Cô Tô
MỤC LỤC
A. Nội dung bài học
I. Đôi nét về tác giả: Nguyễn Tuân
- Nguyễn Tuân (1910-1987) , quê ở Hà Nội
- Ông là nhà văn nổi tiếng, có sở trường về thể thùy bút và kí
- Ông được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học, nghệ thuật năm 1996
- Phong cách sáng tác: tác phẩm của ông luôn thể hiện phong cách độc đáo, tài hoa, sự hiểu biết phong phú về nhiều mặt và vốn ngôn ngữ giàu có, điêu luyện
II. Đôi nét về tác phẩm: Cô Tô
1. Xuất xứ
Bài văn “Cô Tô” là phần cuối của bài kí Cô Tô – tác phẩm ghi lại những ấn tượng về thiên nhiên, con người lao động ở vùng đảo Cô Tô mà nhà văn thu nhận được trong chuyến ra thăm đảo
2. Bố cục (3 phần)
- Phần 1 (từ đầu đến “lớn lên theo mùa sóng ở đây”): Cảnh Cô Tô sau cơn bão
- Phần 2 (tiếp đó đến “là là nhịp cánh…”): Cảnh mặt trời lên trên đảo Cô Tô
- Phần 3 (còn lại): Cảnh sinh hoạt buổi sáng của con người trên đảo Cô Tô
3. Giá trị nội dung
Cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô hiện lên thật trong sáng và tươi đẹp. Bài văn cho ta hiểu biết và yêu mến một vùng đất của Tổ quốc – quần đảo Cô Tô
4. Giá trị nghệ thuật
- Ngôn ngữ điêu luyện, độc đáo
- Miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh và cảm xúc
- Sử dụng nghệ thuật so sánh, nhân hóa, ẩn dụ,…
III. Phân tích văn bản Cô Tô
I. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Tuân (những nét chính về cuộc đời, phong cách sáng tác,…)
- Giới thiệu về bài văn “Cô Tô” (xuất xứ, khái quát giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật,…)
II. Thân bài
1. Cảnh Cô Tô sau cơn bão
- Vị trí quan sát: nóc đồn
- Cảnh vật sau cơn bão:
+ Một ngày trong trẻo, sáng sủa
+ Cây trên núi đảo lại thêm xanh mượt
+ Nước biển lam biếc đậm đà hơn
+ Cát lại vàng giòn hơn
+ Lưới nặng mẻ cá giã đôi
→ Các hình ảnh chọn lọc, tiêu biểu, đặc sắc, dùng hàng loạt tính từ để gợi tả
→ Cảnh vật Cô Tô hiện lên trong trẻo, tinh khiết, tràn đầy sức sống sau cơn bão
2. Cảnh mặt trời lên trên đảo Cô Tô
- Điểm nhìn: từ những hòn đá đầu sư, sát mép nước
- Cảnh mặt trời mọc được miêu tả:
+ Chân trời, ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây bụi
+ Mặt trời nhú lên dần dần
+ Tròn trĩnh, phúc hậu như một quả trứng thiên nhiên đầy đặn
+ Qủa trứng hồng hào... nước biển ửng hồng
+ Y như một mâm lễ phẩm
→ Nghệ thuật so sánh, sử dụng từ ngữ chính xác, tinh tế
→ Hình ảnh mặt trời trên biển huy hoàng, rực rỡ với tài quan sát tinh tế, cảnh mặt trời mọc ở Cô Tô được thể hiện trong sự giao thoa hân hoan giữa con người với thế giới.
3. Cảnh sinh hoạt buổi sáng của con người trên đảo Cô Tô
- Quanh giếng nước ngọt: vui nhộn như một cái bến và đậm đà mát nhẹ
- Chỗ bãi đá: bao nhiêu là thuyền của hợp tác xã đang mở nắp sạp...
- Thùng và cong và gánh nối tiếp đi đi về về.
→ Cảnh lao động của người dân trên đảo khẩn trương, tấp nập.
- Đó là cuộc sống thanh bình: Trông chị Châu Hòa Mãn địu con... lũ con hiền lành.
→ Tác giả thể hiện sự đan quyện cảm xúc giữa người và cảnh, đồng thời thể hiện tình yêu Cô Tô của riêng Nguyễn Tuân.
III. Kết bài
- Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài văn:
+ Nội dung: Cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô hiện lên thật trong sáng và tươi đẹp. Bài văn cho ta hiểu biết và yêu mến một vùng đất của Tổ quốc – quần đảo Cô Tô
+ Nghệ thuật: từ ngữ điêu luyện, chính xác, giàu hình ảnh, so sánh,…
- Cảm nhận của bản thân về bài văn và về đảo Cô Tô
B. Bài tập luyện tập
Câu 1. Đoạn trích Cô Tô được viết theo phương thức biểu đạt nào?
A. Biểu cảm B. Tự sự
C. Miêu tả D. Nghị luận
Hướng dẫn giải:
Đáp án C
Câu 2. Cô Tô là quần đảo thuộc địa phương nào?
A. Vũng Tàu B. Nghệ An
C. Hải Phòng D. Quảng Ninh
Hướng dẫn giải:
Đáp án D
Câu 3. Văn bản Cô Tô được viết theo thể nào?
A. Thể kí B. Thể tùy bút
C. Thể hịch D. Thể truyện ngắn
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 4. Trong đoạn đầu của văn bản Cô Tô, điểm quan sát của tác giả ở đâu?
A. Nóc đồn Cô Tô B. Trên dốc cao
C. Bên giếng nước ngọt ở ria một hòn đảo D. Đầu mũi đảo
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 5. Tính từ chỉ màu sắc nào không được sử dụng trong đoạn đầu bài kí?
A. Hồng tươi B. Xanh mượt
C. Lam biếc D. Vàng giòn
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 6. Theo miêu tả của tác giả, cảnh mặt trời mọc được ví với?
A. Tròn trĩnh, phúc hậu như lòng đỏ quả trứng thiên nhiên đầy đặn
B. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự vạn thọ
C. Mặt trời tròn như cái đĩa bạc từ từ tiến ra
D. Mặt trời lên một vài con sào
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 7. Cảnh sinh hoạt của con người Cô Tô được miêu tả thế nào?
A. Êm ả, bình lặng B. Hối hả, vội vã
C. Khẩn trương, thanh bình D. Hân hoan, vui vẻ
Hướng dẫn giải:
Đáp án D
Câu 8. Cảnh thiên nhiên và sinh hoạt của con người trên vùng đảo Cô Tô hiện lên thật trong sáng, tươi đẹp qua ngôn ngữ điêu luyện, sự miêu tả tinh tế, chính xác, giàu hình ảnh cảm xúc. Đúng hay sai?
A. Đúng B. Sai
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 9. Vẻ đẹp của Cô Tô được miêu tả sau khi trận bão đi qua mang vẻ đẹp trong trẻo, sáng sủa, đúng hay sai?
A. Đúng B. Sai
Hướng dẫn giải:
Đáp án A
Câu 10. Bức tranh Cô Tô qua ngòi bút của Nguyễn Tuân là bức tranh như thế nào?
A. Duyên dáng và mềm mại B. Rực rỡ và tráng lệ
C. Dịu dàng và bình lặng D. Hùng vĩ và lẫm liệt
Hướng dẫn giải:
Đáp án B
Xem thêm các bài tiếp theo bên dưới