Một số bazơ quan trọng

MỘT SỐ BAZƠ QUAN TRỌNG

A. NATRI HIĐROXIT

I. Tính chất vật lý

            NaOH là chất rắn không màu, hút ẩm mạnh, tan nhiều trong nước và tỏa nhiều nhiệt. Dung dịch NaOH có tính nhờn làm bục vải, giấy và ăn mòn da. Vì thế dung dịch NaOH còn được gọi là xút ăn da

II. Tính chất hóa học

            NaOH có những tính chất hóa  học của một bazơ tan

1. Đổi màu chỉ thị

            Dung dịch NaOH làm đổi màu quỳ tím sang xanh, dung dịch phenolphthalein sang màu đỏ.

2. Tác dụng với oxit axit tạo thành muối và nước

             $\begin{gathered}
  2NaOH + C{O_2} \to N{a_2}C{O_3} + {H_2}O \hfill \\
  2NaOH + S{O_2} \to N{a_2}S{O_3} + {H_2}O \hfill \\ 
\end{gathered} $

3. Tác dụng với axit  tạo muối và nước (phản ứng trung hòa)

             $\begin{gathered}
  NaOH + HCl \to NaCl + {H_2}O \hfill \\
  2NaOH + {H_2}S{O_4} \to N{a_2}S{O_4} + 2{H_2}O \hfill \\ 
\end{gathered} $

4. Tác dụng với muối tạo thành muối mới và bazơ mới

            Điều kiện phản ứng: Sản phẩm phản ứng phải có chất kết tủa hoặc bay hơi

            $2NaOH+MgC{{l}_{2}}\to Mg{{(OH)}_{2}}\downarrow +2HCl$

III. Ứng dụng

            NaOH là hóa chất quan trong của nhiều ngành công nghiệp

• Sản xuất xà phòng, chất tẩy rửa, bột giặt
• Sản xuất tơ nhân tạo, giấy, ..
• Chế biến dầu mỏ và nhiều ngành công nghiệp hóa chất khác.

IV. Sản xuất NaOH

            Phương pháp: điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn.

            Sản phẩm: thu được khí clo và dung dịch NaOH ở cực dương, khí hiđro ở cực âm

Phương trình: $2NaCl+2{{H}_{2}}O\xrightarrow[co\,\,mang\,\,ngan]{dien\,\,phan\,\,dung\,dich}2NaOH+{{H}_{2}}+C{{l}_{2}}$

B. CANXI HIĐROXIT – THANG pH

I. Tính chất

1. Pha chế dung dịch canxi hiđroxit

            - Dung dịch $Ca{{(OH)}_{2}}$ có tên thông thường là nước vôi trong.

            - Cách pha chế dung dịch $Ca{{(OH)}_{2}}$ :

Hòa tan một ít vôi tôi $Ca{{(OH)}_{2}}$ trong nước, ta được một chất lỏng màu trắng tên là vôi nước hoặc vôi sữa. Lọc vôi nước, ta được một chất lỏng trong suốt, không màu gọi là dung dịch $Ca{{(OH)}_{2}}$.

2. Tính chất hóa học

            Dung dịch $Ca{{(OH)}_{2}}$ có đầy đủ tính chất hóa học của một bazơ tan.

 a. Đổi màu chỉ thị

            Dung dịch NaOH làm đổi màu quỳ tím sang xanh, dung dịch phenolphthalein sang màu đỏ.

b. Tác dụng với oxit axit tạo thành muối và nước

             $\begin{gathered}
  Ca{(OH)_2} + C{O_2} \to CaC{O_3} + {H_2}O \hfill \\
  Ca{(OH)_2} + S{O_2} \to CaS{O_3} + {H_2}O \hfill \\ 
\end{gathered} $

c. Tác dụng với axit  tạo muối và nước (phản ứng trung hòa)

             $\begin{gathered}
  Ca{(OH)_2} + 2HCl \to CaC{l_2} + 2{H_2}O \hfill \\
  Ca{(OH)_2} + {H_2}S{O_4} \to CaS{O_4} + 2{H_2}O \hfill \\ 
\end{gathered} $

d. Tác dụng với muối tạo thành muối mới và bazơ mới

            Điều kiện phản ứng: Sản phẩm phản ứng phải có chất kết tủa hoặc bay hơi

       $Ca{(OH)_2} + MgC{l_2} \to Mg{(OH)_2} \downarrow  + CaC{l_2}$

3. Ứng dụng

• Làm vật liệu trong xây dựng
• Khử chua đất trồng
• Khử độc các chất thải công nghiệp, diệt trùng chất thải sinh hoạt và xác chết động vật

II. Thang pH

Người ta dùng thang pH để biểu thị độ axit hoặc độ bazơ của dung dịch:

+ Nếu pH = 7 thì dung dịch là trung tính (không có tính axit và không có tính bazơ) . Nước tinh khiết (nước cất) có pH = 7

+ Nếu pH > 7 thì dung dịch có tính bazơ. Nếu pH càng lớn thì độ bazơ của dung dịch càng lớn

+ Nếu pH < 7 thì dung dịch có tính axit. Nếu pH càng nhỏ  thì độ axit của dung dịch càng lớn