Độ lệch pha

Độ lệch pha

4.9/5

Tác giả: Thầy Tùng

Đăng ngày: 19 Aug 2022

Lưu về Facebook:
Hình minh họa Độ lệch pha

Lý thuyết về Độ lệch pha

1. Độ lệch pha

Xét một sóng hình sin đang lan truyền trong một môi trường theo trục Ox được đặt tại điểm O là:

${{u}_{o}}=A\cos \left( \omega t+\varphi  \right)$

Phương trình sóng tại M do O gửi đến: ${{u}_{M}}=A\cos \left( \omega t+\varphi -\dfrac{2\pi .{{x}_{}}}{\lambda } \right)$

M chậm pha hơn O 1 lượng : $\Delta \varphi =\dfrac{2\pi x}{\lambda }=\dfrac{2\pi d}{\lambda }$

+ 2 điểm dao động cùng pha: $\Delta \varphi =\dfrac{2\pi d}{\lambda }=2k\pi \Rightarrow d=k\lambda $

+ 2 dao động ngược pha: $\Delta \varphi =\dfrac{2\pi d}{\lambda }=\left( 2k+1 \right)\pi \Rightarrow d=\left( 2k+1 \right)\dfrac{\lambda }{2}$

+ 2 dao động vuông pha: $\Delta \varphi =\dfrac{2\pi d}{\lambda }=\left( 2k+1 \right)\dfrac{\pi }{2}\Rightarrow d=\left( 2k+1 \right)\dfrac{\lambda }{4}$

Chú ý:

+ 2 điểm dao động cùng pha gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng cách nhau $\lambda $

+ 2 điểm dao động ngược pha gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng cách nhau $\frac{\lambda }{2}$

+ 2 điểm dao động vuông pha gần nhau nhất trên cùng một phương truyền sóng cách nhau $\frac{\lambda }{4}$

2. Độ lệch pha giữa 2 điểm cách nguồn một khoảng x1, x2

Xét một sóng hình sin đang lan truyền trong một môi trường theo trục Ox được đặt tại điểm O là:

${{u}_{o}}=A\cos \left( \omega t+\varphi  \right)$

2 điểm M, N cùng phương truyền sóng.

+ M,N cùng phương, cùng phía so với nguồn.

Giả sử: ${{u}_{M}}=A\cos \left( \omega t+\varphi -\dfrac{2\pi .{{x}_{1}}}{\lambda } \right)$

${{u}_{N}}=A\cos \left( \omega t+\varphi -\dfrac{2\pi .{{x}_{2}}}{\lambda } \right)$

Độ lệch pha giữa 2 điểm M,N là: $\Delta \varphi =2\pi \dfrac{\left| {{x}_{1}}-{{x}_{2}} \right|}{\lambda }$

+ M, N cùng phương khác phía so với nguồn.

Giả sử: ${{u}_{M}}=A\cos \left( \omega t+\varphi -\dfrac{2\pi .{{x}_{1}}}{\lambda } \right)$

${{u}_{N}}=A\cos \left( \omega t+\varphi +\dfrac{2\pi .{{x}_{2}}}{\lambda } \right)$

Độ lệch pha giữa 2 điểm M,N là: $\Delta \varphi =2\pi \dfrac{{{x}_{1}}+{{x}_{2}}}{\lambda }$

Bài tập tự luyện có đáp án

Câu 1: Tại nguồn O, phương trình dao động của sóng là $ u=a\cos \left( \omega t \right) $ , gọi là bước sóng, v là tốc độ truyền sóng. Điểm M nằm trên phương truyền sóng cách O một đoạn d sẽ dao động chậm pha hơn nguồn O một góc

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Độ lệch pha: $ \Delta \varphi =\dfrac{2\pi d}{\lambda }=\dfrac{2\pi d}{v.T}=\dfrac{\omega d}{v} $

Câu 2: Một sóng cơ lan truyền trong một môi trường. Hai điểm trên cùng một phương truyền sóng, cách nhau một khoảng bằng bước sóng có dao động.

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Hai điểm cách nhau một bước sóng dao động cùng pha.