Đánh nhau với cối xay gió

A. Nội dung bài học

I. Đôi nét về tác giả Xéc- van- tét

- Xéc- van- tét (1547- 1616) tên đầy đủ là Miguel de Cervantes Saavedra

- Quê quán: là nhà văn người Tây Ban Nha

- Cuộc đời và sự nghiệp sáng tác:

   + Ông được sinh ra trong một gia đình quý tộc nhỏ và sa sút

   + Khi 22 tuổi, ông đến Ý, đúng vào thời kỳ Phục Hưng và làm người hầu cho một Hồng y giáo chủ- đây là một cơ hội để ông có thể đọc sách và học tập.

   + Ông bị bắt giam ở An- giê từ năm 1575 đến năm 1580 và sống nghèo túng

   + Tác phẩm tiêu biểu: Tiểu thuyết kiểu mẫu, Hành trình đến Parnassus nhưng thành công hơn cả là tiểu thuyết hiệp sĩ Đôn-ki-ho-te

II. Đôi nét về tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió

1. Hoàn cảnh sáng tác

- Văn bản trích từ chương 8, 9 của tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê

2. Bố cục

- Phần 1: (từ đầu đến “bọn khổng lồ”): thấy và nhận định về những chhiếc cối xay gió

- Phần 2: Tiếp đến “con Rô-xi-nan-tê cũng bị toạc nửa vai”: Thái độ và hành động của mỗi người.

- Phần 3: Còn lại: Quan niệm và cách sử sự của mỗi người khi bị đau đớn, chung quanh chuyện ăn; chuyện ngủ

3. Giá trị nội dung

- Qua văn bản tác giả chế giễu tàn dư của lí tưởng hiệp sĩ phong kiến lỗi thời, qua tính cách của hai nhân vật bộc lộ khi đối mặt với cối xay gió. Sự tương phản giữa Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan- xa đã tạo nên một cặp nhân vật bất hủ. Qua đó tác giả còn muốn báo trước sự xuất hiện của thời đại phục hưng với những con người mới, những tính cách mới nghị lực mới và sáng ngời chủ nghĩa nhân văn.

4. Giá trị nghệ thuật

- Thành công khi xây dựng được cặp nhân vật tương phản

- Có giọng điệu hài hước, phê phán

III. Dàn ý phân tích tác phẩm Đánh nhau với cối xay gió

I. Mở bài

- Vài nét về tác phẩm Đôn-ki-ho-te: Một tiểu thuyết hiệp sĩ xuất sắc, mở đầu cho thời đại Phục hưng, thời đại của những con người với tính cách mới với chủ nghĩa nhân văn đậm nét

- Đoạn trích “Đánh nhau với cối xay gió”: Trích chương 8,9 tiểu thuyết, khắc họa thành công hai hình tượng nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan- xa

II. Thân bài

1. Hiệp sĩ Đôn-ki-hô-tê

- Xuất thân: Tầng lớp quý tộc nghèo

- Hình dáng: Đôn-ki-hô-tê gầy gò và cao lêu nghêu, cưỡi con ngựa gầy còm, ốm yếu

- Mục đích: Trừ gian diệt ác, cứu khốn phò nguy, giúp người lương thiện

- Việc làm:

   + Phong ngựa còm là chiến mã, người phụ nữ nông dân là công nương; bản thân là hiệp sĩ tài ba; dụng cụ han gỉ đánh bóng lại. . . . .

   + Lấy khiên che kín thân, tay lăm lăm ngọn giáo, thúc con Rô-xi-nan-tê xông thẳng tới, đâm mũi giáo vào cánh quạt. . . dù lực lượng không cân sức vẫn cứ một mình đương đầu không sợ nguy hiểm, không màng đến tính mạng.

⇒ Nghĩ những chiếc cối xay gió là những người khổng lồ nên xông vào đánh => Đôn-ki-hô-tê có những suy nghĩ và hành động nực cười, mê muội và hoang tưởng vì đọc quá nhiều truyện hiệp sĩ

- Kết quả: cả người và ngựa đều bị thương. Khi bị thương nhưng không hề rên rỉ, coi khinh cái tầm thường, không lấy việc ăn uống tầm thường làm thích thú

- Trong tình yêu vô cùnng say đắm, luôn nghĩ về nàng Đuyn-xi-nê-a. Đôn-ki-hô-tê có khát vọng dũng cảm và lí tưởng cao đẹp nhưng lại rất hoang tưởng

2. Giám mã Xan-chô-pan-xa

- Xuất thân: Có xuất thân là nông dân

- Hình dáng: Người béo lùn, cưỡi con lừa thấp và lùn

- Mục đích: Nhận làm giám mã vì hi vọng được làm đốc cai trị vài hòn đảo

- Việc làm:

   + Luôn mang theo bầu rượu và túi có hai ngăn đựng đầy thức ăn

⇒ Là người nông dân thích danh vọng hão huyền

   + Xan- chô-pan-xa đã can ngăn Đôn-ki-hô-tê khi có ý định đánh nhau với cối xay gió

- Tính cách:

   + Hơi đau là rên rỉ

   + Vô cùng quan tâm đến những nhu cầu vật chất hằng ngày như ăn, ngủ

   + Tính tốt: luôn tỉnh táo và thực tế

   + Tính xấu: sợ hãi, hèn nhát và thực dụng

III. Kết bài

- Khái quát lại nội dung, nghệ thuật: Xây dựng nhân vật vừa so sánh vừa tương phản lẫn nhau làm nổi bật tính cách riêng của mỗi người.

- Trình bày ý nghĩa văn bản: Thông qua câu chuyện về sự thất bài của Đôn – ki- hô-tê khi đánh nhau với cối xay gió, nhà văn chế giễu lí tưởng hiệp sĩ phiêu lưu, hão huyền; phê phán thói thực dụng thiển cận của con người trong đời sống xã hội.

- Bài học: Con người muốn tốt đẹp thì không nên hoang tưởng, thực dụng mà cần tỉnh táo và cao thượng

B. Bài tập luyện tập

Câu 1: Xéc-van-tét là nhà văn nước nào?

A. Đan Mạch B. Mỹ

C. Tây Ban Nha D. Bồ Đào Nha

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: C

Câu 2: Nhận xét nào đúng nhất về tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê của Xéc-van-tét?

A. Là một tiểu thuyết nhại lại tiểu thuyết hiệp sĩ để chế giễu loại tiểu thuyết này.

B. Là một tiểu thuyết hiệp sĩ nhằm ca ngợi hiệp sĩ Đôn Ki-hô-tê.

C. Là một tiểu thuyết viết về giới quý tộc ở Tây Ban Nha thế kỉ XVI.

D. Là một tiểu thuyết viết về mối quan hệ giữa giới quý tộc và nông dân ở Tây Ban Nha thế kỉ XVI.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: A

Câu 3: Dòng nào nói đầy đủ nhất về ý nghĩa phổ biến của từ hiệp sĩ?

A. Là người có sức mạnh B. Là một người có lòng hào hiệp

C. Là người hay bênh vực kẻ yếu trong xã hội cũ D. Cả A, B, C đều đúng

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: D

Câu 4: Đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió được kể bằng lời của ai?

A. Đôn Ki-hô-tê B. Xéc-van-tét

C. Xan-chô Pan-xa D. Các nhân vật khác

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: B

Câu 5: Sự việc nào không phải là sự việc chính được Xéc-van-tét nói đến trong đoạn trích?

A. Việc nhìn thấy và nhận định về những chiếc cối xay gió của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa

B. Thái độ và hành động của mỗi người trước những chiếc cối xay gió

C. Đôn Ki-hô-tê băn khoăn và hỏi ý kiến Xan-chô Pan-xa xem có nên đánh những chiếc cối xay gió hay không?

D. Quan niệm và cách xử sự của mỗi người xung quanh chuyện ăn, chuyện ngủ.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: C

Câu 6: Theo em, vì sao Đôn Ki-hô-tê không để ý đến chuyện ăn, ngủ?

A. Vì Đôn Ki-hô-tê muốn nhường đồ ăn và canh gác cho Xan-chô Pan-xa ngủ.

B. Vì Đôn Ki-hô-tê không muốn có thói quen sinh hoạt như người bình thường.

C. Vì Đôn Ki-hô-tê muốn mình giống với các hiệp sĩ giang hồ khác, chỉ nghĩ đến tình nương là đủ.

D. Cả 3 ý trên đều đúng.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: D

Câu 7: Dòng nào thể hiện đầy đủ kết quả cuộc đánh nhau của Đôn Ki-hô-tê với cối xay gió?

A. Chiến khiên bị vỡ tan tành, ngọn giáo bị quằn, người và ngựa không việc gì.

B. Ngọn giáo gãy tan tành, chiếc mũ bị văng ra xa, thanh kiếm bị mẻ.

C. Cả người và ngựa ngã văng ra xa, ngựa bị toạc nửa vai, ngọn giáo gãy tan tành.

D. Ngọn giáo gãy tan tành, chiếc khiên bị vỡ đôi, con ngựa bị què chân.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: C

Câu 8: Trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió, bản thân Đôn Ki-hô-tê tự đánh giá cuộc giao tranh của mình với những chiếc cối xay gió như thế nào?

A. Là một cuộc giao tranh lớn.

B. Là một cuộc giao tranh cân bằng giữa hai đối thủ.

C. Là một cuộc giao tranh không phân thắng bại.

D. Là một cuộc giao tranh điên cuồng và không cân sức.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: D

Câu 9: Dòng nào thuật đúng tình trạng của Đôn Ki-hô-tê sau khi đánh nhau với cối xay gió?

A. Nằm không cựa quậy, cầu mong nàng Đuyn-xi-nê-a cứu giúp, lại có sức mạnh, nhảy phắt lên ngựa đi tiếp.

B. Nằm không cựa quậy, được giám mã nâng dậy, đỡ ngồi lên ngựa nhưng không ngồi ngay ngắn được vì đau.

C. Vùng dậy ngay, nhảy lên ngựa đi tiếp và rất hùng dũng.

D. Nằm không cựa quậy, rồi thu hết sức vùng đứng lên, nhảy lên ngựa đi về cảng La-pi-xê.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: B

Câu 10: Vì sao Đôn Ki-hô-tê không nhịn được cười khi nói chuyện với giám mã của mình?

A. Vì hiệp sĩ nhất định phải cười khi nghe giám mã nói chuyện.

B. Vì tính cách chất phác của giám mã.

C. Vì giám mã nói toàn những chuyện gây cười.

D. Vì Đôn Ki-hô-tê là người thích cười đùa.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: B

Câu 11: Câu nói sau của Đôn Ki-hô-tê giúp em hiểu gì về con người lão?

". . . ta không kêu đau là vì các hiệp sĩ giang hồ có bị thương thế nào cũng không được rên rỉ, dù xổ cả gan ruột ra ngoài".

(Đánh nhau với cối xay gió)

A. Đây là một người hoàn toàn không biết sợ một ai hay một thế lực nào.

B. Đôn Ki-hô-tê coi thường tất cả mọi sự đau đớn.

C. Đôn Ki-hô-tê muốn noi gương các hiệp sĩ giang hồ.

D. Đôn Ki-hô-tê đang cố tỏ ra không đau đớn trước mặt Xan-chô Pan-xa.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: C

Câu 12: Cách nào không phải là cách nhà văn dùng để làm nổi bật cá tính của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa?

A. Để cho nhân vật tự bộc lộ mình. B. Để cho nhân vật này đánh giá về nhân vật khác.

C. Sử dụng biện pháp tương phản, đối lập. D. Trực tiếp đưa ra những lời đánh giá về nhân vật.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: D

Câu 13: Nội dung tư tưởng của đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió là gì?

A. Thông qua sự việc đánh nhau với cối xay gió, tác giả muốn thể hiện Đôn Ki-hô-tê vừa là một người đáng trách, vừa là một người đáng thương.

B. Thông qua sự việc đánh nhau với cối xay gió, tác giả muốn làm rõ sự tương phản về mọi mặt giữa Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa.

C. Thông qua sự việc đánh nhau với cối xay gió, tác giả muốn nói lên những nét khác thường trong suy nghĩ và hành động của Đôn Ki-hô-tê.

D. Thông qua sự việc đánh nhau với cối xay gió, tác giả muốn ca ngợi tính cách dũng cảm của Đôn Ki-hô-tê.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: B

Câu 14: Trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió, khi nhìn thấy những chiếc cối xay gió, Xan-chô Pan-xa ở một vào tình trạng như thế nào?

A. Không tỉnh táo lắm. B. Hoàn toàn tỉnh táo.

C. Mê muội đến mức mù quáng. D. Đang say rượu.

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: B

Câu 15: Nhận xét nào nói đầy đủ nhất tính cách của Đôn Ki-hô-tê được thể hiện trong đoạn trích Đánh nhau với cối xay gió?

A. Là một người có nhiều điểm tốt đẹp

B. Là một người có những hành động nực cười

C. Là một người hết sức điên rồ cả trong ước muốn và hành động

D. Gồm A và B

Hướng dẫn giải:

Chọn đáp án: D