Số gần đúng, sai số

Số gần đúng, sai số

4.8/5

Tác giả: Thầy Tùng

Đăng ngày: 19 Aug 2022

Lưu về Facebook:
Hình minh họa Số gần đúng, sai số

Lý thuyết về Số gần đúng, sai số

1. Số gần đúng

Số a biểu thị giá trị thực của một đại lượng gọi là số đúng. Số a có giá trị ít nhiều với số đúng ¯a  gọi là số gần đúng của số ¯a

2. Sai số tuyệt đối, sai số tương đối

Cho a là số gần đúng của số ¯a

Ta gọi Δa=|¯aa| là sai số tuyệt đối của số gần đúng a.

Tỉ số Δa|a|  được gọi là sai số tương đối của số gần đúng a.

3. Độ chính xác của một số gần đúng.

Nếu Δa=|ˉaa|d thì dˉaad hay d+aˉad+a

Ta nói a là số gần đúng của¯a với độ chính xác d, và quy ước viết gọn là ¯a=a±d

Nếu biết số gần đúng a và độ chính xác d, ta suy ra số gần đúng nằm trong đoạn [ad;a+d] .

Ví dụ 1:  Giả sử biết số đúng là 8217,3. Tìm sai số tuyệt đối khi quy tròn số này đến hàng chục.

Hướng dẫn:

Số quy tròn đến hàng chục của x=8217,38220

Sai số tuyệt đối là Δ=|82208217,3|=2,7.

Ví dụ 2: Một tam giác có ba cạnh đo được như sau:

a=6,3±0,1cm;b=10±0,2cm;c=15±0,2cm

Chứng minh rằng chu vi P của tam giác làP=31,3±0,5cm

Hướng dẫn:

Giả sử a=6,3+u,b=10+v,c=15+t.

Ta có: P=a+b+c=31,3+u+v+t.

Theo giả thiết: 0,5u+v+t0,5.

Do đó: P=31,3±0,5cm

Bài tập tự luyện có đáp án

Câu 1: Sử dụng máy tính bỏ túi, hãy viết giá trị gần đúng của π2 chính xác đến hàng phần nghìn.

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

π2=9,869604401 nên giá trị gần đúng của π2 chính xác đến hàng phần nghìn là 9,870.

Câu 2: Nếu lấy 3,1416 làm giá trị gần đúng của π thì có số chữ số chắc là:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sai số tuyệt đối Δa=|¯aa|=|π3,14|<0,002 hay π=3,1416±0,002

Câu 3: Khi sử dụng máy tính bỏ túi với 10 chữ số thập phân ta được: 8=2,828427125 . Giá trị gần đúng của 8 chính xác đến hàng phần trăm là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Giá trị gần đúng của 8 chính xác đến hàng phần trăm là 2,83.

Câu 4: Cho giá trị gần đúng của 37 là 0,429. Sai số tuyệt đối của 0,429 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sai số tuyệt đối Δa=|¯aa|=|370,429|<0,0005.

Câu 5: Viết giá trị gần đúng của 10 đến hàng phần trăm dùng MTBT:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

10=3,16227766 nên giá trị gần đúng của 10 đến hàng phần trăm là 3,16

Câu 6: Cho giá trị gần đúng của 817 là 0,47. Sai số tuyệt đối của 0,47 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sai số tuyệt đối Δa=|¯aa|=|8170,47|<0,001.

Câu 7: Sai số tương đối của số gần đúng a là:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Theo định nghĩa sách giáo khoa

"Sai số tương đối của số gần đúng a là tỷ số giữa sai số tuyệt đối và giá trị tuyệt đối của nó"

Câu 8: Nếu lấy 3,14 làm giá trị gần đúng của π thì sai số là:

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sai số tuyệt đối Δa=|¯aa|=|π3,14|<0,002

Câu 9: Trong số gần đúng a dưới đây có bao nhiêu chữ số chắc a=174325 với Δa=17

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Ta sử dụng tính chất " nếu hàng của 1 chữ số nào đó khi đem chia 2 mà lớn hơn sai số thì đó là chữ số chắc".

Với số  a=174325 và sai số tuyệt đối là 17 ta thấy

+ xét chữ số 2 (ở hàng chục), lấy 10/2 = 5 < 17 => 2 là chữ số không chắc

+ xét chữ số 3 (ở hàng trăm), lấy 100/2 = 50 > 17 => 3 là chữ số chắc 
Khi đó các chữ số bên trái số 3 đều là số chắc: 1,7,4
Vậy có 4 số chắc là 1,7,4,3

Câu 10: Số gần đúng của a=2,57656 có ba chữ số đáng tin viết dưới dạng chuẩn là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Do số có ba chữ số đáng tin nên số gần đúng của a=2,57656 viết dưới dạng chuẩn là 2,58.