Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)

Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)

4.5/5

Tác giả: Thầy Tùng

Đăng ngày: 20 Aug 2022

Lưu về Facebook:
Hình minh họa Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)

Lý thuyết về Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-1950)

I. Kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp bùng nổ

1. Hoàn cảnh

- Pháp bội ước, đẩy mạnh các hoạt động xâm lược Việt Nam:

  • 3/1946, Pháp mở các cuộc tiến công ở Nam Bộ và Nam Trung Bộ.
  • Khiêu khích, tấn công ta ở Hải Phòng và Lạng Sơn (11/1946).
  • Ngày 18/12/1946, Pháp gửi tối hậu thư buộc Chính phủ ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát Thủ đô cho Pháp, nếu không chấp nhận thì ngày 20/12/1946, chúng sẽ hành động.

=> Xâm phạm nghiêm trọng đến độc lập, chủ quyền của Việt Nam.

- Chủ trương của Đảng:

  • Ngày 12/12/1946, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị Toàn dân kháng chiến.
  • Ngày 18 và 19/12/1946, Ban Thường vụ Trung ương Đảng họp, quyết định phát động cả nước kháng chiến.

- 20h ngày 19/12/1946, công nhân nhà máy điện Yên Phụ (Hà Nội) phá máy, cả thành phố mất điện, kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp bùng nổ.

2. Đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng

- Đường lối kháng chiến chống Pháp được thể hiện qua 3 văn bản:

  • Chỉ thị Toàn dân kháng chiến của Ban Thường vụ Trung ương Đảng (12/12/1946).
  • Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của chủ tịch Hồ Chí Minh (19/12/1946).
  • Tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Chinh (1947).

- Nội dung đường lối: Toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.

II. Cuộc chiến đấu ở các đô thị phía Bắc vĩ tuyến 16

1. Diễn biến chính

- Tại Hà Nội: thành lập Trung đoàn Thủ đô; giam chân địch ở thành phố.

- Tại các thành phố khác: bao vây, tấn công, tiêu diệt và giam chân địch trong các thành phố, thị xã trong một thời gian,...

2. Kết quả, ý nghĩa

- Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch.

- Bước đầu làm phá sản kế hoạch “đánh nhanh thắng nhanh” của thực dân Pháp.

- Tạo điền kiện cho nhân dân cả nước đi vào cuộc kháng chiến lâu dài.

III. Chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947 và chiến dịch Biên giới thu - đông 1950

Bài tập tự luyện có đáp án

Câu 1: Mĩ bắt đầu can thiệp vào chiến tranh Đông Dương khi thực dân Pháp thực hiện kế hoạch nào?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Sau thất bại trong chiến dich Việt Bắc thu - đông (1947), ngày 13/5/1949, với sự đồng ý của Mĩ, Chính phủ Pháp đã đề ra kế hoạch Rơve. Với kế hoạch này, Mĩ đã từng bước can thiệp sâu và "dính líu" trực tiếp vào cuộc chiến tranh ở Đông Dương.

Câu 2: Mục đích của thực dân Pháp khi tấn công lên Việt Bắc vào năm 1947 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tháng 3 – 1947, Chính phủ Pháp cử Bôlae làm Cao ủy Pháp ở Đông Dương, thay Đácgiăngliơ, thực hiện kế hoạch tiến công căn cứ địa Việt Bắc nhằm nhanh chóng kết thúc chiến tranh.

Câu 3: Ngày 18 và 19/12/1946, Hội nghị Ban thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương họp và quyết định

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Ngày 18 và 19/12/1946, Hội nghị Ban thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương họp và quyết định phát động toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp. 

Câu 4: Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 của quân dân Việt Nam đã làm phá sản kế hoạch nào của thực dân Pháp?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947 của quân dân Việt Nam đã làm phá sản kế hoạch Bôlae của thực dân Pháp.

Câu 5: Ai là tác giả của tác phẩm "Kháng chiến nhất định thắng lợi"?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi (9 – 1947) do Tổng bí thư Trường Chinh soạn thảo. Đây là một trong những văn kiện lịch sử quan trọng thể hiện đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng Cộng sản Đông Dương.

Câu 6: "Hành lang Đông - Tây" mà Pháp thiết lập trong kế hoạch Rơve (1949) bao gồm

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

"Hành lang Đông - Tây" mà Pháp thiết lập trong kế hoạch Rơve (1949) bao gồm Hải Phòng - Hà Nội - Hòa Bình - Sơn La.

Câu 7:
Chiến dịch nào sau đây của quân dân Việt Nam đã làm phá sản kế hoạch Rơve của thực dân Pháp?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 quân dân Việt Nam đã làm phá sản kế hoạch Rơve của thực dân Pháp.

Câu 8:
Nước đầu tiên công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1950 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Ngày 1/10/1949, nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập, Trung Quốc đã chính thức bước vào thời kì xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa và tích cực ủng hộ phong trào cách mạng quốc tế. Lúc này, cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta đang trên đà phát triển, trong khi đó thực dân Pháp lại cho triển khai kế hoạch Rơ-ve, nhằm khóa cửa biên giới Việt-Trung, chặt đứt sợi dây liên lạc giữa chúng ta với các nước xã hội chủ nghĩa. Tuy nhiên, chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Chính phủ kêu gọi các nước đặt quan hệ ngoại giao với nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Để thể hiện thiện chí của mình và thiết lập quan hệ bang giao 2 nước vốn liền kề, năm 1950, Trung Quốc là nước đầu tiên công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Sau Trung Quốc là Liên Xô và các nước dân chủ nhân dân khác.

Câu 9:
Nội dung nào phản ánh đầy đủ đường lối kháng chiến chống Pháp của Đảng?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng được thể hiện qua ba văn kiện, đó là: Chỉ thị Toàn dân kháng chiến của Ban Thường vụ Trung ương Đảng, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh và tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi của Tổng Bí thư Trường Trinh. Nội dung cơ bản của đường lối là kháng chiến toàn dân, toàn diện, trường kì, tự lực cánh sinh và tranh thủ sự ủng hộ của quốc tế.

Câu 10: Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, khai thông Biên giới Việt - Trung, củng cố và mở rộng căn cứ địa Việt Bắc là mục tiêu của chiến dịch nào?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, khai thông Biên giới Việt -Trung, củng cố và mở rộng căn cứ địa Việt Bắc là mục tiêu của chiến dịch Biên giới thu - đông 1950.

Câu 11: Một trong những mục tiêu của Đảng khi mở chiến dịch Biên giới năm 1950 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Mục tiêu của Đảng khi mở chiến dịch Biên giới năm 1950 là tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, khai thông đường sang Trung Quốc và thế giới, mở rộng và củng cố căn cứ địa Việt Bắc, tạo đà thúc đẩy cuộc kháng chiến tiến lên.

Câu 12:
Âm mưu "đánh nhanh thắng nhanh" của Pháp bị thất bại hoàn toàn bởi chiến thắng nào của quân dân Việt Nam?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Vào thu đông năm 1947, Pháp quyết định kết thúc cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam bằng một chiến lược "tốc chiến - tốc thắng" với kế hoạch tiến công Việt Bắc. Ngày 15/10/1947, Trung ương Đảng ra chỉ thị "phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp". Để chống lại cuộc chiến tranh chống thế gọng kìm của Pháp ở Việt Bắc, quân dân Việt Nam đã vây đánh, tập kích lính nhảy dù ở Bắc Cạn. Bẽ gãy thế hai gọng kìm của Pháp, tiêu diệt quân Pháp ở cả đường bộ và đường thủy. Ngày 19/12/1947, Pháp buộc phải rút khỏi Việt Bắc, quân Việt Nam thu được nhiều vũ khí để trang bị cho quân đội. Căn cứ Việt Bắc vững vàng sau trận đánh, bộ đội chủ lực Việt Nam có kinh nghiệm trưởng thành hơn. Chiều hướng chuyển sang có phần thuận lợi cho cho Việt Nam, buộc Pháp phải chuyển sang thế đánh lâu dài.

Do đó, đáp án đúng phải là chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947.

Câu 13:
Hiệu lệnh kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946) nổ ra đầu tiên ở đâu?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết
Trước khi kháng chiến chống Pháp nổ ra, chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà đã tìm mọi cách cứu vãn hòa bình, chí ít cũng làm chậm lại chiến tranh để chuẩn bị đối phó, đồng thời khéo léo tìm được thế bắt đầu chiến tranh tốt nhất có thể bằng việc kí Hiệp định sơ bộ Việt-Pháp 6/3/1946 rồi Tạm ước Việt–Pháp 14/9/1946 nhưng vẫn không ngăn cản được dã tâm quay trở lại xâm lược nước ta lần nữa của thực dân Pháp. Chúng quyết gây chiến tranh, liên tiếp gây ra các cuộc thảm sát ở Hải Phòng và Hà Nội. Sau đó Pháp đòi tước vũ khí của Việt Minh. Chiến tranh xảy ra trên toàn quốc đêm 19/12/1946 bởi trận đánh Hà Nội 1946. Đêm ngày 19/12/1946, chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến ở Hà Đông và hiệu lệnh kháng chiến toàn quốc bùng nổ đầu tiên ở thủ đô Hà Nội.

Câu 14: Trận đánh mở đầu chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 của quân dân Việt Nam diễn ra ở
 

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Trận đánh mở đầu chiến dịch Biên giới thu - đông năm 1950 của quân dân Việt Nam diễn ra ở Đông Khê.

Câu 15: "Phải phá tan cuộc tấn công mùa đông của giặc Pháp" là chủ trương của Đảng trong chiến dịch nào?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Trong các phương án đề bài nêu ra, chỉ có chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947 là chiến dịch mà giặc pháp "tiến công", những chiến dịch còn lại đều là do ta chủ động tiến công. Hơn nữa, chiến dịch Việt Bắc cũng diễn ra vào mùa đông. Như vậy, đáp án của câu hỏi này là chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947. 

Câu 16:
Chiến thắng Biên giới thu - đông 1950 của quân dân Việt Nam có ý nghĩa như thế nào?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến thắng Biên giới thu - đông 1950 của quân dân Việt Nam đã khai thông con đường liên lạc giữa nước ta với các nước xã hội chủ nghĩa.

Câu 17: Sau thất bại ở Việt Bắc năm 1947, thực dân Pháp đã thực hiện chính sách gì?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến thắng trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947, cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta chuyển sang giai đoạn mới. Sau thất bại của chiến dịch Việt Bắc, Pháp buộc phải thay đổi chiến lược chiến tranh ở Đông Dương, từ "đánh nhanh thắng nhanh" chuyển sang "đánh lâu dài", thực hiện chính sách "dùng người Việt đánh người Việt, lấy chiến tranh nuôi chiến tranh"

Câu 18: Lực lượng vũ trang giữ vai trò quan trọng trong cuộc chiến đấu chống Pháp ở Hà Nội cuối năm 1946 – đầu năm 1947 là

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Lực lượng vũ trang giữ vai trò quan trọng trong cuộc chiến đấu chống Pháp ở Hà Nội cuối năm 1946 – đầu năm 1947 là Trung đoàn Thủ đô.

Câu 19: Thắng lợi nào của ta trong cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954) đã khai thông đường liên lạc giữa nước ta với các nước xã hội chủ nghĩa?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến dịch Biên giới thu - đông (1950) đã khai thông con đường liên lạc giữa nước ta với các nước xã hội chủ nghĩa, mở ra bước phát triển mới của cuộc kháng chiến.

Câu 20: Cuộc chiến đấu nào của quân dân Việt Nam đã bước đầu làm thất bại âm mưu "đánh nhanh thắng nhanh" của thực dân Pháp?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Âm mưu "đánh nhanh thắng nhanh" của thực dân Pháp bắt đầu xuất hiện sau khi thực dân Pháp tiến quân ra miền Bắc Việt Nam (tháng 3/1946), và bước đầu bị thất bại trong cuộc chiến anh dũng của nhân dân ở các đô thị miền Bắc vĩ tuyến 16, hoàn toàn thất bại trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947. Như vậy, đáp án của câu hỏi này là ở các đô thị Bắc vĩ tuyến 16. 

Câu 21: Tháng 3/1947, Chính phủ Pháp cử ai sang làm Cao ủy Pháp ở Đông Dương?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Tháng 3 - 1947, Chính phủ Pháp cử Bôlae làm Cao ủy Pháp ở Đông Dương thay Đácgiăngliơ.

Câu 22: Trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947, trận đánh nào của ta đã biến Đường số 4 thành "con đường chết" của giặc Pháp?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết
Trong chiến dịch Việt Bắc thu - đông năm 1947, thực dân Pháp tấn công lên Việt Bắc bằng kế hoạch "hai gọng kìm" ở hướng đông và hướng tây. Chúng đã vấp phải sự phản công quyết liệt của ta. Ở mặt trận hướng đông, quân ta phục kích chặn đánh địch trên đường số 4, tiêu biểu là trận phục kích ở Đèo Bông Lau (30 - 10 - 1947), đánh trúng đoàn xe cơ giới của đich, thu nhiều vũ khí, quân trang, quân dụng của địch. Vì những thiệt hại mà Pháp gặp phải trên đường số 4, con đường này đã trở thành "con đường chết" của thực dân Pháp.

Câu 23: Khi thực dân Pháp tiến công lên Việt Bắc vào năm 1947, Đảng ta đã có chỉ thị

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Khi thực dân Pháp tiến công lên Việt Bắc vào năm 1947, Đảng ta đã có chỉ thị “phải phá tan cuộc tiến công mùa đông của giặc Pháp”.

Câu 24:
Chiến thắng Việt Bắc năm 1947 của quân dân Việt Nam đã buộc thực dân Pháp phải chuyển từ chiến lược "đánh nhanh thắng nhanh" sang chiến lược nào?

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Chiến thắng Việt Bắc năm 1947 của quân dân Việt Nam đã buộc thực dân Pháp phải chuyển từ chiến lược "đánh nhanh thắng nhanh" sang "đánh lâu dài".

Câu 25: Năm 1947, thực dân Pháp huy động 12000 quân tinh nhuệ và hầu hết máy bay ở Đông Dương chia thành 3 cánh mở cuộc tiến công vào

  • A
  • B
  • C
  • D
Bấm vào đây để xem đáp án chi tiết

Năm 1947, thực dân Pháp huy động 12000 quân tinh nhuệ và hầu hết máy bay ở Đông Dương chia thành 3 cánh mở cuộc tiến công vào Việt Bắc.