận tốc.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu cách biểu diễn lực

Hoạt động 2: Tìm hiểu cách biểu diễn lực (15 phút)

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Tại sao nói lực là 1 đại lượng véc tơ?

+ Khi biểu diễn một véc tơ lực ta phải biểu diễn như thế nào? lấy ví dụ mịnh hoạ?

+ Chỉ ra các yếu tố của lực ở hình 4.3 SGK?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi SGK để trả lời yêu cầu.

- Giáo viên:

Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

*Báo cáo kết quả: HS trình bày kết quả

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II/ Biểu diễn lực

1. Lực là một đại lượng véc tơ vì vừa có dộ lớn, phương, chiều và điểm đặt.

2. Cách biểu diễn và kí hiệu véc tơ.

a, Cách biểu diễn:

Lực được biểu diễn bằng một mũi tên có:

- Gốc là điểm mà lực tác dụng lên vật.

- Phương và chiều của mũi tên là phương và chiều của lực tác dụng.

- Độ dài mũi tên biểu diễn độ lớn của lực theo tỉ xích.

b, Kí hiệu của véc tơ lực là

F, độ lớn của lực là F

Ví dụ: F

A

30^o

100N

Hình vẽ cho biết:

- Lực kéo có điểm đặt tại A

- Có phương hợp với phương ngang 30^o

- Có chiều từ trái sang phải.

- Có độ lớn 300 N

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Cho HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu C2.

+ Trả lời nội dung C3.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C2, C3 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

III/Vận dụng:

*Ghi nhớ/SGK.

C2.

a) P = 50N

10N

P

b)

F = 1500N

500N F

C3.

Ha. F₁ = 20N, phương thẳng đứng, chiều từ dưới lên trên.

Hb. F₂ = 30N, phương ngang, chiều từ trái sang phải.

Hc. F₃ = 30N, phương tạo với mặt nằm ngang 1 góc 30⁰, chiều hướng lên trên.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Đọc và chuẩn bị nội dung bài tiếp theo.

+ Đọc mục có thể em chưa biết.

+ Làm các BT trong SBT: từ bài 4.1 -> 4.8/SBT.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả: Trong vở BT.

*Đánh giá kết quả

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT hoặc KT miệng vào tiết học sau..

BTVN: bài 4.1 -> 4.8/SBT

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Quan sát H 5.1 sgk

+ Nhớ lại kiến thức đã học ở lớp 6: Một vật đang đứng yên chịu tác dụng của 2 lực cân bằng nhau thì vật sẽ như thế nào?

+ Thảo luận nhóm nêu dự đoán.

+ Nếu 1 vật đang chuyển động mà chịu tác dụng của 2 lực cân bằng vật sẽ như thế nào?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thực hiện theo yêu cầu.

- Giáo viên: lắng nghe để tìm ra vấn đề vào bài mới.

- Dự kiến sản phẩm:

+ Dự đoán 1: Tiếp tục chuyển động.

+ Dự đoán 2: Tiếp tục chuyển động thẳng đều.

+ Dự đoán 3: Có thể đứng yên.

*Báo cáo kết quả: HS đứng tại chỗ trả lời kết quả.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Muốn trả lời câu hỏi này chính xác, chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu khái niệm và tác dụng của hai lực cân bằng

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Cho HS nghiên cứu SGK.

+ Biểu diễn các lực tác dụng vào vật.

+ Nhận xét về điểm đặt, phương, chiều, cường độ của các lực này.

+ Dự đoán dưới tác dụng của 2 lực cân bằng, một vật đang đứng yên sẽ như thế nào? đang chuyển động sẽ như thế nào?

+ Đề xuất phương án TN kiểm tra.

+ Giáo viên đưa ra số liệu bảng 5.1 và yêu cầu hs tính vận tốc của A

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc SGK, biểu diễn lực và trả lời C1. Ghi từng nội dung trả lời vào bảng phụ.

+ Nêu dự đoán, phương án TN.

+ Phân tích TN hình 5.3/SGK.

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai xót của HS.

+ Giới thiệu về máy Atoot. Phân tích TN h5.3/SGK.

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

- Hs hoạt động cá nhân trả lời các câu hỏi

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận cả lớp đi đến kết quả chung.

I.HAI LỰC CÂN BẰNG.

1. Hai lực cân bằng là gì?

C1:

a. Tác dụng lên quyển sách có 2 lực: trọng lực P và lực đẩy Q của mặt bàn.

b. Tác dụng lên quả cầu có 2 lực: Trọng lực P và lực căng T.

c. Tác dụng lên quả bóng có 2 lực: trọng lực P và lực đẩy Q của mặt đất.

* Kết luận: Hai lực cân bằng là hai lực cùng đặt lên một vật, có cường độ bằng nhau, phương nằm trên cùng một đường thẳng, ngược chiều nhau

2. Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động.

a. Dự đoán.

b. Thí nghiệm.

C2: Quả cân A chịu tác dụng của 2 lực: Trọng lực P_A, sức căng T của dây 2 lực này cân bằng do:

T = P_B

Mà P_B = P_A

=> T = P_A hay T cân bằng P_A

C3: Đặt thêm quả nặng A’ lên A, lúc này P_A + P_A’ > T nên vật AA’ chuyển dộng nhanh dần đi xuống, B chuyển động đi lên.

C4: Quả cân A chuyển động qua lỗ K thì A^’ bị giữ lại. Khi đó chỉ còn 2 lực tác dụng lên A là P_A và T, mà P_A = T nhưng vật A vẫn tiếp tục chuyển động. TN cho biết kết quả chuyển động của A là thẳng đều.

* Kết luận: Một vật đang chuyển động, nếu chịu tác dụng của các lực cân bằng thì sẽ tiếp tục chuyển động thắng đều.

Hoạt động 2.2: Nghiên cứu về quán tính

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Nghiên cứu SGK cho biết:

+ Ôtô, tàu hỏa, xe máy khi bắt đầu chuyển động có đạt ngay vận tốc lớn được không?

+ Khi ôtô, xe máy đang chuyển động nêu phanh gấp có dừng ngay được không?

+ Mức quán tính phụ thuộc vào những yếu tố nào?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh:

+ Không, vận tốc phải tăng dần dần.

Không, vận tốc phải giảm dần dần.

+ Dùng tay quay bánh xe, không quay nữa bánh xe vần tiếp tục quay thêm 1 thời gian.

+ Đang đạp xe nêu hãm phanh xe vẫn tiếp tục chuyển động thêm 1 đoạn.

+ Mức QT phụ thuộc vào khối lượng, vận tốc của vật.

- Giáo viên:

+ Khi chịu lực tác dụng, mọi vật đều không thay đổi vận tốc đột ngột được vì mọi vật đều có quán tính.

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

+ HS trình bày kết quả .

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II. QUÁN TÍNH.

1.Nhận xét.

- Quán tính là tính chất bảo toàn tốc độ và hướng chuyển động của vật. Khi có lực tác dụng, vì có quán tính nên mọi vật không thể ngay lập tức đạt tới một tốc độ nhất định.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Lên bảng thực hiện theo yêu cầu C6 - C8.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C6 - C8 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm:

*Báo cáo kết quả:

HS trình bày kết quả, cả lớp nhận xét

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

C6: Búp bê ngã về phía sau vì: khi đẩy xe chân búp bê chuyển động cùng với xe nh­ưng do quán tính nên thân và đầu búp bê ch­ưa kịp chuyển động vì vậy búp bê ngã về phía sau.

C7: Búp bê ngã về phía tr­ước vì khi xe dừng lại đột ngột mặc dù chân búp bê dừng lại cùng với xe như­ng do quán tính nên thân và đầu búp bê vẫn chuyển động và ngã về phía trư­ớc.

C8: a. Ô tô đột ngột rẽ phải, do quán tính nên hành khách không thể đổi

h­ướng chuyển động ngay mà tiếp tục chuyển động theo hướng cũ nên bị nghiêng sang trái.

b. Nhảy từ bậc cao xuống, chân chạm đất bị dừng lại ngay như­ng ngư­ời còn tiếp tục chuyển động theo quán tính nên chân gập lại.

c. Bút tắc mực, nếu vẩy mạnh bút lại viết được vì khi bút đã dừng lại thì mực do quán tính vẫn tiếp tục chuyển động xuống đầu ngòi bút.

d. Khi gõ mạnh đuôi cán búa xuống đất, cán bị đột ngột dừng lại, do quán tính đầu búa tiếp tục chuyển động ngập sâu ngập vào cán búa.

Do quán tính nên cốc ch­ưa kịp thay đổi vận tốc khi ta giật nhanh giấy ra khỏi đáy cốc.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Thế nào là hai lực cân bằng? Cho ví dụ.

+ Nêu 2 ví dụ minh họa về mọi vật đều có quán tính.

+ Làm bài tập 5.3; 5.5/SBT.

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời theo yêu cầu.

- Giáo viên:

- Dự kiến sản phẩm:

5.3: Câu D.

5.5: Quả cầu đứng yên vì chịu tác dụng của hai lực cân bằng nhau, trọng lực P cân bằng với sức căng T.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

+ Tại sao khi phanh xe ô tô gấp thì xe không dừng lại ngay. HS: vì có quán tính.

+ Khi đó tại sao mặt đường lại bị chấy xém thành vệt dài?

+ HS do bánh xe cọ xát xuống mặt đường.

+ Vậy lúc này giữa mặt đường và bánh xe lúc này xuất hiện 1 lực, đó là lực ma sát.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Lực ma sát xuất hiện những khi nào, chúng có lợi hay có hại chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay.

2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới

a) Mục tiêu:

Phân tích được sự xuất hiện của các loại ma sát trượt, lăn, nghỉ.

Khẳng định, kết luận về các kết quả tác dụng của lực ma sát.

b) Nội dung: Nêu được khi nào có lực ma sát trượt, lăn , nghỉ.

c) Sản phẩm: Học sinh hoàn thành được C1, C2, C3, C4, C5,C6,C7

d) Tổ chức thực hiện:

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu khi nào có lực ma sát

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Cho HS nghiên cứu SGK.

+ Lực ma sát do má phanh ép vào vành bánh xe là lực ma sát gì?

+ Lực ma sát này xuất hiện khi nào?

+ Hãy lấy VD về lực ma sát này trong đời sống?

+ Tương tự, lực ma sát lăn xuất hiện khi nào? Cho ví dụ về lực ma sát lăn.

+ Trả lời câu hỏi C3, So sánh cường độ của lực ma sát trượt và lực ma sát lăn.

+ Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào? Làm thí nghiệm như hình 6.2/sgk?

+ Mục đích xuất hiện của các lực ma sát này là gì?

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK Trả lời: C1 - C4, tự tìm ví dụ.

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc sgk, trao đổi nhóm tìm câu trả lời C1 - C4. Các nhóm tiến hành tìm ví dụ và ghi từng yêu cầu vào bảng phụ.

Làm thí nghiệm hình 6.2/SGK.

Mục đích xuất hiện của các lực ma sát là để cản trở chuyển động của vật.

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai xót của HS.

Cho HS quan sát hình 6.2 SGK

Yêu cầu HS làm TN theo nhóm như hình 6.2

Tại sao tác dụng lực kéo lên vật nhưng vật vẫn đứng yên?

Hãy tìm vài VD về lực ma sát nghỉ trong đời sống, kỹ thuật?

- Dự kiến sản phẩm:

Vì lực kéo chưa đủ lớn để làm vật chuyển động.

- Ma sát giữa các bao xi măng với dây chuyền trong nhà máy sản xuất xi măng nhờ vậy mà bao xi măng có thể chuyển từ hệ thống này sang hệ thống khác. Nhờ lực ma sát nghỉ mà ta đi lại được.

*Báo cáo kết quả: HS báo cáo kết quả C1,C2,C3,C4

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận cả lớp đi đến kết quả chung.

I/ Khi nào có lực ma sát?

1. Lực ma sát trượt:

Lực ma sát trượt sinh ra khi vật này trượt trên bề mặt vật khác.

C1. Ma sát giữa má phanh và vành bánh xe.

Ma sát giữa trục quạt với ổ trục.

2. Lực ma sát lăn:

Lực này sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt vật kia.

C2.- Bánh xe và mặt đường.

- Các viên bi với trục.

C3. Hình a là ma sát trượt, hình b là ma sát lăn.

Độ lớn của lực ma sát lăn rất nhỏ so với lực ma sát trượt.

3. Lực ma sát nghỉ:

C4. Vì lực kéo chưa đủ lớn để làm vật chuyển động.

Lực cân bằng với lực kéo ở thí nghiệm trên gọi là lực ma sát nghỉ.

Mục đích xuất hiện của các lực ma sát là để cản trở chuyển động của vật.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật

*Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Lực ma sát có lợi hay có hại?

+ Hãy nêu một số ví dụ về lực ma sát có hại?

+ Các biện pháp làm giảm lực ma sát?

+ Hãy nêu một số lực ma sát có ích?

+ Thảo luận trả lời C5, C6, C7?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi SGK để trả lời câu hỏi C5-C7.

- Giáo viên:

Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

- Dự kiến sản phẩm:

Lực ma sát có lợi và có hại.

+ Lực ma sát có hại: Ma sát làm mòn giày ta đi, ma sát làm mòn líp của xe đạp …

Giảm ma sát bằng cách: Bôi trơn bằng dầu, mỡ.

+ Lực ma sát có lợi: giúp vặn ốc, mài dao, viết bảng.

*Báo cáo kết quả:

HS báo cáo kết quả C5, C6, C7.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II/ Lực ma sát trong đời sống và kĩ thuật:

1.Lực ma sát có thể có hại:

C6.

Lực ma sát làm cản trở chuyển động

Cách khắc phục: Giảm trọng lượng vật, làm nhẵn bề mặt tiếp xúc, tra dầu mỡ, b ôi trơn, thay vật trượt bằng vật lăn....

2.Lực ma sát có thể có ích

C7: Cách làm tăng ma sát: Tăng độ giáp của mặt tiếp xúc, tăng lực ép của vật vào mặt vật tiếp xúc

- Trong quá trình lưu thông của các phương tiện giao thông đường bộ, ma sát giữa bánh xe và mặt đường, giữa các bộ phận của cơ khí với nhau, ma sát giữa thân xe và vành bánh xe làm phát sinh các bụi cao su, bụi khí và bụi kim loại. Các bụi khí này gây ra tác hại to lớn đối với môi trường: ảnh hưởng đến sự hô hấp của cơ thể, sự sống của các sinh vật và sự quang hợp của cây xanh.

- Nếu đường nhiều bùn đất, xe đi trên đường có thể bị trượt dễ gây ra tai nạn, đặc biệt khi trời mưa và lốp xe bị mòn.

3.Hoạt động 3. Luyện tập

a) Mục tiêu: Dùng các kiến thức Vật Lí để củng cố nội dung bài học.

b) Nội dung: Hệ thống bài tập trắc nghiệm

c) Sản phẩm: HS hoàn thiện các bài tập

d) Tổ chức thực hiện:

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS thảo luận nhóm để hoàn thiện phần bài tập trắc nghiệm

*Thực hiện nhiệm vụ

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm

Câu 1: Chọn câu trả lời đúng:

Tay ta cầm nắm được một vật là nhờ có:

A. Ma sát trượt

B. Ma sát nghỉ

C. Quán tính

D. Ma sát lăn

Đáp án B

Câu 2: Ôtô đi trên đường có bùn dễ bị sa lầy là do:

A. Đường bùn lầy làm tăng ma sát giữa mặt đường và bánh xe

B. Đường bùn lầy làm giảm ma sát giữa mặt đường và bánh xe

C. Đường bùn lầy làm tăng quán tính

D. Đường bùn lầy làm giảm quán tính

Đáp án B

Câu 3: Để giảm ma sát có hại người ta làm cách nào sau đây:

A.Tăng độ nhám của bề mặt tiếp xúc

B.Tăng lực ép lên bề mặt tiếp xúc

C.Tăng độ nhẵn giữa các bề mặt tiếp xúc

D. Tăng diện tích

Đáp án C

Câu 4: Người ta có thể đi lại được nhờ có:

A.Ma sát nghỉ

B.Ma sát trượt

C.Ma sát lăn

D.Cả A và B đều đúng

Đáp án A

4. Hoạt động 4: Vận dụng

a) Mục tiêu: HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.

b) Nội dung: Vận dụng làm bài tập

c) Sản phẩm: Bài làm của HS câu C8, C9

d) Tổ chức thực hiện:

*Giáo viên chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Cho HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu C8.

+ Trả lời nội dung C9.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C8, C9 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

* Hướng dẫn về nhà:

+Bài vừa học:

+Nghiên cứu lại nội dung bài học

+Đọc thông tin có thể em chưa biết.

+Làm bài tập: 6.1-.>6.5, học sinh khá làm thêm 6.8+6.9 (SBT)

+Chuẩn bị bài mới:

+Nghiên cứu trước bài Áp suất để tìm hiểu áp suất là gì ? Công thức tính áp suất ?

III/Vận dụng:

C8:

a. Ma sát có lợi: a, b, d

b. Ma sát có hại: c

C9: Ổ bi có tác dụng giảm ma sát do thay thế ma sát trượt bằng ma sát lăn của viên bi nhờ đó máy móc hoạt động dễ dàng.

*Ghi nhớ/SGK.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS nêu tên các bài học trong chương I

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

HS nhớ lại nội dung trong chương

*Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời câu hỏi

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

GV chốt đáp án: Chuyển động cơ học, vận tốc, chuyển động đều và chuyển động không đều, biểu diễn lực, sự cân bằng lực – quán tính, lực ma sát.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV y/c HS nhớ lại kiến thức trong chương để trả lời các câu hỏi phần A, bài 18

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- GV tổ chức cho HS trả lời ra phiếu học tập theo nhóm

- HS nhớ lại kiến thức có được trong chương để hoàn thành phiếu học tập theo nhóm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Giáo viên thông báo hết thời gian, và yêu cầu đại diện các nhóm lên báo cáo.

- Giáo viên yêu cầu các nhóm khác nhận xét và bổ sung câu trả lời

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Giáo viên đánh giá, góp ý, nhận xét các nhóm

- Đưa ra thống nhất chung.

A- Ôn tập:

1. Chuyển động cơ học là sự thay đổi vị trí của vật này so với vật khác được chọn làm mốc trong một khoảng thời gian.

2. VD: xe ôtô chuyển động so với cây bên đường nhưng lại đứng yên so với người lái xe.

3. Độ lớn của vận tốc đặc trưng cho sự nhanh hay chậm của chuyển động. Độ lớn vận tốc được đo bằng quãng đường đi được trong một đơn vị thời gian.

Công thức: v=s/t trong đó……

4. Công thức tính vận tốc trung bình là: v_tb=s/t trong đó……(không được viết v_tb=(v₁+v₂)/2.)

5. Lực là nguyên nhân thay đổi vận tốc. VD: lực hút của nam trâm làm chiếc xe lăn chuyển động.

6. Các đặc điểm của lực, cách biểu diễn trên vectơ là:

- điểm đặt: trên vật.

- phương và chiều.

- cường độ (độ lớn).

7. Một vật chịu tác dụng của hai lực cân bằng sẽ:

- đứng yên nếu vật đang đứng yên.

- chuyển động đều nếu vật đang chuyển động.

8. Lực ma sát xuất hiện khi vật đang lăn, trượt, hay đứng yên. Nó xh để cản trở chuyển động lăn, trượt, hay giúp vật tiếp tục đứng yên.

9.VD: khi xe đang chạy thẳng bỗng rẽ phải làm người không kịp thay đổi vận tốc vì có quán tính nên nghiêng sang trái…

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

+ Đọc SGK lần lượt trả lời các câu hỏi phần I, II, III.

+ Cho HS lên bảng thực hiện theo yêu cầu.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

Thảo luận cặp đôi nghiên cứu câu hỏi để trả lời.

Thảo luận nhóm thống nhất câu trả lời

Hoạt động nhóm để thực hiện yêu cầu của GV

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Nộp kết quả thảo luận (Làm vào tờ A0)

- Đại diện nhóm trình bày câu trả lời

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Giáo viên đánh giá, góp ý, nhận xét các nhóm

- Đưa ra thống nhất chung.

B/Vận dụng:

I.Trắc nghiệm:

II.Trả lời câu hỏi.

1. Ta thấy hai hàng cây bên đường chuyển động ngược lại là vì: ta đã chọn ôtô làm mốc, khi đó cây sẽ chuyển động so với ôtô.
2. Ta phải lót tay bằng dây cao su vì làm như vậy sẽ tăng lực ma sát trên nút chai. Lực này sẽ giúp ta dễ xoay nút chai ra khỏi cổ chai hơn.
3. Khi xe chuyển động thẳng mà đột ngột rẽ phải thì hành khách trên xe còn quán tính cũ chưa kịp đổi hướng cùng xe nên bị nghiêng sang trái.

III. Bài tập:

Bài tập 1/65/sgk.

Tóm tắt:

s₁=100m, t₁=25s

s₂=50m, t₂=20s.

Tính v_tb1, v_tb2, v_tb?

Giải:

- vận tốc trung bình trên đoạn đường dốc là: v_tb1=s₁/t₁=100/25= 4m/s

- vận tốc trung bình trên đoạn đường nằm ngang là: v_tb2=s₂/t₂=50/20= 2,5m/s

- vận tốc trung bình trên cả quãng đường là: v_tb==150/45=3,33m/s.

Đáp số: v_tb1= 4m/s, v_tb2=2 ,5m/s, v_tb= 3,33m/s

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Chủ đề

Tổng số tiết

LT

Số tiết thực

Trọng số

Số câu

Điểm số

Tổng

LT

VD

LT

VD

LT

VD

LT

VD

1. Cơ học

3

3

2,1

0,9

23,3

10,0

4

1

2.5

1.

3.5

2. Lực

3

3

2,1

0,9

23,3

10,0

4

1

2

1

3

3. áp suất

3

3

2,1

0,9

23,3

10,0

4

2

2

1.5

3.5

Tổng

9

9

6,3

2,7

70

30

12

4

6.5

3,5

10,0

Tên chủ đề

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Cộng

TNKQ

TL

TNKQ

TL

Cấp độ thấp

Cấp độ cao

TNKQ

TL

TNKQ

TL

1.

chuy ển động

• Nêu được dấu hiệu để nhận biết chuyển động cơ
• Nêu được ý nghĩa của tốc độ là đặc trưng cho sự nhanh chậm của chuyển động

.

• Nêu được đơn vị đo của vận tốc
• Nêu được tốc độ trung bình là gì và ý nghĩa của

nó

- Phân biệt được chuyển động đều và chuyển động không đều dựa vào khái niệm tốc độ

Nêu được ví dụ về chuyển động cơ trong thực tế

- Giải được bài tập áp dụng công thức v=s/t

để tính tốc độ trung bình của vật chuyển động không đều, trên từng quãng đường hay cả hành trình chuyển động.

Số

câu hỏi

3

0.5

1

0.5

5

Số điểm

0.75

1.5

0,25

1

3.5

2.

• Nêu được lực là một đại lượng vecto và
• Thế nào là lực

ma sát trược,lăn , nghỉ.

- Nêu được quán tính của một vật là gì.

- Nêu được Lực tác dụng

lên một vật có thể làm biến đổi chuyển động của vật đó hoặc làm nó bị biến dạng.

Nêu được ít nhất một ví dụ về tác dụng của lực làm thay đổi tốc độ hoặc hướng chuyển động của vật.

- Nêu được ví dụ về lực ma sát trượt ma sát lăn ma sát nghỉ.

Nêu được

-Dưới tác dụng của hai lực cân bằng một vật đang chuyển động sẽ chuyển động thẳng đều.

• Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến quán tính.
• Đề ra được cách làm tăng ma sát

có lợi và giảm ma sát có hại trong một số trường hợp cụ thể trong đời sống ,kĩ thuật.

- Biểu diễn được lực bằng vec tơ

• Nêu được áp lực, áp suất và đơn vị đo áp suất là gì.
• Nêu được công thức tính áp suất chất lỏng là gì đơn vị đo áp suất.

-.Mô tả được hiện tượng chứng tỏ sự tồn tại của áp suất chất lỏng .

• Nêu được áp suất cùng trị số tại các điểm ở cùng một độ cao trong lòng chất lỏng.
• Nêu được các mặt thoáng trong

bình thông nhau

chứa cùng chất

lỏng đứng yên thì

ở cùng một đô

cao.

- Nêu cấu tạo và

nguyên tắc của

máy này là truyền áp suất đi

nguyên vẹn tới mọi nơi trong lòng chất lỏng.

- Vận dụng được

p  F

công thức S

để giải các bài toán, khi biết trước giá trị của hai đại lượng và tính đại lượng còn lại.

Giải thích được một trường hợp cần làm tăng hoặc giảm áp suất.

- Vận dụng công thức

p = dh để giải thích được một số hiện tượng đơn giản liên quan

đến áp suất chất lỏng và giải được

Số

câu hỏi

3

1

1

1

6

Số điểm

0,75

0,25

1

1,5

3,5

TS

câu hỏi

8

5

3

16

TS

điểm

3,0(30%)

3.5( 35%)

3,5( 35%)

10,0

(100

%)

Câu 1

Câu 2

Câu 3

Câu 4

Câu 5

Câu 6

Câu7

Câu 8

Câu 9

Câu 10

Câu 11

Câu 12

Câu 1

Câu 2

Câu 3

Câu 4

Câu 5

Câu 6

Câu7

Câu 8

Câu 9

Câu 10

Câu 11

Câu 12

Câu

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Đề 1

A

A

A

C

A

C

B

D

B

A

D

D

Đề 2

B

B

A

A

D

C

A

A

D

D

A

A

Câu

Nội dung

Điểm

13a

Một vật có thể chuyển động so với vật này, nhưng đứng yên so với vật khác ( tùy thuộc vào vật chọn làm mốc).

0,5

13 b

:Độ dài đoạn đường thứ nhất là :

Vận tốc trung bình của người đó trên cả hai đoạn đường là :

0,5

0,5

14a

• Lực ma sát trượt: xuất hiện khi một vật trượt trên bề mặt của một vật khác.
• Lực ma sát lăn: xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt của một vật khác.
• Lực ma sát nghỉ giúp một vật đứng yên khi có lực tác dụng vào vật.

0,25

0,25

0,25

14b.

Biểu diễn đúng

0,5

15a

F_A= dV

Trong đó + F_A : là lực đâey Ac-si-mét (N).

+ d trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m³).

+ V: thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m³ ).

15b

Vật nổi: P >F_A.

Vật chìm P < F_A

Vật lơ lửng trong lòng chất lỏng khi P = F_A

0,25

0,25

0,5

15c

Thể tích của vật:

V= a.a.a= 5.5.5= 75 cm³ = 0,0075m³ .

Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên vật là

F_A= dV = 1000 .0,0075= 75(N)

0,5

0,5

16

: Áp suất chất lỏng tác dụng lên đáy thùng là :

p= d.h (0,5 điểm)

= 10000.3 = 30000(Pa)

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Tại sao máy kéo lại chạy được trên đất mềm còn ôtô nhẹ hơn nhiều lại có thể bị lún bánh và sa lầy trên chính quãng đường này?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: HS lên bảng trả lời.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay. Tại sao máy kéo nặng nề lại chạy được bình thường trên nền đất mềm. Còn ôtô nhẹ hơn lại có thể bị lún bánh? để hiểu rõ, ta vào bài mới.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Hình thành khái niệm áp lực.

*Chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên yêu cầu:

+ Cho HS nghiên cứu SGK.

+ Người đứng, bàn, tủ đặt trên nền nhà đều tác dụng lên nền nhà một lực, lực đó ta gọi là áp lực lên nền nhà?

+ Vậy áp lực là gì? Em hãy lấy một ví dụ về áp lực.

+ Hãy quan sát hình 7.3 a,b thì lực nào là áp lực?

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK Trả lời C1, tự tìm ví dụ.

*Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Đọc sgk, trao đổi nhóm tìm câu trả lời C1

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai xót của HS.

*Báo cáo kết quả và thảo luận

(bên cột nội dung)

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng: GV hướng dẫn HS thảo luận cả lớp đi đến kết quả chung.

I/ Áp lực là gì?

Là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép.

C1: a. Lực máy kéo tác dụng lên mặt đường

b. Cả hai lực

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu áp lực phụ thuộc vào những yếu tố nào?

*Chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên yêu cầu:

+ LàmTN như hình 7.4 SGK

+ Quan sát hãy cho biết các hình (1), (2), (3) thì ở hình nào khối kim loại lún sâu nhất?

+ Thảo luận trả lời C2, C3? Dựa vào TN đó và hãy điền dấu >, =, < vào bảng?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc, nghe, theo dõi TN SGK để trả lời câu hỏi C2,3.

- Giáo viên:

Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

+ Tác dụng của áp lực lên diện tích bị ép thì tỉ số đó gọi là áp suất. Vậy áp suất là gì?

+ Công thức tính áp suất là gì?

+ Đơn vị áp suất là gì?

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả và thảo luận

Cột nội dung.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II/ Áp suất

1. Tác dụng của áp lực phụ thuộc vào yếu tố nào:

C2:

F2> F1

S2 = S1

h2 > h1

F3 = F1

S3 < S1

h3> h1

*Kết luận:

C3: (1) Càng mạnh

(2) Càng nhỏ

2. Công thức tính áp suất:

Áp suất được tính bằng độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.

p = F/S

Trong đó:

p là áp suất (N/m2)

F: áp lực (N)

S: Diện tích (m2)

1Pa =1N/m2

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm

*Thực hiện nhiệm vụ

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

Phụ lục (BT trắc nghiệm)

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Dựa vào nguyên tắc nào để làm tăng hoặc giảm áp suất? C4.

+ Cho hs đọc C5 SGK và thảo luận 2 phút.

Tóm tắt bài này, Lên bảng thực hiện.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

*Học sinh thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C4, C5 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả: (Cột nội dung)

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

III/Vận dụng

*Ghi nhớ/SGK.

C4: Dựa vào áp lực tác dụng và diện tích bị ép để làm tăng hoặc giảm áp suất.

VD: Lưỡi dao bén dễ thái hơn lưỡi dao không bén.

C5: Tóm tắt:

F1 = 340.000N

S1 = 1,5 m2

F2 = 20.000 N

S2 = 250 cm2 = 0,025m2

Giải: Áp suất xe tăng:

p1 = 226666,6N/m2

Áp suất ôtô

p2= 800.000 N/m2

Vì áp suất của ôtô lớn hơn nên ôtô bị lún.

1

2

3

4

5

A

D

B

D

C

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Nói một ng­ười tác dụng lên mặt sàn một áp lực 1,7.10⁴ N/m² em hiểu ý nghĩa con số đó là như­ thế nào?

+ Thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi:

Muốn lặn xuống sâu d­ưới biển hàng trăm mét, ngư­ời thợ lặn phải mặc bộ quần áo đặc biệt chịu đ­ược áp suất lớn từ bên nh­ư hình 8.1 SGK, tại sao?

Học sinh tiếp nhận:

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời theo yêu cầu.

- Giáo viên: theo dõi, uốn nắn khi cần.

- Dự kiến sản phẩm:

+ Nêu công thức tính áp suất chất rắn đã học.

+ Nghĩa là áp lực do người đó tác dụng lên 1 đơn vị diện tích (1m²) là 1,7.10⁴ N.

+ Vì dưới đáy biển không có ô xi, áp suất lớn….

Bước 3: Báo cáo thảo luận

HS đứng tại chỗ trả lời.

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học:

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học: Để hiểu lý do người thợ lặn phải mặc bộ áo bảo hộ, chúng ta cùng nghiên cứu bài học hôm nay.

GV ghi bảng động.

p = F/S.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Cho HS nghiên cứu SGK.

+ Giới thiệu dụng cụ thí nghiệm 1,2.

+ Nêu cách tiến hành, dự đoán kết quả TN.

- Học sinh tiếp nhận: Đọc SGK, làm TN và Trả lời C1, C2, C3.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Đọc thông tin trong SGK, nhận dụng cụ và nêu các tiến hành, dự đoán kết quả TN.

- Giáo viên: uốn nắn sửa chữa kịp thời sai sót của HS.

+ Các màng cao su có biến dạng không?

+ Các màng cao su biến dạng chứng tỏ điều gì? Chỉ ra các ph­ương mà chất lỏng tác dụng?

+ Chất lỏng gây áp suất lên đáy bình và thành bình. Vậy chất lỏng có gây áp suất lên bề mặt các vật nhúng trong nó không?

+ Giải thích vì sao đĩa D không bị rời khỏi đáy ống trụ mặc dù đĩa D có trọng lực tác dụng.

+ Quay ống trụ theo các h­ớng khác nhau, đĩa D vẫn không rời ra chứng tỏ áp suất chất lỏng tác dụng theo ph­ương nào?

Bước 3: Báo cáo thảo luận

+ Đại diện nhóm lên bảng trình bày kết quả

+ Các nhóm khác nhận xét

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

GDBVMT: nhiều ngư dân sử dụng chất nổ để đánh bắt cá mà không quan tâm đến việc nó sẽ gây ra áp suất rất lớn truyền theo mọi phương, gây tác động lớn lên các sinh vật khác cá cũng sống trong nước, làm chúng bị chết, từ đó gây ra huỷ diệt sinh vật, ô nhiễm môi trường sinh thái.

Cần:

- Tuyên truyền để ngư dân không sử dụng chất nổ để đánh bắt cá.

- Đề nghị, kiến nghị các cấp chính quyền can thiệp để ngăn chặn hành vi này.

I. Sự tồn tại của áp suất trong lòng chất lỏng.

1. Thí nghiệm 1:

C1: Các màng cao su biến dạng chứng tỏ chất lỏng gây ra áp suất lên đáy và thành bình.

C2: Chất lỏng gây ra áp suất theo mọi ph­ương.

2. Thí nghiệm 2 :

C3: Chất lỏng gây ra áp suất theo mọi phư­ơng lên các vật trong lòng nó.

3. Kết luận: chất lỏng không chỉ gây ra áp suất lên đáy bình mà lên cả thành bình và các vật trong lòng chất lỏng.

C

. . .

A

B

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Nêu công thức tính áp suất chất rắn.

+ Trong trường hợp cột chất lỏng tác dụng áp lực xuống diện tích bị ép là vị trí A ở độ sâu nào đó trong bình chất lỏng thì áp lực là lực nào?

+ Biến đổi công thức tính p từ F = P, S = V/h

- Học sinh tiếp nhận:

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời tái hiện kiến thức cũ.

- Giáo viên:

Theo dõi, hướng dẫn, uốn nắn khi HS gặp vướng mắc.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ HS trình bày kết quả

Bước 4: Kết luận, nhận định:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

Cho HS đọc lưu ý trong SGK.

- So sánh p_A , p_B , p_C

- Quan sát hình vẽ và nhận xét.

Gợi ý: Chất lỏng đứng yên, tại các điểm có cùng độ sâu thì áp suất chất lỏng nh­ư nhau không?

II. Công thức tính áp suất chất lỏng :

p = F/S = P/S

mà P = 10.m ; S = V/h

=> p = 10.m/V/h = 10m.h/V

mà 10.m/V = d trọng lượng riêng của chất.

= > p = d.h.

Trong đó :

d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m³)

h là độ sâu của cột chất lỏng (m)

p là áp suất chất lỏng (Pa)

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ GV gọi 2 HS đọc ghi nhớ.

+ Cho hs đọc C6,7 SGK và thảo luận 2 phút.

Tóm tắt bài này, Lên bảng thực hiện.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh: Thảo luận cặp đôi Nghiên cứu C6,7 và ND bài học để trả lời.

- Giáo viên: Điều khiển lớp thảo luận theo cặp đôi.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

HS trình bày kết quả, cả lớp nhận xét

Bước 4: Kết luận, nhận định

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

*Ghi nhớ/SGK.

C6: vì khi lặn sâu thì h càng lớn p chất lỏng lớn, người thợ lặn nếu không mặc áo lặn thì không không thể chịu được áp suất này.

C7: h=1,2m ; h₁=0,4m, d =10000N/m³ .Tính p ?

Giải : Bình đựng đầy nước nên p = d.h=1,2.10000

=>p = 12000 Pa

Tại điểm cách đáy bình 0,4m thì có độ sâu là: h^’= h - h₁=1,2 - 0,4 = 0,8m

-> p₁= d.h^’= 8000 N/m²

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Đọc và chuẩn bị nội dung bài tiếp theo.

+ Đọc mục có thể em chưa biết.

+ Làm các BT trong SBT: từ bài 8.1 -> 8.5/SBT.

- Học sinh tiếp nhận: Nghiên cứu nội dung bài học để trả lời.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Tìm hiểu trên Internet, tài liệu sách báo, hỏi ý kiến phụ huynh, người lớn hoặc tự nghiên cứu ND bài học để trả lời.

- Giáo viên:

Bước 3: Báo cáo, thảo luận

Trong vở BT.

Bước 4: Kết luận, nhận định

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá khi kiểm tra vở BT hoặc KT miệng vào tiết học sau..

Bài 8.1 -> 8.5/SBT

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

GV thông báo: Do chất lỏng có tính linh động hơn chất rắn nên nó truyền áp suất đi theo mọi phương. Vận dụng tính chất này người ta đã chế tạo ra máy nén thuỷ lực có kích thước nhỏ nhưng nó có thể nâng cả chiếc ô tô. Vậy máy nén thuỷ lực có cấu tạo và hoạt động như thế nào?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: HS lên bảng trả lời.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu về bình thông nhau

*Chuyển giao nhiệm vụ

Giáo viên:

- GV phát cho mỗi nhóm HS 1 bình thông nhau, yêu cầu học sinh quan sát bình thông nhau trong nhóm và cho biết cấu tạo của bình thông nhau.

- Yêu cầu HS lấy 1 số VD về bình thông nhau

- Cho HS đọc câu C5

- Nêu những dụng cụ và phương án làm thí nghiệm

- Chia 4 nhóm và yêu cầu mỗi nhóm nhận dụng cụ và tiến hành làm thí nghiệm.

*Thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh:

+ HS nhận và quan sát bình thông nhau.

+ Trình bày cấu tạo bình thông nhau

+ HS sắp xếp theo nhóm, nhận dụng cụ, chuẩn bị bảng phụ và tiến hành làm TN theo nhóm dưới sự hướng dẫn của GV

- Quan sát hiện tượng và rút ra KL ghi vào bảng phụ

- Đại diện các nhóm treo bảng phụ lên bảng

- Đại diện các nhóm nhận xét kết quả

- Giáo viên:

+ GV chốt lại và yêu cầu HS ghi cấu tạo bình thông nhau

+ GV mô tả qua thí nghiệm và yêu cầu dự đoán mực nước trong bình sẽ ở trạng thái nào trong 3 trạng thái được mô tả trong SGK

- Yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả lên bảng.

- Yêu cầu nhóm khác nhận xét

- GV Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

I. Bình thông nhau

- Bình thông nhau là bình có hai nhánh thông nhau.

- Ví dụ: Ấm nước

* Kết luận: Trong bình thông nhau chứa cùng một chất lỏng đứng yên, các mực chất lỏng ở các nhánh luôn luôn ở cùng một độ cao.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu về máy thủy lực

*Chuyển giao nhiệm vụ

- GV: Treo tranh máy nén thuỷ lực yêu cầu các nhóm học sinh nêu cấu tạo và hoạt động của máy nén thuỷ lực

- Nếu tác dụng lực (f) lên pít-tông nhỏ thì nó gây lên chất lỏng một áp suất là bao nhiêu?

- Vậy pít-tông lớn chịu 1 áp suất chất lỏng gây ra là bao nhiêu?

- Như vậy ta thấy diện tích của pittông lớn (S) lớn hơn diện tích của pittông nhỏ (s) bao nhiêu thì lực F ntn với lực f?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh:

+ đại diện nhóm HS nêu cấu tạo của máy thủy lực (sgk)

+ p₁ = f/s.

+ p₂ = F/S

+ F càng lớn so với f

- Giáo viên:

+ Mà ta biết rằng áp suất trong lòng chất lỏng được truyền đi nguyên vẹn theo mọi hướng. Nên ta có: p₁ = p₂

Hay: = =

+ GV nêu ra một số ứng dụng của máy nén thủy lực.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu C1, C2, C3.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II. Máy thủy lực

1. Cấu tạo

- Gồm hai xilanh (một nhỏ, một to) được nối thông với nhau. Trong hai xilanh có chứa đầy chất lỏng (thường là dầu). Hai xilanh được đậy kín bằng hai pít-tông.

2. Nguyên tắc hoạt động

- Khi tác dụng một lực f lên pít-tông nhỏ có diện tích s, lực này gây áp suất p = f/s lên chất lỏng. Áp suất này được chất lỏng truyền nguyên vẹn tới pít-tông lớn có diện tích S và gây nên lực nâng F lên

pít-tông này:

F = p.S = ⇒ .

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm

*Thực hiện nhiệm vụ

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

Phụ lục (BT trắc nghiệm)

Câu 1: A

Câu 2: B

Câu 3: D

Câu 4: B

Câu 5: C

Câu 6: A

Câu 7: B

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV: Yêu cầu HS vận dụng được các tính chất của phân tử để giải thích câu C8, C9

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

Hoạt động cá nhân, hoàn thiện câu C8, C9

*Báo cáo kết quả và thảo luận

Cá nhân HS trả lời câu C8, C9

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung.

III. VẬN DỤNG

C8. Ấm có vòi cao hơn thì đựng được nhiều nước hơn vì ấm và vòi ấm là bình thông nhau nên mực nước ở ấm và vòi ấm luôn ở cùng một độ cao.

C9. Để biết mực chất lỏng trong bình kín không trong suốt, dựa vào nguyên tắc bình thông nhau. Mực chất lỏng trong bình kín luôn bằng mực chất lỏng mà ta nhìn thấy ở phần trong suốt. Thiết bị này gọi là ống đo mực chất lỏng.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- GV giới thiệu cách làm TN ở đầu bài, yêu cầu HS dự đoán

- GV làm thí nghiệm như ở đầu bài sgk, yêu cầu HS quan sát.

? Vì sao tờ giấy không rơi xuống đất?

.- Học sinh tiếp nhận:

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ

- HS lắng nghe và dự đoán

- HS quan sát GV làm TN.

- Tự đưa ra ý kiến tranh luận.

Bước 3: Báo cáo kết quả.

HS đưa ra ý kiến trả lời.

Bước 4: Đánh giá kết quả.

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học: Bài học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu ND kiến thức này.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động: Nghiên cứu sự tồn tại của áp suất khí quyển

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

? Trái đất của chúng ta được bao bọc bởi cái gì?

- GV giải thích lớp không khí này rất dày và người ta gọi đó là khí quyển.

- Cho HS thảo luận nhóm 2 để trả lười câu hỏi: Vì sao khí quyển lại gây ra áp suất?

- Yêu cầu các nhóm nhận xét, GV giải thích cụ thể cho HS về sự tồn tại của áp suất khí quyển.

* Để biết được áp suất khí quyển nó gây ra ntn, chúng ta tiến hành làm các TN chứng minh.

- Yêu cầu HS đọc thông tin TN1 (GV có thể cho HS thay thế vỏ hộp sữa bằng vỏ chai nhựa không có nút đậy).

- Cho HS dự đoán kết quả.

- Yêu cầu HS làm TN theo nhóm lớn, quan sát và giải thích:

+ Vì sao trước khi hút không khí trong chai ra thì chai không bị bẹp, sau khi hút thì bị bẹp

+ Tại sao hộp lại bị bẹp về nhiều phía?

* GV yêu cầu HS làm TN 2:

- Cho HS đọc TN2.

- Nêu dụng cụ TN, cách làm TN.

- Cho HS dự đoán kết quả.

- Yêu cầu HS làm TN theo nhóm lớn, quan sát và giải thích:

? Vì sao khi bịt tay thì nước không chảy xuống? Khi thả tay ra thì nước chảy xuống?

- GV làm lại thí nghiệm 2 cho HS quan sát.

- GV yêu cầu HS đọc thí nghiệm 3 SGK.

- GV yêu cầu HS giải thích câu C4.

- GV có thể hút móc quần áo gắn lên bảng và yêu cầu HS giải thích

2. Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Cá nhân trả lời: Không khí

- HS nêu khái niệm về khí quyển

- Thảo luận nhóm trả lời. Các nhóm nhận xét.

- Lắng nghe sự giải thích của GV và ghi vở

- HS đọc thông tin TN 1.

- HS đưa ra dự đoán

- HS các nhóm làm thí nghiệm 1 theo hướng dẫn của GV.

- HS quan sát thí nghiệm và trả lời câu hỏi

3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm treo bảng phụ lên bảng

- Đại diện các nhóm nhận xét kết quả

- Các nhóm khác có ý kiến bổ sung kết quả: (nếu có)

+ Trước: Áp suất khí quyển tác dụng bên trong và bên ngoài chai bằng nhau.

+ Sau: Áp suất khí quyển tác dụng bên ngoài lớn hơn bên trong chai

+ Áp suất khí quyển tác dụng lên chai theo mọi hướng.

- HS đọc thông tin sgk

- Nêu dụng cụ TN và cách tiến hành TN.

- HS đưa ra dự đoán

- HS các nhóm làm thí nghiệm 1 theo hướng dẫn của GV.

- HS quan sát thí nghiệm và trả lời câu hỏi:

+ Khi bịt tay: Áp suất khí quyển tác dụng lên cột nước từ phía dưới lên bằng với áp suất cột nước và cột không khí bên trong ống.

+ Khi thả tay: Áp suất khí quyển tác dụng lên cột nước ở phía trên và dưới bằng nhau, nhưng do cột nước trong ống cũng gây ra 1 áp suất nên áp suất bên trong ống lớn hơn áp suất khí quyển tác dụng bên dưới.

- HS đọc thí nghiệm 3 trong SGK.

- HS tự đưa ra giải thích.

+ Rút hết không khí trong quả cầu ra thì áp suất trong quả cầu bằng 0

+ Vỏ quả cầu chịu tác dụng của áp suất khí quyển làm hai bán cầu ép chặt vào nhau.

- HS giải thích tương tự như trên.

4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập

- Yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả lên bảng.

- Yêu cầu nhóm 1 nhận xét nhóm 2, nhóm 3 nhận xét nhóm 4 và ngược lại

- GV Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

I Sự tồn tại của áp suất khí quyển.

- Trái Đất và mọi vật trên Trái Đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển theo mọi phương.

1. Thí nghiệm 1

C1: Khi hút bớt không khí trong vỏ hộp ra, thì áp suất không khí trong hộp nhỏ hơn áp suất không khí ở bên ngoài, nên vỏ hộp chịu tác dụng của áp suất không khí từ ngoài vào làm vỏ hộp bị bẹp theo nhiều phía.

2. Thí nghiệm 2

3. Thí nghiệm 3

C4: Khi rút hết không khí trong quả cầu ra thì áp suất trong quả cầu = 0, khi đó vỏ quả cầu chịu tác dụng của áp suất khí quyển từ mọi phía làm 2 bán cầu ép chặt nhau.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

1: Chuyển giao nhiệm vụ

Gv phát phiếu học tập yêu cầu hs làm theo nhóm

2: Thực hiện nhiệm vụ

Hs nhận phiếu học tập, làm việc nhóm điền vào phiếu học tập

3. Báo cáo kết quả và thảo luận

Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập

4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm

Câu 1. Hút bớt không khí trong một vỏ hộp đựng sữa bằng giấy, ta thấy vỏ hộp bị bẹp theo nhiều phía ?

A. Vì không khí bên trong hộp sữa bị co lại

B. Vì áp suất không khí bên trong hộp nhỏ hơn áp suất ở ngoài.

C. Vì hộp sữa chịu tác dụng của nhiệt độ.

D. Vì vỏ hộp sữa rất mềm.

Câu 2. Áp suất khí quyển thay đổi như thế nào khi độ cao càng tăng ?

A. Không thay đổi. B. Càng tăng.

C. Càng giảm. D. Có thể vừa tăng vừa giảm.

Câu 3. Tại sao nắp ấm pha trà thường có một lỗ hở nhỏ ?

A. Do lỗi của nhà sản xuất . B. Để lợi dụng áp suất khí quyển.

C. Để nước trà trong ấm có thể bay hơi. D. Một lí do khác.

Câu 4. Đổ nước vào đầy một cốc bằng thủy tinh sau đó đậy kín miệng cốc bằng tấm bìa không thấm nước. Khi lộn ngược cốc nước thì nước không chảy ra ngoài. Hiện tượng này liên quan đến hiện tượng vật lý nào ?

A. Áp suất chất lỏng. B. Áp suất chất khí.

C. Áp suất khí quyển. D. Áp suất cơ học.

Câu 5. Dụng cụ dùng để đo áp suất khí quyển được gọi là

A. Cao kế. B. Khí áp kế.

C. Nhiệt kế. D. Lực kế

Câu 6. Một khí áp kế đặt trên điểm cao nhất của trụ ăng ten truyền hình chỉ 738 mmHg. Tính độ cao của cột ăngten ? Biết áp suất không khí ở chân trụ ăng ten là 750 mmHg. Trọng lượng riêng của Hg là 136000 N/m³, của không khí 13 N/m³ .

A. 125,54 m B. 127,54 m.

C. 129,54 m. D. 126,54 m

Câu 7. Để đo độ cao của một đỉnh núi người ta sử dụng khí áp kế đo áp suất. Kết quả các phép đo cho thấy: Ở chân núi, áp kế chỉ 75 cmHg. Ở đỉnh núi, áp kế chỉ 71,5 cmHg. Biết trọng lượng riêng của không khí là 12,5N/m³ và trọng lượng riêng của Hg là 136000 N/m³. Đỉnh núi có độ cao là bao nhiêu ?

A. h = 360,8 m. B. h = 370,8 m.

C. h = 375,8 m. D. h = 380,8 m.

ĐÁP ÁN

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Yêu cầu HS suy nghĩ cá nhân trả lời C8) giải thích hiện tượng ở đầu bài?

- Yêu cầu HS đưa ra 1 số ví dụ về sự tồn tại của áp suất khí quyển.

2: Thực hiện nhiệm vụ học tập

Làm việc cá nhân  nhóm – lớp, để trả lời yêu cầu của Giáo viên

3: Báo cáo kết quả và thảo luận

Cá nhân học sinh trả lời câu hỏi

4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm

II. Vận dụng

C8: Áp suất khí quyển tác dụng lên tờ giấy có hướng từ dưới lên lớn hơn áp suất do cột nước trong cốc gây ra. Do đó nước trong cốc không chảy ra.

C9: Khi bẻ một đầu của ống thuốc tiêm, thuốc không chảy ra được, bẻ cả hai đầu thuốc chảy ra dễ dàng. Tác dụng của lỗ nhỏ trên lắp ấm trà, bơm mực vào bút máy, hút nước …

C12: Vì độ cao của lớp khí quyển không xác định được chính xác và trọng lượng riêng của không khí cũng thay đổi theo độ cao.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ

Tại sao khi kéo nước từ dưới giếng lên ta thấy gầu nước khi còn ngập trong nước thì kéo nhẹ hơn so với khi kéo lên khỏi mặt nước .

Tại sao khi thả vào trong nước thì viên gạch lại chìm còn cục xốp lại nổi?

Học sinh tiếp nhận

*Thực hiện nhiệm vụ

-Học sinh : bằng những kiến thức đã biết để trả lời.

- Giáo viên : Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm : HS lên bảng trả lời.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời

*Đánh giá kết quả :

-Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó

* Chuyển giao nhiệm vụ

- GV yêu cầu HS đọc câu C1 và cho biết:

+ Thí nghiệm gồm những dụng cụ gì?

+ Nêu các bước làm thí nghiệm.

- Chia 4 nhóm và yêu cầu mỗi nhóm nhận dụng cụ và tiến hành làm thí nghiệm như hình 10. 2.

*Thực hiện nhiệm vụ

- HS đọc thông tin sgk

- Cá nhân trả lời dụng cụ và cách làm TN => Lớp nhận xét chọn phương án TN

- HS sắp xếp theo nhóm, nhận dụng cụ, chuẩn bị bảng phụ và tiến hành làm TN theo nhóm dưới sự hướng dẫn của GV

- Quan sát hiện tượng và trả lời C1, C2 vào bảng phụ

* 3. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả lên bảng.

- Yêu cầu nhóm 1 nhận xét nhóm 2, nhóm 3 nhận xét nhóm 4 và ngược lại

- GV Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

- Vậy p₁ < p chứng tỏ điều gì?

Vậy p₁ < p chứng tỏ điều gì?

=> GV giới thiệu: Khi làm thí nghiệm với các chất lỏng khác ta cũng thu được kết quả như vậy.

? Qua đó các em rút ra kết luận gì?

2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm treo bảng phụ lên bảng

- Đại diện các nhóm nhận xét kết quả

- HS trả lời: Chứng tỏ chất lỏng tác dụng lên vật nặng một lực hướng từ dưới lên.

HS rút ra kết luận và ghi vào vở

I. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó

1. Thí nghiệm: (sgk)

2. Kết luận

- Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên theo phương thẳng đứng. Lực này gọi là lực đẩy Ác-si-mét.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu độ lớn của lực đấy Ac-si-met

- GV yêu cầu HS đọc dự đoán và mô tả tóm tắt dự đoán.

- HS đọc dự đoán và mô tả tóm tắt dự đoán.

* Để kiểm tra dự đoán có đúng không ta tiến hành thí nghiệm kiểm tra.

- GV hướng dẫn HS nghiên cứu thí nghiệm như hình 10.3 SGK.

- HS theo dõi.

? Nếu vật nhúng trong chất lỏng càng nhiều thì chất lỏng sẽ dâng lên như thế nào?

-HS: Vật nhúng chìm trong nước càng nhiều thì chất lỏng dâng lên càng nhiều.

? Từ thí nghiệm trên chứng tỏ dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét là đúng hay sai ?

- HS chứng tỏ dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét là đúng.

? Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét được tính như thế nào?

- GV hướng dẫn HS rút ra công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét:

Ta có: F_A = P_{nước tràn ra}

P_{nước tràn ra} = ?

⇒ F_A = ?

- HS rút ra công thức tính độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét theo hướng dẫn của GV.

- P_{nước tràn ra} = d.V_{nước tràn ra}

(mà thể tích nước tràn ra chính bằng thể tích của vật)

⇒ F_A = d.V

II. Độ lớn của lực đẩy Ac-si-met:

1. Dự đoán

- Độ lớn của lực đẩy lên vật nhúng trong chất lỏng bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

2. Thí nghiệm kiểm tra

C3.

a) Số chỉ của lực kế cho biết trọng lượng của cốc A và vật nặng.

P₁ = P_A + P_{vật nặng}

-b) P₁ < P₂ chứng tỏ vật nặng bị chất lỏng đẩy lên một lực.

P₂ = P_A + P_{vật nặng} - F_A

c) Thể tích nước tràn ra bằng thể tích của vật nặng.

- Khi đổ nước từ cốc B vào cốc A lực kế chỉ giá trị P₁

P₁ = P_A + P_{vật nặng} - F_A + P_{nước tràn ra}

- Kết quả thí nghiệm:

điều đó chứng tỏ rằng độ lớn của lực đẩy Acsimet bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

Vậy: F_A = P_{nước tràn ra}

Vậy dự đoán của Ác Si Mét là đúng.

3. Công thức tính lực đẩy Ácsimét:

Công thức : F­_A = d.V (1)

Trong đó:

F_A: Lực đẩy Acsimét (N)

d : Trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m²)

V: Thể tích chất lỏng bị vật chiếm chỗ (m³)

Hoạt động 2.3: Chuẩn bị và yêu cầu bài thực hành.

- GV chia nhóm và chỉ định nhóm trưởng của mỗi nhóm.

- HS ổn định theo nhóm đã được phân công.

- GV nêu mục tiêu, yêu cầu và nội quy của tiết thực hành.

- GV giới thiệu các dụng cụ cần cho bài thực hành.

- HS nghe GV giới thiệu các dụng cụ thực hành và nhớ lại cách sử dụng các dụng cụ đó.

- GV nêu tiêu chí đánh giá tiết thực hành

I.Chuẩn bị

Hoạt động 2.4: Tiến hành thực hành

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV hướng dẫn HS cách làm TN như sau:

1. Đo lực đẩy Ác-si-mét

a) Đo trọng lượng P của vật ngoài không khí.

b) Đo lực F khi vật nhúng trong nước.

- Trả lời câu hỏi C1: xác định độ lớn của lực đẩy F_A = ?

- Đo 3 lần rồi tính giá trị trung bình ghi vào báo cáo:

2. Đo trọng lượng của phần nước có thể tích bằng thể tích của vật

a) Đo thể tích của vật nặng, cũng chính là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ

- Đo thể tích nước trong bình khi chưa nhúng vật vào: V₁ ghi kết quả vào báo cáo.

- Nhúng vật vào, đo thể tích nước khi đó là: V₂.

- Thể tích vật bằng thể tích nước dâng lên: V= V₂ - V₁

b) Đo trọng lượng của chất lỏng có thể tích bằng thể tích của vật.

- Đo trọng lượng của bình nước khi nước ở mức 1: P₁ = ....

- Đổ thêm nước vào bình đến mức 2. Đo trọng lượng của bình nước khi nước ở mức 2: P₂ = ....

- Trọng lượng của phần nước bị vật chiếm chỗ: P_N = P₂ - P₁.

- Đo 3 lần rồi tính trung bình cộng ghi kết quả vào báo cáo:

3. So sánh P và F_A, nhận xét và rút ra kết luận

- Từ kết quả TN yêu cầu HS So sánh P và F_A, nhận xét và rút ra kết luận

2. Thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Học sinh chú ý lắng nghe để thực hiện

- Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ có sự hợp tác chặt chẽ của các thành viên trong nhóm.

3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Các nhóm thảo luận trình bày nội dung thực hành vào bảng báo cáo thực hành.

4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Khuyến khích học sinh trình bày kết quả hoạt động học.

- Xử lý các tình huống sư phạm nảy sinh một cách hợp lý.

- Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

- Chính xác hóa các kiến thức đã hình thành cho học sinh.

II.Nội dung thực hành

1. Đo lực đẩy Acsimet

- Đo trọng lượng P của quả nặng khi đặt vật trong không khí.

- Đo hợp lực của các lực tác dụng lên vật khi vật chìm trong nước F

- F_A= P- F

Xác định F, P bằng lực kế.

- Đo 3 lần và lấy giá trị trung bình

2. Đo trọng lượng của phần nước có thể tích bằng thể tích của vật

a, Đo tể tích của vật nặng:

+ Đo thể tích nước ban đầu có trong bình chia độ V₁

+ Thả vật nặng chìm trong bình chia độ đo thể tích được V₂

+ Thể tích của vật nặng: V = V₂ –V₁

b, Đo trọng lượng của chất lỏng có thể tích bằng vật:

+ Dùng lực kế đo trọng lượng của nước có trong bình ở mức V₁ được P₁

+ Đổ thêm nước vào bình chia độ đến mức V_2, Dùng lực kế đo trọng lượng của lượng nước đó được P₂

+ P _{chất lỏng bị vật chiếm chỗ} = P₂ – P₁

+ Đo 3 lần lấy kết quả ghi vào báo cáo

3. So sánh P và F_A, Nhận xét và rút ra kết luận

Hoạt động 2.5 .Tổng kết

- GV thu bài thực hành và nhận xét theo yêu cầu sau:

+ Công tác chuẩn bị.

+ Cách thực hiện quy trình thực hành

+ Thái độ, ý thức kỷ luật.

+ Kỹ năng thực hành của các nhóm, từng HS.

+ Giải thích các thắc mắc của HS (nếu có)

HS nộp bài.

- HS lắng nghe và rút kinh nghiệm.

- Nêu các ý kiến thắc mắc (nếu có)

Hoạt động 2.6 .Nghiên cứu điều kiện để vật nổi, vật chìm

- Khi thả 1 vật chìm trong chất lỏng thì nó sẽ chịu tác dụng của những lực nào? Phương và chiều của lực đó như thế nào?

- HS hoạt động cá nhân trả lời:

+ Chịu tác dụng của 2 lực: Trọng lực và lực đẩy Acsi met.

+ 2 lực này cùng phương, ngược chiều

- GV biểu diễn 2 lực đó lên hình vẽ:

F_A

P

- Theo em thì có mấy khả năng xảy ra giữa P và F_A?

- HS tự đưa ra phương án trả lời:

+ Có 3 trường hợp: F_A < P; F_A = P; F_A > P;

1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập:

- GV chia 4 nhóm và yêu cầu các nhóm hãy biểu diễn các lực đó trên mỗi hình vẽ vào bảng phụ, cụ thể như sau:

+ Nhóm 1, 2: F_A < P;

+ Nhóm 3: F_A = P;

+ Nhóm 4: F_A > P;

- Từ đó rút ra các trạng thái vật chìm, nổi, lơ lửng bằng cách điền vào dấu chấm ở dưới mỗi hình

2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:

- HS sắp xếp theo nhóm, tiến hành thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV.

3. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận

- Đại diện các nhóm treo bảng phụ lên bảng

- Đại diện các nhóm nhận xét kết quả

- HS rút ra kết luận và ghi vào vở

4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập:

- Yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả lên bảng.

- Yêu cầu nhóm 1 nhận xét nhóm 2, nhóm 3 nhận xét nhóm 4 và ngược lại

- GV Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

=> Qua đó các em rút ra điều kiện để vật nổi, lơ lửng, vật chìm là gì?

I. Điều kiện để vật nổi, vật chìm

* Khi vật nhúng trong chất lỏng thì:

- Vật sẽ chìm khi: P > F_A.

- Vật sẽ nổi lên mặt chất lỏng khi: P < F_A.

- Vật sẽ lơ lửng trong lòng chất lỏng khi: P = F_A.

Hoạt động 2.7. Xác định độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng

GV tiến hành thí nghiệm: thả miếng gỗ vào nước, nhấn chìm rồi buông tay. Yêu cầu HS quan sát và cho biết miếng gỗ nổi hay chìm?

- HS quan sát thí nghiệm và trả lời:

+ Miếng gỗ nổi.

- Miếng gỗ thả vào nước lại nổi lên, điều đó chứng tỏ P của gỗ và lực đẩy Ác-si-mét F_A tác dụng lên gỗ nư thế nào?

+ Trọng lượng P của gỗ nhỏ hơn lực đẩy Ác-si-mét F_A tác dụng lên gỗ

- Khi miếng gỗ nổi và đứng yên trên mặt nước thì trọng lượng P của nó và lực đẩy Ác-si-mét có bằng nhau không? Tại sao ?

HS trả lời:

C4) P = F_A vì miếng gỗ đứng yên nên hai lực này là hai lực cân bằng.

- GV trình chiếu H 12.2 sgk và yêu cầu HS hãy chỉ ra trên hình vẽ phần thể tích chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

- HS: (chỉ trên hình vẽ)...đó là thể tích phần chìm của vật

- GV gợi ý: Phần thể tích chất lỏng bị vật chiếm chỗ là phần thể tích vật chìm trong chất lỏng hay thể tích của cả vật?

- GV trình chiếu C5 và yêu cầu HS trả lời tiếp câu C5.

- HS trả lời cá nhân.

C5) Câu B.

- GV kết luận lại và viết công thức tính lực đẩy Acsimet

II. Độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét khi vật nổi trên mặt thoáng của chất lỏng

F_A = d.V

+ d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m³)

+ V là thể tích phần vật chìm trong chất lỏng (m³)

+ F_A là lực đẩy Ác-si-mét (N)

3. HOẠT ĐỘNG 3: Hoạt động luyện tập

a) Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học.

b) Nội dung: Hệ thống bài tập trắc nghiệm của GV

c) Sản phẩm: Hoàn thiện 8 câu hỏi trắc nghiệm

d) Tổ chức thực hiện

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu Hs làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm.

Thực hiện nhiệm vụ

HS thảo luận nhóm trả lời bài tập trắc nghiệm

* Báo cáo kết quả và thảo luận

Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

ĐÁN ÁP

Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

-Học sinh nhận xét ,bổ sung, đánh giá.

-Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

Câu 1. Biểu thức nào cho phép xác định độ lớn của lực đẩy Acsimet ?

A. F_A = d.V. B. F_A = D.V

C. F_A = d.S. D. F_A = d.h

Câu 2. Một vật được nhúng hoàn toàn vào trong chất lỏng. Điều kiện nào để vật nổi trên bề mặt chất lỏng ?

A. P > F_A. B. P = F_A. C. P < F_A. D. D F_A.

Câu 3. Một vật làm bằng kim loại, nếu bỏ vào bình chứa có vạch chia thể tích thì làm cho nước trong bình dâng lên thêm 100 cm³. Nếu treo vật vào một lực kế thì lực kế chỉ 7,8 N. Trọng lượng riêng của nước d = 10000 N/m³. Hỏi vật làm bằng chất gì ?

A. Đồng. B. Nhôm. C. Sắt. D. Sứ

Câu 4. Một vật ở trong nước chịu tác dụng của những lực nào ?

A. Lực đẩy Acsimét. B. Lực đẩy Acsimét và lực ma sát

C. Trọng lực. D. Trọng lực và lực đẩy Acsimét

Câu 5. Một vật có khối lượng 598,5 g làm bằng chất có khối lượng riêng D = 10,5 g/cm³ được nhúng hoàn toàn trong nước. Trọng lượng riêng của nước d = 10000N/m³. Hỏi lực đẩy Ac-si-mét tác dụng lên vật là bao nhiêu?

A. F_A = 0,37 N. B. F_A = 0,57 N.

C. F_A = 0,47 N. D. F_A = 0,67 N

Câu 5. Thả một hòn bi thép vào thủy ngân thì hiện tượng xảy ra như thế nào ?

A. Bi lơ lửng trong thủy ngân.

B. Bi nổi lên mặt thoáng của thủy ngân.

C. Bi chìm đúng 1/3 thể tích.

D. Bi chìm hoàn toàn trong thủy ngân

Câu 6. Một vật hình cầu có thể tích là V thả vào một chậu nước thấy vật chỉ bị chìm trong nước 1/3, phần còn lại nổi trên mặt nước. Biết khối lượng riêng của nước D = 1000kg/m³. Khối lượng riêng của chất làm quả cầu ?

A. D^’ = 233,3kg/m3 B.D^’=33,3kg/m³.

C. D^’ = 433,3kg/m³. D. D^’ = 333,3kg/m³.

Câu 7. Một vật có trọng lượng riêng là 26000N/m². Treo vật vào một lực kế rồi nhúng vật ngập trong nước thì lực kế chỉ 150N. Biết trọng lượng riêng của nước là 10000N/m³. Hỏi ngoài không khí thì lực kế chỉ bao nhiêu ?

A. P = 2437,5N B.P = 24,375N

C. P = 243,75N. D. P = 24375N

Câu 8. Một vật có khối lượng 0,75kg và khối lượng riêng 10,5g/cm³ được thả vào một chậu nước. Cho trọng lượng riêng của nước d = 10000N/m³. Tính lực đẩy Acsimet tác dụng lên vật ?

A. F_A = 0,0714N. B. F_A = 0,714N.

C. F_A = 7.14N. D. F_A = 71.4N

4. Hoạt động 4: Vận dụng

a) Mục tiêu: HS vận dụng các kiến thức vừa học giải thích, tìm hiểu các hiện tượng trong thực tế cuộc sống, tự tìm hiểu ở ngoài lớp. Yêu thích môn học hơn.

b) Nội dung: Vận dụng làm bài tập

c) Sản phẩm: Bài làm của HS câu C4, C5, C6 bài 10 và C6,C7 C8,C9 bài 12

d) Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ học tập.

Hãy vận dụng kiến thức đã học vào để trả lời C4, C5, C6, bài 10 và C6,C7 C8,C9 bài 12

- Hs trả lời từng câu hỏi.

- GV chia 4 nhóm và yêu cầu các nhóm hãy làm C6 bài 12 vào bảng phụ, cụ thể như sau:

+ Nhóm 1, 2: vật chìm khi d_v < d₁;

+ Nhóm 3: vật lơ lửng khi d_v = d₁;

+ Nhóm 4: vật nổi khi d_v < d₁;

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- HS sắp xếp theo nhóm, tiến hành thực hiện nhiệm vụ theo yêu cầu của GV.

Hoạt động cá nhân, hoàn thiện câu C4, C5, C6 bài 10 và C7 C8,C9 bài 12

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm treo bảng phụ lên bảng

- Đại diện các nhóm nhận xét kết quả

Cá nhân HS trả lời câu C4, C5, C6 bài 10 và C7 C8,C9 bài 12

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

-Yêu cầu đại diện các nhóm treo kết quả lên bảng.

- Yêu cầu nhóm 1 nhận xét nhóm 2, nhóm 3 nhận xét nhóm 4 và ngược lại.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

- GV Phân tích nhận xét, đánh giá, kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh.

=> GV: Như vậy có mấy cách nhận biết vật chìm hay nổi trong chất lỏng, cách nào nhanh nhất ?

- HS: Có 2 cách là so sánh P với F_A và so sánh d_v với d_l, trong đó so sánh d_v với d_l là cách nhanh nhất.

- HS trả lời cá nhân:

+ F_A(M) = F_A(N)

+ F_A(M) < P_M

+ F_A(N) = P_(N)

+ P_(M) = P_(N)

- GV trình chiếu C9

III. VẬN DỤNG

C4: Khi vật nhúng chìm trong nước ở đáy giếng thì gầu nước chịu tác dụng của lực đẩy Acsimet đẩy gầu nước lên trên nên ta cảm thấy nhẹ hơn.

+ Khi kéo lên khỏi mặt nước lúc này lực đẩy Acsimet bằng 0 chỉ còn trọng lực của vật hướng xuống nên kéo vật sẽ nặng hơn:

C5:

Fđ^­_nhôm = d. v_A

Fđ đồng­­­^­­ = d. v_B

Mà v_A = v_B

Ta có V_Al = V_Cu -> F_{A nhôm}= F _{A đồng}

C6:

F_đn = d_n. v

F_đd = d_d. v

d _n> d _d -> F_{A n} > F_{A d}

C6: Khi khối đặc nhúng trong chất lỏng : ta có: P_V = d_v . V, F_A = d_l . V

+ Vật sẽ chìm xuông khi : P_v > F_A ⬄ d_v . V > d_l .V ⬄ d_v > d_l

+ Vật nổi khi : P_v < F_A ⬄ d_v . V < d_l .V ⬄ d_v < d_l

+ Vật lơ lửng khi : P_v = F_A ⬄ d_v . V = d_l .V ⬄ d_v = d_l

- C7: Hòn bi làm bằng thép có trọng lượng riêng lớn hơn trọng lượng riêng của nước nên bị chìm . Tàu làm bằng thép nhưng người ta thiết kế sao cho có các khoảng trống để trọng lượng riêng của cả con tàu nhỏ hơn trọng lượng riêng của nước biển nên con tàu có thể nổi được trên mặt nước.

- C8: Thả một hòn bi thép vào thủy ngân thì bi thép nổi vì trọng lượng riêng của thép nhỏ hơn trọng lượng riêng của thủy ngân.

C9:F_AM = F_AN, F_AM < P_M, F_AN = P_N, P_M > P_N

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu hs trả lời các câu hỏi:

? Lực đẩy Acsimet có phương, chiều, độ lớn như thế nào?

? Nêu công thức tính độ lớn lực đẩy Acsimet. Nêu tên, đơn vị các đại lượng có mặt trong công thức.

GV giới thiệu thêm công thức tính lực đẩy Ac si met dựa vào trọng lượng biểu kiến.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: HS lên bảng trả lời.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học: Hôm nay chúng ta sẽ vận dụng những kiến thức đã học về lực đẩy Acsimet để làm bài tập.

I. Lý thuyết

- F_A = d. V

d : Trọng lượng riêng của chất lỏng.

V: Thể tích của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

* Hoặc : F_A = P – F

P : Trọng lượng của vật khi đặt trong không khí.

F : Hợp lực của tất cả các lực tác dụng lên vật khi vật nhúng trong chất lỏng.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1. Thực hiện BT1

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV : Nêu nội dung BT1. Thể tích của một miếng sắt là 2dm³. Tính lực đẩy Ác – si –mét tác dụng lên miếng sắt khi nó được nhúng chìm trong nước, trong rượu. Nếu miếng sắt được nhúng ở độ sâu khác nhau, thì lực đẩy Ác – si – mét có thay đổi không? Tại sao?

Yêu cầu hs làm việc cá nhân hoàn thành bài tập.

? Công thức tính độ lớn của lực đẩy Acsimet là gì?

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: Hoàn thành bài tập vào vở.

- Giáo viên: Theo dõi và hướng dẫn hs.

*Báo cáo kết quả: đại diện 1 HS lên bảng trình bày, các hs khác làm vào vở.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

- GV : Gọi đại diện hs lên bảng trình bày. GV chốt lại.

Hoạt động 2.2. Thực hiện BT2

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV : Treo bảng phụ có sẵn bài tập 2,3 lên bảng.

BT2. Móc một vật A vào một lực kế thì thấy lực kế chỉ 7N, nhưng khi nhúng vật vào trong nước thì lực kế chỉ 4N. Hãy xác định thể tích của vật và trọng lượng riêng của nó. Biết trọng lượng riêng của nước là 10000N/m³

BT3. Một vật bằng kim loại, nếu bỏ vào bình chứa có vạch chia thể tích thì làm cho nước trong bình dâng lên thêm 50cm³. Nếu treo vật vào một lực kế thì lực kế chỉ 3,9N. cho biết trọng lượng riêng của nước là 10000N/m³.

a)Tính lực đẩy Ác-Si-Mét tác dụng lên vật

b) Xác định khối lượng riêng của chất làm lên vật

GV: Tổ chức hs thảo luận nhóm hoàn thành bài tập ra giấy A0 trong thời gian 10 phút

Nhóm 1,2 làm BT2. Nhóm 3,4 làm BT3

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh: thảo luận nhóm, hoàn thành bài tập vào giấy A0.

- Giáo viên: Theo dõi và hướng dẫn hs.

*Báo cáo kết quả: Sau khi hoàn thành xong mời 2 nhóm làm xong 2 bài tập nhanh nhất treo kết quả của nhóm lên bảng, đại diện nhóm trình bày.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

- Hs: Tự hoàn thành bài tập vào vở.

II. Bµi tËp

BT1.

Lực đẩy Ác si met lên miếng sắt khi nhúng vào nước :

F_A1 = d_n.V= 10000. 0.002 = 20 ( N)

Lực đẩy Ác si met lên miếng sắt khi nhúng trong rượu :

F_A2 = d_r.V = 8000.0,002 = 16 ( N )

Lực đẩy Ác si met lên miếng sắt không đổi khi nhúng ở những độ sâu khác nhau vì FA chỉ phụ thuộc vào d và V chứ không phụ thuộc vào độ sâu.

BT2. Khi vật bị nhúng ngập trong nước nó chịu tác dụng của hai lực là trọng lực P và lực đẩy F_A

Ta có F_A = P₁ - P₂ = 7 - 4 = 3(N)

Mà F_A= V.d₁ V = = 0,0003(m³)

Vậy trọng lượng riêng của vật là :

Từ P₁ = d.V d = 23333(N/m³)

BT3.

a) Khi thả vật vào bình thì thể tích nước dâng lên thêm 50cm³ đó chính là thể tích của vật.

Do đó lực đẩy Ác-Si-Mét tác dụng lên vật là

F_A = d.V = 10000.0,00005 = 0,5(N)

b) Khi treo vật vào một lực kế thì lực kế chỉ 3,9N đó cũng là trọng lượng của vật do đó ta có P = 3,9(N)

Từ công thức P = d.V d = = 78000(N/m³)

Vậy khối lượng riêng của chất làm vật là

Từ d = 10D D = = 7800(kg/m³)

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

-GV: Yêu cầu hs hoàn thành BT: Ba vật làm bằng ba chất khác nhau: đồng, sắt, nhôm có khối lượng bằng nhau, khi nhúng ngập chúng vào nước thì lực đẩy của nước tác dụng vào ba vật có khác nhau không? Tại sao?

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

-HS: Làm việc cá nhân, hoàn thành bài tập.

*Báo cáo kết quả: đại diện 1 HS lên bảng trình bày, các hs khác làm vào vở.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

Vận dụng:

Ba vật có khối lượng bằng nhau nhưng có khối lượng riêng khác nhau :

D_đ > D_s > D_n

→ V_đ < V_s< V_n ( Theo công thức D=m/V )

Từ công thức F_A=d.V do trọng lượng riêng của chất lỏng như nhau nên lực đẩy của nước tác dụng vào vật làm bằng nhôm là lớn nhất và lực đẩy của nước tác dụng vào vật bằng đồng là nhỏ nhất.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Ôn tập lí thuyết

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

-GV chiếu cho HS các câu hỏi ôn tập

-Chuyển động cơ học là gì? Tại sao nói chuyển động và đứng yên có tính tương đối?

- Ý nghĩa của vận tốc?

- Nêu định nghĩa và viết công thức của chuyển động đều?

-Chuyển động không đều là gì? Viết công thức tính vận tốc trung bình?

- Nêu cách biểu diễn lực?

- Hai lực như thế nào gọi là hai lực cân bằng?

-Quán tính là gì? Cho ví dụ về vật có quán tính.

-Có mấy loại lực ma sát? Hãy kể tên?

- Viết công thức tính áp suất, áp suất chất lỏng?

-Nói áp suất khí quyển bằng 76cmHg có ý nghĩa gì?

-Nêu đặc điểm của bình thông nhau?

-Viết công thức của máy nén thủy lực?

-Viết công thức tính lực đẩy Ác-si-mét?

-Nêu điều kiện để vật nổi, chìm, lơ lửng trong chất lỏng?

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

-HS đọc câu hỏi

*Báo cáo kết quả và thảo luận

HS trả lời cá nhân

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng

I. Ôn tập lí thuyết

1. Chuyển động cơ học:

- Sự thay đổi vị trí của vật so với vật mốc theo thời gian gọi là chuyển động cơ học.

- Cho biết sự nhanh hay chậm của chuyển động.

- Chuyển động đều:

- Chuyển động không đều:

2. Biểu diễn lực

3. Sự cân bằng lực, quán tính

4. Lực ma sát

a) Lực ma sát nghỉ.

b) Lực ma sát trượt.

c) Lực ma sát lăn.

5. Áp suất:

a) Áp suất:

b) Áp suất chất lỏng: p=d.h

c) Áp suất khí quyển:

p = p_Hg

6. Bình thông nhau, máy nén thủy lực

a) Bình thông nhau:

- Trong bình thông nhau chứa cùng một chất lỏng đứng yên thì mực chất lỏng ở hai nhánh luôn ở cùng độ cao.

b) Máy nén thủy lực:

.

7. Lực đẩy Ác-si-mét:

F_a=d.h

8. Sự nổi

- Vật nổi khi: F_a> P

- Vật lơ lửng khi: F_a=P

- Vật chìm khi: F_a< P

Hoạt động 2.2: Bài tập

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- GV: Chiếu câu hỏi cho HS xem

Câu 1: Trong buổi lao động, một HS đẩy xe rùa chở gạch đi được quãng đường 150m trong 3 phút.

a, Tính vận tốc của bạn HS đó

b, Hãy biểu diễn các loại lực tác dụng lên xe rùa khi:

-Xe rùa đứng yên

-Xe rùa chuyển động

c, Giả sử bạn học sinh đó chở đầy gạch khi gặp chướng ngại vật dừng lại đột ngột nếu viên gạch rơi ra sẽ rơi về phía nào? Vì sao?

d, Trong quá bạn học sinh đó đẩy xe rùa thì xuất hiện những loại lực ma sát nào? Có lợi hay có hại và cách khắc phục các loại lực ma sát đó.

Câu 2: Một thùng cao 1,6m đựng đầy nước. Tính áp suất của nước lên đáy thùng, biết trọng lượng riêng của nước là 10000N/m³

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

-Học sinh: đọc câu hỏi và làm bài tập

*Báo cáo kết quả và thảo luận

-HS lên bảng trình bày kết quả

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng

II. Bài tập

Câu 1:

a, Vận tốc bạn đó là:

v=150:3=50(m/phút)

b,

-Xe rùa đứng yến: trọng lực và phản lực của mặt đất

-Xe rùa chuyển động: trọng lực và phản lực của mặt đất, lực ma sát, lực đẩy xe

c,Nếu viên gạch rơi ra sẽ rơi về phía trước do quán tính, viên gạch sẽ không thay đổi vận tốc đột ngột được.

Câu 2:

Áp dụng công thức: p=d.h

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm.

Câu 1: Trong các đơn vị sau đây, đơn vị nào là đơn vị vận tốc?

A. km.h

B. m.s

C. Km/h

D.s/m

Câu 2: Khi chỉ chịu tác dụng của hai lực cân bằng

A. Vật đang đứng yên sẽ chuyển động nhanh dần đều.

B. Vật đang chuyển động sẽ dừng lại.

C. Vật đang chuyển động đều sẽ không chuyển động đều nữa.

D. Vật đang đứng yên sẽ đứng yên, hoặc vật đang chuyển động sẽ chuyển động thẳng đều mãi.

Câu 3: Câu nào sau đây nói về lực ma sát là đúng?

A. Lực ma sát cùng hướng với hướng chuyển động của vật.

B. Khi vật chuyển động nhanh dần lên, lực ma sát lớn hơn lực đẩy.

C. Khi một vật chuyển động chậm dần, lực ma sát nhỏ hơn lực đẩy.

D. Lực ma sát trượt cản trở chuyển động trượt của vật này trên mặt vật kia

Câu 4: Công thức nào sau đây là công thức tính áp suất?

A. p=F/s

B. p=F.s

C. F=p.s

D. F=p/s

Câu 5: Đơn vị của áp suất là?

A. N/m³

B. N/m²

C. N

D. m²

Câu 6: Câu nào sau đây nói về áp suất chất lỏng là đúng?

A. Chất lỏng chỉ gây áp suất theo phương thẳng đứng từ trên xuống.

B. Áp suất chất lỏng chỉ phụ thuộc vào bản chất của chất lỏng.

C. Chất lỏng gây áp suất theo mọi phương.

D. Áp suất chất lỏng chỉ phụ thuộc vào chiều cao của cột chất lỏng.

Câu 7: Có một ôtô đang chạy trên đường. Trong các câu mô tả sau đây, câu nào không đúng?

A. Ôtô chuyển động so với mặt đường.

B. Ôtô đứng yên so với người lái xe.

C. Ôtô chuyển động so với người lái xe.

D. Ôtô chuyển động so với cây bên đường.

Câu 8: Lực ma sát trượt xuất hiện trong trường hợp nào sau đây?

A. Ma sát giữa các viên bi với ổ trục xe đạp, xe máy.

B. Ma sát giữa cốc nước đặt trên mặt bàn với mặt bàn.

C. Ma sát giữa lốp xe với mặt đường khi xe đang chuyển động.

D. Ma sát giữa má phanh với vành xe.

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

ND

T. số tiết

T. số tiết LT

Số tiết quy đổi

Số câu

Số điểm

BH

VD

BH

VD

BH

VD

1. Chuyển động cơ

4

3

2,1

1,9

1,4 (=2)

1,3(=1)

2,5

0,5

2. Lực cơ

4

3

2,1

1,9

1,4(=1)

1,3(=1)

0,5

0,5

3.Áp suất

4

4

2,8

1,2

1,9(=2)

0,8(=1)

1,0

2,0

4.

Lực đẩy Ácsimét- sự nổi

4

4

2,8

1,2

1,9(=2)

0,8(=1)

1,0

2,0

Tổng

16

14

9,8

6,2

7

4

5,0

5,0

Tên chủ đề/ nội dung

Nhận biết

MĐ 1

Thông hiểu

MĐ 2

Vận dụng

MĐ 3

Vận dụng cao

MĐ 4

1.Chuyển động cơ ( 3 tiết)

1. Chuyển động cơ. Các dạng chuyển động cơ học.

2. Tính tương đối của chuyển động cơ.

3. Tốc độ

Nêu được công thức tính vận tốc, tến các đại lượng có mặt trong công thức và đơn vị của vận tốc.

Nêu được thí dụ về tính tương đối của chuyển động và đứng yên.

Xác định được vận tốc trung bình cuarchuyeern động không đều.

Số câu ( điểm)

1(2,0)

1(0,5)

1(0,5)

Số câu ( điểm)

Tỉ lệ %

2(2,5)

25%

1(0,5)

5%

2. Lực cơ ( 4 tiết)

1. Lực.Biểu diễn lực.

2. Quan tính của vật.

3. Lực ma sát

4. Trọng lưc. Đơn vị lực

Nêu được ví dụ về quan tính của vật trong một số trường hợp.

Xác định được độ lớn của lực ma sát dựa vào đặc điểm vật chịu tác dụng của hai lực cân bằng.

Số câu ( điểm)

1(0,5)

1(0,5)

Số câu ( điểm)

Tỉ lệ %

1(0,5)

5%

1(0,5)

5%

3. Áp suất( 4 tiết)

1. Khái niệm áp suất.

2. Áp suất của chất lỏng.máy nén thủy lực.

3. Áp suất khí quyển.

Nêu được áp lực là gì

Nêu được càng đi sâu vào trong lòng chất lỏng áp suất càng lớn.

Vận dụng công thức tính áp suất chất lỏng. Tính được áp suất chất này ở các độ sâu khác nhau

Số câu ( điểm)

1(0,5)

1 (0,5)

1(2,0)

Số câu ( điểm)

Tỉ lệ %

2(1,0)

10%

1(2,0)

20%

4. Lực đẩy Acsi mét – sự nổi ( 4 tiết)

1.Lực đẩy Ác si mét.

2. Vật nổi. Vật chìm.

Nhận biết được các đại lượng trong công thức tính lực đẩy Ác si mét

Nêu được điều kiện vật nổi, vật chìm.

Tính được lực đâye Ácsimmet trong các trường hợp khác nhau.

Số câu ( điểm)

1 (0,5)

1(0,5)

1(2,0)

Số câu ( điểm)

Tỉ lệ %

2(1,0)

(10%)

1(2,0)

(20%)

Tổng Số câu

( điểm)

Tỉ lệ %

7(5,0)

50%

4(5,0)

50%

Câu

1

2

3

4

5

6

7

8

Đáp án

A

A

C

C

B

B

D

B

Thang điểm

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

Câu

Ý

Hướng dẫn chấm

Điểm

9

(2,0đ)

a

b

Công thức tính vận tốc:

Trong đó: V là vận tốc

S là quãng đường đi được

t là thời gian đi hết quãng đường đó.

0,5

0,25

0,25

0,25

Đơn vị của vận tốc phụ thuộc vào đơn vị của quãng đường và đơn vị thời gian.

Đơn vị hợp pháp của vận tốc là: m/s và km/h.

0,25

0,5

10

(2,0đ)

Ta có: 2dm³ = 0,002m³

Lực đẩy acsimet tác dụng lên miếng sắt khi miếng sắt nhúng trong nước là:F_{A nước} = d_nước .V_sắt = 10 000.0,002 = 20N

0,5

0,75

Lực đẩy acsimet tác dụng lên miếng sắt khi miếng sắt nhúng trong dầu là:F_{A dầu} = d_dầu.V_sắt = 8 000.0,002 = 16N

0,75

11

(2,0đ)

a

Áp suất tác dụng lên vỏ tàu ngầm giảm, tức là cột nước ở phía trên tàu ngầm giảm. Vậy tàu ngầm đã nổi lên.

1,0

b

Độ sâu của tàu ngầm ở thời điểm trước

0,5

Độ sâu của tàu ngầm ở thời điểm sau

0,5

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

+ Kể tên các trường hợp trong đời sống hàng ngày ta nhắc đến công của một vật?

- Giáo viên thông báo: Không phải công trong các trường hợp này đều là công cơ học.

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm:Trong cuộc sống hàng ngày, người ta quan niệm rằng người nông dân cấy lúa, người thợ xây nhà, em học sinh ngồi học, con bò đang kéo xe ... đều đang thực hiện công.

*Báo cáo kết quả: HS đứng tại chỗ trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

->Giáo viên gieo vấn đề cần tìm hiểu trong bài học Để trả lời câu hỏi trên đầy đủ và chính xác nhất chúng ta vào bài học hôm nay.

->Giáo viên nêu mục tiêu bài học:

Bài 13. CÔNG CƠ HỌC

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Hình thành khái niệm công cơ học

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên trình chiếu: Hình ảnh vẽ con bò đang kéo xe và vận động viên nâng tạ ở tư thế đứng thẳng để học sinh quan sát.

- Giáo viên thông báo:

+/ Ở trường hợp 1, lực kéo của con bò thực hiện công cơ học.

+/ Ở trường hợp 2, người lực sĩ không thực hiện công cơ học.

- Giáo viên yêu cầu:

+/ Học sinh trả lời câu hỏi C1.

+/ Học sinh tiếp tục trả lời câu hỏi C2

+/ Chia lớp thành 4 nhóm, vận dụng kết luận đưa ra, các nhóm thảo luận trả lời câu hỏi C3, C4.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh:

+/ Dựa vào 2 trường hợp giáo viên phân tích trả lời câu hỏi C1.

+/ Đại diện học sinh trả lời câu hỏi C2 và rút ra kết luận.

+/ Đại diện các nhóm trình câu hỏi C3, C4.

- Giáo viên: Theo dõi, nhận xét và bổ sung khi cần.

­- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

I. Khi nào có công cơ học?

1. Nhận xét.

C1: Khi có lực tác dụng vào vật làm vật chuyển dời.

2. Kết luận

C2:

- Chỉ có công cơ học khi có (1) lực tác dụng vào vật và làm cho vật (2) chuyển dời.

- Công cơ học là công của lực (khi một vật tác dụng lực và lực này sinh công ta nói công đó là công của vật).

- Công cơ học thường được gọi tắt là công.

3. Vận dụng

C3. Những trường hợp có công cơ học là:

a. Người thợ mỏ đang đẩy cho xe goòng chở than chuyển động.

c. Máy xúc đất đang làm việc.

d. Người lực sĩ đang nâng quả tạ từ thấp lên cao (có lực tác dụng vào vật và vật có chuyển dời)

C4. Lực thực hiện công là:

a. Lực kéo của đầu tàu hỏa.

b. Lực hút của Trái đất (trọng lực). làm quả bưởi rơi xuống.

c. Lực kéo của người công nhân

Hoạt động 2.2: Thông báo công thức công cơ học

*Chuyển giao nhiệm vụ

- Giáo viên thông báo:

+/ Công thức tính công, giải thích các đại lượng trong công thức và đơn vị công.

+/ Nhận mạnh chú ý:

• Nếu vật chuyển dời không theo hướng của lực thì công thức sẽ tính theo công thức khác sẽ học ở lớp trên.
• Nếu vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực đó bằng không.

- Học sinh tiếp nhân

- Giáo viên yêu cầu: học sinh vận dụng công thức, thảo luân nhóm trả lời câu hỏi C5, C6, C7.

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh:

+ HS lắng nghe và ghi chép vào vở.

+/ Đại diện các nhóm trình câu hỏi C3, C4.

- Giáo viên: Theo dõi, nhận xét và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: (Cột nội dung)

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động.

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá.

->Giáo viên chốt kiến thức và ghi bảng:

II. Công thức tính công

1. Công thức tính công cơ học

- Biểu thức: A = F.s

Trong đó:

+/ A là công của lực F.

+/ F là lực tác dụng vào vật (N)

+/ s là quãng đường dịch chuyển của vật (m)

- Đơn vị công là jun, kí hiệu J.

1J = 1N.1m = 1Nm

2. Vận dụng

C5. Công của lực kéo của đầu tàu là:

A = F.s = 5000.1000 = 5000000J

C6. Trọng lượng của quả cầu là:

P = 10m = 10.2 = 20N

Công của trọng lực là:

A = P.h = 20.6 = 120N

C7. Trọng lực có phương thẳng đứng, vuông góc với phương chuyển động của vật, nên không có công cơ học của trọng lực.

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

* Chuyển giao nhiệm vụ

GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm trả lời vào phiếu học tập cho các nhóm

*Thực hiện nhiệm vụ

Thảo luận nhóm. Trả lời BT trắc nghiệm

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Đại diện các nhóm HS báo cáo kết quả hoạt động. Trả lời câu hỏi trắc nghiệm trong phiếu học tập.

* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá chung các nhóm

Câu 1:

Câu 2:

Câu 3:

Câu 4:

Câu 5:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ học tập

- Giáo viên yêu cầu:

+/ Học sinh về nhà vận dụng kiến thức đã học giải quyết các BT trong SBT

+/ Học sinh nghiên cứu trước bài 14. Định luật về công.

*Thực hiện nhiệm vụ học tập

- Học sinh hoạt động cá nhân.

*Báo cáo kết quả và thảo luận

- Cá nhân học sinh hoàn thành BT vào vở BT

*Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ

- Học sinh tự nhận xét.

- Giáo viên nhận xét, đánh giá vào buổi học kế tiếp

Tuần:

Ngày soạn:

Tiết:

Ngày dạy:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

*Chuyển giao nhiệm vụ:

-> Xuất phát từ tình huống có vấn đề:

- Giáo viên yêu cầu:

-Ở lớp 6 các em đã được học những loại máy cơ đơn giản nào ? Máy cơ đó giúp ta làm việc như thế nào ?

-Máy cơ đơn giản có thể giúp ta nâng vật lên với một lực nhỏ hơn trọng lượng của vật → lợi về lực.

→ Vậy theo dự đoán của các em các máy cơ đơn giản có cho ta lợi về công không ?

- Học sinh tiếp nhận:

*Thực hiện nhiệm vụ:

- Học sinh: Trả lời yêu cầu.

- Giáo viên: Theo dõi và bổ sung khi cần.

- Dự kiến sản phẩm: HS lên bảng trả lời:

+Các máy cơ đơn giản thường dùng là : mặt phẳng nghiêng, đòn bẩy, ròng rọc

+Máy cơ đơn giản có thể cho ta lợi về lực, lợi về hướng của lực kéo nhưng không được lợi về công.

*Báo cáo kết quả: HS lên bảng trả lời.

*Đánh giá kết quả:

- Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá:

- Giáo viên nhận xét, đánh giá:

→Vậy bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta tìm hiểu xem các máy cơ đơn giản có cho ta lợi về công hay không

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung

Hoạt động 2.1: Làm thí nghiệm để so sánh công của máy cơ đơn giản với công kéo vật không dùng máy cơ đơn giản

*Chuyển giao nhiệm vụ