I. Đồng vị
Các đồng vị của cùng một nguyên tố hóa học là những nguyên tử có cùng số proton nhưng khác nhua về số nơtron, do đó số khối A khác nhau
VD: 11H,21H,31H11H,21H,31H là 3 đồng vị của nguyên tố H
II. Nguyên tử khối
Do khối lượng electron rất bé so với hạt nhân nên nguyên tử khối co như bằng số khối
M≈Z=N+PM≈Z=N+P
III. Nguyên tử khối trung bình
Giả sử một nguyên tố có hai đồng vị là X và Y, nguyên tử khối của X là X và của Y là Y, a là phần trăm số nguyên tử của đồng vị X, b là phần trăm số nguyên tử của đồng vị Y. Nguyên tử khối trung bình là ¯A¯¯¯¯A
→¯A=aX+bY100→¯¯¯¯A=aX+bY100
VD: Clo có hai đồng vị bền 3517Cl3517Cl chiếm 75,77% và 3717Cl3717Cl chiếm 24,23%
→¯ACl=75,77.35+24,23.37100≈35,5→¯¯¯¯ACl=75,77.35+24,23.37100≈35,5
Nước: H2OH2O
Có 3 cách chọn nguyên tử H thứ nhất
Có 2 cách chọn nguyên tử H thứ hai
Có 3 cách chọn nguyên tử O.
Số loại phân tử cacbon đioxit có thể tạo thành là: 3. 2. 3 = 18 phân tử.
Ta có :
121.62%+(121+2).(100%−62%)100%=121,76121.62%+(121+2).(100%−62%)100%=121,76
→→ Nguyên tử khối trung bình của Sb là 121,76.
Các đồng vị của cùng 1 nguyên tố có cùng các tính chất I, II và IV.
Axit clohidric HCl
Có 2 cách chọn nguyên tử H.
Có 2 cách chọn nguyên tử Cl.
Số loại phân tử axit clohidric có thể tạo thành là: 2. 2 = 4 phân tử.
Ta có :
63.73%+(63+2).(100%−73%)100%=63,5463.73%+(63+2).(100%−73%)100%=63,54
→→ Nguyên tử khối trung bình của đồng là 63,54.
Ta có :
6.7,5%+7.(100%−7,5%)100%=6,9256.7,5%+7.(100%−7,5%)100%=6,925
→→ Nguyên tử khối trung bình của X là 6,925.
Ta có :
191.39%+(191+2).(100%−39%)100%=192,22191.39%+(191+2).(100%−39%)100%=192,22
→→ Nguyên tử khối trung bình của Ir là 192,22.
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Ta có :
24,2=24.80+X.(100−80)100→X=2524,2=24.80+X.(100−80)100→X=25
→→ Số khối của đồng vị thứ hai là 25
Nguyên tố oxi có 3 đồng vị: 168O,178O,188O168O,178O,188O .
Số loại phân tử magie oxit có thể tạo thành là:
Magie oxit là MgO
Có 3 cách chọn nguyên tử Mg.
Có 3 cách chọn nguyên tử O.
Số loại phân tử magie oxit có thể tạo thành là: 3. 3=9 phân tử.
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 109Ag109Ag là x %
Ta có :
107,88=109.x+107.(100−x)100→x=44107,88=109.x+107.(100−x)100→x=44
→→ % đồng vị 109Ag109Ag là 44%
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 7935R là x %
Ta có :
79,91=79.x+81.(100−x)100→x=54,5
→ % đồng vị 7935R là 54,5%
Ta có :
109.44%+(109−2).(100%−44%)100%=107,88
→ Nguyên tử khối trung bình của bạc là 107,88.
Ta có :
6.7,5%+(6+1).(100%−7,5%)100%=6,925
→ Nguyên tử khối trung bình của X là 6,925.
Ta có :
121.62%+123.(100%−62%)100%=121,76
→ Nguyên tử khối trung bình của Sb là 121,76.
Nguyên tố Cl có 2 đồng vị: 3517Cl,3717Cl .
Số loại phân tử đồng clorua có thể tạo thành là:
Đồng clorua: CuCl2
Có 2 cách chọn nguyên tử Cl thứ nhất
Có 1 cách chọn nguyên tử Cl thứ hai
Có 2 cách chọn nguyên tử Cu.
Số loại phân tử đồng clorua có thể tạo thành là: 2. (1+ 2 )=6 phân tử.
Ta có :
¯Cl=35.75%+37.(100%−75%)100%=35,5
→ Nguyên tử khối trung bình của clo là 35,5.
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Ta có :
107,88=109.44+X.(100−44)100→X=107
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 107
Ta có :
24.80%+(24+1).(100%−80%)100%=24,2
→ Nguyên tử khối trung bình của X là 24,2.
Cacbon monooxit : CO
Có 3 cách chọn nguyên tử O
Có 2 cách chọn nguyên tử C.
Số loại phân tử cacbon đioxit có thể tạo thành là: 3. 2 = 6 phân tử.
Nguyên tố Cl có 2 đồng vị: 3517Cl,3717Cl .
Số phân tử đồng clorua tối đa có thể tạo thành là:
Đồng clorua: CuCl2
Có 2 cách chọn nguyên tử Cl thứ nhất
Có 2 cách chọn nguyên tử Cl thứ hai
Có 2 cách chọn nguyên tử Cu.
Số loại phân tử đồng clorua có thể tạo thành là: 2. 2. 2 =8 phân tử.
. Số khối của đồng vị thứ 2 của nguyên tố X là
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Ta có :
121,76=121.62+X.(100−62)100→X=123
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 123
Nguyên tố Cl có 2 đồng vị: 3517Cl,3717Cl .
Số loại phân tử bạc clorua có thể tạo thành là:
Bạc clorua: AgCl
Có 2 cách chọn nguyên tử Cl
Có 2 cách chọn nguyên tử Ag.
Số loại phân tử bạc clorua có thể tạo thành là: 2. 2 =4 phân tử.
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 121Sb là x %
Ta có :
121,76=121.x+123.(100−x)100→x=62
→ % đồng vị 121Sb là 62%
Phát biểu sai: "Nguyên tử oxi có 3 đồng vị là 168O,178O,188O . "
Đúng phải là: "Nguyên tố oxi có 3 đồng vị là 168O,178O,188O ".
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 19177Ir là x %
Ta có :
192,22=191.x+193.(100−x)100→x=39
→ % đồng vị 19177Ir là 39%
Ta có :
24.80%+25.(100%−80%)100%=24,2
→ Nguyên tử khối trung bình của X là 24,2.
Ta có :
65.27%+63.(100%−27%)100%=63,54
→ Nguyên tử khối trung bình của Cu là 63,54.
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị thứ hai là 100% -75% = 25%
Ta có :
35,5=35.75+X.25100→X=37
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 37
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 2412X là x %
Ta có :
24,2=24.x+25.(100−x)100→x=80
→ % đồng vị 2412X là 80%
Ta có :
191.39%+193.(100%−39%)100%=192,22
→ Nguyên tử khối trung bình của Ir là 192,22.
Số khối của đồng vị thứ 2 của nguyên tố X là
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Ta có :
6,925=6.7,5+X.(100−7,5)100→X=7
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 7
Các phân tử cacbon dioxit có thể có:
12C16O16O;12C17O17O;12C18O18O;12C16O17O;12C16O18O;12C17O18O;13C16O16O;13C17O17O;13C18O18O;13C16O17O;13C16O18O;13C17O18O;
Nguyên tố oxi có 3 đồng vị: 168O,178O,188O .
Số loại phân tử đồng oxit có thể tạo thành là:
Đồng oxit là CuO
Có 2 cách chọn nguyên tử Cu.
Có 3 cách chọn nguyên tử O.
Số loại phân tử magie oxit có thể tạo thành là: 2. 3=6 phân tử.
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị thứ hai là 100% -73% = 27%
Ta có :
63,54=63.73+X.27100→X=65
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 65
Ta có :
109.44%+107.(100%−44%)100%=107,88
→ Nguyên tử khối trung bình của bạc là 107,88.
Ta có :
79.54,5%+(79+2).(100%−54,5%)100%=79,91
→ Nguyên tử khối trung bình của R là 79,91.
Gọi thành phần phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị 63X là x %
Ta có :
6,925=6.x+7.(100−x)100→x=7,5
→ % đồng vị 63X là 7,5%
Gọi X là số khối của đồng vị thứ hai.
Phần trăm tổng số nguyên tử của đồng vị thứ hai là 100% -39% = 61%
Ta có :
192,22=191.39+X.61100→X=193
→ Số khối của đồng vị thứ hai là 193