Công thức toán học không thể tải, để xem trọn bộ tài liệu hoặc in ra làm bài tập, hãy tải file word về máy bạn nhé

///Chuyên đề 3

AMIN – AMINO AXIT –PEPTIT – PROTEIN



TÓM TẮT LÝ THUYẾT

*****

B1. AMIN

I – KHÁI NIỆM – PHÂN LOẠI - TÊN.

1 – Khái niệm và bậc amin.

- Khi thay thế nguyên tử H trong phân tử NH₃ (amoniac) bới gốc hidrocacbon R sẽ được amin.

- Thế 1H được amin bậc 1; thế 2H được amin bậc 2; thế 3H được amin bậc 3.

2 – Phân loại.

3- Tên amin.

II – CẤU TẠO - TÍNH CHẤT

1- CẤU TẠO

2- TÍNH CHẤT.

Amin CH₃NH₂ và C₂H₅NH₂ tan tốt trong nước.

a- Tính bazơ.

- dd amin là quì tím hóa xanh

R^’NH₂ + HOH [R^’NH₃]⁺ + OH^-

Khả năng thủy phân của amin phụ thuộc vào gốc R^’ : R^’ no > R^’ không no > R^’ thơm.

Amin thơm không làm quì tím hóa xanh.

- Tác dụng với axit muối amoni

R^’ – NH₂ + HCl R^’NH₃Cl

Ví dụ : CH₃NH₂ + HCl CH₃NH₃Cl (metyl amoni clorua)

C₆H₅NH₂ + HCl C₆H₅NH₃Cl

Nhắc : Các muối R^’NH₃Cl là muối của bazơ yếu nên tác dụng với bazơ mạnh NaOH, KOH.

R^’NH₃Cl + NaOH R^’NH₂ + NaCl + H₂O

Ví dụ : CH₃NH₃Cl + NaOH CH₃ NH₂ + NaCl + H₂O

C₆H₅NH₃Cl + NaOH C₆H₅NH₂ + NaCl + H₂O

b- Phản ứng trên gốc R^’ không no hoặc thơm.

CH₂ = CH – NH₂ + H₂ CH₃ – CH₂ – NH₂

2,4,6 – tribrom anilin

Phản ứng trên dùng nhận biết anilin.

B2. AMINO AXIT (ACID AMIN)

I – KHÁI NIỆM.

- Amino axit là loại hợp chất hữu cơ tạp chức, phân tử chứa đồng thời hai loại nhóm chức amino

( - NH₂) và nhóm cacboxyl ( - COOH).

- Công thức chung của amino axit là (H₂N)_x R (COOH)_y .

Lưu ý : amino axit có thể có tính axit, bazơ hoặc trung tính tùy thuộc vào số nhóm chức

- NH₂ và – COOH.

Trong công thức : (H₂N)_x R (COOH)_y : nhóm – NH₂ mang tính bazơ ; nhóm – COOH mang tính axit.

amino axit có tính trung tính.

amino axit có tính bazơ.

amino axit có tính axit.

II - DANH PHÁP AMINO AXIT.

- Tên thay thế : axit ghép số chỉ nhóm (- NH₂) – amino ghép tên thường của axit cacboxylic.

- Tên bán hệ thống : axit ghép chữ cái Hi Lạp - amino ghép tên thường của axit cacboxylic.

Chữ cái Hi Lạp :

- Tên thường

- Tên kí hiệu

III- CẤU TẠO PHÂN TỬ

Nhóm – NH₂ nhận H⁺ tính bazơ

Nhóm - COOH cho H⁺ tính axit

Lý tính : Do amino axit là những hợp chất ion lưỡng cực nên ở đk thường chúng là chất rắn kết tinh, dễ tan trong nước, nhiệt nóng chảy cao.

Amino axit có vị ngọt.

IV – TÍNH CHẤT HÓA HỌC.

Amino axit có

- Tính chất của mỗi nhóm chức trong phân tử.

- Tính lưỡng tính.

- Phản ứng este hóa của nhóm – COOH.

- Phản ứng trùng ngưng.

1- Tính lưỡng tính : tác dụng với axit HCl, bazơ NaOH…

H₂N - CH₂ – COOH + HCl ClH₃N - CH₂ - COOH

H₂N - CH₂ – COOH + NaOH H₂N - CH₂ - COONa + H₂O

* Sản phẩm mới sinh ra tác dụng được với 2 mol bazơ NaOH hoặc 2 mol axit HCl

ClH₃N - CH₂ - COOH + 2 NaOH H₂N – CH₂ COONa + NaCl + 2 H₂O

H₂N - CH₂ - COONa + 2 HCl ClH₃N – CH₂ – COOH + NaCl

2 – Tính axit –bazơ của amino axit.

Amino axit có thể có tính axit, bazơ hoặc trung tính tùy thuộc vào số nhóm chức (- NH₂) và (– COOH).

a- Glyxin H₂N – CH₂ – COOH không làm quì tím đổi màu do có cân bằng

b- axit glutamic là quì tím hóa đỏ do có cân bằng

c- Lysin làm quì tím hóa xanh do Lysin có cân bằng

3- Phản ứng este hóa của nhóm – COOH.

4- Phản ứng trùng ngưng.

- Trùng ngưng Amino axit polime thuộc loại poliamit

- Nguyên tắc :

* Nhóm – NH₂ bỏ H còn – NH –

* Nhóm – COOH bỏ OH còn – CO –

- Sản phẩm tạo thành có H₂O.

VI - ỨNG DỤNG.

- Amino axit thiên nhiên (hầu hết là -amino axit) là hợp chất cơ sở để tạo ra protein.

- Một số axit amin dùng làm gia vị (bột ngọt) natri glutamat : NaOOC-CHNH₂- [CH₂]₂ – COOH.

; axit glutamic (HOOC-CHNH₂- [CH₂]₂ – COOH) là thuốc hỗ trợ thần kinh.

; methionin là thuốc bổ gan.

- Các axit 6-amino hexanoic (axit - amino caproic : H₂N- [CH₂]₅- COOH);

axit 7- amino heptanoic (axit - amino enantoic : H₂N- [CH₂]₆-COOH)

dùng chế tạo tơ amit như tơ nilon-6 , tơ nilon – 7…vv

B3. PEPTIT – PROTEIN

I - KHÁI NIỆM PEPTIT.

1- Đặc điểm peptit

- Thủy phân hoàn toàn peptit được hh gồm từ 2 đến 50 đơn vị -amino axit.

Peptit là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc -amino axit liên kết với nhau bằng các liên kết peptit.

* Liên kết peptit là liên kết – CO – NH – giữa hai đơn vị -amino axit với nhau.

* Phân tử peptit hợp thành từ các -amino axit bằng liên kết peptit theo trật tự nhất định.

Amino axit đầu N còn nhóm – NH₂ ; amino axit đầu C còn nhóm – COOH.

Ví dụ :

H₂N – CH₂ – CO – NH – CH(CH₃) – COOH

Amino axit đầu N Amino axit đầu C

H₂N – CH(CH₃) – CO – NH – CH₂ - COOH

Amino axit đầu N amino axit đầu C

* Phân tử chứa 2, 3, 4 … gốc -amino axit được gọi là đipeptit ; tripeptit ; tetrapeptit … phân tử chứa trên 10 gốc -amino axit gọi là polipeptit.

Ví dụ

H₂N – CH₂ – CO – NH – CH(CH₃) – COOH : là đipeptit

H₂N – CH(CH₃) – CO – NH – CH₂ – CO – NH – CH(CH₃) – COOH : là tripeptit

H₂N – CH₂ – CO – NH – CH(CH₃) – CO – NH – CH₂ – CO – NH – C(CH₃)₂ – COOH : là tetrapeptit

* Thường biểu diển cấu tạo của peptit bằng tên kí hiệu.

Ví dụ :

Hai dipeptit từ Glyxin và Alani được biểu diển là : Gly – Ala ; Ala – Gly.

2- Tính chất của peptit.

Peptit có

- Phản ứng thủy phân.

- Phản ứng tạo màu biure.

a- Phản ứng thủy phân : xúc tác axit hoặc bazơ.

- Thủy phân hoàn toàn peptit thu được hỗn hợp nhiều -amino axit.

Ví dụ

Thủy phân peptit H₂N – CH₂ – CO – NH – CH(CH₃) – CO – NH – CH₂ – CO – NH – C(CH₃)₂ – COOH thu được các -amino axit sau :

2 H₂N – CH₂ – COOH

1 H₂N – CH(CH₃) – COOH

1 H₂N – C(CH₃)₂ - COOH

b- Phản ứng tạo màu biure.

- Trong môi trường kiềm, peptit tác dụng với Cu(OH)₂ cho hợp chất có màu tím. Đó là màu của phức chất giữa peptit có từ 2 liên kết peptit trở lên với ion Cu²⁺.

Dùng Cu(OH)₂/NaOH để nhận biết peptit có 3 gốc aminoaxit trở lên

II - KHÁI NIỆM PROTEIN.

1 – SƠ LƯỢC VỀ PROTEIN.

- Protein là thành phần chính của cơ thể sống : đông vật và thực vật.

- Protein là thức ăn quan trọng của người và một số động vật dưới dạng thịt, trứng, cá ...

- Protein được tạo ra từ các chuỗi peptit kết hợp lại với nhau.

2 – KHÁI NIỆM.

- Protein là những polipeptit cao phân tử có khối lượng phân tử từ vài chục ngàn đến vài triệu đvc.

3 – PHÂN LOẠI.

- Protein đơn giản :

Là loại protein khi thủy phân cho ra hỗn hợp các -amino axit.

Ví dụ :

* Abumin của lòng trắng trứng.

* Firobin của tơ tằm.

- Protein phức tạp :

Là loại protein hình thành từ protein đơn giản và thêm một thành phần phi protein.

Ví dụ :

Nucleoprotein chứa axit nucleic.

Lipoprotein chứa chất béo.

4 – CẤU TẠO CỦA PROTEIN

- Giống như phân tử peptit, phân tử protein được tạo bởi nhiều gốc -amino axit nối với nhau bằng liên kết peptit.

- Khác với phân tử peptit là :

* Phân tử protein lớn hơn, phức tạp hơn (sô gốc -amino axit lớn hơn 50)

* Các phân tử protein không những có các gốc -amino axit khác nhau , mà còn khác nhau về sô lượng và trật tự sắp xếp của chúng.

5- TÍNH CHẤT

A- TÍNH CHẤT VẬT LÍ.

-Nhiều protein tan được trong nước tạo thành dd keo, và bị đông tụ khi đun nóng.

Ví dụ

Hòa tan lòng trắng trứng vào nước rồi đun nóng thì lòng trắng trứng bị đông tụ.

B- TÍNH CHẤT HÓA HỌC.

* Giống với peptit, protein có

- phản ứng thủy phân tạo ra -amino axit.

- phản ứng tạo màu biure (màu tím) với Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm.

Bảng tóm tắt tính chất :

CÁC DẠNG BÀI TẬP

*****

 Dạng 1:

TOÁN ĐỐT CHÁY AMIN

 PHƯƠNG PHÁP

* PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY AMIN

- Amin no đơn chức:

C_nH_2n+3N + O₂ nCO₂ + H₂O + N₂

- Amin thơm:

C_nH_2n-5N + O₂ nCO₂ + H₂O + N₂

- Amin tổng quát:

C_xH_yN_t + O₂ xCO₂ + H₂O + N₂

* LƯU Ý:

- Khi đốt cháy một amin ta luôn có: n_{O2 phản ứng} = n_CO2 + ½ n_H2O

- Khi đốt cháy một amin ngoài không khí thì: n_{N2 sau pư} = n_{N2 sinh ra từ pư cháy amin} + n_{N2 có sẵn trong không khí}

 BÀI TẬP

 Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn một amin no, đơn chức, bậc 1 mạch hở thu được tỉ lệ mol CO₂ và H₂O là 4:7. Tên amin là?

A. Etyl amin B. Đimetyl amin C. Metyl amin D. Propyl amin

 Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn a mol amin no, đơn chức thu được 13,2g CO₂ và 8,1g H₂O. Giá trị của a là?

A. 0,05 B. 0,1 C. 0,07 D. 0,2

 Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn amin no, đơn chức với tỉ lệ số mol CO₂ và hơi H₂O là T. T nằm trong khoảng nào sau đây?

A. 0,5 ≤ T < 1 B. 0,4 ≤ T ≤ 1 B. 0,4 ≤ T < 1 D. 0,5 ≤ T ≤ 1

 Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn một đồng đẳng X của Anilin thì tỉ lệ n_CO2 : n_H2O = 1,4545. CTPT của X là?

A. C₇H₇NH₂ B. C₈H₉NH₂ C. C₉H₁₁NH₂ D. C₁₀H₁₃NH₂

 Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn m (g) hỗn hợp gồm 3 amin thu được 3,36 (l) CO₂ (đktc); 5,4(g) H₂O và 1,12 (l) N₂ (đktc). Giá trị của m là?

A. 3.6 B. 3,8 C. 4 D. 3,1

 Câu 6 (ĐHKA-2007): Khi đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức X, thu được 8,4 (l) CO₂, 1,4 (l) N₂ (các thể tích đo ở đktc) và 10,125g H₂O. Công thức phân tử của X là?

A. C₃H₇N B. C₂H₇N C. C₃H₉N D. C₄H₉N

 Câu 7 (ĐHKB – 2010): Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một amin no, mạch hở X bằng oxi vừa đủ thu được 0,5 mol hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Cho 4,6g X tác dụng với dung dịch HCl dư, số mol HCl phản ứng là?

A. 0,1 B. 0,4 C. 0,3 D. 0,2

 Câu 8: Đốt cháy amin A với không khí (N₂ và O₂ với tỷ lệ mol 4:1) vừa đủ, sau phản ứng thu được 17,6g CO₂; 12,6g H₂O và 69,44 lít N₂ (đktc). Khối lượng của amin là?

A. 9,2g B. 9g C. 11g D. 9,5g

 Câu 9 (ĐHKA – 2010): Đốt cháy hoàn toàn V lít hơi một amin X bằng một lượng oxi vừa đủ tạo ra 8V lít hỗn hợp gồm khí CO₂ ; N₂ và hơi H₂O (các thể tích đo cùng điều kiện). Amin X tác dụng với axit nitrơ ở nhiệt độ thường giải phóng khí N₂. Chất X là?

A. CH₂=CH-NH-CH₃ B. CH₃-CH₂-NH-CH₃ C. CH₃-CH₂-NH₂ D. CH₂=CH-CH₂-NH₂

 Câu 10 (ĐHKA – 2010): Hỗn hợp X gồm 1 mol aminoaxit no, mạch hở và 1 mol amin no, mạch hở. X có khả năng phản ứng tối đa với 2 mol HCl hoặc 2 mol NaOH. Đốt cháy hoàn toàn X thu được 6 mol CO₂, x mol H₂O và y mol N₂. Các giá trị x và y tương ứng là?

A. 8 và 1,0 B. 8 và 1,5 C. 7 và 1,0 D. 7 và 1,5

 Dạng 2:

AMIN TÁC DỤNG VỚI AXIT, MUỐI

 PHƯƠNG PHÁP

1. PHẢN ỨNG VỚI DUNG DỊCH AXIT

Với amin A, bậc 1, có a nhóm chức:

R(NH₂)_a + aHCl R(NH₃Cl)_a

Số nhóm chức amin: a = và m_muối = m_amin + m_HCl (ĐLBTKL)

2. VỚI DUNG DỊCH MUỐI CỦA KIM LOẠI

Một số muối dễ tạo kết tủa hidroxit với dung dịch amin.

AlCl₃ + 3CH₃NH₂ + 3H₂O Al(OH)₃ + 3CH₃NH₃Cl

* Lưu ý: tương tự NH₃, các amin cũng tạo phức chất tan với Cu(OH)₂, Zn(OH)₂, AgCl...

Ví Dụ: Sục khí CH₃NH₂ tới dư vào dung dịch CuCl₂ thì hiện tượng xảy ra?

2CH₃NH₂ + CuCl₂ + 2H₂O Cu(OH₎₂ + 2CH₃NH₃Cl

Xanh nhạt

Cu(OH)₂ + 4CH₃NH₂ [Cu(CH₃NH₂)₄](OH)₂

Phức tan màu xanh thẫm

 BÀI TẬP

 Câu 1: Cho 9,3g một amin no, đơn chức, bậc 1 tác dụng với dung dịch FeCl₃ dư, thu được 10,7g kết tủa. CTPT của amin là?

A. CH₃NH₂ B. C₂H₅NH₂ C. C₃H₇NH₂ D. C₄H₉NH₂

 Câu 2: Cho 0,4 mol một amin no, đơn chức tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu được 32,6g muối. CPTP của amin là?

A. CH₃NH₂ B. C₂H₅NH₂ C. C₃H₇NH₂ D. C₄H₉NH₂

 Câu 3(ĐHKA – 2009): Cho 10g một amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với HCl dư, thu được 15g muối. Số đồng phân cấu tạo của X là?

A. 8 B. 7 C. 5 D. 4

 Câu 4 (CĐ – 2007): để trung hòa 25g dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 12,4% cần dùng 100ml dung dịch HCl 1M. CTPT của X là?

A. C₃H₅N B. C₂H₇N C. CH₅N D. C₃H₇N

 Câu 5: (ĐHKB – 2008): Muối C₆H₅N₂⁺Cl^- (Phenylđiazoni) được sinh ra khi cho C₆H₅NH₂ tác dụng với NaNO₂ trong HCl ở nhiệt độ thấp (0 – 5^oC). Để điều chế được 14,05g C₆H₅N₂⁺Cl^- ( H = 100%) thì lượng C₆H₅NH₂ và NaNO₂ cần dùng vừa đủ là?

A. 0,1 mol và 0,4 mol B. 0,1 mol và 0,2 mol C. 0,1 mol và 0,1 mol D. 0,1 mol và 0,3 mol

 Câu 6 (CĐ – 2010) : Cho 2,1g hỗn hợp X gồm 2 amin no, đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng phản ứng hết với dung dịch HCl dư, thu được 3,925g hỗn hợp muối. Công thức của 2 amin trong hỗn hợp X là?

A. CH₃NH₂ và C₂H₅NH₂ B. C₂H₅NH₂ và C₃H₇NH₂

C. C₃H₇NH₂ và C₄H₉NH₂ D. CH₃NH₂ và (CH₃)₃N

 Câu 7 (ĐHKB – 2010) : Trung hòa hoàn toàn 8,88g một amin bậc 1, mạch các bon không phân nhánh bằng axit HCl tạo ra 17,64g muối. Amin có công thức là?

A. H₂N(CH₂)₄NH₂ B. CH₃CH₂CH₂NH₂ C. H₂NHCH₂CH₂NH₂ D. H₂NCH₂CH₂CH₂NH₂

 Câu 8: Hỗn hợp X gồm 2 muối AlCl₃ và CuCl₂. Hòa tan hỗn hợp X vào nước thu được 200ml dung dịch A. Sục khí metyl amin tới dư vào dung dịch A thu được 11,7g kết tủa. Mặt khác, cho từ từ dd NaOH tới dư vào dung dịch A thu được 9,8g kết tủa. Nồng độ mol/l của AlCl₃ và CuCl₂ trong dd A lần lượt là?

A. 0,1M và 0,75M B. 0,5M và 0,75M C. 0,75M và 0,5M D. 0,75M và 0,1M

 Câu 9: Cho 20g hỗn hợp 3 amin no đơn chức là đồng đẳng kế tiếp có tỉ lệ mol tương ứng là 1 : 10 : 5, tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl thu được 31,68g hỗn hợp muối. CTPT của amin nhỏ nhất là?

A. CH₃NH₂ B. C₂H₅NH₂ C. C₃H₇NH₂ D.C₄H₉NH₂

 Dạng 3:

GIẢI TOÁN AMINO AXIT

 PHƯƠNG PHÁP

- Công thức chung của amino axit: (H₂N)_a – R – (COOH)_b

- Dựa vào phản ứng trung hoà với dung dịch kiềm để xác định b

PTPU: (H₂N)_a – R – (COOH)_b +bNaOH (H₂N)_a – R – (COONa)_b + bH₂O

= b = số nhóm chức axit –COOH

- Dựa vào phản ứng với dd axit để xác định a

PTPT: (H₂N)_a – R – (COOH)_b + aHCl (ClH₃N)_a – R – (COOH)_b

= a = số nhóm chức bazo –NH₂

 BÀI TẬP

 Câu 1: Cho 0,1 mol -aminoaxit phản ứng vừa đủ với 200ml dung dịch HCl 0,5M thu được dung dịch A. Cho dung dịch NaOH 0,5M vào dung dịch A thì thấy cần vừa hết 600ml. Số nhóm –NH₂ và –COOH của axitamin lần lượt là?

A. 1 và 1 B. 1 và 3 C. 1 và 2 D. 2 và 1

 Câu 2: Cho 0,01 mol amino axit A tác dụng vừa đủ với 80ml dung dịch HCl 0,125M. Cô cạn dung dịch được 1,835g muối. Khối lượng phân tử của A là?

A. 97 B. 120 C. 147 D. 157

 Câu 3 (CĐ – 2008): Trong phân tử amino axit X có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl. Cho 15g X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 19,4g muối khan. Công thức của X là?

A. H₂NC₃H₆COOH B. H₂NCH₂COOH C. H₂NC₂H₄COOH D. H₂NC₄H₈COOH

 Câu 4 (ĐHKB – 2009): Cho 0,02 mol amino axit X tác dụng vừa đủ với 200ml dung dịch HCl 0,1M thu được 3,67g muối khan. Mặt khác, 0,02 mol X tác dụng vừa đủ với 40g dung dịch NaOH 4%. Công thức của X là?

A. (H₂N)₂C₃H₅COOH B. H₂NC₂H₃(COOH)₂ C. H₂NC₃H₆COOH D. H₂NC₃H₅(COOH)₂

 Câu 5: Hợp chất Y là một aminoaxit. Cho 0,02 mol Y tác dụng vừa đủ với 80ml dd HCl 0,25M. Sau đó cô cạn được 3,67g muối. Mặt khác, trung hòa 1,47g Y bằng một lượng vừa đủ dung dịch NaOH,cô cạn dung dịch thu được 1,91g muối. Biết Y có cấu tạo mạch không nhánh. CTCT của Y là ?

A. H₂NCH₂CH₂COOH B. CH₃CH(NH₂)COOH

C. HOOCCH₂CH₂CH(NH₂)COOH D. HOOCCH₂CH(NH₂)COOH

 Câu 6: Cho 0,2 mol amino axit X phản ứng vừa đủ với 100ml dd HCl 2M thu được dung dịch A. Cho dung dịch A phản ứng vừa đủ với dd NaOH, sau phản ứng, cô cạn sản phẩm thu được 33,9g muối. X có tên gọi là?

A. Glyxin B. Alanin C. Valin D. Axit glutamic

 Câu 7 (ĐHKA – 2009): Cho 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch HCl dư thu được m₁ gam muối Y. Cũng 1 mol amino axit X phản ứng với dung dịch NaOH dư, thu được m₂ gam muối Z. Biết m₂ – m₁ = 7,5. Công thức phân tử của x là?

A. C₄H₁₀O₂N₂ B. C₅H₉O₄N C. C₄H₈O₄N₂ D. C₅H₁₁O₂N

 Câu 8 (ĐHKB – 2010): Hỗn hợp X gồm Alanin và axit glutamic. Cho m g X tác dụng hoàn toàn với dd NaOH dư, thu được dd Y chứa ( m + 30,8) g muối. Mặt khác, nếu cho m g X tác dụng hoàn toàn với dung dịch HCl, thu được dd Z chứa ( m + 36,5)g muối. Giá trị của m là?

A. 112,2 B. 165,6 C. 123,8 D. 171,0

 Câu 9 (ĐHKA – 2010): Cho 0,15 mol H₂NC₃H₅(COOH)₂ (axit glutamic) vào 175ml dd HCl 2M thu được dd X. Cho NaOH dư vào dung dịch X. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, số mol NaOH đã phản ứng là?

A. 0,50 B. 0,65 C. 0,70 D. 0,55

 Câu 10: X là một amino axit có công thức tổng quát dạng H₂N – R – COOH. Cho 8,9g X tác dụng với 200ml dung dịch HCl 1M , thu được dung dịch Y. Để phản ứng với hết với các chất trong dd Y cần dùng 300ml dd NaOH 1M. Công thức cấu tạo đúng của X là ?

A. H₂N-CH₂-COOH B. H₂N-CH₂-CH₂-COOH

C. CH₃CH(NH₂)COOH D. CH₃CH₂CH(NH₂)COOH

 Dạng 4:

GIẢI TOÁN MUỐI AMONI, ESTE CỦA AMINO AXIT

 PHƯƠNG PHÁP

- Công thức chung của muối amoni: H₂N – R – COONH₄ hoặc H₂N – R – COOH₃NR’

- Công thức chung este của amino axit: H₂N – R – COOR’

- Muối amoni, este của amino axit là hợp chất lưỡng tính:

H₂N – R – COONH₃R’ + HCl ClH₃N – R – COONH₃R’

H₂N – R – COONH₃R’ + NaOH H₂N – R – COONa + R’NH₂ + H2O

* CHÚ Ý: Thường sử dụng định luật bảo toàn khối lượng để giải các bài toán dạng này.

 BÀI TẬP

 Câu 1 (CĐ-2010): Ứng với CTPT C₂H₇O₂N có bao nhiêu chất vừa phản ứng được với dung dịch NaOH vừa phản ứng được với HCl?

A. 2 B. 3 C. 1 D. 4

 Câu 2 (CĐ-2009): Chất X có CTPT C₃H₇O₂N và làm mất màu dung dịch brom. Tên gọi của X là

A. Axit β-aminopropionic B. Mety aminoaxetat

C. Axit -aminopropionic D. Amoni acrylat

 Câu 3: Cho 2 hợp chất hữu cơ X, Y có cùng công thức phân tử là C₃H₇NO₂. Khi phản ứng với NaOH, X tạo ra H₂NCH₂COONa và hợp chất hữu cơ Z; còn Y tạo ra CH₂=CH COONa và khí T. Các chất Z và T lần lượt là

A. CH₃OH và CH₃NH₂ B. C₂H₅OH và N₂ C. CH₃OH và NH₃ D. CH₃NH₂ và NH₃

 Câu 4 (CĐ-2009): Chất X có CTPT C₄H₉O₂N. Biết:

X + NaOH Y + CH₄O

Y + HCl (dư) Z + NaOH

CTCT của X và Z lần lượt là:

A. H₂NCH₂CH₂COOCH₃ và CH₃CH(NH₃Cl)COOH

B. CH₃CH(NH₂)COOCH₃ và CH₃CH(NH₃Cl)COOH

C. H₂NCH₂COOC₂H₅ và ClH₃NCH₂COOH

D. CH₃CH(NH₂)COOCH₃ và CH₃CH(NH₂)COOH

 Câu 5 (ĐHKA- 2009): Hợp chất X mạch hở có CTPT C₄H₉NO₂. Cho 10,3 g X phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH sinh ra một khí Y và dung dịch Z. Khí Y nặng hơn không khí, làm giấy quỳ tím ẩm chuyển màu xanh. Dung dịch Z có khả năng làm mất màu nước brom. Cô cạn dung dịch Z thu được m gam muối khan. Giá trị của m là:

A. 8,2 B. 10,8 C. 9,4 D. 9,6

 Câu 6 (ĐHKB-2009): Este X (có KLPT=103 đvC) được điều chế từ một ancol đơn chức (có tỷ khối hơi so với oxi >1) và một amino axit. Cho 25,75 g X phản ứng hết với 300ml dung dịch NaOH 1M, thu được dung dịch Y. Cô cạn Y thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là

A. 29,75 B. 27,75 C. 26,25 D. 24,25

 Câu 7 (CĐ-2009): Cho 1,82 gam hợp chất hữu cơ đơn chức, mạch hở X có CTPT C₃H₉O₂N tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, đun nóng thu được khí Y và dung dịch Z. Cô cạn Z thu được 1,64 gam muối khan. CTCT thu gọn của X là

A. CH₃CH₂COONH₄ B. CH₃COONH₃CH₃ c. HCOONH₂(CH₃)₂ D. HCOONH₃CH₂CH₃

 Câu 8 (ĐHKA-2007): Cho hỗn hợp X gồm 2 chất hữu cơ có cùng CTPT C₂H₇NO₂ tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH và đun nóng, thu được dung dịch Y và 4,48l hỗn hợp Z (đkc) gồm 2 khí (đều làm xanh giấy quỳ ẩm). tỷ khối hơi của Z đối với H₂ = 13,75. cô cạn dung dịch Y thu được khối lượng muối khan là

A. 16,5 gam B. 14,3 gam C. 8,9 gam D. 15,7 gam

 Câu 9 (CĐKA,B-2007): Hợp chất X có CTPT trùng với công thức đơn giản nhất, vừa tác dụng được với axit vừa tác dụng được với kiềm trong điều kiện thích hợp. Trong phân tử X, thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố C, H, N lần lượt bằng 40,449%; 7,865% và 15,73% còn lại là oxi. Khi cho 4,45 gam X phản ứng hoàn toàn với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH (đun nóng) thu được 4,85 gam muối khan. CTCT thu gọn của X là:

A. CH₂=CHCOONH₄ B. H₂N-COOCH₂-CH₃ C. H₂N-CH₂-COOCH₃ D. H₂NC₂H₄COOH

 Câu 10 (ĐHKB-2008): Cho chất hữu cơ X có CTPT C₂H₈O₃N₂ tác dụng với dung dịch NaOH, thu được chất hữu cơ đơn chức Y và các chất vô cơ. Khối lượng phân tử (theo đvC) của Y là:

A. 85 B. 68 C. 45 D. 46

 Dạng 5:

BÀI TOÁN PROTEIN – PEPTIT

 PHƯƠNG PHÁP

- Peptit được cấu tạo từ các gốc -aminoaxit

- Từ n phân tử -aminoaxit khác nhau thì có n! đồng phân peptit (số peptit chứa các gốc -aminoaxit khác nhau)

- Từ n phân tử -aminoaxit khác nhau thì có n² số peptit được tạo thành

- Phản ứng thủy phân không hoàn toàn peptit cho sản phẩm có thể là -aminoaxit, hoặc đipeptit, hoặc tripeptit ...

- Phản ứng thủy phân hoàn toàn peptit cho sản phẩm là các gốc -aminoaxit.

 BÀI TẬP

 Câu 1 (ĐHKB-2009): Số đipeptit tối đa có thể tạo ra từ 1 hỗn hợp gồm alanin và glyxin là:

A. 2 B. 3 C. 4 D. 1

 Câu 2 (ĐHKA-2010): Có bao nhiêu tripeptit (mạch hở) khác loại mà khi thủy phân hoàn toàn đều thu được 3 aminoaxit: glyxin, alanin và phenylalanin?

A. 3 B.9 C. 4 D. 6

 Câu 3(ĐHKA-2009): Thuốc thử được dùng để phân biệt gly-ala-gly với gly-ala là:

A. Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm B. Dung dịch NaCl

C. Dung dịch HCl D. Dung dịch NaOH

 Câu 4 (ĐHKB-2008): Đun nóng chất H₂N-CH₂-CONH-CH(CH₃)-CONH-CH₂-COOH trong dung dịch HCl dư, sau khi các phản ứng kết thúc thu được sản phẩm là:

A. H₂N-CH₂-COOH, H₂N-CH₂-CH₂-COOH B. H₃N⁺-CH₂-COOHCl^-, H₃N⁺-CH₂-CH₂-COOHCl^-

C. H₃N⁺-CH₂-COOHCl^-, H₃N⁺-CH(CH₃)-COOHCl^- D. H₂N-CH₂-COOH, H₂N-CH(CH₃)-COOH

 Câu 5 (CĐ-2010): Nếu thủy phân không hoàn toàn pentapeptit gly-ala-gly-ala-gly thì thu được tối đa bao nhiêu đipeptit khác nhau?

A. 3 B. 1 C. 2 D. 4

 Câu 6 (ĐHKB-2010): Thủy phân hoàn toàn 1 mol pentapeptit X, thu được 2 mol glyxin (gly), 1 mol alanin (ala), 1mol valin (val) và 1 mol phenylalanin (phe). Thủy phân không hoàn toàn X thu được đipeptit val-phe và tripeptit gly-ala-val nhưng không thu được đipêptit gly-gly. Chất X có công thức là:

A. gly-phe-gly-ala-val B. gly- ala-val- val-phe C. gly- ala-val-phe-gly D. val-phe-gly-ala-gly

 Câu 7(CĐ-2009): Thủy phân 1250gam protein X thu được 425gam alanin. Nếu phân tử khối của X bằng 100000 đvC thì số mắt xích alanin có trong phân tử X là

A. 453 B. 382 C. 328 D. 479

 Câu 8 (ĐHKB-2010): Đipeptit mạch hở X và tripeptit mạch hở Y đều được tạo nên từ 1 aminoaxit (no, mạch hở, trong phân tử chứa 1 nhóm –NH₂ và 1 nhóm –COOH). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol Y, thu được tổng khối lượng CO₂ và H₂O bằng 54,9 gam. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol X, sản phẩm thu được cho lội từ từ qua nước vôi trong dư, tạo ra m gam kết tủa. Giá trị m là:

A. 120 B. 60 C. 30 D. 45

SAU ĐÂY LÀ SỐ LIỆU QUAN ĐẾN 15 AMINO AXIT THƯỜNG GẶP TRONG CẤU TRÚC CỦA PROTEIN

Đa số các aminoaxit trong thiên nhiên là -aminoaxit.

Ghi nhớ : Tính bazơ của các amin.

R^’_no – NH₂ > R^’_{không no} – NH₂ > R^’_thơm – NH₂

Ví dụ : CH₃ – CH₂ – NH₂ > CH₂ = CH – NH₂ > C₆H₅ – NH₂

R^’_no – NH₂ < (R^’_no)₂NH < (R^’_no)₃N

Ví dụ : C₂H₅NH₂ < (C₂H₅)₂NH < (C₂H₅)₃N

R^’_nhỏ - NH₂ < R^’_lớn – NH₂ Ví dụ : CH₃ – NH₂ < C₃H₇ – NH₂

 PHÂN DẠNG BÀI TẬP PEPTIT

Dạng 1: Xác định loại peptit nếu đề cho khối lượng phân tử M:

(đipeptit, tripetit, tetrapetit, pentapeptit…)

+ Từ phương trình tổng quát:

n.aminoaxit → (peptit) + (n-1)H₂O ( phản ứng trùng ngưng )

+ Áp dụng bảo tào khối lượng phân tử cho phương trình trên ta có:

n.M_a.a = M_p + (n-1)18. Tùy theo đề cho aminoaxit mà ta thay vào phương trình tìm ra n rồi chọn đáp án.

Thí dụ 1: Cho peptit X chỉ do n gốc glyxin tạo nên có khối lượng phân tử là 303 đvC. Peptit X thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit. Giải:

n.Gly → (X) + (n-1)H₂O

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng phân tử ta có:

75.n = 303 + (n-1)18 => n = 5. Vậy (X) là pentapeptit. Chọn đáp án D.

Thí dụ 2: Cho peptit X chỉ do m gốc alanin tạo nên có khối lượng phân tử là 231 đvC. Peptit X thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Giải:

n.Ala → (X) + (m-1)H₂O

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng phân tử ta có:

89.m = 231 + (m-1)18 => m = 3. Vậy X là tripeptit. Chọn đáp án A.

Thí dụ 3: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc glyxin và m gốc alanin có khối lượng phân tử là 274 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit

Giải:

n.Gly + m.Ala → (X) + (n + m-1)H₂O

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng phân tử ta có:

75.n + 89.m = 274 + (n + m-1)18

=> 57.n + 71.m = 256.

Lập bảng biện luận:

n 1 2 3

m 2 .

Chỉ có cặp n=2, m=2 thõa mãn. Vậy X là tetrapeptit. Chọn đáp án C.

Thí dụ 4: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc glyxin và m gốc alanin có khối lượng phân tử là 345 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Giải:

n.Gly + m.Ala → (X) + (n + m-1)H₂O

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng phân tử ta có:

75.n + 89.m = 345 + (n + m-1)18

=> 57.n + 71.m =327.

Lập bảng biện luận:

n 1 2 3

m 3 .

Chỉ có cặp n = 2, m = 3 thõa mãn. Vậy X là pentapeptit. Chọn đáp án C.

Thí dụ 5: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc glyxin và m gốc alanin có khối lượng phân tử là 203 đvC. Trong (X) có ?

A. 2 gốc gly và 1 gốc ala. B. 1 gốc gly và 2 gốc ala.

B. 2 gốc gly và 2 gốc ala. D. 2 gốc gly và 3 gốc ala.

Giải:

n.Gly + m.Ala → (X) + (n + m-1)H₂O

áp dụng định luật bảo toàn khối lượng phân tử ta có:

75.n + 89.m = 203 + (n + m-1)18

=> 57.n + 71.m =185.

Lập bảng biện luận:

n 1 2 3

m 1 .

Chỉ có cặp n = 2, m = 1 thõa mãn. Vậy trong (X) có 2 gốc glyxyl và 1 gốc alanyl. (X) thuộc loại tripeptit. Chọn đáp án A.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc glyxin có khối lượng phân tử là 189 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 2: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc glyxin có khối lượng phân tử là 303 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 3: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin có khối lượng phân tử là 160 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 4: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin có khối lượng phân tử là 302 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 5: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc valin có khối lượng phân tử là 315 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 6: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc valin có khối lượng phân tử là 711 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. heptapeptit.

Câu 7: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin và m gốc glyxin có khối lượng phân tử là 306 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit

Câu 8: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin và m gốc glyxin có khối lượng phân tử là 339 đvC. Peptit (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 9: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin và m gốc glyxin có khối lượng phân tử là 217 đvC. Trong peptit (X) có ?

A. 2 gốc glyxin và 1 gốc alanin. B. 1 gốc glyxin và 2 gốc alanin.

C. 2 gốc glyxin và 2 gốc alanin. D. 1 gốc glyxin và 3 gốc alanin.

Câu 10: Cho một (X) peptit được tạo nên bởi n gốc alanin và m gốc glyxin có khối lượng phân tử là 345 đvC. Trong peptit (X) có ?

A. 2 gốc glyxin và 1 gốc alanin. B. 1 gốc glyxin và 2 gốc alanin.

C. 2 gốc glyxin và 2 gốc alanin. D. 2 gốc glyxin và 3 gốc alanin.

Câu 11: Khối lượng phân tử của glyxylalanylglixin( Gly-Ala-Gly) là ?

A. 203 đvC. B. 211 đvC. C. 239 đvC. D. 185 đvC.

Câu 12: Khối lượng phân tử của glyxylalanylvalin (Gly-Ala-Val) là ?

A. 203 đvC. B. 211 đvC. C. 245 đvC. D. 185 đvC.

Câu 13: Khối lượng phân tử của Gly-Ala-Gly-Ala-Val là ?

A. 445 đvC. B. 373 đvC. C. 391 đvC. D. 427 đvC.

Câu 14: Peptit nào có khối lượng phân tử là 358 đvC ?

A. Gly-Ala-Gly-Ala. B. Gly-Ala-Ala-Val.

C. Val-Ala-Ala-Val. D. Gly-Val-Val-Ala.

Câu 15: Peptit nào có khối lượng phân tử là 217 đvC ?

A. Ala-Gly-Ala. B. Ala-Ala-Val.

C. Val-Ala-Ala-Val. D. Gly-Val-Ala.

-------------------------- HẾT --------------------------

Đáp án: Vấn đề 1

Dạng 2: Xác định loại peptit nếu đề cho khối lượng của aminoaxit, peptit.

Từ phương trình tổng quát: (phản ứng thủy phân)

Peptit (X) + (n-1)H₂O n. Aminoaxit

theo phương trình: n-1(mol)......n (mol)

theo đề ...?...........….?...

Theo đề cho ta tìm được số mol aminoaxit và áp dụng định luật bảo toàn khối lượng tam tính được số mol H₂O. Lí luận vào phương trình ta tìm được số gốc aminoaxit.

Thí dụ 1:

Cho 9,84 gam peptit (X) do n gốc glyxyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 12 gam glyxin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Giải:

Số mol glyxin : ¹²/₇₅ = 0,16 (mol)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ( tìm số mol H₂O)

m_X + mH₂O = m_glixin => nH₂O = (m_glixin - m_X) :18 =

= (12 - 9,48) : 18 = 0,12 mol

phương trình: Peptit (X) + (n-1)H₂O n.glyxin

theo phương trình: n-1 (mol).....n (mol)

theo đề 0,12 mol 0,16 mol

Giải ra n = 4. Vậy có 4 gốc glyxyl trong (X). Hay (X) là tetrapetit. Chọn đáp án C.

Thí dụ 2: Cho 20,79 gam peptit (X) do n gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 24,03gam alanin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Giải:

Số mol alanin: ^24,03/₈₉ = 0,27 (mol)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ( tìm số mol H₂O)

m_X + mH₂O = m_glixin => nH₂O = (m_alanin - m_X) :18 =

= (24,03 – 20,79) :18 = 0,18 mol

phương trình: Peptit (X) + (n-1)H₂O n.glyxin

theo phương trình: n-1 (mol).....n (mol)

theo đề 0,18 mol 0,27 mol

Giải ra n = 3. Vậy có 3 gốc glyxyl trong (X). Hay (X) là tripetit. Chọn đáp án B.

Thí dụ 3: Khi thủy phân hoàn toàn 20,3 gam một oligopeptit (X) thu được 8,9 gam alanin và 15 gam glyxin. (X) là ?

A. tripeptit. B. tetrapeptit. C. pentapeptit. D. đipeptit.

Giải:

Số mol alanin: ^8,9/₈₉ = 0,1 (mol)

Số mol glyxin: ¹⁵/₇₅ = 0,2 (mol)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ( tìm số mol H₂O)

m_X + mH₂O = m_glixin => nH₂O = (m_alanin + m_alanin - m_X) :18 =

= (8,9 + 15 – 20,3) :18 = 0,2 mol

phương trình: Peptit (X) + (n + m -1)H₂O n.glyxin + m.alanin

theo phương trình: n + m -1 (mol)......n (mol) .....m (mol)

theo đề 0,2 mol ... 0,2 (mol) ...0,1 (mol)

Giải ra n = 2, m = 1. Vậy có 2 gốc glyxyl và 1 gốc alanyl trong (X). Hay (X) là tripetit. Chọn đáp án A.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Cho 26,46 gam peptit (X) do n gốc glyxyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 31,5 gam glyxin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 2: Cho 13,2 gam peptit (X) do n gốc glyxyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 15 gam glyxin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 3: Thủy phân 73,8 gam một peptit chỉ thu được 90 gam glyxin( axit aminoaxetic duy nhất ). Peptit ban đầu là ?

A. đipeptit. B. tripeptit. C. tetrapeptit. D. pentapeptit.

Câu 4: Cho 30,3 gam peptit (X) do n gốc glyxyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 37,5 gam glyxin( là aminoaxit duy nhất). Số gốc glyxyl có trong (X) là ?

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.

Câu 5: Cho 12,08 gam peptit (X) do m gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 14,24 gam alanin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapeptit. D. pentapepit.

Câu 6: Cho 13,32 gam peptit (X) do m gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 16,02 gam alanin( là aminoaxit duy nhất). (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. hexapepit.

Câu 7: Cho 9,24 gam peptit (X) do m gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 10,68 gam alanin( là aminoaxit duy nhất). Số gốc alanyl có trong (X) là ?

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.

Câu 8: Cho 5,48 gam peptit (X) do n gốc glyxyl và m gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 3 glyxin và 3,56 gam alanin( không còn aminoaxit nào khác và X thuộc oligopeptit). (X) thuộc loại ?

A. tripetit. B. đipetit. C. tetrapeptit. D. hexapepit.

Câu 9: Cho 14,472 gam peptit (X) do n gốc glyxyl và m gốc alanyl tạo thành, thủy phân hoàn toàn trong môi trường axit loãng thu được 8,1 glyxin và 9,612 gam alanin( không còn aminoaxit nào khác và X thuộc oligopeptit). Trong (X) có … ?

A. 1 gốc gly và 1 gốc ala. B. 2 gốc gly và 2 gốc ala.

C. 3 gốc gly và 3 gốc ala. D. 4 gốc gly và 4 gốc ala.

Câu 10: Thuỷ phân hoàn toàn 500 gam một oligopeptit X (chứa từ 2 đến 10 gốc α-amino axit) thu được 178 gam amino axit Y và 412 gam amino axit Z. Biết phân tử khối của Y là 89 đvC. Khối lượng phân tử của Z là ?

A. 103 đvC. B. 75 đvC. C. 117 đvC. D. 147 đvC.

Câu 11: Khi thủy phân hoàn toàn 65 gam một oligopeptit (X) thu được 22,25 gam alanin và 56,25 gam glyxin. (X) là ?

A. tripeptit. B. tetrapeptit. C. pentapeptit. D. đipeptit.

-------------------------------------------------- HẾT -----------------

Đáp án: Vấn đề 2

Dạng 3: Xác định loại peptit nếu đề cho số mol hoặc khối lượng sản phẩm cháy:

+ Đặt công thức tổng quát: aminoaxit no có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH₂ là:

=> H₂N-C_xH_2x-COOH

+ Vậy peptit tạo bởi aminoaxit no có 1 nhóm –COOH và 1 nhóm –NH₂ là:

=> H[-HN-C_xH_2x-CO-]_nOH: Trong đó x là số Cacbon trong gốc hiđrocacbon của aminoaxit, n là số gốc aminoaxit.

+ Phương trình tổng quát:

H[-HN-C_xH_2x-CO-]_nOH + ......O₂ → _n(x+1)CO₂ + ^(n(2x+1)+1)/₂H₂O + ⁿ/₂N₂

+ Sản phẩm cháy cho qua nước vôi trong dư thì khối lượng bình tăng là khối lượng CO₂ và H₂O.

* Qua giả thiết ta tìm được n rồi kết luận.

Thí dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol một peptit (X) do n gốc glyxyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì thu được 72 gam kết tủa. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Giải:

Ta biết công thức của glyxin là H₂N-CH₂-COOH => Công thức peptit tạo bởi n gốc glyxyl là : H[HN-CH₂-CO]_nOH. Phương trình đốt cháy như sau :

H[HN-CH₂-CO]_nOH + ⁹ⁿ/₄O₂ → _2nCO₂ +⁽³ⁿ⁺²⁾/₂H₂O + ⁿ/₂N₂

Theo phương trình 1 (mol) ...2n (mol)

Theo đề: 0,12 (mol) ...0,72 (mol)

Ta có: n_↓= nCO₂= ^m↓/₁₀₀ = 72/100 = 0,72 (mol).

=> n = 0,72 : (2.0,12) = 3. Có 3 gốc glyxyl trong (X).

Vậy X thuộc loại tripetit. Chọn đáp án B.

* Dĩ nhiên có một số cách khác cũng có thể áp dụng được. Nhưng làm cách nào đi nữa thì đòi hỏi học sinh phải hiểu sâu sắc về bản chất và kĩ năng tính toán thành thạo thì mới giải nhanh được.

Thí dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn 0,06 mol một peptit (X) do n gốc glyxyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì khối lượng bình tăng là 11,88 gam. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Giải:

Ta biết công thức của glyxin là H₂N-CH₂-COOH => Công thức peptit tạo bởi n gốc glyxyl là : H[HN-CH₂-CO]_nOH. Phương trình đốt cháy như sau :

H[HN-CH₂-CO]_nOH + ⁹ⁿ/₄O₂ → _2nCO₂ +⁽³ⁿ⁺²⁾/₂H₂O + ⁿ/₂N₂

Theo phương trình 1 (mol) ...2n (mol) ⁽³ⁿ⁺²⁾/₂ (mol)

Theo đề: 0,06 (mol) ...2n.0,06 (mol) ⁽³ⁿ⁺²⁾/₂ .0,06 (mol)

Theo đề ra ta có: m_{bình tăng} = mCO₂ + mH₂O =14,88 gam

=2n.0,06.44 ⁽³ⁿ⁺²⁾/₂ .0,06.18= 14,88 gam.

Giải ra n= 2. Có 2 gốc glyxyl trong (X). (X) là đipetit. Chọn đáp án A.

Thí dụ 3: Đốt cháy hoàn toàn 0,08 mol một peptit (X) do n gốc alanyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì khối lượng bình tăng là 58,08 gam. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Giải:

Ta biết công thức của alanin là H₂N-C₂H₄-COOH => Công thức peptit tạo bởi n gốc glyxyl là : H[HN-C₂H₄-CO]_nOH. Phương trình đốt cháy như sau :

H[HN-CH₂-CO]_nOH + ¹⁵ⁿ/₄O₂ → _3nCO₂ +⁽⁵ⁿ⁺²⁾/₂H₂O + ⁿ/₂N₂

Theo phương trình 1 (mol) ...3n (mol) ⁽⁵ⁿ⁺²⁾/₂ (mol)

Theo đề: 0,06 (mol) ...3n.0,06 (mol) ⁽⁵ⁿ⁺²⁾/₂ .0,06 (mol)

Theo đề ra ta có: m_{bình tăng} = mCO₂ + mH₂O =58,08 gam

=3n.0,08.44 ⁽⁵ⁿ⁺²⁾/₂ .0,08.18= 58,08 gam.

Giải ra n= 4. Có 4 gốc glyxyl trong (X). (X) là tetrapetit. Chọn đáp án C.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Đốt cháy hoàn toàn 0,04 mol một peptit (X) do n gốc glyxyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì thu được 40 gam kết tủa. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol một peptit (X) do n gốc alanyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì thu được 45 gam kết tủa. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Câu 3: Đốt cháy hoàn toàn 0,06 mol một peptit (X) do n gốc alanyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng Ba(OH)₂ dư thì thu được 70,92 gam kết tủa. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Câu 4: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một peptit (X) do n gốc glyxyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì khối lượng bình tăng là 36,6 gam. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn 0,4 mol một peptit (X) do n gốc glyxyl tạo nên thu được sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong dư thì khối lượng bình tăng là 191,2 gam. (X) thuộc loại ?

A. đipetit. B. tripetit. C. tetrapetit. D. pentapetit.

Câu 6: Đốt cháy hoàn toàn 18,48 gam một đipeptit của glyxin rồi cho sản phẩm qua nước vôi trong dư. Tính khối lượng kết tủa thu được ?

A. 56 gam. B. 48 gam. C. 36 gam. D. 40 gam.

Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 11,2 gam một đipeptit của alanin rồi cho sản phẩm qua nước vôi trong dư. Tính khối lượng bình tăng ?

A. 56 gam. B. 48 gam. C. 26,64 gam. D. 40 gam.

Câu 8: Đipeptit mạch hở X và tripeptit mạch hở Y đều được tạo nên từ một aminoaxit (no, mạch hở, trong phân tử chứa một nhóm -NH2 và một nhóm -COOH). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol Y, thu được tổng khối lượng CO₂ và H₂O bằng 54,9 gam. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol X, sản phẩm thu được cho lội từ từ qua nước vôi trong dư, tạo ra m gam kết tủa. Giá trị của m là ( ĐH khối B-2010)

A. 45. B. 60. C. 120. D. 30.

----------------------- HẾT -----------------------

Đáp án vấn đề 3

Dạng 4 : Tính khối lượng peptit.

--------------------------------------------

Thí dụ 1:Thủy phân hết m gam tripeptit : Gly-Gly-Gly ( mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 13,5 gam Gly;15,84 gam Gly-Gly . Giá trị m là ?

A. 26,24. B. 29,34. C. 22,86. D. 23,94.

Giải:

Tính số mol các peptit sản phẩm :

Gly : 13,5/75 = 0,18 mol.

Gly-Gly: 15,84/132= 0,12 mol

Phương trình thủy phân:

Gly-Gly – Gly → 3Gly

0,06 (mol)<^….. 0,18 (mol)

2Gly-Gly-Gly→ 3Gly-Gly

0,08 (mol) <^….. 0,12 (mol)

Tổng số mol: 0,06+ 0,08= 0,14 (mol)

m = 0,14x(75x3-18x2)= 26,46 gam

* Có thể áp dụng công thức tính nhanh số mol của peptit ban đầu:

n_{peptit ban đầu} = (i.n_{peptit sản phẩm} ) : n = ( 1x0,18+2x0,12) : 3= 0,14 (mol)

m_{peptit ban đầu}= 0,14x(75x3-18x2) = 26,24 gam.

Thí dụ 2: Thủy phân hết m gam tetrapeptit Ala-Ala-Ala-Ala (mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 28,48 gam Ala, 32 gam Ala-Ala và 27,72 gam Ala-Ala-Ala. Giá trị của m là

A. 90,6. B. 111,74. C. 81,54. D. 66,44.

( ĐH khối A-2011)

Giải :

Tính số mol các peptit sản phẩm.

Ala: 24,48/89= 0,32 mol

Ala-Ala: 32/160 = 0,2 mol

Ala-Ala-Ala: 27,72 : 231 = 0,2 mol

Phương trình thủy phân thu gọn:

Ala-Ala-Ala-Ala→ 4. Ala

0,08 mol <^...... 0,32 mol

Ala-Ala-Ala-Ala→ 2 Ala

0,1 mol <^...... 0,2 mol

3Ala-Ala-Ala-Ala→ 4Ala-Ala-Ala

0,09<^...... 0,12 mol

Tổng số mol tetrapeptit Ala-Ala-Ala-Ala 0,08 + 0,1+ 0,09=0,27 mol.

Vậy khối lượng tetra peptit là ? m=0,27x(89x4 - 18x3) = 81,54 gam. Chọn đáp án C.

* Có thể áp dụng công thức tính nhanh số mol của peptit ban đầu:

n_{peptit ban đầu} = (i.n_{peptit sản phẩm} ) : n

Áp dụng cho bài trên là n_tetra= [1x0,32 + 2x0,2 + 3x0,12]: 4 = 0,27 mol

Thí dụ 3: Thủy phân hết m gam tetrapeptit: Gly-Gly-Gly-Gly (mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 30 gam Gly; 21,12 gam Gly-Gly và 15,12 gam Gly-Gly-Gly. Giá trị của m là

A.66,24. B. 59,04. C. 66,06. D. 66,44. Giải :

Tính số mol các peptit sản phẩm.

Gly: 30/75= 0,4 mol

Gly - Gly: 21,12/132 = 0,16 mol

Gly - Gly - Gly: 15,12 : 189 = 0,08 mol

Phương trình thủy phân thu gọn:

Gly-Gly-Gly-Gly → 4. Gly

0,1 mol <^...... 0,4 mol

Gly-Gly-Gly-Gly → 2 Gly

0,08 mol <^...... 0,16 mol

Gly-Gly-Gly-Gly → 4Gly-Gly-Gly

0,06 mol <^...... 0,08 mol

Tổng số mol tetrapeptit Gly-Gly-Gly-Gly: 0,1 + 0,08+ 0,06=0,24 mol.

Vậy khối lượng tetra peptit là ? m=0,24x(75x4 - 18x3) = 59,04 gam. Chọn đáp án B.

* Có thể áp dụng công thức tính nhanh số mol của peptit ban đầu:

n_{peptit ban đầu} = (i.n_{peptit sản phẩm} ) : n

Áp dụng cho bài trên là n_tetra= [1x0,4 + 2x0,16 + 3x0,08]: 4 = 0,24 mol

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Thủy phân hết m gam tripeptit : Gly-Gly-Gly ( mạch hở) thu được hỗn hỡp gồm 20,25 gam Gly; 23,76 gam Gly-Gly. Giá trị m là ?

A. 39,69. B. 26,24. C. 44,01. D. 39,15.

Câu 2: Thủy phân hết m gam tripeptit : Gly-Gly-Gly ( mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 9 gam Gly; 3,96 gam Gly-Gly. Giá trị m là ?

A. 11,88. B. 12,6. C. 12,96. D. 11,34.

Câu 3: Thủy phân hết m gam tripeptit : Ala-Ala-Ala( mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 8,01 gam Ala; 4,8 gam Ala-Ala. Giá trị m là ?

A. 11,88. B. 9,45. C. 12,81. D. 11,34.

Câu 4: Thủy phân hết m gam tetrapeptit Ala-Ala-Ala-Ala (mạch hở) thu được hỗn hợp gồm 0,24 mol Ala, 0,16 mol Ala-Ala và 0,1mol Ala-Ala-Ala. Giá trị của m là

A. 27,784. B. 72,48. C. 81,54. D. 132,88.

--------------------Hết-----------------

Đáp án: Vấn đề 4

Vấn đề 5: Xác định KLPT của Protein (M)

Thông qua giả thiết % ngyên tố vi lượng trong Protein ta tìm được khối lượng phân tử M. Lí luận như sau :

- cứ 100 gam protein thì có %A gam nguyên tố vi lượng

- cứ 1 phân tử có Mp có M_A gam nguyên tố vi lượng

Vậy :

Trong đó : Mp là khối lượng phân tử cần tính của protein

M_A là khối lượngnguyên tử của nguyên tố vi lượng có protein đó.

Như vậy HS cần nhớ công thức này để làm bài tập.

Thí dụ 1: Một protein có chứa 0,312 % kali. Biết 1 phân tử protein này có chứa 1 nguyên tử kali. Xác định khối lượng phân tử của protein ?

A. 14000 đvC. B. 12500. C. 13500 đvC. D. 15400 đvC.

Giải

Áp dụng công thức : = 39x100: 0,312=12500 đvC. Chọn đáp án B.

Thí dụ 2:

Một protein có chứa 0,1 % nitơ. Biết 1 phân tử protein này có chứa 1 nguyên tử nitơ. Xác định khối lượng phân tử của protein ?

A. 14000 đvC. B. 12500. C. 13500 đvC. D. 15400 đvC.

Áp dụng công thức : = 14x100: 0,1=14000 đvC. Chọn đáp án A.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Xác định khối lượng phân tử gần đúng của Protein X có 0,16 % lưu huỳnh, biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử lưu huỳnh.

A. 20000 đvC. B. 26000 đvC. C. 13500 đvC. D. 15400 đvC.

Câu 2: Xác định khối lượng phân tử gần đúng của Protein X có 0,4 % sắt, biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử sắt.

A. 12000 đvC. B. 13000 đvC. C. 12500 đvC. D. 14000 đvC.

Câu 3: Một protein có chứa 0,312% kali. Biết 1 phân tử protein này có chứa 1 nguyên tử kali. Xác định khối lượng phân tử của protein ?

A. 14000 đvC. B. 12500. C. 13500 đvC. D. 15400 đvC.

Câu 4:Protein X có 0,5 % kẽm, biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử kẽm.

A. 20000 đvC. B. 26000 đvC. C. 13000 đvC. D. 14000 đvC.

Câu 5: Xác định khối lượng phân tử gần đúng của Protein X có 0,25 % đồng, biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử đồng

A. 20000 đvC. B. 26000 đvC. C. 25600 đvC. D. 14000 đvC.

Câu 6: Xác định khối lượng phân tử gần đúng của Protein X có 0,2 % Photpho, biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử Photpho.

A. 15500 đvC. B. 26000 đvC. C. 13000 đvC. D. 14000 đvC.

----------- HẾT ----------

Đáp án: vấn đề 5

B111trhthth

Vấn đề 6: Tính số mắt xích (số gốc) amino axit trong protein.

- Cứ thủy phân m_p gam một loại protein thì thu được m_a.a gam aminoaxit.

- Nếu protien có khối lượng phân tử là M_p thì số mắt xích aminoaxit trong protein là ?

Số mắt xích aminoaxit =

Thí dụ 1: Khi thủy phân 500 gam protein (X) thì thu được 170 gam alanin. Nếu khối lượng phân tử của protein là 500000 đvC thì số mắc xích alanin trong (X) là bao nhiêu ?

A. 191. B. 200. C. 250. D. 181.

Giải:

Áp dụng công thức:

Số mắt xích aminoaxit = = (170x500000) : ( 89x500) ≈ 191. Đáp án A.

Thí dụ 2: Khi thủy phân 500 gam protein (X) thì thu được 16,2 gam alanin. Nếu khối lượng phân tử của protein là 500000 đvC thì số mắc xích alanin trong (X) là bao nhiêu ?

A. 191. B. 200. C. 250. D. 180.

Giải :

Áp dụng công thức:

Số mắt xích aminoaxit = = (16,02x500000) : ( 89x500) =180. Đáp án D.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu 1: Khi thủy phân 40 gam protein (X) thì thu được 10,5 gam glyxin. Nếu khối lượng phân tử của protein là 50000 đvC thì số mắc xích alanin trong (X) là bao nhiêu ?

A. 191. B. 200. C. 175. D. 180.

Câu 2: Khi thủy phân 20 gam protein (X) thì thu được 10,68 gam alanin. Nếu khối lượng phân tử của protein là 40000 đvC thì số mắc xích alanin trong (X) là bao nhiêu ?

A. 191. B. 240. C. 250. D. 180.

Câu 3: Protein (X) có 0,5 % kẽm, biết rằng cứ 1 phân tử (X) chỉ chứa 1 nguyên tử kẽm. Khi thủy phân 26 gam protein (X) thì thu được 15 gam glyxin vậy thì số mắc xích glyxin trong 1 phân tử (X) là bao nhiêu ?

A. 200. B. 240. C. 250. D. 180.

Câu 4: Khi thủy phân 50 gam protein (X) thì thu được 26,7 gam alanin. Nếu khối lượng phân tử của protein là 26000 đvC thì số mắc xích alanin trong (X) là bao nhiêu ?

A. 191. B. 200. C. 250. D. 156.

Câu 5: Biết rằng cứ 1 phân tử X chỉ chứa 1 nguyên tử đồng. Protein X có 0,25 % đồng, Khi thủy phân 25,6 gam protein (X) thì thu được 12,828 gam glyxin. Tính số mắt xích trong loại X này ?

A. 200. B. 260. C. 256. D. 171.

------------------------------ HẾT ---------------------------

Đáp án: vấn đề 6

Vấn đề 7: THỦY PHÂN PEPTIT TRONG MÔI TRƯỜNG AXIT.

Giả thiết: Thủy phân hoàn toàn peptit thu được sản phẩm là các aminoaxit( các amino axit chỉ có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl trong phân tử).

Kết luận: Cho sản phẩm này tác dụng với HCl đủ thì thu được bao nhiêu gam muối.

Các phản ứng xảy ra: Peptit + (n - 1)H₂O → hỗn hợp các aminoaxit.

Hỗn hợp aminoaxit + nHCl → hỗn hợp muối.

Cộng vế theo vế: peptit + (n-1) H₂O + nHCl → hỗn hợp muối.

Lúc này áp dụng định luật bảo toàn khối lượng để tính khối lượng muối thu được.

Thí dụ 1: Thủy phân hoàn toàn 27,52 gam hỗn hợp đipeptit thì thu được 31,12 gam hỗn hợp X gồm các aminoaxit (các amino axit chỉ có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl trong phân tử). Nếu cho lượng hỗn hợp X này tác dụng với dung dung dịch HCl dư, cô cạn cẩn thận dung dịch, thì lượng muối khan thu được là ?

A. 45,72 gam. B. 58,64 gam. C. 31,12 gam. D. 42,12 gam.

Giải:

Đipetit + 1H₂O→ 2.aminoaxit (X). (1)

2.aminoaxit + 2HCl→ hỗn hợp muối. (2)

Đipetit + 1H₂O + 2HCl→ hỗn hợp muối. (3)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng cho phản ứng (1):

Số mol H₂O = (m_a.a - m_p) : 18 = ( 31,12 - 27,52) : 18 = 0,2 (mol).

=> số mol của HCl = 0,2x2 = 0,4 (mol).

Vậy áp dụng định luật bảo toàn khối lượng cho phản ứng (3)

m_muối = m_p+ mH2O + mHCl = 27,52 + 0,2x18 + 0,4x36,5 = 45,72 gam.

Vậy áp dụng định luật bảo toàn khối lượng cho phản ứng (2)

Hoặc m_muối = m_a.a + mHCl = 31,12 + 0,4x35,5= 45,72 gam.

Chọn đáp án A.

Thí dụ 2: Thủy phân hoàn toàn 12,18 gam hỗn hợp tripeptit thì thu được 14,34 gam hỗn hợp X gồm các aminoaxit (các amino axit chỉ có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl trong phân tử). Nếu lấy ¹/₂ cho lượng hỗn hợp X này tác dụng với dung dung dịch HCl dư, cô cạn cẩn thận dung dịch, thì lượng muối khan thu được là ?

A. 12,65 gam. B. 10,455 gam. C. 10,48 gam. D. 26,28 gam.

Giải:

tripetit + 2H₂O + 3HCl→ hỗn hợp muối. (1)

Số mol H₂O: (14,34 – 12,18) : 18 = 0,12 (mol).

Số mol HCl: 0,12x3 : 2 = 0,18 (mol)

Nếu lấy ½ hỗn hợp X thì số khối lượng, số mol giảm ½.

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

m_muối = ½ ( 12,18 + 0,12x18 + 0,18x36,5) = 10,455 gam.

Thí dụ 3: Thủy phân hoàn toàn 60 gam hỗn hợp hai đipetit thu được 63,6 gam hỗn hợp X gồm các amino axit (các amino axit chỉ có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl trong phân tử). Nếu cho 1/10 hỗn hợp X tác dụng với dung dịch HCl (dư), cô cạn cẩn thận dung dịch, thì lượng muối khan thu được là :

A. 7,09 gam. B. 16,30 gam C. 8,15 gam D. 7,82 gam.

( ĐH khối A-2011)

Số mol H₂O = (63,6 - 60) : 18 = 0,2 (mol)

Số mol HCl = 2x0,2 = 0,4 (mol)

Vì lấy ¹/₁₀ hỗn hợp X thì khối lượng và số mol giảm ¹/₁₀.

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có.

m_muối = ¹/₁₀ (60+ 0,2x18 + 0,4x36,5) = 7,82 gam.

hoặc m_muối= ¹/₁₀ ( 63,6 + 0,4x36,5) = 7,82 gam. Chọn đáp án D.

Chủ đề:

BIỆN LUẬN TÌM CÔNG THỨC CỦA MUỐI AMONI

--- o0o ---

I. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ THUYẾT CẦN LƯU Ý

1. Khái niệm về muối amoni

- Muối amoni là muối của amoniac hoặc amin với axit vô cơ hoặc axit hữu cơ.

Ví dụ:

+ Muối amoni của axit vô cơ:

CH₃NH₃NO₃ (CH₆O₃N₂), C₆H₅NH₃Cl (C₆H₈ClN), CH₃NH₃HCO₃ (C₂H₇CNO₃), (CH₃NH₃)₂CO₃ (C₃H₁₂CN₂O₃), CH₃NH₃HSO₄ (CH₇SNO₄), (CH₃NH₃)₂SO₄ (C₂H₁₂SN₂O₄), (NH₄)₂CO₃ …..

+ Muối amoni của axit hữu cơ:

HCOONH₃CH₃ (C₂H₇NO₂), CH₃COOH₃NCH₃ (C₃H₉NO₂), CH₃COONH₄ (C₂H₇NO₂), HCOONH₄ (CH₅NO₂), CH₃COOH₃NC₂H₅ (C₄H₁₁NO₂), CH₂=CHCOOH₃NCH₃ (C₄H₉NO₂), H₄NCOO-COONH₄ (C₂H₈N₂O₄), …

2. Tính chất của muối amoni

- Muối amoni tác dụng với dung dịch kiềm giải phóng NH₃ hoặc amin.

- Muối amoni của axit cacbonic tác dụng với HCl giải phóng khí CO₂.

II. PHƯƠNG PHÁP GIẢI

 Bước 1: Nhận định muối amoni

- Khi thấy hợp chất chứa C,H,O,N tác dụng với dung dịch kiềm giải phóng khí đó là dấu hiệu xác định chất cần tìm là muối amoni. Tại sao ư? Tài vì chỉ có amoni phản ứng với dung dịch kiềm tạo ra khí.

 Bước 2: Biện luận tìm công thức muối amoni trong muối amoni

- Nếu số nguyên tử O trong muối là 2 hoặc 4 thì đó thường là muối amoni của axit hữu cơ (RCOO- hoặc

–OOCRCOO-)

- Nếu số nguyên tử O trong muối là 3 thì đó thường là muối axit vô cơ, gốc axit là hoặc hoặc

 Bước 3: Tìm gốc amoni từ đó suy ra công thức cấu tạo của muối.

- Ứng với gốc axit cụ thể, ta dùng bảo toàn nguyên tố để tìm số nguyên tử trong gốc amoni, từ đó suy ra cấu tạo của muối amoni. Nếu không phù hợp thì thử với gốc khác.

 Ví dụ: X có công thức C₃H₁₂O₃N₂. X tác dụng với dung dịch NaOH đun nóng thấy giải phóng khí làm xanh giấy quỳ túm ẩm. Tìm công thức cấu tạo của X.

Hướng dẫn giải

X tác dụng với dung dịch NaOH giải phóng khí, suy ra X là muối amoni. X có 3 nguyên tố O nên gốc axit của X là hoặc hoặc .

 Nếu gốc axit là thì gốc amoni C₃H₁₂N⁺: Không thõa mãn. Vì amin no có ba nguyên tử C và 1 nguyên tử N thì có tối đa 9 nguyên tử H. Suy ra gốc amoni có tối đa 10 nguyên tử H.

 Nếu gốc axit là thì gốc amoni là C₂H₁₁N₂⁺: không thõa mãn. Giả sử gốc amoni có dạng H₂NC₂H₄NH₃⁺ thì số H tối đa là 9.

 Nếu gốc axit là thì tổng số nguyên tử trong hai gốc amoni là C₂H₁₂N₂. Nếu gốc amoni giống nhâu thì cấu tạo là CH₃NH₃⁺. Nếu hai gốc amoni khác nhau thì cấu tạo là (C₂H₅NH₃⁺, NH₄⁺) hoặc ((CH₃)₂NH₂⁺). Đều thõa mãn. Vậy X có 3 công thức cấu tạo thõa mãn là

(CH₃NH₃)₂CO₃ ; C₂H₅NH₃CO₃NH₄; (CH₃)₂NH₂CO₃NH₄.

 SUMMARY

 Nito hóa trị 3 là nito gắn trực tiếp vào C hữu cơ (cần hidro ít hơn)

VD: NH₂ – CH₂ – CO₃ – CH₃ ,…

 Nito hóa trị 5 là nito gắn trực tiếp vào gốc vô cơ (cần hidro nhiều hơn)

VD: CH₃ – NH₃ – CO₃ ; CH₃ – NH₃ – NO₃; ..

TỔNG HỢP HỢP CHẤT CHỨA NITƠ

* CÔNG THỨC CẤU TẠO CÁC MUỐI AMONI CỦA MỘT SỐ CHẤT

 CH₄N₂O

(NH₂)₂CO

 CH₆NCl

CH₃NH₃Cl

 CH₈O₃N₂

(NH₄)₂CO₃

 C₂H₈O₄N₂

H₄NOOC – COONH₄

 C₂H₈N₂O₃

C₂H₅NH₃NO₃

 C₃H₁₀O₃N₂

CH₃

|

CH₃ – N – HNO₃

|

CH₃

 C₂H₇O₂N

HCOOH₃NCH₃

CH₃COONH₄

 C₃H₉O₂N

HCOOH₃NCH₂CH₃

HCOONH – CH₃

|

CH₃

CH₃COOH₃NCH₃

CH₃CH₂COONH₄

 C₄H₁₁O₂N

HCOOH₃N – CH₂ – CH₂ – CH₃

HCOOH₃N – CH – CH₃

|

CH₃

HCOOH₂N – CH₂ – CH₃

|

CH₃

CH₃

|

HCOO – N – CH₃

|

CH₃

CH₃COOH₃N-CH₂-CH₃

CH₃COOH₂N-CH₃

|

CH₃

CH₃CH₂COOH₃NCH₃

 C₄H₉O₂

HCOOH₃N-CH=CH-CH₃

HCOOH₃N – CH₂ – CH = CH₂

HCOOH₃N – C = CH₂

|

CH₃

HCOOH₂N – CH = CH₂

|

CH₃

CH₃COOH₃N-CH=CH₂

CH₂=CH-COOH₃NCH₃

CH₂=CH-CH₂COONH₄

CH₃-CH=CH-COONH₄

 C₃H₇O₂N

CH₂=CH-COONH₄

HCOOH₃N-CH=CH₂

III. BÀI TẬP

Câu 1: Cho 0,1 mol chất X (C₂H₈O₃N₂) tác dụng với dung dịch chứa 0,2 mol NaOH đun nóng thu được chất khí làm xanh giấy quỳ tím ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 5,7 B. 12,5 C. 15 D. 21,8

Câu 2: Cho 0,1 mol chất X có công thức là C₂H₁₂O₄N₂S tác dụng với dung dịch chứa 0,35 mol NaOH đun nóng thu được chất khí làm xanh quỳ tím ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 28,2 B. 26,4 C. 15 D. 20,2

Câu 3: Cho 18,6 gam hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử là C₃H₁₂O₃N₂ phản ứng hoàn toàn với 400ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dụng dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là

A. 19,9 B. 15,9 C. 21,9 D. 26,3

Câu 4 (2015): Hỗn hợp X gòm 2 chất có công thức phân tử là C₃H₁₂N₂O₃ và C₂H₈N₂O₃. Cho 3,4 gam X phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH (đun nóng), thu được dung dịch Y chỉ gồm các chất vô cơ và 0,04 mol hỗn hợp 2 chất hữu cơ đơn chức (đều làm xanh giấy quỳ tím ẩm). Cô cạn Y, thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 3,36 B. 3,12 C. 2,97 D. 2,76

Câu 5 (A-2009): Hợp chất X mạch hở có công thức phân tử là C₄H₉NO₂. Cho 10,3 gam X phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH sinh ra một chất khí Y và dung dịch Z. Khí Y nặng hơn không khí, làm giấy quỳ tìm ẩm chuyên sang màu xanh. Dung dịch Z có khả năng làm mất màu nước brom. Cô cạn dung dịch Z thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 8,2 B. 10,8 C. 9,4 D. 9,6

Câu 6: Cho chất A có công thức phân tử là C₂H₇O₂N. Cho 7,7 gam A tác dụng với 200ml dung dịch NaOH 1M thu được dung dịch X và khí Y, tỉ khối của Y so với hidro nhỏ hơn 10. Cô cạn dung dịch X thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là

A. 12,2 B. 14,6 C. 18,45 D. 10,7

Câu 7: Cho 16,05 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử là C₃H₉O₃N phản ứng hoàn toàn với 400ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam muối khan. Giá trị của m là

A. 19,9 B. 15,9 C. 21,9 D. 26,3

Câu 8 (A-2007): Cho hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C₂H₇NO₂ tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH và đun nóng, thu được dung dịch Y và 4,48 lít hỗn hợp Z (ở đktc) gồm 2 khí (đều làm quỳ tím ẩm hóa xanh). Tỉ khối hơi của Z đối với H₂ bằng 13,75. Cô cạn dung dịch Y thu được khối lượng muối khan là

A. 16,5 gam B. 14,3 gam C. 8,9 gam D. 15,7 gam

Câu 9 (B-2008): Cho 8,9 gam một hỗn hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử là C₃H₇O₂N phản ứng với 100ml dung dịch NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 11,7 gam chất rắn. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. HCOOH₃NCH=CH₂ B. H₂NCH₂CH₂COOH

C. CH₂=CHCOONH₄ D. H₂NCH₂COOCH₃

Câu 10 (CĐ-2007): Hợp chất X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, X vừa tác dụng được với axit vừa tác dụng được với kiềm trong điều kiện thích hợp. Trong phân tử X, thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố C,H,N lần lượt bằng 40,449%; 7,865% và 15,73%; còn lại là oxi. Khi cho 4,45 gam X phản ứng hoàn toàn với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH (đun nóng) thu được 4,85 gam muối khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là

A. H₂NCOO-CH₂CH₃ B. CH₂=CHCOONH₄

C. H₂NC₂H₄COOH D. H₂NCH₂COO-CH₃

BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM

*****

AMIN

I. LÝ THUYẾT: Câu 1. Tính chất nào của anilin chứng tỏ gốc phenyl ảnh hưởng đến nhóm amino?

A. Phản ứng với axit nitrơ tạo ra muối điazoni B. Phản ứng với axit clohiđric tạo ra muối

C. Phản ứng với nước brom dễ dàng D. Không làm xanh giấy quỳ tím

Câu 2. Có thể tách anilin ra khỏi hỗn hợp của nó với phenol bằng:

A. Dung dịch brom, sau đó lọc B. Dung dịch NaOH, sau đó chiết

C. Dung dịch HCl, sau đó chiết D. B hoặc C

Câu 3. Chỉ ra đâu không phải là ứng dụng của anilin:

A. Sản xuất polime B. Sản xuất phẩm nhuộm C. Làm nước hoa D. Sản xuất thuốc chữa bệnh

Câu 4. Anilin thường được điều chế từ:

A. C₆H₅NO₃ B. C₆H₅NO₂ C. C₆H₅NO D. C₆H₅N₂Cl

Câu 5. Dãy nào sắp xếp các chất theo chiều tính bazơ giảm dần?

A. C₂H₅NH₂, CH₃NH₂, NH₃, H₂O B. NH₃, H₂O, CH₃NH₂, C₆H₅NH₂

C. C₆H₅NH₂, NH₃, C₂H₅NH₂, H₂O D. H₂O, NH₃, CH₃NH₂, C₆H₅NH₂

Câu 6. Có thể phân biệt dung dịch amoniac và dung dịch anilin bằng:

A. Giấy quỳ tím B. Dung dịch HCl C. Dung dịch NaOH D. A hoặc B hoặc C

Câu 7. Để phân biệt dung dịch metylamin và dung dịch anilin, có thể dùng:

A. Giấy quỳ tím B. Dung dịch NaOH C. Dung dịch HCl D. A hoặc B hoặc C

Câu 8. Cho amin có cấu tạo: CH₃ − CH (CH₃) ─NH₂ .Tên gọi đúng của amin là trường hợp nào dưới đây?

A. Prop─1─ylamin B. Etylamin C. Prop─ 2─ylamin D. Đimetylamin

Câu 9. Tên gọi chính xác của C₆H₅NH₂ là phương án nào sau đây?

A. Anilin B. Benzil amoni C. Benzyl amoni D. Hexyl amoni

Câu 10. Có bao nhiêu đồng phân amin ứng với công thức phân tử C₃H₉N?

A. 3 đồng phân B. 5 đồng phân C. 4 đồng phân D. 1đồng phân

Câu 11. Công thức nào dưới đây là công thức chung của dãy đồng đẳng của amin thơm (chứa một vòng benzen), đơn chức, bậc nhất?

A. C_nH_2n-3NHC_nH_2n-4 B. C_nH_2n-7NH₂ C. C_nH_2n+1NH₂ D. C₆H₅NHC_nH_2n+1

Câu 12. Amin nào dưới đây có bốn đồng phân cấu tạo?

A. C₂H₇N B. C₃H₉N C. C₄H₁₁­N D. C₅H₁₃N

Câu 13. Trong các chất: C₆H₅NH₂, CH₃CH₂NHCH₃, CH₃CH₂CH₂NH₂, CH₃NH₂ chất có tính bazơ mạnh nhất là:

A. C₆H₅NH₂ B. CH₃CH₂NHCH₃ C. CH₃CH₂CH₂NH₂ D. CH₃NH₂

Câu 15. Giải thích về quan hệ cấu trúc không hợp lý?

A. Do có cặp electron tự do trên nguyên tử N mà amin có tính bazơ

B. Tính bazơ trên amin càng mạnh khi mật độ electron trên nguyên tử N càng lớn

C. Do có nhóm - NH₂ nên anilin dễ tham gia phản ứng thế vào nhân thơm và ưu tiên thế vào vị trí o-, p-

D. Với amin RNH₂, gốc R- hút electron làm tăng độ mạnh của tính bazơ và ngược lại

Câu 16. Dung dịch nào dưới đây không làm đổi màu quỳ tím?

A. NH₃ B. C₆ H ₅ NH₂ C. CH₃NHCH₂CH₃ D. CH₃CH₂NH₂

Câu 17. Dung dịch etylamin không tác dụng với chất nào sau đây?

A. Cu(OH)₂ B. Axit HCl C. Dung dịch FeCl₃ D. Nước brôm

Câu 18. Sở dĩ anilin có tính bazơ yếu hơn NH₃ là do yếu tố nào?

A. Gốc phenyl có ảnh hưởng làm giảm mật độ electron của nguyên tử N

B. Nhóm NH₂ có tác dụng đẩy electron về phía vòng benzen làm giảm mật độ electron của N

C. Phân tử khối của anilin lớn hơn so với NH₃

D. Nhóm - NH₂ có một cặp electron chưa liên kết

Câu 19. Hợp chất nào có tính bazơ yếu nhất?

A. Metylamin B. Đimetylamin C. Anilin D. Amoniac

Câu 20. Tính bazơ của các chất tăng dần theo thứ tự nào dưới đây?

A. (CH₃)₂NH₂; CH₃NH₂; NH₃; C₆H₅NH₂ B. NH_3; C₆H₅NH₂; (CH₃)₂NH; CH₃NH₂

C. NH₃; CH₃NH₂ (CH₃)₂NH; C₆H₅NH₂ D. C₆H₅NH₂; NH₃; CH₃NH₂; (CH₃)₂N

Câu 21. Để phân biệt phenol, anilin, benzen, stiren người ta sử dụng thuốc thử như ở đáp án nào sau đây?

A. Quỳ tím, dung dịch brom B. Dung dịch HCl, quỳ tím

C. Dung dịch brom, quỳ tím D. Dung dịch NaOH, dung dịch brom

Câu 22. Đốt cháy một amin chưa no, đơn chức chứa một liên kết C=C thu được CO₂ và H₂O theo tỉ lệ mol CO₂/H₂O bằng 8/9.Công thức phân tử của amin đó là công thức nào sau đây?

A. C₄H₉N B. C₃H₆N C. C₄H₈N D. C₃H₇N.

Câu 23. Hợp chất hữu cơ được cấu tạo bởi các nguyên tố C, H, N là chất lỏng, không màu, rất độc, ít tan trong nước, dễ tác dụng với axit HCl. HNO₃ và có thể tác dụng với nước brom tạo kết tủa. Hợp chất đó có công thức phân tử như thế nào sau đây?

A. C₆H₇N B. C₆H₁₃N C. C₂H₇N D. C₄H₁₂N₂

Câu 24. Công thức phân tử C₃H₉N ứng với bao nhiêu đồng phân bậc 1?

A. 4 B. 5 C. 3 D. 2

Câu 25. Các hiện tượng nào sau đây được mô tả không chính xác?

A. Nhỏ vài giọt dung dịch Brôm vào ống nghiệm đựng dung dịch anilin thấy có kết tủa màu trắng

B. Phản ứng giữa khí metylamin và khí hidro clorua làm xuất hiện khói trắng

C. Thêm vài giọt dung dịch phenolptalein vào dung dịch đimetylamin thấy xuất hiện màu xanh

D. Nhúng quỳ tím vào dung dịch etylamin thấy quỳ tím chuyển thành màu xanh

Câu 26. Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Amin có từ 2 nguyên tử cacbon trong phân tử bắt đầu xuất hiện đồng phân

B. Bậc của amin là bậc của nguyên tử cacbon liên kết với nhóm amin

C. Tùy thuộc vào gốc H-C, có thể phân biệt amin thành amin no, chưa no và thơm

D. Amin được cấu tạo bằng cách thay thế H của amoniac bằng 1 hay nhiều gốc H-C

Câu 27. Amin nào dưới đây là amin bậc 2?

A. CH₃-N(CH₃)-CH₂-CH₃ B. CH₃-NH-CH₃ C. CH₃­-CH₂NH₂ D. CH₃-CHNH₂-CH₃

Câu 28. Tên gọi các amin nào sau đây là không đúng?

A. CH₃-NH-CH₃ đimetylamin B. CH₃CH(CH₃)-NH₂ isopropylamin

C. CH₃-CH₂-CH₂NH₂ n-propylamin D. C₆H₅NH₂ alanin

Câu 30. Phát biểu nào sau đây về tính chất vật lí của amin là không đúng?

A. Các amin khí có mùi tương tự amoniac, độc.

B. Anilin là chất lỏng, khó tan trong nước, màu đen.

C. Metyl-, etyl-, đimetyl-, trimetylamin là những chất khí, dễ tan trong nước.

D. Độ tan của amin giảm dần khi số nguyên tử cacbon trong phân tử tăng.

Câu 31. Hãy chỉ ra điều sai trong các điều sau?

A. Amin là hợp chất hữu cơ có tính chất lưỡng tính B. Các amin đều có tính bazơ

C. Amin tác dụng với axit cho ra muối D. Tính bazơ của anilin yếu hơn NH₃

Câu 32. Dung dịch etylamin tác dụng với dung dịch nước của chất nào sau đây?

A. NaCl B. FeCl₃ và H₂SO₄ C. NH₃ D. NaOH

Câu 33. Hợp chất nào dưới đây có tính bazơ mạnh nhất?

A. Amoniac B. Metylamin C. Anilin D. Đimetylamin

Câu 34. Nhận xét nào dưới đây không đúng?

A. Phenol là axit còn anilin là bazơ

B. Phenol và anilin đều khó tham gia phản ứng cộng và đều tạo hợp chất vòng no khi cộng với hiđro

C. Dung dịch phenol làm quỳ tím hóa đỏ còn dung dịch anilin làm quỳ tím hóa xanh

D. Phenol và anilin đều dễ tham gia phản ứng thế và đều tạo kết tủa trắng với dd brom

Câu 35. Chất nào dưới đây có tính bazơ mạnh nhất?

A. NH₃ B. CH₃CONH₂ C. CH₃CH₂CH₂OH D. CH₃CH₂NH₂

Câu 36. Sắp xếp các chất sau đây theo tính bazơ giảm dần?

(1) C₆H₅NH₂ (2) C₂H₅NH₂ (3) (C₆H₅)₂NH (4) (C₂H₅)₂NH (5) NaOH (6) NH₃

A. 6 > 4 > 3 > 5 > 1 > 2 B. 5 > 4 > 2 > 1 > 3 > 6 C. 1 > 3 > 5 > 4 > 2 > 6 D. 5 > 4 > 2 > 6 > 1 > 3

Câu 37. Để tinh chế anilin từ hỗn hợp phenol, anilin, benzen, cách thực hiện nào dưới đây là hợp lý?

A. Hòa tan trong dung dịch NaOH dư, chiết phần tan và thổi khí CO₂ vào đó đến khi thu được anilin tinh khiết.

B. Dùng dung dịch NaOH để tách phenol, sau đó dùng brom để tách anilin ra khỏi benzen

C. Hòa tan trong dung dịch brom dư, lọc kết tủa, đehalogel hóa thu được anilin

D. Hòa tan trong HCl dư, chiết lấy phần tan.Thêm NaOH vào và chiết lấy anilin tinh khiết

Câu 38. Phản ứng nào dưới đây không thể hiện tính bazơ của amin?

A. C₆H₅NH₂ + HCl C₆H₅NH₃Cl

B. CH₃NH₂ + HNO₂ CH₃OH + N₂ + H₂O

C. Fe³⁺ + 3CH₃NH₂ + 3H₂O Fe(OH)₃ + 3CH₃NH₃⁺

D. CH₃NH₂ + H₂O CH₃NH₃⁺ + OH^-

Câu 39. Dung dịch nào dưới đây không làm quỳ tím đổi màu?

A. CH₃NHCH₂CH₃ B. NH₃ C. C₆H₅NH₂ D. CH₃CH₂NH₂

Câu 40. Phương trình hóa học nào sau đây không đúng?

A. C₆H₅NH₂ + 2Br₂ 3,5-Br₂-C₆H₃NH₂ + 2HBr

B. 2CH₃NH₂ + H₂SO₄ (CH₃NH₃)₂SO₄

C. C₆H₅NO₂ + 3Fe +7HCl C₆H₅NH₃Cl + 3FeCl₂ + 2H₂O

D. FeCl₃ + 3CH₃NH₂ + 3H₂O Fe(OH)₃ + 3CH₃NH₃Cl

Câu 41. Phương trình hóa học nào sau đây không đúng?

A. 2CH₃NH₂ + H₂SO₄ (CH₃NH₃)₂SO₄

B. C₆H₅NH₂ + 3Br₂ 2,4,6-Br₃C₆H₂NH₃Br + 2HBr

C. C₆H₅NO₂ + 3Fe +6HCl C₆H₅NH₂ + 3FeCl₂ + 2H₂O

D. CH₃NH₂ + O₂ CO₂ + N₂ + H₂O

Câu 42. Dung dịch etylamin không tác dụng với chất nào sau đây?

A. Dung dịch CuCl₂ B. Cu(OH)₂ C. Dung dịch HNO₃ D. Axit HCl

Câu 43. Dung dịch etylamin tác dụng được với chất nào sau đây?

A. Giấy pH B. dd NaCl C. Cu(OH)₂ D. dd AgNO₃

Câu 44. Phát biểu nào sai?

A. Anilin là bazơ yếu hơn NH₃ vì ảnh hưởng hút electron của nhân lên nhóm NH₂- bằng hiệu ứng liên hợp

B. Anilin ít tan trong nước vì gốc C₆H₅- kị nước

C. Nhờ tính bazơ, anilin tác dụng với dd Brom

D. Anilin không làm đổi màu giấy quỳ tím

Câu 45. Dùng nước brom không phân biệt được 2 chất trong các cặp nào sau đây?

A. Anilin và phenol B. Anilin và xiclohexylamin C. dd anilin và dd NH₃ D. Anilin và benzen.

Câu 47. Không thể dùng thuốc thử trong dãy nào sau đây để phân biệt chất lỏng: phenol, anilin, benzen?

A. Dd Brom B. Dd HCl và dd brom C. Dd HCl và dd NaOH D. Dd NaOH và dd brom

Câu 48. Anilin () và phenol () đều có phản ứng với:

A. Nước B. Dung dịch NaOH C. Dung dịch NaCl D. Dung dịch HCl

Câu 49. Chất phản ứng với dung dịch FeCl₃ cho kết tủa là:

A. CH₃OH B. CH₃COOCH₃ C. CH₃NH₂ D. CH₃COOH

Câu 50. Cho amin CH₃-NH-CH₂CH₃, tên gốc chức của amin này là:

A. N-metyl etanamin B. Propan- 2-amino C. Etyl metylamin D. Metyl etylamin

Câu 51. Công thức cấu tạo nào sau đây phù hợp với tên etyl metylamin:

A. CH₃-NH₂ B. C₆H₅-NH₂ C. CH₃-NH-CH₃ D. CH₃-NH-C₂H₅

Câu 52. Số đồng phân amin C₄H₁₁N là:

A. 9 B. 6 C. 8 D. 7

Câu 53. Số đồng phân bậc 1 của amin C₄H₁₁N là:

A. 3 B. 4 C. 5 D. 6

Câu 54. Có bao nhiêu amin chứa vòng benzen có công thức phân tử C₇H₉N:

A. 4 B. 5 C. 6 D. 3

Câu 55. Sắp xếp các chất sau theo chiều tăng tính bazơ:

(1) amoniac (2) metylamin (3) đimetylamin (4) anilin

A. (1) < (2) < (3) < (4) B. (4) < (2) < (3) < (1) C. (4) < (1) < (2) < (3) D. (2) < (1) < (3) < (4)

Câu 56. Trong các chất dưới đây chất nào có lực bazơ yếu nhất?

A. C₆H₅-NH₂ B. (C₆H₅)₂NH C. CH₃-CH₂-NH₂ D. NH₃

Câu 57. Sắp xếp các chất sau theo chiều giảm tính bazơ:

(1) metylamin (2) đietylamin (3) anilin (4) etylamin

A. (3) > ( 1) > (4) > (2) B. (1) > ( 2) > (3) > (4) C. ( 2) > (4) > (1) > (3) D. (2) > (3) > (1)> (4)

Câu 58. Cho các amin sau: (1) CH₃-NH₂; ( 2 ) CH₃-NH-CH₃ ; (3) CH₃-NH-C₂H₅; (4) C₆H₅-NH₂. Chất nào có tính bazơ mạnh nhất?

A. 4 B. 3 C. 1 D. 2

Câu 59. Chất nào sau đây là amin thơm:

A. C₆H₅-NH₂ B. C₂H₅-NH-CH₃ C. C₆H₅-CH₂-NH₂ D. CH₃-NH₂

Câu 60. Trong các chất dưới đây, chất nào là amin bậc hai?

A. B. C. D.

Câu 61. Trong các chất dưới đây chất nào có bậc amin cao nhất:

A. C₆H₅-NH₂ B. CH₃CH₂-NH-CH₃ C. CH₃C(CH₃)₂NH₂ D. CH₃-N(C₂H₅)₂

Câu 62. Cho các amin và ancol sau: (1) CH₃-OH; (2) CH₃-CH(OH)CH₃; (3) CH₃ -NH-C₂H₅; ( 4) C₆H₅-NH₂. Hợp chất bậc II là:

A. (2) và (3) B. (1) và (3) C. (2) và (4) D. (1) và (4)

Câu 63. CH₃NH₂ trong nước không phản ứng với chất nào sau đây?

A. Quỳ tím B. HCl C. NaOH D. H₂SO₄

Câu 64. Chỉ ra đâu là amin bậc I ?

A. CH₃CH₂CH₂CH₂NH₂ B. C. D. Cả A, B, C

Câu 65. Phenylamin là amin:

A. Bậc II B. Bậc IV C. Bậc III D. Bậc I

Câu 66. Cho dung dịch của các chất : CH₃NH₂, (CH_3­)₂NH, (CH₃)₃N, C₆H₅NH₂. Có bao nhiêu dung dịch làm xanh giấy quỳ tím?

A. 3 B. 2 C. 4 D. 1

Câu 67. Tính bazơ của amin nào yếu hơn amoniac?

A. Metylamin B. Trimetylamin. C. Đimetylamin D. Phenylamin

Câu 68. Có bao nhiêu amin có cùng công thức phân tử C₃H₉N?

A. 1 B. 4 C. 3 D. 2

Câu 69. Có bao nhiêu amin bậc III có cùng công thức phân tử C₄H₁₁N?

A. 3 B. 4 C. 2 D. 1

Câu 70. Dãy nào sắp xếp các chất theo chiều tính bazơ giảm dần?

A. CH₃NH₂, (CH₃)₂NH, NH₃, C₆H₅NH₂ B. C₆H₅NH₂, NH₃, CH₃NH₂, (CH₃)₂NH

C. (CH₃)₂NH, CH₃NH₂, NH₃, C₆H₅NH₂ D. NH₃, CH₃NH₂, C₆H₅NH₂, (CH₃)₂NH

Câu 71. Anilin ít tan trong:

A. Ete B. Benzen C. Rượu D. Nước

Câu 72. Hiện tượng quan sát thấy khi nhỏ một giọt anilin vào ống nghiệm chứa nước:

A. Anilin chìm xuống đáy ống nghiệm. B. Anilin nổi lên trên mặt nước

C. Anilin tan trong nước tạo ra dung dịch. D. Anilin lơ lửng trong nước

Câu 73. Để lâu anilin trong không khí xảy ra hiện tượng:

A. Chảy rữa B. Chuyển màu C. Bốc khói D. Phát quang

Câu 74. Chất nào sau đây rất độc và có mùi khó chịu?

A. Anilin B. Benzen C. Naphtalen. D. Phenol

Câu 75. Để lâu trong không khí, anilin bị chuyển dần sang màu:

A. Nâu đen B. Hồng C. Cam. D. Vàng

Câu 76. Khi nhỏ axit clohiđric đặc vào anilin, ta được muối:

A. Anilin clorua. B. Phenylamoni clorua C. Amin clorua D. Phenylamin clorua

Câu 77. Để lâu anilin trong không khí, nó dần dần ngả sang màu nâu đen, do anilin:

A. Tác dụng với khí cacbonic

B. Tác dụng với oxi không khí

C. Tác dụng với oxi không khí và hơi nước

D. Tác dụng với H₂S trong không khí, sinh ra muối sunfua có màu đen

Câu 78. Trong phân tử phenylamoni clorua, nguyên tử nitơ đã tạo ra bao nhiêu liên kết cộng hoá trị?

A. 2 B. 4 C. 3 D. 5

Câu 79. Dùng chất nào không phân biệt được dung dịch phenol và dung dịch anilin?

A. Dung dịch brom B. Dung dịch NaOH

C. Dung dịch HCl D. Cả A, B, C đều được

II. BÀI TẬP:

Câu 80. Đốt cháy hoàn toàn một amin X đơn chức thu được 8,4 lít CO₂, 1,4 lít N₂ (điều kiện chuẩn) và 10,125 g H₂O. CTPT của X là:

A. C₄H₈N B. C₃H₉N C. C₃H₇N D. C₄H₉N

Câu 81. Khi đốt cháy hoàn toàn 1 amin đơn chức X, thu được 16,8 lít khí CO₂, 2,8 lít khí N₂ (các thể tích khí đo ở đ ktc) và 20,25g H₂O. Công thức phân tử của X là:

A. C₃H₉N B. C₄H₉N C. C₃H₇N D. C₂H₇N

Câu 82. Để trung hòa 4,5 g một amin đơn chức cần 100ml dd HCl 1M. Công thức phân tử của amin là:

A. CH₅N B. C₃H₇N C. C₃H₉N D. C₂H₇N

Câu 83. Cho 1,55 g amin đơn chức phản ứng với HCl dư thu được 3,375 g muối. Công thức phân tử của amin:

A. C₃H₉N B. C₂H₇N C. C₃H₇N D. CH₅N

Câu 84. Trung hòa hoàn toàn 0,15 mol một amin 2 chức bằng dung dịch HCl 1M. Tính thể tích HCl đã dùng:

A. 200ml B. 400ml C. 300ml D. 500ml

Câu 85. Cho amin A có CTPT C₄H₁₁N phản ứng hoàn toàn với dung dịch HCl 0,5M thì cần vừa đủ 200ml.Tính khối lượng muối thu được sau phản ứng:

A. 10,95 g B. 7,3 g C. 3,65 g D. 19,25 g

Câu 86. Cho 15 gam hỗn hợp 3 amin đơn chức bậc một tác dụng vừa đủ với dd HCl 1.2 M thì thu được 18,504 gam muối. Tính thể tích HCl đã dung

A. 0,8 lít B. 0,04 lít C. 0,4 lít D. 0,08 lít

Câu 87. Đốt cháy một amin no, đơn chức X thu được CO₂ và H₂O có tỉ lệ số mol . Tên gọi của X là:

A. Kết quả khác B. Trietylamin C. Etylmetylamin D. Etylamin

Câu 88. Cho 8,9 gam một hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C₃H₇O₂N phản ứng với 100 ml NaOH 1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 11,7 gam chất rắn. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. CH₂=CHCOONH₄ B. HCOOH₃NCH=CH₂ C. H₂NCH₂CH₂COOH D. H₂NCH₂COOCH₃

Câu 89. Khi đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức X, thu được 8,4 lit khí CO₂, 1,4 lít khí N₂ (Các thể tích khí đo ở đktc) 10,125gam nước. Công thức phân tử của X là:

A. C₃H₇N B. C₃H₉N C. C₄H₉N D. C₂H₇N

Câu 90. Người ta điều chế anilin bằng cách nitro hóa 500g benzen rồi khử hợp chất nitro sinh ra. Biết hiệu suất 2 giai đoạn trên lần lượt bằng 78% và 80%. Khối lượng anilin thu được là:

A. 372 gam B. Kết quả khác C. 596,15 gam D. 476,92 gam

Câu 91. Cho 20g hỗn hợp 3 amin đơn chức, đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl 1M, rồi cô cạn dung dịch thì thu được 31,68g hỗn hợp muối. Thể tích dung dịch HCl đó dung là bao nhiêu mililit?

A. 50ml B. 200ml C. 100ml D. 320ml

Câu 92. Cho 9,3g một ankylamin tác dụng với dung dịch FeCl₃ dư thu được 10,7g kết tủa. Ankyl amin đó có công thức thế nào?

A. C₂H₅NH₂ B. C₃H₇NH₂ C. CH₃NH₂ D. C₄H₉NH₂

Câu 93. Người ta điều chế anilin bằng cách cho nitro hoá 500g benzen rồi khử hợp chất nitro sinh ra. Khối lượng anilin thu được bằng bao nhiêu? (biết hiệu suất mỗi giai đoạn là 78%).

A. 362,7g B. 463,4g C. 358,7g D. 346,7g

Câu 94. Cho hỗn hợp A chứa NH_3, C₆H_5­NH₂ và C₆H₅OH. Hỗn hợp A được trung hoà bởi 0,02 mol NaOH hoặc 0,01 mol HCl. A cũng phản ứng vừa đủ với 0,075 mol Br₂ tạo kết tủa. lượng các chất NH_3, C₆H_5­NH₂ và C₆H₅OH lần lượt bằng bao nhiêu?

A. 0,01 mol; 0,005mol và 0,02 mol. B. 0.01 mol; 0,005 mol và 0,02 mol.

C. 0,005 mol; 0,005 mol và 0,02 mol D. 0,005 mol; 0,02 molvà 0,005 mol

Câu 95. Công thức của amin chứa 15,05% khối lượng nitơ là công thức nào sau?

A. C₂H₅NH₂ B. C₆H₅NH₂ C. (CH₃)₂NH D. (CH₃)₃N

Câu 96. Cho một lượng anilin dư phản ứng hoàn toàn với dd chứa 0,05 mol H₂SO₄ loãng. Khối lượng muối thu được?

A. 7,1 g B. 28,4 g C. 19,1 g D. 14,2 g

Câu 97. Đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức, bậc một thu được CO₂ và nước theo tỷ lệ mol 6:7. Amin đó có tên gọi là gọi?

A. Phenylamin B. Propenylamin C. Propylamin D. Isopropylamin

Câu 98. Cho 20 gam hỗn hợp 3 amin no, mạch hở, đơn chức, đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng vừa đủ với dd HCl 1M, cô cạn dd thu được 31,68 gam hỗn hợp muối. Biết khối lượng phân tử các amin đều nhỏ hơn 80. CTPT của các amin?

A. C₂H₅NH₂, C₃H₇NH₂ và C₄­H₉NH₂­ B.C₂H₃NH₂, C₃H₅NH₂ và C₄­H₇NH₂­

C. CH₃NH₂, C₂H₅NH₂ và C₃­H₇NH₂­ D. C₃H₇NH₂, C₄H₉NH₂ và C₅­H₁₁NH₂­

Câu 99. Đốt cháy hoàn toàn 6,2 gam một amin no, mạch hở, đơn chức phải dùng hết 10,08 lít khí O₂ ở đktc. CTPT của amin?

A. C₃H₇NH₂ B. CH₃NH₂ C. C₄H₉NH₂ D. C₂H₅NH₂

Câu 100. Trung hòa 3,1 gam một amin đơn chức X cần vừa đủ 100ml dd HCl 1M. Công thức phân tử X là?

A. C₂H₅N B. CH₅N C. C₃H₇N D. C₃H₉N

Câu 101. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm 2 amin no đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng, thu được CO₂ và hơi nước tỷ lệ thể tích CO₂ : H₂O = 8 : 17. CTPT của 2 amin?

A. C₄H₉NH₂ và C₅H₁₁NH₂ B. CH₃NH₂ và C₂H₅NH₂

C. C₂H₅NH₂ và C₃H₇NH₂ D. C₃H₇NH₂ và C₄H₉NH₂

Câu 102. Cho 1,52 gam hỗn hợp 2 amin no đơn chức (trộn với số mol bằng nhau) tác dụng vừa đủ với 200ml dd HCl, thu được 2,98 gam muối. Kết luận nào sau đây không chính xác?

A. Số mol của mỗi chất 0,02 mol B. Tên gọi của 2 amin metylamin và etylamin

C. Nồng độ mol/l dd HCl 0,2M D. Công thức của 2 amin CH₅N và C₂H₇N

Câu 103. Cho 4,5 gam etylamin () tác dung vừa đủ với axit HCl. Khối lượng muối thu được là:

A. 8,15 gam B. 0,85 gam C. 7,65 gam D. 8,10 gam

Câu 104. Để trung hòa 0,1 mol một amin A cần 0,3 mol HCl. Số nhóm chức -NH₂ có trong amin A là:

A. 0,3 B. 0,1 C. 3 D. 1

ĐỀ ÔN TẬP CHƯƠNG AMIN TRONG CHUYÊN ĐỀ

(Thời gian: 75 phút)

Câu 1: Số đồng phân amin có công thức phân tử C₂H₇N là

A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.

Câu 2: Số đồng phân amin có công thức phân tử C₃H₉N là

A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.

Câu 3: Số đồng phân amin có công thức phân tử C₄H₁₁N là

A. 5. B. 7. C. 6. D. 8.

Câu 4: Số đồng phân amin bậc một ứng với công thức phân tử C₃H₉N là

A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.

Câu 5: Số đồng phân amin bậc một ứng với công thức phân tử C₄H₁₁N là

A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.

Câu 6: Có bao nhiêu amin chứa vòng benzen có cùng công thức phân tử C₇H₉N ?

A. 3 amin. B. 5 amin. C. 6 amin. D. 7 amin.

Câu 7: Anilin có công thức là

A. CH₃COOH. B. C₆H₅OH. C. C₆H₅NH₂. D. CH₃OH.

Câu 8: Trong các chất sau, chất nào là amin bậc 2?

A. H₂N-[CH₂]₆–NH₂ B. CH₃–CH(CH₃)–NH₂ C. CH₃–NH–CH₃ D. C₆H₅NH₂

Câu 9: Có bao nhiêu amin bậc hai có cùng công thức phân tử C₅H₁₃N ?

A. 4 amin. B. 5 amin. C. 6 amin. D. 7 amin.

Câu 10: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào phù hợp với chất CH₃–CH(CH₃)–NH₂?

A. Metyletylamin. B. Etylmetylamin. C. Isopropanamin. D. Isopropylamin.

Câu 11: Trong các tên gọi dưới đây, chất nào có lực bazơ mạnh nhất ?

A. NH₃ B. C₆H₅CH₂NH₂ C. C₆H₅NH₂ D. (CH₃)₂NH

Câu 12: Trong các tên gọi dưới đây, chất nào có lực bazơ yếu nhất ?

A. C₆H₅NH₂ B. C₆H₅CH₂NH₂ C. (C₆H₅)₂NH D. NH₃

Câu 13: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào phù hợp với chất C₆H₅-CH₂-NH₂?

A. Phenylamin. B. Benzylamin. C. Anilin. D. Phenylmetylamin.

Câu 14: Trong các chất dưới đây, chất nào có tính bazơ mạnh nhất ?

A. C₆H₅NH₂. B. (C₆H₅)₂NH C. p-CH₃-C₆H₄-NH₂. D. C₆H₅-CH₂-NH₂

Câu 15: Chất không có khả năng làm xanh nước quỳ tím là

A. Anilin B. Natri hiđroxit. C. Natri axetat. D. Amoniac.

Câu 16: Chất không phản ứng với dung dịch NaOH là

A. C₆H₅NH₃Cl. B. C₆H₅CH₂OH. C. p-CH₃C₆H₄OH. D. C₆H₅OH.

Câu 17: Để tách riêng từng chất từ hỗn hợp benzen, anilin, phenol ta chỉ cần dùng các hoá chất (dụng cụ,điều kiện thí nghiệm đầy đủ) là

A. dung dịch NaOH, dung dịch HCl, khí CO₂. B. dung dịch Br₂, dung dịch HCl, khí CO₂.

C. dung dịch Br₂, dung dịch NaOH, khí CO₂. D. dung dịch NaOH, dung dịch NaCl, khí CO₂.

Câu 18: Dãy gồm các chất đều làm giấy quỳ tím ẩm chuyển sang màu xanh là:

A. anilin, metyl amin, amoniac. B. amoni clorua, metyl amin, natri hiđroxit.

C. anilin, amoniac, natri hiđroxit. D. metyl amin, amoniac, natri axetat.

Câu 19: Kết tủa xuất hiện khi nhỏ dung dịch brom vào

A. ancol etyliC. B. benzen. C. anilin. D. axit axetic.

Câu 20: Chất làm giấy quỳ tím ẩm chuyển thành màu xanh là

A. C₂H₅OH. B. CH₃NH₂. C. C₆H₅NH₂. D. NaCl.

Câu 21: Anilin (C₆H₅NH₂) phản ứng với dung dịch

A. NaOH. B. HCl. C. Na₂CO₃. D. NaCl.

Câu 22: Có 3 chất lỏng benzen, anilin, stiren, đựng riêng biệt trong 3 lọ mất nhãn. Thuốc thử để phân biệt 3 chất lỏng trên là

A. dung dịch phenolphtalein. B. nước brom. C. dung dịch NaOH. D. giấy quì tím.

Câu 23: Anilin (C₆H₅NH₂) và phenol (C₆H₅OH) đều có phản ứng với

A. dung dịch NaCl. B. dung dịch HCl. C. nước Br₂. D. dung dịch NaOH.

Câu 24: Dung dịch metylamin trong nước làm

A. quì tím không đổi màu. B. quì tím hóa xanh.

C. phenolphtalein hoá xanh. D. phenolphtalein không đổi màu.

Câu 25: Chất có tính bazơ là

A. CH₃NH₂. B. CH₃COOH. C. CH₃CHO. D. C₆H₅OH.

Câu 26: Cho 500 gam benzen phản ứng với HNO₃ (đặc) có mặt H₂SO₄ đặc, sản phẩm thu được đem khử thành anilin. Nếu hiệu suất chung của quá trình là 78% thì khối lượng anilin thu được là

A. 456 gam. B. 564 gam. C. 465 gam. D. 546 gam.

Câu 27: Cho 9,3 gam anilin (C₆H₅NH₂) tác dụng vừa đủ với axit HCl. Khối lượng muối thu được là

A. 11,95 gam. B. 12,95 gam. C. 12,59 gam. D. 11,85 gam.

Câu 28: Cho 5,9 gam etylamin (C₃H₇NH₂) tác dụng vừa đủ với axit HCl. Khối lượng muối (C₃H₇NH₃Cl) thu được là (Cho H = 1, C = 12, N = 14)

A. 8,15 gam. B. 9,65 gam. C. 8,10 gam. D. 9,55 gam.

Câu 29: Cho 4,5 gam etylamin (C₂H₅NH₂) tác dụng vừa đủ với axit HCl. Khối lượng muối thu được là

A. 7,65 gam. B. 8,15 gam. C. 8,10 gam. D. 0,85 gam.

Câu 30: Cho anilin tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl thu được 38,85 gam muối. Khối lượng anilin đã phản ứng là

A. 18,6g B. 9,3g C. 37,2g D. 27,9g.

Câu 31: Trung hòa 11,8 gam một amin đơn chức cần 200 ml dung dịch HCl 1M. CTPT của X là:

A. C₂H₅N B. CH₅N C. C₃H₉N D. C₃H₇N

Câu 32: Cho lượng dư anilin phản ứng hoàn toàn với dung dịch chứa 0,05 mol H₂SO₄ loãng. Khối lượng muối thu được bằng bao nhiêu gam?

A. 7,1g. B. 14,2g. C. 19,1g. D. 28,4g.

Câu 33: Để trung hòa 20 gam dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 22,5% cần dùng 100ml dung dịch HCl 1M. Công thức phân tử của X là (Cho H = 1; C = 12; N = 14)

A. C₂H₇N B. CH₅N C. C₃H₅N D. C₃H₇N

Câu 34: Cho 10 gam amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với HCl (dư), thu được 15 gam muối. Số đồng phân cấu tạo của X là

A. 8. B. 7. C. 5. D. 4.

Câu 35: Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol metylamin (CH₃NH₂), sinh ra V lít khí N₂ (ở đktc). Giá trị của V là

A. 4,48. B. 1,12. C. 2,24. D. 3,36.

Câu 36: Đốt cháy hoàn toàn m gam metylamin (CH₃NH₂), sinh ra 2,24 lít khí N₂ (ở đktc). Giá trị của m là

A. 3,1 gam. B. 6,2 gam. C. 5,4 gam. D. 2,6 gam.

Câu 37: Thể tích nước brom 3% (d = 1,3g/ml) cần dùng để điều chế 4,4 gam kết tủa 2,4,6 - tribrom anilin là

A. 164,1ml. B. 49,23ml. C 146,1ml. D. 16,41ml.

Câu 38: Đốt cháy hoàn toàn amin no đơn chức X, thu được 16,8 lít CO₂ ; 2,8 lít N₂ (đktc) và 20,25 g H₂O. Công thức phân tử của X là

A. C₄H₉N. B. C₃H₇N. C. C₂H₇N. D. C₃H₉N.

Câu 39: Một amin đơn chức có chứa 31,111%N về khối lượng. Công thức phân tử và số đồng phân của amin tương ứng là

A. CH₅N; 1 đồng phân. B. C₂H₇N; 2 đồng phân. C. C₃H₉N; 4 đồng phân.D. C₄H₁₁N; 8 đồng phân.

Câu 40: Cho 11,25 gam C₂H₅NH₂ tác dụng với 200 ml dung dịch HCl x(M). Sau khi phản ứng xong thu được dung dịch có chứa 22,2 gam chất tan. Giá trị của x là

A. 1,3M B. 1,25M C. 1,36M D. 1,5M

Câu 41: Đốt cháy hoàn toàn một amin no, đơn chức, mạch hở thu được tỉ lệ khối lượng của CO₂ so với nước là 44 : 27. Công thức phân tử của amin đó là

A. C₃H₇N B. C₃H₉N C. C₄H₉N D. C₄H₁₁N

Câu 42: Cho m gam Anilin tác dụng hết với dung dịch Br₂ thu được 9,9 gam kết tủa. Giá trị m đã dùng là

A. 0,93 gam B. 2,79 gam C. 1,86 gam D. 3,72 gam

Câu 43: Ba chất lỏng: C₂H₅OH, CH₃COOH, CH₃NH₂ đựng trong ba lọ riêng biệt. Thuốc thử dùng để phân biệt ba chất trên là

A. quỳ tím. B. kim loại Na. C. dung dịch Br₂. D. dung dịch NaOH.

Câu 44. Dãy gồm các chất được xếp theo chiều tính bazơ giảm dần từ trái sang phải là

A. CH₃NH₂, NH₃, C₆H₅NH₂. B. CH₃NH₂, C₆H₅NH₂, NH₃.

C. C₆H₅NH₂, NH₃, CH₃NH₂. D. NH₃, CH₃NH₂, C₆H₅NH₂.

Câu 45: Cho dãy các chất: phenol, anilin, phenylamoni clorua, natri phenolat, etanol. Số chất trong dãy phản ứng được với NaOH (trong dung dịch) là

A. 3. B. 2. C. 1. D. 4.

AMINOAXIT – PEPTIT – PROTEIN

I. LÝ THUYẾT:

Câu 1. Hiện tượng xảy ra khi cho axit nitric đậm đặc vào dung dịch lòng trắng trứng và đun nóng:

A. Xuất hiện màu vàng B. Xuất hiện màu xanh C. Xuất hiện màu trắng D. Xuất hiện màu tím

Câu 2. Hiện tượng xảy ra khi cho đồng (II) hiđroxit vào dung dịch lòng trắng trứng:

A. Xuất hiện màu vàng B. Xuất hiện màu tím đặc trưng

C. Xuất hiện màu đỏ D. Xuất hiện màu nâu

Câu 3. Tên gọi của hợp chất C₆H₅-CH₂-CH(NH₂)-COOH như thế nào?

A. Axitaminophenyl propionic B. Phenylalanin

C. Axit 2-amino-3-phenyl propanoic D. Axit -amino-3-phenyl propionic

Câu 4. Cho quỳ tím vào 2 dung dịch sau: (X) H₂N-CH₂-COOH; (Y) HOOC-CH(NH₂)-CH₂-COOH. Hiện tượng xảy ra?

A. X, Y làm quỳ hóa đỏ B. X không làm quỳ đổi màu, Y làm quỳ hóa đỏ

C. X làm quỳ chuyển xanh, Y hóa đỏ D. X và Y không đổi màu quỳ tím

Câu 5. Phản ứng giữa alanin với axit HCl tạo ra chất nào sau đây?

A. HOOC-CH(CH₃)NH₃Cl B. H₃C-CH(NH₂)-COCl

C. H₂N-CH(CH₃)-COCl D. HOOC-CH(CH₂Cl)NH₂

Câu 6. Có bao nhiêu đồng phân amino axit có công thức phân tử là C₄H₉O₂N?

A. 4 B. 3 C. 6 D. 5

Câu 7. Aminoaxit có thể phản ứng với chất nào dưới đây:

A. Axit (H⁺) và axit nitrơ B. Kim loại, oxit bazơ, bazơ và muối

C. Dung dịch Brom D. Ancol

Câu 8. Trong các chất sau: Cu, HCl, C₂H₅OH, HNO₂, KOH, Na₂SO₃, CH₃OH/ khí HCl. Axit amino axetic tác dụng được với chất nào?

A. Cu, C₂H₅OH, HNO₂, KOH, Na₂SO₃, CH₃OH/ khí HCl.

B. Cu, HCl, HNO₂, KOH, Na₂SO₃, CH₃OH/ khí HCl.

C. HCl, HNO₂, KOH, Na₂SO₃, CH₃OH/ khí HCl.

D. Cu, HCl, C₂H₅OH, HNO₂, KOH, Na₂SO₃, CH₃OH/ khí HCl.

Câu 9. ─Aminoaxit là aminoaxit mà nhóm amino gắn ở vị trí cacbon thứ mấy?

A. 3 B. 2 C. 4 D. 1

Câu 10. Ứng dụng nào của aminoaxit dưới đây được phát biểu không đúng?

A. Các aminoaxit (nhóm amin ở vị trí số 6, 7….) là nguyên liệu sản xuất tơ nilon

B. Axit glutamic làm thuốc bổ thần kinh, methipnin là thuốc bổ gan

C. Aminoaxit thiên nhiên là cơ sở kiến tạo protein cho cơ thể sống

D. Muối đinatri glutamat làm gia vị cho thức ăn (bột ngọt)

Câu 11. Phát biểu nào dưới đây về aminoaxit là không đúng?

A. Thông thường dạng ion lưỡng cực là dạng tồn tại chính của aminoaxit trong dung dịch

B. Aminoaxit ngoài dạng phân tử (H_­2NRCOOH) còn có dạng ion lưỡng cực (H_­3N⁺RCOO^-)

C. Aminoaxit là HCHC tạp chức, phân tử chứa đồng thời nhóm amino và nhóm cacboxyl

D. Hợp chất H_­2NCOOH là aminoaxit đơn giản nhất

Câu 12. Tên gọi của aminoaxit nào dưới đây là đúng?

A. CH₃-CH(NH₂)-COOH (anilin) B. CH₃-CH(CH₃)-CH(NH₂)-COOH (valin)

C. H₂N-CH₂-COOH (glixerin) D. HOOC-(CH₂)₂-CH(NH₂)-COOH (axit glutaric)

Câu 13. C₃H₇O₂N có mấy đồng phân aminoaxit (Với nhóm amin bậc nhất)?

A. 2 B. 5 C. 3 D. 4

Câu 14. Khẳng định nào sau đây không đúng về tính chất vật lí của aminoaxit?

A. Tất cả đều có nhiệt độ nóng chảy cao B. Tất cả đều tan tốt trong nước

C. Tất cả đều chất rắn D. Tất cả đều là tinh thể, màu trắng

Câu 15. Aminoaxetic không thể phản ứng với:

A. Cu(OH)₂ B. Axit nitric C. Ba(OH)₂ D. Ancol

Câu 16. Cho các dãy chuyển hóa:

Glixin B X ; Glixin A Y

X và Y lần lượt là chất nào?

A. ClH₃NCH₂COONa và H₂NCH₂COONa B. Đều là ClH₃NCH₂COONa

C. ClH₃NCH₂COOH và ClH₃NCH₂COONa D. ClH₃NCH₂COOH và H₂NCH₂COONa

Câu 17. Cho glixin (X) phản ứng với các chất dưới đây, trường hợp nào phương trình hóa học được viết không chính xác?

A. X + NaOH H₂NCH₂COONa + H₂O B. X + CH₃OH + HCl ClH₃NCH₂COOCH₃ + H₂O

C. X + CH₃OH NH₂CH₂COOCH₃ + H₂O D. X + HCl ClH₃NCH₂COOH

Câu 18. Cho các chất sau:

(X₁) C­₆H_­5NH₂; (X₂) CH₃NH₂; ( X₃) H₂NCH₂COOH; (X₄) HOOCCH₂CH₂CH(NH₂)COOH

(X₅) H₂NCH₂CH₂CH₂CH₂CH(NH₂)COOH. Dung dịch nào làm quỳ tím hóa xanh?

A. X₁, X₅, X₄ B. X₂, X₃,X₄ C. X₂, X­₅ D. X₁, X₂, X₅

Câu 19. Dung dịch nào dưới đây làm quỳ tím hóa đỏ? (1) NH₂CH₂COOH;(2) Cl^-NH₃⁺-CH₂COOH; (3) H₃N⁺CH₂COO^{- ;} (4) H₂N(CH₂)₂CH(NH₂)COOH; (5) HOOCCH₂CH₂CH(NH₂)COOH

A. (2) B. (1), (4) C. (3) D. (2), (5)

Câu 20. A là HCHC có công thức phân tử C₅H₁₁O₂N. Đun A với dd NaOH thu được một hỗn hợp chất có CTPT C₂H₄O₂NNa và chất hữu cơ B. Cho hơi của B qua CuO/t⁰ thu được chất C bền trong dd hỗn hợp của AgNO₃ và NH₃. CTCT của A là:

A. H₂NCH₂COOCH(CH₃)₂ B. H₂NCH₂CH₂COOC₂H₅

C. CH₃(CH₂)₄NO₂ D. H₂NCH₂COOCH₂CH₂CH₃

Câu 21. Tên gọi nào sau đây là của peptit H₂NCH₂CONHCH(CH₃)CONHCH₂COOH?

A. Gly-ala-gly B. Ala-gly-ala C. Gly-gly-ala D. Ala-gly-gly

Câu 22. Trong bốn ống nghiệm mất nhãn chứa riêng biệt từng dd: glyxin, lòng trắng trứng, tinh bột, xà phòng. Thuốc thử để phân biệt ra mỗi dung dịch là?

A. HCl, dd iốt, Cu(OH)₂ B. Quỳ tím, dd iốt, Cu(OH)₂

C. Quỳ tím, NaOH, Cu(OH)₂ D. HCl, dd iốt, NaOH

Câu 23. Câu nào sau đây không đúng?

A. Phân tử các protein gồm các mạch dài polipeptit tạo nên

B. Protein rất ít tan trong nước và dễ tan khi đun nóng

C. Khi nhỏ axit HNO₃ đặc vào lòng trắng trứng thấy xuất hiện màu vàng

D. Khi cho Cu(OH)₂ và lòng trắng trứng thấy xuất hiện màu tím xanh

Câu 24. Trong các chất sau Cu, HCl, C₂H₅OH, KOH, Na₂­SO₃, CH₃OH/ khí HCl. Axit aminoaxetic tác dụng được với những chất nào?

A. C₂H₅OH, KOH, Na₂­SO₃, CH₃OH/ khí HCl B. Tất cả các chất

C. HCl, KOH, CH₃OH/ khí HCl D. Cu, HCl, KOH, Na₂­SO₃, CH₃OH/ khí HCl

Câu 25. Hợp chất C₃H₇O₂N tác dụng được với NaOH, H₂SO₄ và làm mất màu dung dịch brom. Công thức cấu tạo của hợp chất?

A. CH₃CH(NH₂)COOH B. H₂NCH₂CH₂COOH C. CH₂=CHCOONH₄ D. CH₂=CH-CH₂COONH₄

Câu 26. Aminoaxit là hợp chất hữu cơ trong phân tử chứa:

A. Một nhóm amino và một nhúm cacboxyl B. Chứa nhóm amino

C. Một hoặc nhiều nhóm amino và một hoặc nhiều nhóm cacboxyl D. Chứa nhóm cacboxyl

Câu 27. α- aminoaxit là aminoaxit mà nhóm amino gắn ở cacbon ở vị trí thứ mấy?

A. 3 B. 1 C. 2 D. 4

Câu 28. Cho các chất H₂N-CH₂-COOH (X); H₃C-NH-CH₂-CH₃ (Y); CH₃-CH₂-COOH (Z);

C₆H₅-CH(NH_­2­)COOH (T); HOOC-CH₂-CH(NH₂)-COOH (G); H₂N-CH₂-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH (P). Aminoaxit là chất:

A. X, Y, Z, T B. X, Y, G, P C. X, Z, T, P D. X, T, G, P

Câu 29. C₄H₉O₂N có mấy đồng phân aminoaxit (Với nhóm amin bậc nhất)?

A. 3 B. 2 C. 4 D. 5

Câu 30. Cho quỳ tím vào mỗi dung dịch dưới đây, dung dịch làm quỳ tím hóa xanh là?

A. H₂NCH(NH₂)COOH B. H₂NCH₂COOH

C. CH₃COOH D. HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH

Câu 31. Công thức tổng quát của các amino axit là:

A. (NH₂)_x(COOH)_y B. RNH₂COOH C. R(NH₂)_x(COOH)_y D. H₂N-C_xH_y-COOH

Câu 32. Có các phát biểu sau về protein, Phát biểu nào đúng?

1. Protein là hợp chất cao phân tử thiên nhiên có cấu trúc phức tạp

2. Protein chỉ có trong cơ thể người và động vật

3. Cơ thể người và đồng vật không thể tổng hợp được protein từ những chất vô cơ mà chỉ tổng hợp được từ các aminoaxit

4. Protein bền đối với nhiệt, đối với axit và với kiềm

A. 2, 3 B. 1, 2 C. 3, 4 D. 1, 3

Câu 33. Axit α-aminopropionic tác dụng được với tất cả các chất trong dãy:

A. HCl, NaOH, C₂H₅OH có mặt HCl, K₂SO₄, H₂NCH₂COOH

B. HCl, NaOH, CH₃OH có mặt HCl, H₂NCH₂COOH, Cu

C. HCl, NaOH, CH₃OH có mặt HCl, H₂NCH₂COOH

D. HCl, NaOH, CH₃OH có mặt HCl, H₂NCH₂COOH, NaCl

Câu 34. Cho các phản ứng :

Hai phản ứng trên chứng tỏ axit aminoaxetic

A. Có tính chất lưỡng tính B. Có tính oxi hóa và khử

C. Chỉ có tính bazơ D. Chỉ có tính axit

Câu 35. Đun nóng chất H₂N-CH₂-CO-NH-CH(CH₃)-CONH-CH₂-COOH trong dung dịch HCl (dư), sau khi các phản ứng kết thúc thu được sản phẩm là:

A. H₃N⁺-CH₂-COOHCl^-, H₃N⁺-CH(CH₃)-COOHCl^-

B. H₂N-CH₂-COOH, H₂N-CH₂-CH₂-COOH

C. Cl^-H₃N⁺-CH₂-COOH, H₃N⁺Cl^--CH₂-CH₂-COOH

D. H₂N-CH₂-COOH, H₂N-CH(CH₃) -COOH

Câu 36. Amino axit A có CTPT là: C₃H₇NO₂. Số đồng phân của A là:

A. 2 B. 3 C. 4 D. 1

Câu 37. Công thức cấu tạo của alanin là:

A. H₂N – CH₂ – COOH. B. H₂N – CH(CH₃) – COOH

C. CH₂OH – CHOH – CH₂OH D. CH₃ – CH(NH₂) – COOH

Câu 38. Dung dịch chất nào dưới đây làm đổi màu quỳ tím thành xanh:

A. B. C₆H₅NH₂ C. D. CH₃CH₂CH₂NH₂

Câu 39. Có 3 chất hữu cơ: H₂NCH₂COOH, CH₃CH₂COOH và CH₃[CH₂]₃NH₂. Để nhận ra dung dịch của các hợp chất trên, chỉ cần dung thuốc thử nào sau đây?

A. CH₃OH/ HCl B. Quỳ tím C. NaOH D. HCl

Câu 40. Thuốc thử nào sau đây dùng nhận biết các chất: lòng trắng trứng, glucozơ, glixerol:

A. Cu(OH)₂/OH B. dung dịch I₂ C. dung dịch Br₂ D. AgNO₃, NH₃

Câu 41. Để phân biệt ba ddịch H₂NCH₂COOH, CH₃COOH và C₂H₅NH₂, chỉ cần dùng một thuốc thử là:

A. Dung dịch NaOH B. Natri kim loại C. Quỳ tím. D. Dung dịch HCl

Câu 42. Dung dịch nào sao đây làm quỳ tím hóa xanh:

A. HOOC-(CH₂)₂-CH(NH₂)-COOH B. (CH₃)₂CH – CH(NH₂) – COOH

C. NH₂-(CH₂)₂-CH(NH₂)-COOH D. H₂N-CH₂-COOH

Câu 43. Phát biểu không đúng là :

A. Hợp chất H₂N-CH₂-COOH₃N-CH₃ là este của glyxin

B. Trong dung dịch, H₂N-CH₂-COOH còn tồn tại ở dạng ion lưỡng cực H₃N⁺-CH₂-COO^-

C. Aminoaxit là những chất rắn, kết tinh, tan tốt trong nước và có vị ngọt

D. Aminoaxit là những hợp chất hữu cơ tạp chức, phân tử chứa đồng thời nhóm amino và nhóm cacboxyl

Câu 44. Có các dung dịch riêng biệt sau: Phenylamoni clorua, H₂N-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH, ClH₃N-CH₂-COOH, HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH, H₂N-CH₂-COONa. Số lượng các dd có pH < 7 là:

A. 2 B. 3 C. 5 D. 4

Câu 45. Khi đun nóng hỗn hợp glixin và alanin sẽ thu được tối đa bao nhiêu loại phân tử tri peptit chứa đồng thời cả 2 loại amino axit trong phân tử?

A. 4 B. 6 C. 5 D. 8

Câu 46. Hãy chọn công thức sai trong số các công thức cho dưới đây của aminoaxit:

A. C₄H₉O₂N B. C₄H₈O₂N C. C₃H₇O₂N D. C₅H₁₂O₂N₂

Câu 47. Ở điều kiện thường, các amino axit :

A. Đều là chất khí. B. Đều là chất lỏng. C. Đều là chất rắn.

D. Có thể là rắn, lỏng hay khí tùy thuộc vào từng amino axit cụ thể.

Câu 48. Chỉ ra nội dung sai:

A. Amino axit có vị hơi ngọt B. Amino axit có tính chất lưỡng tính

C. Amino axit là những chất rắn, kết tinh

D. Amino axit ít tan trong nước, tan tốt trong các dung môi hữu cơ

Câu 49. Nhóm gọi là:

A. Nhóm peptit B. Nhóm amit C. Nhóm amino axit D. Nhóm cacbonyl

Câu 50. Các amino axit:

A. Dễ bay hơi B. Khó bay hơi C. Không bị bay hơi

D. Khó hay dễ bay hơi tùy thuộc vào khối lượng phân tử của amino axit

Câu 51. Cho polipeptit:

Đây là sản phẩm của phản ứng trùng ngưng chất nào?

A. Glicocol B. Axit aminocaproic C. Alanin D. Glixin

Câu 52. Mô tả hiện tượng nào dưới đây là không chính xác?

A. Đun nóng dd lòng trắng trứng thấy hiện tượng đông tụ lại, tách ra khỏi dung dịch

B. Đốt cháy một mẫu lòng trắng trứng thấy xuất hiện mùi khét như mùi tóc cháy

C. Nhỏ vài giọt axit nitric đặc vào dd lòng trắng trứng thấy kết tủa màu vàng.

D. Trộn lẫn lòng trắng trứng, dd NaOH và một ít CuSO₄ thấy xuất hiện màu đỏ đặc trưng

Câu 53. Phát biểu nào sau đây không đúng:

A. Các peptit có từ 10 đến 50 đơn vị aminoaxit cấu thành được gọi là polipeptit

B. Trong mỗi phân tử peptit, các aminoaxit được sắp xếp theo một thứ tự xác định

C. Phân tử có 2 nhóm -CO-NH- được gọi là đi peptit, 3 nhóm -CO-NH- được gọi là tri peptit

D. Những hợp chất hình thành bằng cách ngưng tụ 2 hay nhiều α-aminoaxit được gọi là peptit

Câu 54. Trong hemoglobin của máu có nguyên tố:

A. Sắt. B. Đồng C. Kẽm D. Chì

Câu 55. Thủy phân đến cùng protein đến cùng ta thu được các chất nào?

A. Các chuỗi polipeptit B. aminoaxit C. Các aminoaxit D. Hỗn hợp các aminoaxit

Câu 56. Khi thuỷ phân protein đến cùng thu được:

A. Glucozơ B. Amino axit C. Chuỗi polipeptit D. Amin

Câu 57. Phát biểu nào sau đây là không đúng về enzim?

A. Hầu hết các enzim có bản chất protein

B. Tốc độ phản ứng nhờ xúc tác enzim thường nhanh hơn đến 10⁹- 10¹¹ lần

C. Mỗi enzim xúc tác cho rất nhiều chuyển hóa khác nhau

D. Enzim có khả năng làm xúc tác cho quá trình hóa học

Câu 58. Sự kết tủa protein bằng nhiệt được gọi là:

A. Sự đông rắn B. Sự đông đặc C. Sự đông kết D. Sự đông tụ

Câu 59. Dung dịch lòng trắng trứng gọi là dung dịch:

A. Anbumin B. Insulin C. Cazein D. Hemoglobin

Câu 60. Hiện tượng riêu cua nổi lên khi nấu canh cua là do:

A. Sự đông kết B. Sự đông tụ C. Sự đông rắn D. Sự đông đặc

Câu 61. Phát biểu nào dưới đây về protein là không đúng?

A. Protein là những polipeptit cao phân tử (phân tử khối từ vài chục ngàn đến vài triệu đv.C)

B. Protein có vai trò là nền tảng về cấu trúc và chức năng của mọi sự sống

C. Protein đơn giản là những protein được tạo thành chỉ từ các gốc α và β-aminoaxit

D. Protein phức tạp là những protein được tạo thành từ protein đơn giản và lipit, gluxit, axitnucleic,...

Câu 62. Một chất khi thủy phân trong mội trường axit, đun nóng không tạo ra glucozơ. Chất đó là:

A. Xenlulozơ B. Protit. C. Tinh bột D. Saccarozơ

Câu 63. Saccarozơ và glucozơ đều có

A. Phản ứng với Cu(OH)₂ ở nhiệt độ thường tạo thành dung dịch xanh lam.

B. Phản ứng với dung dịch NaCl. C. Phản ứng thủy phân trong môi trường axit

D. Phản ứng với AgNO₃ trong dung dịch NH₃, đun nóng.

Câu 64. Cho Glyxin và Alanin thực hiện phản ứng trùng ngưng thì thu được mấy peptit:

A. 2 B. 5 C. 4 D. 3

Câu 65. Hợp chất nào sau đây thuộc loại tripeptit:

A. H₂N-CH₂CH₂CONH-CH₂-COOH B. H₂N-CH₂CH₂CONH-CH₂CH₂COOH

C. H₂N-CH₂CONH-CH(CH₃)-COOH D. H₂N-CH₂CONH-CH₂CONH-CH₂COOH

Câu 66. Chất nào sau đây cho phản ứng màu biure:

A. Đipeptit B. Glucozơ C. Lòng trắng trứng D. Glixerol

Câu 67. Cho đipeptit có công thức:

Các -amino axit tạo nên peptit là:

A. 2 Gốc Glixin B. Alanin và glixin C. Glyxin và Alanin D. 2 gốc Alanin

Câu 68. Tripeptit là hợp chất:

A. Có liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc amino axit khác nhau

B. Có liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc amino axit

C. Có liên kết peptit mà mỗi phân tử có 3 liên kết peptit

D. Có liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc amino axit giống nhau

Câu 69. Trong các nhận xét dưới đây, nhận xét nào đúng?

A. Dung dịch các amino axit đều làm đổi màu quỳ tím sang đỏ hoặc sang xanh hoặc không làm đổi màu quỳ tím

B. Dung dịch các amino axit đều làm đổi màu quỳ tím sang xanh

C. Dung dịch các amino axit đều làm không đổi màu quỳ tím

D. Dung dịch các amino axit đều làm đổi màu quỳ tím sang đỏ

Câu 70. Một trong những điểm khác nhau của protit so với lipit và glucozơ là:

A. Protit luôn chứa chức hiđrôxyl B. Protit luôn là chất hữu cơ no

C. Protit luôn chứa Nitơ D. Protit có khối lượng phân tử lớn hơn

Câu 71. Protein có thể được mô tả như thế nào?

A. Chất polime ngưng tụ B. Chất polime trùng hợp

C. Chất Polieste D. Chất polime đồng trùng hợp

Câu 72. Khi thủy phân hoàn toàn policaproamit trong ddịch NaOH nóng, dư được sản phẩm nào sau đây?

A. H₂N(CH₂)_5­COOH B. H₂N(CH₂)₆COONa C. H₂N(CH₂)₆COOH D. H₂N(CH_2­)₅COONa

Câu 73. Có bao nhiêu tripeptit được hình thành từ alanin và glixin?

A. 3 B. 2 C. 6 D. 4

Câu 74. Trong Bốn ống nghiệm mất nhãn riêng biệt từng dung dịch: glixerol, lòng trắng trứng, tinh bột, xà phòng.thứ tự hoá chất dùng để nhận biết mỗi dung dịch là đáp án nào sau đây?

A. Cu(OH)₂, dung dịch iot, quỳ tím, HNO_{3 đặc} B. Cu(OH)₂, quỳ tím, HNO_{3 đặc}, dung dịch iot

C. Dung dịch iot, HNO_{3 đặc}, Cu (OH)₂, quỳ tím D. Quỳ tím, dung dịch iot, Cu (OH)₂, HNO_{3 đặc}

Câu 75. Câu nào sau đây không đúng?

A. Khi cho Cu(OH)₂ vào lòng trắng trứng thấy xuất hiện màu tím xanh

B. Phân tử protein đều được cấu tạo từ các mạch polipeptit tạo nên

C. Khi nhỏ axit HNO₃ đặc vào lòng trắng trứng thấy xuất hiện màu vàng

D. Protein rất ít tan trong nước và dễ tan khi dun nóng

II. BÀI TẬP:

Câu 83. Chất A có phần trăm khối lượng các nguyên tố C, H, O, N lần lượt là 32,00%, 6,67%, 42,66%, 18,67%. Tỷ khối hơi của A so với không khí nhỏ hơn 3. A vừa tác dụng với dd NaOH vừa tác dụng với dd HCl. Công thức cấu tạo của A là:

A. CH₃-CH(NH­₂)-COOH B. H₂N-(CH₂)₃-COOH C. H₂N-(CH₂)₂-COOH D. H₂N-CH₂-COOH

Câu 84. Chất A có phần trăm các nguyên tố C,H, N, O lần lượt là 40,45%, 7,86%, 15,73%, còn lại là O. Khối lượng mol phân tử của A nhỏ hơn 100g/mol. A vừa tác dụng với dd NaOH vừa tác dụng với dung dịch HCl, có nguồn gốc từ thiên nhiên. Công thức cấu tạo của A là:

A. H₂N-(CH₂)₂-COOH B. H₂N-(CH₂)₃-COOH C. CH₃-CH(NH­₂)-COOH D. H₂N-CH₂-COOH

Câu 85. X là este của một-aminoaxit với ancol metylic. Hóa hơi 25,75g X thì thu được thể tích hơi bằng thể tích của 8g khí O₂ ở cùng điều kiện. Công thức cấu tạo của X là:

A. H₂N-CH₂-CH₂-COO-CH₃ B. CH₃-CH(NH₂)-COO-CH₃

C. H₂N-CH₂-COO-CH₃ D. CH₃-CH₂-CH(NH₂)-COO-CH₃

Câu 86. Khi trùng ngưng 13,1g axit ε-aminocaproic với hiệu suất 80%, ngoài amino axit còn dư người ta thu được m gam polime và 1,44g nước. Giá trị của m là:

A. 11,02 B. 10,41 C. 9,04 D. 8,43

Câu 87. Một amino axit A có 3 nguyên tử C trong phân tử. Biết 1 mol A phản ứng vừa đủ với 2 mol NaOH nhưng chỉ phản ứng vừa đủ với 1 mol HCl. CTCT của A là:

A. H₂N – CH₂ – CH₂ COOH B. HOOC – CH(NH₂) CH₂ – COOH

C. CH₃ – CH(NH₂) - COOH D. HOOC – CH(NH₂) – COOH

Câu 88. Cho 100 ml dung dịch amino axit A 0,2M tác dụng vừa đủ với 80 ml dd NaOH 0,25M. Mặc khác 100 ml dd amino axit trên tác dụng vừa đủ với 80 ml dd HCl 0,5M. Biết A có tỉ khối hơi so với H₂ bằng 52. Công thức phân tử của A là:

A. H₂N-CH₂-CH₂-CH(COOH)₂ B. H₂N-CH₂-CH(COOH)₂

C. (H₂N­)₂CH-CH₂-COOH D. (H₂N)₂CH-CH(COOH)₂

Câu 89. X là một -amino axit chỉ chứa một nhóm -NH₂ và một nhóm -COOH. Cho 8,9 gam X tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 12,55 gam muối. Cônmg thức cấu tạo của A là:

A. H₂N-CH₂-COOH B. H₂NCH₂CH₂COOH

C. CH₃CH₂CH(NH₂)COOH D. CH₃CH(NH₂)COOH

Câu 90. Cho 3,75 gam Glyxin tác dụng với lượng dư dd NaOH thu được m gam muối. Tính giá trị m:

A. 4,8 g B. 4 g C. 8,45 g D. 4,85 g

Câu 91. Cho 0,15 mol một α- amino axit X tác dụng hoàn toàn với lượng dư dd HCl thu được 18,825 gam muối. CTCT của X:

A. CH₃ – CH(NH₂) - COOH B. CH₃ – CH(NH₂) – CH₂ – COOH

C. (CH₃)2-C(NH₂)-COOH D. H₂N – CH₂ – CH₂ COOH

Câu 92. Cho 5 gam amino axit X chứa 1 nhóm chức -NH₂ tác dụng hết với 150 ml dd HCl 0,5M thu được m gam muối. Giá trị của m

A. 7,737 g B. 7,5737 g C. 7,7375 g D. 7,735 g

Câu 93. Đốt cháy hoàn toàn m gam amino axit X ( X chứa một nhóm -NH₂ và một nhóm -COOH ) thì thu được 0,3 mol CO₂ và 0,25 mol H₂O và 1,12 lít khí N₂ (đkc). Công thức của X là:

A. H₂NCH₂CH₂COOH B. H₂NCCCOOH C. H₂NCH₂COOH D. H₂NCH=CHCOOH

Câu 94. -aminoaxit X chứa một nhóm -NH₂. Cho 10,3 gam X tác dụng với axit HCl (dư), thu được 13,95 gam muối khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. H₂N-CH₂-COOH B. H₂NCH₂CH₂COOH

C. CH₃CH₂CH(NH₂)COOH D. CH₃CH(NH₂)COOH

Câu 96. Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất hữu cơ X thu được 3,36 lít khí CO₂, 0,56 lit khí N₂ (đktc) và 3,15gam H₂O. Khi X tác dụng với dung dịch NaOH thu được sản phẩm có muối H₂N-CH₂-COONa. Công thức cấu tạo thu gọn của X là:

A. H₂N-CH₂-CH₂-COOH B. H₂N-CH₂-COO-CH₃

C. H₂N-CH₂-COO-C₃H₇ D. H₂N-CH₂-COO-C₂H₅

Câu 97. Cho 0,1 mol amino axit X tác dụng vừa đủ với 0,1 mol HCl. Toàn bộ sản phẩm thu được tác dụng vừa đủ với 0,3 mol NaOH. X là amino axit có

A. 2 nhóm -NH₂ và 1 nhóm -COOH B. 1 nhóm -NH₂ và 2 nhóm -COOH

C. 1 nhóm -NH₂ và 3 nhóm -COOH D. 1 nhóm -NH₂ và 1 nhóm –COOH

Câu 100. X là một aminoaxit no chỉ chứa một nhóm - NH₂ và một nhóm -COOH. Cho 0.89g tác dụng với HCl vừa đủ tạo ra 1,255g muối.Công thức cấu tạo của X là công thức nào sau đây?

A. CH₃ ─ CH (NH₂) ─COOH B. H₂N - CH₂ ─ COOH

C. C₃H₇ ─ CH (NH₂) ─COOH D. CH₃─ CH (NH₂) ─ CH₂ ─ COOH

Câu 101. 0,01 mol aminoaxit A phản ứng vừa đủ với 0,02 mol HCl hoặc 0,01 mol NaOH. Công thức của A có dạng:

A. H_­2NR(COOH)₂ B. (H_­2N)₂R(COOH)₂ C. (H_­2N)₂RCOOH D. H_­2NRCOOH

Câu 102. Cho 0,1 mol A (- aminoaxit dạng H_­2NRCOOH) phản ứng hết với HCl tạo 11,15g muối. A là?

A. Valin B. Alanin C. Phenylalanin D. Glixin

Câu 103. Cho - aminoaxit mạch thẳng A có công thức dạng H_­2NR(COOH)₂ phản ứng hết với 0,1 mol NaOH tạo 9,55 g muối. A là chất nào sau đây?

A. Axit 2-aminopentađioic B. Axit 2-aminopropanđionic

C. Axit 2-aminobutanđioic D. Axit 2- aminohexanđioic

Câu 104. X là - aminoaxit no chỉ chứa một nhóm -NH₂ và một nhóm -COOH. Cho 10,3g X tác dụng với dung dịch HCl dư thu được 13,95g muối clohiđrat của X. CTCT thu gọn của X là:

A. H₂NCH₂CH₂COOH B. H₂NCH₂COOH

C. CH₃CH₂CH(NH₂)COOH D. CH₃CH(NH₂)COOH

Câu 105. Este X được điều chế từ aminoaxit Y và ancol etylic. Tỉ khối hơi của X so với H₂ bằng 51,5. Đốt cháy hoàn toàn 10,3g X thu được 8,1 g H₂O và 1,12 lít N₂(đktc). CTCT thu gọn của X là:

A. H₂N-CH(CH₃)-COOH B. H₂N-CH(CH₃)-COOC₂H₅

C. H₂N-(CH₂)₂-COO-C₂H₅ D. H₂N-CH₂-COO-C₂H₅

Câu 106. HCHC X có chứa 15,7303% nguyên tố N; 35,9551% nguyên tố O về khối lượng và còn có các nguyên tố C và H. Biết X có tính lưỡng tính và khi dd X tác dụng với dd HCl chỉ xảy ra một phản ứng duy nhất. CTCT thu gọn của X là:

A. H₂NCH₂CH(CH₃)COOH B. H₂NCH₂COOCH₃

C. H₂NCH₂CH₂COOH D. H₂NCOOCH₂CH₃

Câu 107. Một hợp chất chứa các nguyên tố C, H, O, N có phân tử khối bằng 89 đvC. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hợp chất thu được 3 mol CO₂ 0,5 mol N₂ và a mol hơi nước. CTPT của hợp chất đó là?

A. C₄H₉O₂N B. C₃H₅NO₂ C. C₂H₅O₂N D. C₃H₇NO₂

Câu 108. X là α- aminoaxit no chỉ chứa một nhóm -NH₂ và một nhóm -COOH. Cho 15,1 gam X tác dụng với dd HCl dư thu được 18,75g muối của X. X có thể là chất nào sau:

A. CH₃CH(H₂N)COOH B. CH₃CH(H₂N)CH₂COOH

C. C₆H₅CH(NH₂)COOH D. C₃H₇CH(NH₂)COOH

Câu 109. X là α- aminoaxit no chỉ chứa một nhóm -NH₂ và một nhóm -COOH. Cho 23,4 gam X tác dụng với dd HCl dư thu được 30,7g muối của X. CTCT thu gọn của X có thể là:

A. H₂NCH₂CH₂COOH B. CH₃CH(CH₃)CH(NH₂)COOH

C. CH₃CH(NH₂)COOH D. H₂NCH₂COOH

ĐỀ ÔN TẬP CHƯƠNG AMINO AXIT – PEPTIT – PROTEIN

(Thời gian: 60 phút)

Câu 1: Amino axit là hợp chất hữu cơ trong phân tử

A. chứa nhóm cacboxyl và nhóm amino. B. chỉ chứa nhóm amino.

C. chỉ chứa nhóm cacboxyl. D. chỉ chứa nitơ hoặc cacbon.

Câu 2: C₄H₉O₂N có mấy đồng phân amino axit có nhóm amino ở vị trí α?

A. 4. B. 3. C. 2. D. 5.

Câu 3: Có bao nhiêu amino axit có cùng công thức phân tử C₄H₉O₂N?

A. 3 chất. B. 4 chất. C. 5 chất. D. 6 chất.

Câu 4: Có bao nhiêu amino axit có cùng công thức phân tử C₃H₇O₂N?

A. 3 chất. B. 4 chất. C. 2 chất. D. 1 chất.

Câu 5: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào không phù hợp với chất CH₃–CH(NH₂)–COOH ?

A. Axit 2-aminopropanoic. B. Axit -aminopropionic. C. Anilin. D. Alanin.

Câu 6: Trong các tên gọi dưới đây, tên nào không phù hợp với chất CH₃-CH(CH₃)-CH(NH₂)-COOH?

A. Axit 3-metyl-2-aminobutanoic. B. Valin.

C. Axit 2-amino-3-metylbutanoic. D. Axit -aminoisovaleric.

Câu 7: Trong các chất dưới đây, chất nào là glixin?

A. H₂N-CH₂-COOH B. CH₃–CH(NH₂)–COOH

C. HOOC-CH₂CH(NH₂)COOH D. H₂N–CH₂-CH₂–COOH

Câu 8: Dung dịch của chất nào sau đây không làm đổi màu quỳ tím :

A. Glixin (CH₂NH₂-COOH) B. Lizin (H₂NCH₂-[CH₂]₃CH(NH₂)-COOH)

C. Axit glutamic (HOOCCH₂CHNH₂COOH) D. Natriphenolat (C₆H₅ONa)

Câu 9: Chất X vừa tác dụng được với axit, vừa tác dụng được với bazơ. Chất X là

A. CH₃COOH. B. H₂NCH₂COOH. C. CH₃CHO. D. CH₃NH₂.

Câu 10: Chất nào sau đây vừa tác dụng được với H₂NCH₂COOH, vừa tác dụng được với CH₃NH₂?

A. NaCl. B. HCl. C. CH₃OH. D. NaOH.

Câu 11: Chất rắn không màu, dễ tan trong nước, kết tinh ở điều kiện thường là

A. C₆H₅NH₂. B. C₂H₅OH. C. H₂NCH₂COOH. D. CH₃NH₂.

Câu 12: Chất tham gia phản ứng trùng ngưng là

A. C₂H₅OH. B. CH₂ = CHCOOH. C. H₂NCH₂COOH. D. CH₃COOH.

Câu 13: Cho dãy các chất: C₆H₅NH₂ (anilin), H₂NCH₂COOH, CH₃CH₂COOH, CH₃CH₂CH₂NH₂, C₆H₅OH (phenol). Số chất trong dãy tác dụng được với dung dịch HCl là

A. 4. B. 2. C. 3. D. 5.

Câu 14: Để chứng minh aminoaxit là hợp chất lưỡng tính ta có thể dùng phản ứng của chất này lần lượt với

A. dung dịch KOH và dung dịch HCl. B. dung dịch NaOH và dung dịch NH₃.

C. dung dịch HCl và dung dịch Na₂SO₄ . D. dung dịch KOH và CuO.

Câu 15: Chất phản ứng được với các dung dịch: NaOH, HCl là

A. C₂H₆. B. H₂N-CH₂-COOH. C. CH₃COOH. D. C₂H₅OH.

Câu 16: Axit aminoaxetic (H₂NCH₂COOH) tác dụng được với dung dịch

A. NaNO₃. B. NaCl. C. NaOH. D. Na₂SO₄.

Câu 17: Dung dịch của chất nào trong các chất dưới đây không làm đổi màu quỳ tím ?

A. CH₃NH₂. B. NH₂CH₂COOH

C. HOOCCH₂CH₂CH(NH₂)COOH. D. CH₃COONa.

Câu 18: Để phân biệt 3 dung dịch H₂NCH₂COOH, CH₃COOH và C₂H₅NH₂ chỉ cần dùng một thuốc thử là

A. dung dịch NaOH. B. dung dịch HCl. C. natri kim loại. D. quỳ tím.

Câu 19: Có các dung dịch riêng biệt sau: C₆H₅-NH₃Cl (phenylamoni clorua), H₂N-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH, ClH₃N-CH₂-COOH, HOOC-CH₂-CH₂-CH(NH₂)-COOH, H₂N-CH₂-COONa. Số lượng các dung dịch có pH < 7 là

A. 2. B. 5. C. 4. D. 3.

Câu 20: Glixin không tác dụng với

A. H₂SO₄ loãng. B. CaCO₃. C. C₂H₅OH. D. NaCl.

Câu 21: Cho 7,5 gam axit aminoaxetic (H₂N-CH₂-COOH) phản ứng hết với dung dịch HCl. Sau phản ứng, khối lượng muối thu được là (Cho H = 1, C = 12, O = 16, Cl = 35, 5)

A. 43,00 gam. B. 44,00 gam. C. 11,05 gam. D. 11,15 gam.

Câu 22: Cho 7,5 gam axit aminoaxetic (H₂N-CH₂-COOH) phản ứng hết với dung dịch NaOH. Sau phản ứng, khối lượng muối thu được là (Cho H = 1, C = 12, O = 16, Na = 23)

A. 9,9 gam. B. 9,8 gam. C. 7,9 gam. D. 9,7 gam.

Câu 23: Cho m gam alanin phản ứng hết với dung dịch NaOH. Sau phản ứng, khối lượng muối thu được 11,1 gam. Giá trị m đã dùng là (Cho H = 1, C = 12, O = 16, Na = 23)

A. 9,9 gam. B. 9,8 gam. C. 8,9 gam. D. 7,5 gam.

Câu 24: Trong phân tử aminoaxit X có một nhóm amino và một nhóm cacboxyl. Cho 15,0 gam X tác dụng vừa đủ với dd NaOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 19,4 gam muối khan. Công thức của X là

A. H₂NC₃H₆COOH. B. H₂NCH₂COOH. C. H₂NC₂H₄COOH. D. H₂NC₄H₈COOH.

Câu 25: 1 mol  - amino axit X tác dụng vừa hết với 1 mol HCl tạo ra muối Y có hàm lượng clo là 28,287% Công thức cấu tạo của X là

A. CH₃-CH(NH₂)–COOH B. H₂N-CH₂-CH₂-COOH

C. H₂N-CH₂-COOH D. H₂N-CH₂-CH(NH₂ )-COOH

Câu 26: Khi trùng ngưng 13,1 g axit  - aminocaproic với hiệu suất 80%, ngoài aminoaxit còn dư người ta thu được m gam polime và 1,44 g nước. Giá trị m là

A. 10,41 B. 9,04 C. 11,02 D. 8,43

Câu 27: Este A được điều chế từ ancol metylic và amino axit no B(chứa một nhóm amino và một nhóm cacboxyl). Tỉ khối hơi của A so với oxi là 2,78125. Amino axit B là

A. axit amino fomic. B. axit aminoaxetic. C. axit glutamic. D. axit β-amino propionic.

Câu 28: Cứ 0,01 mol aminoaxit (A) phản ứng vừa đủ với 40 ml dung dịch NaOH 0,25M. Mặt khác 1,5 gam aminoaxit (A) phản ứng vừa đủ với 80 ml dung dịch NaOH 0,25M. Khối lượng phân tử của A là

A. 150. B. 75. C. 105. D. 89.

Câu 29: 0,01 mol aminoaxit (A) tác dụng vừa đủ với 50 ml dung dịch HCl 0,2M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng được 1,835 gam muối khan. Khối lượng phân tử của A là

A. 89. B. 103. C. 117. D. 147.

Câu 30: Một α- amino axit X chỉ chứa 1 nhóm amino và 1 nhóm cacboxyl. Cho 10,68 gam X tác dụng với HCl dư thu được 15,06 gam muối. Tên gọi của X là

A. axit glutamic. B. valin. C. alanin. D. Glixin

Câu 31: Este A được điều chế từ-amino axit và ancol metylic. Tỉ khối hơi của A so với hidro bằng 44,5. Công thức cấu tạo của A là:

A. CH₃–CH(NH₂)–COOCH₃. B. H₂N-CH₂CH₂-COOH

C. H₂N–CH₂–COOCH₃. D. H₂N–CH₂–CH(NH₂)–COOCH₃.

Câu 32: A là một –aminoaxit. Cho biết 1 mol A phản ứng vừa đủ với 1 mol HCl, hàm lượng clo trong muối thu được là 19,346%. Công thức của A là :

A. HOOC–CH₂CH_2­CH(NH₂)–COOH B. HOOC–CH₂CH_2­CH_2­–CH(NH₂)–COOH

C. CH₃CH₂–CH(NH₂)–COOH D. CH₃CH(NH₂)COOH

Câu 33: Tri peptit là hợp chất

A. mà mỗi phân tử có 3 liên kết peptit.

B. có liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc amino axit giống nhau.

C. có liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc amino axit khác nhau.

D. có 2 liên kết peptit mà phân tử có 3 gốc α-amino axit.

Câu 34: Có bao nhiêu tripeptit mà phân tử chứa 3 gốc amino axit khác nhau?

A. 3 chất. B. 5 chất. C. 6 chất. D. 8 chất.

Câu 35: Trong các chất dưới đây, chất nào là đipeptit ?

A. H₂N-CH₂-CO-NH-CH₂-CH₂-COOH.

B. H₂N-CH₂-CO-NH-CH(CH₃)-COOH.

C. H₂N-CH₂-CO-NH-CH(CH₃)-CO-NH-CH₂-COOH.

D. H₂N-CH(CH₃)-CO-NH-CH₂-CO-NH-CH(CH₃)-COOH

Câu 36: Từ glyxin (Gly) và alanin (Ala) có thể tạo ra mấy chất đipeptit ?

A. 1 chất. B. 2 chất. C. 3 chất. D. 4 chất.

Câu 37: Số đồng phân tripeptit tạo thành từ 1 phân tử glyxin và 2 phân tử alanin là

A. 2. B. 3. C. 5. D. 4.

Câu 38: Số đồng phân tripeptit có chứa gốc của cả glyxin và alanin là

A. 6. B. 3. C. 5. D. 4.

Câu 39: Sản phẩm cuối cùng của quá trình thủy phân các protein đơn giản nhờ chất xúc tác thích hợp là

A. α-aminoaxit. B. β-aminoaxit. C. axit cacboxylic. D. este.

Câu 40: Số đồng phân đipeptit tạo thành từ 1 phân tử glyxin và 1 phân tử alanin là