Huyết tương

Hồng cầu

An

Bình

Cúc

Yến

An

-

-

-

-

Bình

+

-

+

+

Cúc

+

-

-

+

Yến

+

-

+

-

Câu

Ý

Nội dung

Điểm

+ Thí nghiệm

Bước 1: Lấy một xương dài đem đốt chỉ còn lại tro màu trắng. Đó là các muối vô cơ, phần cháy hết là chất hữu cơ.

Bước 2: Ngâm xương dài vào dung dịch HCl loãng, xương còn nguyên vẹn hình dạng nhưng mềm. Chỉ còn chất hữu cơ trong xương.

+ Kết luận: - Xương được cấu tạo chất hữu cơ và chất vô cơ.

- Nhờ sự kết hợp tỉ lệ giữa chất hữu cơ và chất vô cơ mà xương có 2 đặc tính cơ bản là đàn hồi và rắn chắc.

0,5

a

0,5

0,5

0,5

1

+Ý nghĩa:

- Thân xương dài có hình ống có tác dụng làm cho xương nhẹ mà vẫn chắc chắn.

- Đầu xương và các xương ngắn có các nan xương xếp hình vòng cung có tác dụng: xương nhẹ, tán lực đều về các phía tăng khả năng chịu lực của xương.

+ Ví dụ: Trụ cầu, khung xe đạp có hình ống

Mái nhà bê tông của một số nhà hát có hình vòm không cần cột chống đỡ có các thanh sắt đan nhau hình vòng cung.

0,5

b

0,5

0,5

+ Những đặc điểm có tác dụng làm ấm, làm ẩm không khí khi đi vào phổi:

- Khí quản có lớp niêm mạc tiết chất nhày có tác dụng làm ẩm.

- Mũi có lớp mao mạch dày đặc có tác dụng làm ấm không khí đi vào phổi.

+ Đặc điểm tham gia bảo vệ phổi tránh khỏi các tác nhân có hại là:

- Lông mũi giữ lại các hạt bụi lớn, chất nhày do niêm mạc mũi tiết ra giữ lại các hạt bụi nhỏ, lớp lông rung quét bụi ra khỏi khí quản.

- Sụn thanh thiệt đậy kín đường hô hấp cho thức ăn không lọt vào khi nuốt.

0,5

0,5

2

a

0,5

0,5

0,5

Câu

Ý

Nội dung

Điểm

- Họng có tuyến amiđan và tuyến VA chứa nhiều tế bào limphô tiết

kháng thể vô hiệu hoá các tác nhân gây nhiễm.

b

Chứng minh phế nang là đơn vị cấu tạo và chức năng của phổi:

- Trong mỗi lá phổi đều được cấu tạo bởi các phế nang tập hợp thành cụm và được bao bởi mạng lưới mao mạch dày đặc.

- Quá trình trao đổi khí ở phổi xảy ra tại các phế nang: ôxi từ không khí

trong phế nang vào máu và khí cácbonnic từ máu vào không khí trong phế nang.

0,5

0,5

- Hồng cầu của An không bị huyết tương của ai làm kết dính nên nhóm máu của An là nhóm máu chuyên cho.

Vậy An có nhóm máu O.

- Hồng cầu của Bình đều bị huyết tương bị kết dính trừ của mình nên là nhóm máu chuyên nhận.

Vậy Bình có nhóm máu AB.

- Vì mỗi người 1 nhóm máu nên Cúc và Yến không thể có nhóm máu O hoặc AB, chỉ có thể là A hoặc B.

Vậy nên nếu Cúc có nhóm máu A thì Yến có nhóm máu B và ngược

lại.

(Nếu học sinh lập luận khác nhưng đúng vẫn cho điểm bình thường)

0,5

0,25

0,5

3

0,25

0,5

0,5

+ Ruột non không phải nơi chứa thức ăn mà chủ yếu là tiêu hoá và hấp thụ thức ăn.

+ Ý nghĩa:

- Kịp trung hoà tính axít trong thức ăn.

- Có thời gian để các tuyến tuỵ, tuyến ruột tiết enzim.

- Đủ thời gian tiêu hoá triệt để thưc ăn.

- Đủ thời gian hấp thụ các chất dinh dưỡng cung cấp cho cơ thể.

0,5

4

0,25

0,25

0,25

0,25

Nước tiểu đầu

Nước tiểu chính thức

5

5

5

- Có chứa chất dinh dưỡng và các ion cần

- Không có chất dinh dưỡng.

0,

a

- Hàm lượng chất độc hại thấp.

- Hàm lượng chất độc hại ca

o0. ,

5

- Thể tích nhiều.

- Thể tích ít.

+ Nguyên nhân dẫn đến bệnh sỏi thận và bóng đái:

- Khẩu phần ăn uống không hợp lí: ăn quá nhiều chất tạo sỏi, ăn quá chua,...

- Uống ít nước.

- Nhịn đi tiểu nhiều.

+ Cách phòng tránh:

- Hạn chế ăn các chất có khả năng tạo sỏi.

- Uống đủ nước để bù lượng nước thải ra.

- Không nên nhịn tiểu lâu.

0,25

0,25

0,25

b

0.25

0,25

0,25

Câu

Ý

Nội dung

Điểm

- Chuẩn bị một con ếch đã được hủy não treo trên giá để khoảng 3-5 phút cho hết choáng.

- Dùng bông tẩm dung dịch HCl 0,3% kích thích vào một vùng da trên thân ếch.

- Hiện tượng: Ếch có phản xạ co chân gạt miếng bông ra.

- Kết luận: Qua thí nghiệm ta thấy mặc dù đã hủy não chỉ còn tủy nhưng chân ếch vẫn cử động khi bị kích thích, chứng tỏ tủy có vai trò điều khiển sự vận động của cơ thể, đúng như nhận định trên.

(Học sinh có thể dùng những kích thích khác nhưng làm đúng quy trình, nêu được hiện tượng để đi đến kết luận vẫn cho điểm bình thường)

0,5

0,5

a

0,5

0,5

6

- Người say rượu “Chân nam đá chân chiêu” là do rượu đã ngăn cản, ức

0,5

chế sự dẫn truyền xung thần kinh qua xinap giữa các tế bào có liên quan

đến tiểu não khiến sự phối hợp các hoạt động phức tạp và giữ thăng bằng

b

cơ thể bị ảnh hưởng.

- Do nơron có khả năng tái sinh phần cuối sợi trục nếu thân không bị tổn

0,5

thương. Chính nhờ vậy khi dây thần kinh bị đứt được nối lại, thì sau

khoảng nửa năm nhờ hiện tượng tái sinh mà hoạt động thần kinh liên quan

đến vùng bị tổn thương được phục hồi.

- Cấu trúc đảm bảo máu chỉ vận chuyển một chiều trong hệ tuần hoàn là

0,5

van.

a

- Van nhĩ thất: Cho máu chảy một chiều từ tâm nhĩ vào tâm thất.

- Van động mạch: Cho máu chảy một chiều từ tâm thất vào động mạch.

0,5

0,5

- Van tĩnh mạch: Giúp máu chảy trong các tĩnh mạch ngược hướng trọng

0,5

lực về tim.

7

Dây thần kinh tủy là dây pha vì:

- Mỗi dây thần kinh tủy gồm các nhóm sợi thần kinh cảm giác nối với tủy sống qua rễ sau và nhóm sợi thần kinh vận động nối với tủy sống bằng rễ trước.

- Khi đi qua giữa 2 khe đốt sống liên tiếp 2 nhóm này nhập lại thành dây thần kinh tủy , dây thần kinh tủy vừa dẫn truyền xung thần kinh hướng

tâm và ly tâm nên được gọi là dây thần kinh pha .

0,5

b

0,5

Câu

Nội dung

Điểm

Câu 1

Chứng minh tế bào là đơn vị cấu trúc của cơ thể người

2.0

- Mọi cơ quan, hệ cơ quan trong cơ thể người dù có hình dạng , kích thước, chức năng khác nhau nhưng đều được cấu tạo bởi tế bào:

+ Hệ cơ được cấu tạo bởi các tế bào cơ

+ Hệ xương được cấu tạo bởi các tế bào xương

- Các tế bào này rất khác nhau về hình dạng, kích thước nhưng đều có cấu tạo thống nhất. Mỗi tế bào hồm 3 thành phần: màng tế bào, chất tế bào, nhân.

- Thành phần hoá học của mọi tế bào về cơ bản cũng không khác nhau gồm:

+ Các hợp chất hữu cơ: P, L, G, các axít Nuclêic....

+ Các chất vô cơ: N, C, O, P, Fe, Cu... và các hợp chất vô cơ như nước, muối khoáng...

- Các tế bào và các chất gian bào cùng thực hiện một chức năng gọi là mô,

nhiều mô hợp thành cơ quan, các cơ quan hợp thành hệ cơ quan, các hệ cơ quan họp thành cơ thể.

0.5

0.5

0.5

0.5

Câu 2

1. Em hãy vẽ sơ đồ truyền máu, nêu các nguyên tắc đảm bảo an toàn khi truyền máu cho bệnh nhân?

2. Anh Nam và anh Ba cùng đi tiếp máu cho một bệnh nhân. Sau khi xét nghiệm thấy huyết tương của bệnh nhân làm ngưng kết hồng cầu của anh Ba mà không làm ngưng kết hồng cầu của anh Nam. Bệnh nhân có nhóm máu gì? Giải thích?

(Biết rằng anh Nam có nhóm máu A, anh Ba có nhóm máu B)

2.75

1

- Vẽ sơ đồ truyền máu

A Â

O AB

O B AB B

- Các biện pháp đảm bảo an toàn khi truyền máu

+ Phải đảm bảo nguyên tắc truyền máu xem hồng cầu người cho có bị huyết

0.5

0.5

tương người nhận gây ngưng kết hay không

+ Phải xét nghiệm máu của người nhận và người cho trước khi truyền máu để xác định nhóm máu rồi từ đó lựa chọn nhóm máu thích hợp tránh hiện tượng ngưng máu gây tử vong

+ Phải xét nghiệm máu để kiểm tra máu người cho xem có nhiễm HIV/AIDS hoặc có chứa các mầm bệnh nguy hiểm không

0.5

0.5

2

- Huyết tương của bệnh nhân làm ngưng kết hồng cầu của anh Ba(nhóm máu B)

Huyết tương bệnh nhân có kháng thể ß (1)

- Huyết tương của bệnh nhân không làm ngưng kết hồng cầu của anh Nam(nhóm máu A) Huyết tương bệnh nhân không có kháng thể α (2)

- Từ (1) và (2)  Bệnh nhân có nhóm máu A

0.25

0.25

0.25

Câu 3

Giải thích những đặc điểm cấu tạo của tim phù hợp với chức năng mà nó đảm nhiệm?

3.0

Chức năng của tim là co bóp đẩy máu tuần hoàn trong mạch đảm nhiệm việc vận chuyển ôxi, cácbonic và vận chuyển các chất đáp ứng cho hoạt động trao đổi chất của tế bào và của cơ thể

Tim hoạt động liên tục, không theo ý muốn con người. Để thực hiện được chức năng trên, cấu tạo của tim có những đặc điểm sau:

- Cơ cấu tạo tim: là loại cơ dày, chắc chắn tạo ra lực co bóp mạnh đáp ứng với việc đẩy máu từ tim tới động mạch. Bên cạnh đó lực giãn cơ tim lớn tạo sức hút để đưa máu từ các tĩnh mạch về tim.

- Bao xung quanh tim là một màng liên kết mỏng: Mặt trong của màng liên kết có một chất dịch nhày giúp tim khi co bóp tránh được sự ma sát giữa các bộ phận khác gần đó

- Tim có yếu tố thần kinh tự động : Ngoài việc chịu sự chi phối của thần kinh trung ương như các bộ phận khác trong cơ thể; trên thành của cơ tim còn yếu tố thần kinh tự động là các hạch thần kinh. Nhờ yếu tố này giúp cho tim có thể co bóp liên tục, kể cả khi cơ thể ngủ.

- Độ dày của các cơ xoang tim: ở các phần xoang tim khác nhau, độ dày của cơ không đều nhau thích ứng với sức chứa và nhiệm vụ đẩy máu của mỗi phần xoang. Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhĩ để đảm bảo cho lực co bóp lớn đưa máu vào động mạnh. Thành cơ tâm thất trái dày hơn thành cơ tâm thất phải giúp nó tống máu và gây lưu thông máu trong vòng tuần hoàn lớn.

- Các van trong tim: trong tim có hai loại van: van ngăn giữa tâm nhĩ và tâm thất ở mỗi bên và van ngăn giữa xoang tim với các mạch máu lớn xuất phát từ tim

+ Van nhĩ - thất: ngăn giữa tâm nhĩ và tâm thất theo chiều từ tâm nhĩ xuống tâm thất. Các van này có dây chằng nối chúng vào cơ tâm thất. Cấu tạo như vậy giúp máu trong tim lưu thông một chiều từ tâm thất xuống tâm nhĩ

+ Van bán nguyệt: ngăn chỗ lỗ vào động mạnh với tâm thất. Cấu tạo của loại

van này giúp máu chỉ lưu thông một chiều từ tâm thất vào động mạch chủ và động mạnh phổi.

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

Câu 4

1. Quá trình trao đổi khí ở phổi và tế bào diễn ra như thế nào?

2.5

2. Tại sao những dân tộc ở vùng núi và cao nguyên hàm lượng hêmôglôbin

trong máu của họ thường cao hơn so với những người sống ở vùng đồng bằng?

1

- Quá trình trao đổi khí ở phổi và tế bào diễn ra theo cơ chế khuếch tán khí từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp

- Trao đổi khí ở phổi:

+ Nồng độ khí oxi trong phổi cao hơn trong mao mạch phổi nên oxi khuếch tán từ phổi vào mao mạch phổi

+ Nồng độ khí cacbonic trong mao mạch phổi cao hơn trong phổi nên cacbonic khuếch tán từ mao mạch phổi vào phổi

- Trao đổi khí ở tế bào:

+ Nồng độ khí oxi trong mao mạch máu cao hơn trong tế bào nên oxi khuếch tán từ mao mạch máu vào tế bào

+ Nồng độ khí cacbonic trong tế bào cao hơn trong mao mạch máu nên cacbonic khuếch tán từ tế bào vào mao mạch máu

0.5

0.5

0.5

0.5

2

Hàm lượng Hb trong máu người vùng núi và cao nguyên cao hơn người sống ở đồng bằng vì càng lên cao không khí càng loãng, nồng độ ô xi trong không khí thấp, nên để có đủ ôxi cho cơ thể thì hồng cầu phải tăng dẫn đến hàm lượng Hb

phải tăng .

0.5

Câu 5

1. Trình bày đặc điểm cấu tạo của ruột non phù hợp với chức năng hấp thụ chất dinh dưỡng?

2. Vì sao khi mắc các bệnh về gan thì làm giảm khả năng tiêu hóa?

2.5

1

Đặc điểm cấu tạo ruột non phù hợp chức năng hấp thụ các chất dinh dưỡng:

- Lớp niêm mạc ruột non có các nếp gấp với các lông ruột và lông cực nhỏ làm cho diện tích bề mặt bên trong của nó tăng gấp khoảng 600 lần so với diện tích mặt ngoài.

- Ruột non rất dài (2.8 – 3m ở người trưởng thành), là phần dài nhất của ống tiêu hóa.

- Ruột non có mạng lưới mao mạch máu và mao mạch bạch huyết dày đặc, phân bố tới từng lông ruột.

0.5

0.5

0.5

2

Khi mắc các bệnh về gan thì làm giảm khả năng tiêu hóa vì:

- Dịch mật do gan tiết ra tạo môi trường kiềm giúp đóng mở cơ vòng môn vị điều khiển thức ăn từ dạ dày xuống ruột và tạo môi trường kiềm cho enzim tiêu hoá hoạt động. Góp phần tiêu hoá và hấp thụ mỡ.

- Khi bị bệnh về gan làm giảm khả năng tiết mật, dẫn đến giảm khả năng tiêu hoá.

0.5

0.5

Câu 6

1. Phản xạ là gì? Phân biệt tính chất phản xạ có điều kiện và phản xạ không điều kiện?

2. Hiện tượng cụp lá của cây trinh nữ khi ta động vào có phải là một phản

xạ không? Hiện tượng đó có điểm gì giống và khác hiện tượng “khi chạm tay vào lửa ta rụt tay lại”?

3.0

1. – Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích từ môi trường trong

0.5

và ngoài cơ thể thông qua hệ thần kinh.

- Phân biệt tính chất PXKĐK và PXCĐK:

0.25

0.25

0.25

0.25

0.25

0.25

0.25

Tính chất PXKĐK

Tính chất PXCĐK

- Trả lời các kích thích tương ứng hay kích thích không điều kiện

- Bẩm sinh

- Bền vững, tồn tại suốt đời

- Có tính chất di truyền, mang tính chất chủng loại

- Số lượng hạn định

- Cung phản xạ đơn giản

- Trung ương nằm ở trụ não và tủy sống

- Trả lời các kích thích bất kì hay kích thích có điều kiện(đã được kết hợp với kích thích không điều kiện một số lần

- Hình thành trong đời sống cá thể

- Dễ mất khi không củng cố

- Không di truyền, mang tính cá thể

- Số lượng không hạn định

- Hình thành đường liên hệ tạm thời

- Trung ương nằm ở vỏ đại não

2. - Hiện tượng cụp lá ở cây trinh nữ là hiện tượng cảm ứng ở thực vật, không được coi là phản xạ, bởi vì phản xạ có sự tham gia của tổ chức thần kinh và được thực hiện nhờ cung phản xạ.

- Điểm giống nhau: đều là hiện tượng nhằm trả lời kích thích môi trường…

- Điểm khác nhau: hiện tượng cụp lá không có sự tham gia của tổ chức thần kinh ; hiện tượng rụt tay có sự tham gia của tổ chức thần kinh.

0.25

0.25

0.25

Câu 7

Trình bày chức năng của tuyến tụy? Tại sao nói tuyết tụy là một tuyến pha?

1

- Chức năng tuyến tụy:

+ Chức năng ngoại tiết: Các sản phẩm tiết theo ống dẫn đổ vào tá tràng, giúp cho sự biến đổi thức ăn trong ruột non

+ Chức năng nội tiết: Tiết hoocmon giúp điều hòa lượng đường trong máu.

- Tuyết tụy là một tuyến pha vì tuyến tụy vừa thực hiện chức năng ngoại tiết, vừa thực hiện chức năng nội tiết

0.5

0.5

0.25

Câu 8

3.0

a. Trong một phút đã co và đẩy được lượng máu là: 7560 : (24.60) = 5,25 (lít)

Số lần tâm thất trái co trong một phút là: (5,25 . 1000) : 70 = 75 (lần)

Vậy số lần mạch đập trong 1phút là: 75 lần

b. Thời gian hoạt động của một chu kì tim là: 60: 75 = 0,8 (giây)

c. Thời gian của các pha:

- Thời gian của pha giãn chung: 0,8 : 2 = 0,4 (giây)

- Gọi thời gian pha nhĩ co là x giây -> Thời gian pha thất co là 3x. Ta có: x + 3x = 0,8 – 0,4 = 0,4 => x = 0,1 (giây)

Vậy thời gian tâm nhĩ co: 0,1 giây Thời gian tâm thất co: 0,1. 3 = 0,3 giây

Chú ý: Học sinh có cách giải khác đúng vẫn cho điểm tối đa

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

0.5

- Đồng hoá và dị hoá là hai quá tình mâu thuẫn, nhng gắn bó chặt chẽ và mật

thiết với nhau:

0,75

Đồng hoá

Dị hoá

- Là quá trình tổng hợp các chất đặc trưng của tế bào và tích luỹ năng lượng.

- Quá trình đồng hoá đòi hỏi cung cấp năng lượng (phải tiêu hao năng lượng), năng lượng này lấy từ năng lượng mặt trời hoặc năng lượng lấy từ quá trình dị hoá.

-Vật chất được tổng hợp nên có tích luỹ năng lượng thế năng.

- Không có QT đồng hoá thì không có vật chất để sử dụng trong dị hoá.

- Là quá trình phân giải các hợp chấ hữu cơ đặc trưng của tế bào đã tổn hợp được trong quá trình đồng hoá, đ tạo thành những hợp chất đơn giản v giải phóng năng lượng.

- Năng lượng được giải phóng dùn cho mọi hoạt động sống của tế bào.

- Không có QT dị hoá thì không c năng lượng cung cấp cho QT đồn ho và các hoạt động sống của tế bào.

4

2đ

Đổi 5 lít = 5000 ml

a.Theo bài ra bình thường hàm lượng Hb trong máu là 15 g/100 ml máu có khả năng liên kết với 20 ml ô xi. Vậy với người có 5000 ml máu thì Hb có khả

năng liên kết được với ô xi :

0,5

5000.20

100 = 1000 ml 0₂

b. Khi người ấy sống ở vùng núi cao, độ cao là 4000 m thì hàm lượng Hb tăng,Vì càng lên cao không khí càng loãng, nồng độ ô xi trong không khí thấp, nên để có đủ ô xi cho cơ thể thì hồng cầu phải tăng dẫn đến hàm lượng Hb phải tăng .

c. So với khi sống ở đồng bằng thì khi sống ở núi cao, nhịp tim, nhịp thở phải

0,5

1

tăng Do nồng độ ô xi trong không khí thấp, tác động vào cơ quan thụ cảm, áp

lực hoá học ở cung động mạch chủ, động mạch cảnh, kích thích gây tăng nhịp

tim nhịp thở. Đó là cơ chế thích nghi để cơ thể có đủ ô xi cho hô hấp và trao

đổi chất diễn ra bình thường.

5

1,5đ

Tính tổng số gam prôtêin, lipit, gluxit cung cấp cho cơ thể trong một ngày.

1. Tính được số năng lượng của mỗi chất

- Số năng lượng prôtêin chiếm 19% là:

2200.19  418 Kcal

100

- Số năng lượng lipit chiếm 13% là:

0,25

0,25

2200.13  286 Kcal

0,25

100

- Số năng lượng gluxit chiếm (100% - (19% + 13%) = 68%) là:

2200.68  1496 Kcal

100

2. Tính được số gam prôtêin, lipit, gluxit

0,25

- Lượng prôtêin là: 418  102 (gam)

0,25

4,1

- Lượng lipit là: 286  30,8 (gam)

0,25

9,3

- Lượng gluxit là: 1496  347,9(gam)

4,3

6

1,5đ

a.-Ruột non không phải nơi chứa thức ăn mà chủ yếu là tiêu hoá và hấp thụ thức ăn .

-Ý nghĩa :

+Kịp trung hoà tính axít .

+Có thời gian để các tuyến tuỵ ,tuyến ruột tiết enzim .

+Đủ thời gian tiêu hoá triệt để thưc ăn và hấp thụ các chất dinh dưỡng.

b.-Tế bào hồng cầu người không có nhân để:

+Phù hợp chức năng vận chuyển khí.

+Tăng thêm không gian để chứa hêmôglôbin.

+Giảm dùng ôxi ở mức thấp nhất

+Không thưc hiện chức năng tổng hợp prôtêin

-Tế bào bạch cầu có nhân để phù hợp với chức năng bảo vệ cơ thể :

+Nhờ có nhân tổng hợp enzim, prôtêin kháng thể .

+Tổng hợp chất kháng độc,chất kết tủa prôtêin lạ,chất hoà tan vi khuẩn

0,5

0,5

0,5

7

1đ

a.Phân biệt tuyến ngoại tiết và tuyến nội tiết:

- Tuyến ngoại tiết: Sản phẩm( chất tiết) theo ống dẫn đến các cơ quan xác định hoặc

0,5

đưa ra ngoài.Ví dụ: tuyến mồ hôi, tuyến nước bọt...

- Tuyến nội tiết: Sản phẩm là các chất tiết ( hoocmôn) tiết ra được ngấm thấm thẳng

vào máu đưa đến cơ quan đích. Ví dụ: tuyến yên, tuyến giáp...

b. Nói: tuyến tuỵ là tuyến pha vì tuyến này vừa đóng vai trò là tuyến ngoại tiết, vừa

đóng vai trò là tuyến nội tiết.

- Tuyến tuỵ là tuyến ngoại tiết: Các sản phẩm tiết theo ống dẫn đổ vào tá tràng giúp

0,5

cho sự biến đổi thức ăn trong ruột non.

- Tuyến tuỵ là tuyến nội tiết: Ngoài ra, tuyến tuỵ còn có các tế bào

(  tiết hoocmôn glucagôn và tế bào tiết hoocmôn insulin) có chức năng điều hoà

lượng đường trong máu.

Phầ n

Nội dung trình bày

Điể m

a

+ TB có nhiều hình dạng khác nhau: Hình cầu, hình đĩa, hình sao, thoi, trụ..........

+ TB có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau để thực hiện các chức năng khác nhau.

+ Tính chất sống:

- TÕ bµo lu«n trao ®æi chÊt víi m«i tr-êng, nhê ®ã mµ tÕ bµo cã khả n¨ng tÝch lũy vËt chÊt, lín lªn, ph©n chia gióp c¬ thÓ lín lªn vµ sinh s¶n

- TÕ bµo cßn cã khả n¨ng c¶m øng víi c¸c kÝch thÝch cña m«i tr-êng.

0,25

0,25

0,25

b

Những đặc điểm tiến hoá của hệ cơ người so với thú là:

- Cơ chi trên phân hoá -> cử động linh hoạt, đặc biệt là cơ ngón cái rất phát triển. - Cơ chi dưới tập trung thành nhóm cơ lớn, khoẻ (cơ mông, đùi)=> di chuyển, nâng đỡ …

- Cơ vận động lưỡi phát triển giúp cho vận động ngôn ngữ nói.

- Cơ nét mặt mặt phân hoá giúp biểu hiện tình cảm qua nét mặt.

0,75

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a

* Vai trò của gan:

- Tiết dịch mật để giúp tiêu hóa thức ăn.

0,5

- Dự trữ các chất (glicogen, các vitamin: A,D,E,B₁₂).

- Khử độc các chất trước khi chúng được phân phối cho cơ thể.

- Điều hoà nồng độ protein trong máu như fibrinogen, albumin...

* Người bị bệnh gan không nên ăn mỡ động vật vì khi gan bị bệnh, dịch mật ít. Nếu ăn mỡ thì khó tiêu và làm bệnh gan nặng thêm.

0,25

b

* Khi nuốt thì ta không thở.

- Vì lúc đó khẩu cái mềm (lưỡi gà) cong lên đậy hốc mũi, nắp thanh quản (tiểu thiệt) hạ xuống đạy kín khí quản nên không khí không ra vào được.

* Vừa ăn vừa cười đùa bị sặc.

Vì: Dựa vào cơ chế của phản xạ nuốt thức ăn. Khi nuốt vừa cười vừa nói, thì nắp thanh không đạy kín khí quản=> thức ăn có thể lọt vào đường dẫn khí làm ta bị sặc.

0,25

0,5

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

- Làm ẩm là do các lớp niêm mạc tiết chất nhày bên trong đường dẫn khí

- Làm ấm là do có mao mạch dày, căng máu và ấm nóng dưới lớp niêm mạc.

- Làm sạch không khí có:

+ Lông mũi giữ lại các hạt bụi lớn, chất nhày do lớp niêm mạc tiết ra giữ lại các hạt bụi nhỏ, lớp lông rung chuyển động liên tục quét chúng ra khỏi khí quản

+ Các tế bào limpho ở các hạch amidan, VA có tác dụng tiết kháng thể để vô hiệu hóa các tác nhân gây bệnh

* Thở bằng miệng không có các cơ quan làm ấm, ẩm và lọc sạch không khí

như thở bằng mũi do đó dễ bị mắc các bệnh về hô hấp

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a) Tính khối lượng từng loại thức ăn cần dùng.

Theo bài ra: Lipit: Prôtêin : Gluxit = 1: 3 : 6  Pr =3.Li ; G = 6.Li (1) Ta có phương trình: 0,83. G + 0,97. Pr + 2,03. Li = 595,2 ( 2)

Thay (1) vào( 2) ta được: 0,83.6Li + 0,97. 3Li + 2,03 .Li = 595,2 (3)

Giải (3) được: Li = 60 => Pr = 3.60 = 180 gam; G = 6.60 = 360 gam

b) Tính năng lượng sinh ra khi ôxi hóa hoàn toàn lượng thức ăn trên: Theo giá trị dinh dưỡng của từng loại thức ăn ở đề bài:

=>  năng lượng = 4,3 . 360 + 4,1 . 180 + 9,3 . 60 = 2844 kcal

0,5

0,5

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a

* Khác nhau:

0,75

Nư ớ c tiể u ở nang cầu thận

Nư ớ c tiể u ở bể thận

- Nồng độ các chất hòa tan loãng hơn

- Còn chứa nhiều chất dinh dưỡng.

- Chứa ít các chất căn bã và chất độc hơn

- Nồng độ các chất hòa tan đậm đặc hơn

- Gần như không còn các chất dinh dưỡng

- Chứa nhiều chất cặn bã và chất độc

b

- Nguyên nhân: Một số chất trong nước tiểu như axit uric, muối canxi, muối photphat, Oxalat,…có thể bị kết tinh ở nồng độ cao và pH thích hợp hoặc gặp những điều kiện đặc biệt khác =>sỏi thận.

- Cách phòng tránh: Không ăn các thức ăn có nguồn gốc tạo sỏi: protein từ thịt, các loại muối có khả năng kết tinh. Nên uống đủ nước, các chất lợi tiểu, không nên nhịn tiểu lâu.

0,75

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a

+ Cấu tạo: Nơron là đơn vị cấu tạo nên hệ thần kinh

- Thân chứa nhân

- Từ thân có nhiều sợi nhánh và một sợi trục. Sợi trục............................

+ Chức năng cơ bản của nơron: cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh

- Cảm ứng là khả năng tiếp nhận các kích thích

...................................

- Dẫn truyền xung thần kinh là khả năng lan truyền xung thần kinh.......................

+ Tua nơron bị đứt, phần còn dính vào thân nơron vẫn sống, mọc dài và phục hồi lại đoạn đứt vì vậy có những trường hợp bị đứt dây thần kinh gây liệt một bộ phận nào đó của cơ thể nhưng sau đó có

thể phục hồi.

0,25

0,25

0,5

- Sự thụ tinh: Là sự kết hợp giữa trứng với tinh trùng tạo thành hợp

0,25

tử

0,25

- Sự thụ thai: Là quá trình trứng đã thụ tinh bám và làm tổ ở tử

cung.

0,25

b

- Trứng rụng bao noãn tạo thành thể vàng tiết ra progesteron duy trì lớp niêm mạc tử cung dày xốp và kìm hãm tuyến yên tiết hoocmôn

kích thích buồng trứng trứng không chín và rụng.

0,25

- Nếu trứng không được thụ tinh thì sau 14-16 ngày kể từ khi trứng

rụng thể vàng sẽ tiêu biến  lượng progesteron tiết ra ngày càng ít

 hoại tử lớp niêm mạc và sự co thắt của cơ tử cung  lớp niêm

mạc bong ra cùng với máu, trứng và dịch nhầy thoát ra ngoài 

hiện tượng kinh nguyệt( hành kinh) theo chu kì 28-32 ngày

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

- Đồ thị A: Huyế t áp

- HuyÕt ¸p hao hôt suèt chiÒu dµi hÖ m¹ch nghÜa lµ gi¶m dÇn tõ ĐM

 MM  TM.

0,25

- Đồ thị B: Đường kính chung

- §-êng kÝnh c¸c MM lµ hÑp nhÊt, nh-ng sè l-îng MM rÊt nhiÒu ph©n nh¸nh ®Õn tËn c¸c tÕ bµo v× thÕ ®-êng kÝnh chung cña MM lµ lín nh©t.

0,5

- Đồ thị C: Vậ n tố c máu

- VËn tèc m¸u gi¶m dÇn tõ ĐM MM, sau ®ã l¹i t¨ng dÇn trong TM.

0,25

Câu

ý

Hướng dẫn chấm

Thang

điểm

1

a

* Giống nhau:

- Đều có màng.

- Tế bào chất với các bào quan: Ty thể, thể gôngi, lưới nội chất, ribôxôm

- Nhân: Có nhân con và chất nhiễm sắc.

0,5

b

* Khác nhau:

0,5

0,5

Tế bào thực vật

Tế bào động vật

- Có mạng xelulôzơ

- Có diệp lục

- Không có trung thể

- Có không bào lớn, có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào thực vật.

- Không có mạng xelulôzơ

- Không có diệp lục (trừ Trùng roi xanh)

- Có trung thể.

- Có không bào nhỏ không có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào .

2

a

Xương có tính chất và thành phần hóa học như sau:

* Xương có 2 tính chất

- Đàn hồi

- Rắn chắc

* Thành phần hóa học của xương.

- Chất hữu cơ (chất cốt giao) đảm bảo cho xương có tính đàn hồi

- Chất vô cơ chủ yếu là các muối canxi lam cho xương có tính rắn chắc.

0,25

0,25

* Thí nghiệm chứng minh thành phần hóa học c ủa xương.

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành ngâm trong cốc đựng dung dịch axitclohiđric 10% sau 10 -15 phút lấy ra thấy phần còn lại của xương rất mềm và có thể uốn cong dễ dàng  Xương chứa chất hữu cơ.

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành khác đốt trên ngọn lửa đèn cồn cho đến khi xương không cháy nữa, không còn khói bay lên, bóp nhẹ phần xương đã đốt thấy xương vỡ vụn ra đó là các chất khoáng  Xương chứa chất vô cơ.

0,25

0,25

b

Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “Chuột rút” ở các cầu thủ bóng đá.

- Hiện tượng “Chuột rút” là hiện tượng bắp cơ bị co cứng không hoạt động được.

- Nguyên nhân do các cầu thủ bóng đá vận động quá nhiều, ra mồ hôi dẫn đến mất nước, mất muối khoáng, thiếu oxi. Các tế bào cơ hoạt động trong điều kiện thiếu oxi sẽ giải phóng nhiều axit lactic tích tụ trong cơ

 ảnh hưởng đến sự co và duỗi của cơ  Hiện tượng co cơ cứng hay “Chuột rút”

0,5

0,5

3

a

- Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành mạch, tính tương đương mmHg/cm²

- Càng xa tim huyết áp trong hệ mạch lại càng nhỏ vì năng lượng do tâm thất co đẩy máu lên thành mạch càng giảm.

0,5

0,5

b

Huyết áp là 120/80 là cách nói tắt được hiểu là:

- Huyết áp tối đa là 120 mmHg/cm² (lúc tâm thất co )

- Huyết áp tối thiểu là 80 mmHg/cm² (lúc tâm thất giãn ) (Đó là người có huyết áp bình thường)

0,25

0,25

4

a

Bệnh tiểu đường

- Đường huyết ổn định trong cơ thể là 0,12% . khi đường huyết tăng tế bào  không tiết ra được insulin làm cho Glucozơ không chuyển hóa

0,5

thành glicogen khi đó đường trong máu nhiều sẽ bị thải ra ngoài qua đường nước tiểu -> bệnh tiểu đường.

b

Bệnh hạ đường huyết

- Khi đường huyết giảm tế bào  không tiết ra được Glucagon khi đó

glicogen không chuyển hóa thành glicozơ khi đó ta sẽ bị chứng hạ đường huyết

0,5

c

Bệnh Bazơđô

- Bệnh Bazodo do tuyến giáp hoạt động mạnh, tiết nhiều hoocmon làm tăng cường trao đổi chất, tăng tiêu dùng ôxi, nhịp tim tăng, người bệnh luôn trong trạng thái hồi hộp, căng thẳng, mất ngủ, sút cân nhanh.

0,5

d

Bệnh bướu cổ

- Khi thiếu iôt trong khẩu phần ăn hằng ngày, tirôxin không tiết ra, tuyến yên sẽ tiết hoocmôn thúc đẩy tuyến giáp tăng cường hoạt động gây phì đại tuyến là nguyên nhân của bệnh bướu cổ. Trẻ em bị bệnh sẽ chậm

lớn, trí não kém phát triển. Người lớn, hoạt động thần kinh giảm sút, trí nhớ kém

0,5

5

1

Số năng lượng cần dùng của mỗi chất trong ngày:

- Số năng lượng protein là: 2200 x 19 / 100 = 418 Kcal

0,25

- Số năng lượng lipit là: 2200 x 13 / 100 = 286 Kcal

0,25

- Số năng lượng gluxit là:

2200 x ( 100 – 19 – 13 ) / 100 = 1.496 Kcal

0,25

Số gam mỗi chất cần dùng trong ngày là:

- Số gam protein là: 418 /4,1 = 102 (gam)

0,25

- Số gam lipit là: 286 / 9,3 = 30,8 (gam)

0,25

- Số gam gluxit là: 1.496 / 4,3 = 347,9 (gam)

Lưu ý: HS làm gộp nhưng kết quả đúng vẫn cho điểm tối đa.

0,25

6

a

Vai trò của bài tiết đối với cơ thể sống:

- Thải loại các chất cặn bã và các chất độc hại ra khỏi cơ thể.

- Duy trì tính ổn định của môi trường trong cơ thể, tạo điều kiện cho hoạt động trao đổi chất diễn ra bình thường.

0,25

0,25

b

- Chức năng của tiểu não: Điều hòa, phối hợp các cử động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể.

- Giải thích: Người say rượu thường có biểu hiện chân nam đá chân chiêu trong lúc đi là vì rượu đã ngăn cản, ức chế sự dẫn truyền qua xi náp giữa các tế bào liên quan đến tiểu não khiến sự phối hợp các hoạt động phức tạp và giữ thăng bằng cho cơ thể bị ảnh hưởng.

0,25

0,25

c

- Tuyến yên là tuyến nội tiết quan trọng nhất vì tuyến yên giữ vai trò chỉ

đạo hoạt động của hầu hết các tuyến nội tiết khác trong cơ thể

0,5

Tổng điểm

10,0

Nội dung

Cơ vân

Cơ trơn

Cơ tim

Cấu Tạo

Số nhân

Nhiều nhân

Một nhân

Nhiều nhân

Vị trí nhân

ở phía ngoài

sát màng

ở giữa

ở giữa

Vân ngang

Có

Không

Có

Sự phân bố

Gắn với xương tạo

nên hệ cơ xương

Tạo thàng nội quan

Tạo thành tim

Khả năng co dãn

Tốt nhất 1

Thứ 3

Thứ 2

Câu

Nội dung

Điểm

1(3,0)

- Có 3 loại cơ : cơ vân, cơ trơn, cơ tim

- Khác nhau:

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

2( 3,0)

- Vòng tuần hoàn lớn: Tân thất trái => Động mạch chủ -> mao mạch trên cơ thể -> Tĩnh mach chủ trên (dưới) => Tâm nhĩ phải

- Vòng tuần hoàn nhỏ: Tâm thất Phải => ĐMC => MM phổi

=> Tâm nhĩ trái

- vai trò chủ yếu của

+ Tim: Co bóp tạo áp lực đẩy máu qua các hệ mạch

+ Hệ mạch: Dẫn máu từ tim( tâm thất) tới các tế bào của cơ thể, rồi từ các tế abò trở về tim( tâm nhĩ)

1,25

1,0

0,5

0,25

3(2,5)

- Làm ẩm không khí là do lớp niêm mạc tiết chất nhầy lót bên trong đường dẫn khí.

-Làm ấm không khí do lớp mao mạch dày đặc, căng máu làm ấm nóng dưới lớp niêm mạc, đặc biệt ở mũi và phế quản

- Tham gia bảo vệ phổi

+Lông mũo giữ lại các hạt bụi lớn, chất nhầy do niêm mạc giữ lại các hạt bịu nhỏ, lớp lông nhung quét chúng ra khỏi khí quản

+Nắp thanh quản ( sụn thanh thiệt) đậy kín đường hô hấp không cho thức ăn lọt vào đường hô hấp khi nuốt

+Các tế bào lim phô ở cá hạch amidan , V.A tiết các kháng thể để vô hiệu hóa các tác nhân gây nhiễm

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

4( 2,5)

a, Phân biệt trao đổi chất ở tế bào với sự chuyển hóa vật chất và năng lượng

- Trao đổi chất ở tế : đó là quá trình trong cơ thể , chất dinh dưỡng và oxi từ máu và nước mô( MT trong) chuyển tới tế bào, đồng thời từ tế bào thải ra môi trường trong khí CO₂ và chất thải

-Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng: Trong cơ thể, quá trình biến đổi các chất đơn giản thành các chất đặc trưng có cấu tạo phức tạp và tích lũy năng lượng, đồng thời xảy ra sự oxi hóa các chất phức tạp thành các chất đơn giản và giải phóng năng lượng

=> TĐC là biển hiện bên ngoài, chuyển hóa vật chất và năng lượng xảy ra ở bên trong tế bào

0,5

0,5

0,25

b, Năng lượng được giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động nào? Cơ thể ở trạng thái “ nghỉ ngơi” có tiêu dùng năng lượng không? Vì sao

- Năng lượng sinh ra: để sinh công, tổng hợp chất mới, sinh nhiệt...

- Cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi: có tiêu dùng năng lượng

- Vì : Cần năng lượng để duy trì sự sống( tuần hoàn, hô hấp, bài tiết, duy trì thân nhiệt

0,5

0.25

0,5

5(3,0)

- Sau khi trứng rụng , phần còn lại của nang trứng biến thành thể vàng tiết hoóc môn prôgesteron, cùng với ơstrogen sẽ tác động lên niêm mạc dạ con, làm niêm mạc dày lên . tích đậymáu( mạng lưới mao mạch dày đặc) để chuẩn bị cho sự làm tổ của phôi trọng dạ con.

- Nếu trứng không được thụ tinh( không có hợp tử, không có phôi) , thể vàng bị thoái hóa => không còn prôgesteron -> niêm mạc tróc ra => Chảy máu => gọi là hiện tượng kinh nguyệt

- Trong quá trình mang thai(trứng đã được thụ tinh) => hợp tử phát triển thành phôi bám chặt và niêm mạc dạ con hình thành nhau thai( để nuôi phôi). Nhau thai tiết hoóc môn HCG(hoóc môn kích dục nhau thai) có tác dụng duy trì thể vàng => tiếp tục tiết hoóc môn prôgesteron -> niêm mạc khi bị bong ra => không xảy ra hiện tượng kinh nguyệt

1.0

1.0

1.0

6(3,0)

Thời gian của 1 chu kỳ tim ở trẻ em là : 60/120 = 0,5s < 0,8s

=> Vậy thời gian của 1 chu kỳ tim ở trẻ em giảm

- Tỷ lệ co tâm nhĩ : co tâm thất : dãn chung = 1: 2: 4

- Thời gian, ở em bé trên: Tâm nhiõ co 0,0625s; tâm thất co 0,1875s; dãn chung: 0,25s

- Tỉ lệ S/V của em bé lớn hơn người trưởng thành -> tốc độ trao đổi chất mạnh => nhịp tim nhanh

0.5

0.5

1.5

0.5

7(3,0)

a, Vì hành tủy chứa trung tâm điều hòa hô hấp và điều hòa tim mạch.

- Nếu hành tủy bị tổn thương => ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động hô hấp và hoạt động tim mạch -> dễ tử vong

b,

- Xảy ra ở ruột non

- Vì

+ Miệng và dạ dày thức ăn được biến đổi chủ yếu về mặt cơ học. Sụ biến đổi hóa học mới chỉ có cacbonat và prôtêin được biến đổi bước đầu

+ Ở ruột non, có đủ các loại enzim được tiết ra từ các tuyến

khác nhau đổ vào ruột để biến đổi tất cả các loại thức ăn về mặt hóa học thành các chất đơn giản mà cơ thể hấp thụ được

1,0

0,5

0,5

0,5

0,5

Tổng điểm 20,0

Huyết tương

Hồng cầu

Dũng

Thảo

Thủy

Mai

Dũng

-

-

-

-

Thảo

+

-

+

+

Thủy

+

-

-

+

Mai

+

-

+

-

Câu

Nội dung

Điểm

1

3

a,Tuần hoàn máu trong hai vòng tuần hoàn của người là:

- Vòng tuần hoàn nhỏ: Máu đỏ thẫm từ tâm thất phải ĐM phổi Phổi(TĐK

0,25

nhường CO₂ nhậnO₂ biến máu đỏ thẩm trở thành máu đỏ tươi) TM phổi

Tâm nhĩ trái.

- Vòng tuần hoàn lớn: Máu đỏ tươi từ tâm thất trái ĐM chủ

Tế bào của các cơ quan( TĐC nhường O₂ cho tế bào,nhận CO₂ biến máu đỏ

0,25

tươi thành máu đỏ thẫm) TM chủ Tâm nhĩ phải.

- Hệ tuần hoàn có tính tự điều chỉnh cao: đặc tính của hệ tuần hoàn làm việc

liên tục suốt đời không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan hay khách quan của

0,25

con người.

+ Pha giãn chung bằng pha làm việc là 0,4 giây, sự nhịp nhàng giữa hai pha co

giãn làm cho tim hoạt động nhịp nhàng.

0,25

+ Trên thành tim có hạch tự động đảm bảo sự điều hòa hoạt động của tim khi

tăng nhịp và giảm nhịp.

+ Hệ tuần hoàn có đội quân bảo vệ cực mạnh tạo ra hệ thống miễn dịch đó là

0,25

các loại bạch cầu hàng rào bảo vệ, làm cho máu trong sạch.

+ Mao mạch dễ vỡ do đó là cơ chế tự vệ có hiệu quả khả năng đông máu trong

máu có hồng cầu và huyết tương, tiểu cầu giải phóng ra enzim và protein hòa

0,25

tan với ion Ca⁺⁺ khi mạch vỡ thay đổi áp suất tạo ra tơ máu gây nên đông máu,

nhờ có cơ chế này mà hệ tuần hoàn luôn là một dòng trong suốt.

b, Huyết áp là áp lực của máu trong mạch do tim co bóp gây ra. Huyết áp ở

trong mạch đạt tối đa tương ứng với thời gian tâm thất co và đạt tối thiểu khi

tâm thất dãn. Càng gần tim áp lực càng lớn thì huyết áp lớn và càng xa tim áp

0,5

lực càng nhỏ thì huyết áp càng nhỏ. Vì năng lượng do tâm thất co đẩy máu đi

càng giảm trong hệ mạch, dẫn đến sức ép của máu lên thành mạch càng giảm

dần.

c, 120 mmHg là huyết áp tối đa, 80 mmHg là huyết áp tối thiểu. Người có chỉ số này là huyết áp bình thường. Huyết áp 150 mmHg là huyết áp tối thiểu, 180 mmHg là huyết áp tối đa, người có chỉ số này là người cao huyết áp.

* Người bị cao huyết áp không nên ăn mặn vì:

- Nếu ăn mặn nồng độ Na trong huyết tương của máu cao và bị tích tụ hai bên thành mạch máu, dẫn đến tăng áp suất thẩm thấu của mao mạch, mạch máu hút nước tăng huyết áp.

- Nếu ăn mặn làm cho huyết áp tăng cao đẫn đến nhồi máu cơ tim, vỡ động mạch, đột quỵ, tử vong.

0,5

0,5

2

a,

3

Tế bào động vật

Tế bào thực vật

- Không có thành tế bào, màng

- Có thành tế bào, màng được cấu

0,25

được cấu tạo bằng Protein và

tạo bằng xenlulô.

Lipit.

- Không có lạp thể.

- Có lạp thể, sắc lạp, bột lạp, lạp

0,25

thể.

- Không có không bào hoặc rất

- Có không bào lớn

0,25

nhỏ.

- Có trung tử.

- Không có trung tử.

0,25

- Chất dự trữ là glicogen.

- Chất dự trữ là hyđơrat các bon

b,

Những đặc điểm tiến hoá:

+ Thể hiện qua sự phân hóa ở chi trên và tập trung ở chi dưới

- cơ chi trên phân hóa thành các nhón cơ phụ trách những cử động linh hoạt của

0,5

bàn tay, ngón tay đặc biệt là cơ ngón cái rất phát triển.

- Cơ chi dưới có xu hướng tập trung thành nhóm cơ lớn, khỏe ( như cơ mông,

0,5

cơ đùi...)

Giúp cho sự vận động di chuyển ( chạy, nhảy...) linh hoạt và giữ cho cơ thể có

tư thế thăng bằng trong dáng đứng thẳng.

- Ngoài ra, ở người còn có cơ vận động lưỡi phát triển giúp cho vận động ngôn

0,5

ngữ nói.

- Cơ nét mặt phân hóa giúp biểu hiện tình cảm qua nét mặt.

0,5

3

3

a,

- Mâu thuẫn:

+ Đồng hoá tổng hợp chất hữu cơ, dị hoá phân huỷ chất hữu cơ

+ Đồng hoá tích luỹ năng lượng, dị hoá giải phóng năng lượng.

- Thống nhất:

+ Đồng hoá cung cấp nguyên liệu cho dị hoá, dị hoá cung cấp năng lượng cho đồng hóa.

+ Đồng hoá và dị hoá cùng tồn tại trong một cơ thể sống, nếu thiếu một trong hai quá trình thì sự sống không tồn tại.

b,* Giống: - Đều tạo ra từ đơn vị chức năng của thận.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

- Đều có chứa nước và 1 số chất bài tiết giống nhau như ure, axit

uric..

* Khác nhau:

Nước tiểu đầu Nước tiểu chính thức

-Nồng độ các chất hòa tan loãng -Nồng độ các chất hòa tan đậm hơn đặc hơn

-Còn chứa nhiều chất dinh dưỡng. -Gần như không còn các chất

-Chứa ít các chất căn bã và các dinh duõng

chất độc hơn -Chứa các chất cặn bã và các

- Được tạo ra trong quá trình lọc chất độc

máu ở nang cầu thận thuộc đơn vị - Được tạo ra trong quá trình hấp đầu của đơn vị th n thụ lại và bài tiết tiếp ở đoạn

sau của đơn vị thận.

- Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu: là lọc máu và loại bỏ các chất cặn bã, các chất độc, các chất thừa khỏi cơ thể để duy trì ổn định môi trường trong.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

4

3

a) Tính khối lượng từng loại thức ăn cần dùng.

Theo bài ra: Lipit: Prôtêin : Gluxit = 1: 3 : 6  Pr =3.Li ; G = 6.Li (1) Ta có phương trình: 0,83. G + 0,97. Pr + 2,03. Li = 595,2 ( 2)

Thay (1) vào( 2) ta được: 0,83.6Li + 0,97. 3Li + 2,03 .Li = 595,2 (3)

Giải (3) được: Li = 60 => Pr = 3.60 = 180 gam; G = 6.60 = 360 gam

b) Tính năng lượng sinh ra khi ôxi hóa hoàn toàn lượng thức ăn trên: Theo giá trị dinh dưỡng của từng loại thức ăn ở đề bài:

=>  năng lượng = 4,3 . 360 + 4,1 . 180 + 9,3 . 60 = 2844 kcal

0,5

0,5

0,5

0,5

1

5

3

a,

- Kích thích rất mạnh lần lượt các chi (bằng dd HCl 3% )

0,5

+ Nếu chi đó không co, các chi còn lại co chứng tỏ rễ trước bên đó bị đứt, rễ

0,25

trước bên còn lại và rễ sau còn.

+ Nếu chi đó co các chi còn lại không co chứng tỏ rễ trước các bên còn lại bị

0,25

đứt.

+ Nếu không chi nào co cả chứng tỏ rễ sau bên đó bị đứt.

0,25

* Giải thích:

-Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương thần kinh đi qua

0,25

cơ quan phản ứng (cơ chi)

- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các cơ quan về trung ương thần

0,25

kinh.

b, Tại sao nói dây thần tủy là dây pha.

- Dây thần kinh tủy gồm một rễ trước và một rễ sau

0,25

+ Rễ trước gồm các sợi thần kinh vận động đi ra từ tủy sống tới các cơ quan

0,25

+ Rễ sau gồm các sợi thần kinh cảm giác nối các

- Hai rễ chập lại tại lỗ gian đốt tạo thành dây tủy là dây pha.

cơ quan với tủy sống. thần kinh tủy  Dây thần

kinh

0,25

0,5

6

3

a, Giải thích qua ví dụ:

- Một người thở ra 18 nhịp/phút, mỗi nhịp hít vào 400 ml không khí:

+ Khí lưu thông / phút : 400 ml x 18 = 7200 ml

+ Khí vô ích ở khoảng chết: 150 ml x 18 = 2700 ml

+ Khí hữu ích vào tới phế nang : 7200 ml – 2700 ml = 4500 ml

- Nếu người đó thở sâu: 12 nhịp/ phút , mỗi nhịp hít vào 600 ml

+ Khí lưu thông / phút : 600 ml x 12 = 7200 ml

+ Khí vô ích ở khoảng chết: 150 ml x 12 = 1800 ml

+ Khí ghữu ích vào tới phế nang : 7200 ml – 1800 ml = 5400 ml

Kết luận: Khi thở sâu và giãm số nhịp thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp (5400 ml – 4500 ml = 900 ml).

b, Khi dừng chạy rồi mà chúng ta vẫn phải thở gấp thêm một thời gian rồi mới hô hấp trở lại bình thường, vì:Khi chạy cơ thể trao đổi chất mạnh để sinh năng lượng, đồng thời thải ra nhiều CO₂

- Do CO₂ tích tụ nhiều trong máu nên đã kích thích trung khu hô hấp hoạt động mạnh đẻ thải loại bớt CO₂ ra khỏi cơ thể.Chừng nào lượng CO₂ trong máu trở lại bình thường thì nhịp hô hấp mới trở lại bình thường

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

7

2

-Lập luận đúng, chặt chẽ

- Tìm ra các nhóm máu:

Dũng Nhóm máu O

Thảo Nhóm máu AB

Thủy Nhóm máu A hoặc B

Mai Nhóm máu B hoặc A

1

0,25

0,25

0,25

0,25

Câu

Nội dung

Điểm

1

1. Phản xạ là phản ứng của cơ thể trả lời các kích thích của môi

trường thông qua hệ thần kinh.

0.25 đ

2. Học sinh lấy được ví dụ chính xác

- HS phân tích được đường đi của xung thần kinh theo vòng phản xạ: Kích thích (cơ quan thụ cảm) -> rron hướng tâm -> rron trung gian -> rron li tâm -> cơ quan phản ứng -> luồng tin ngược -> Trung ương thần kinh -> rơron li tâm -> cơ quan thụ cảm.

- HS vẽ được sơ đồ vòng phản xạ.

0.25 đ

1.0 đ

0.5 đ

2

1. Thí nghiệm chứng minh thành phần hóa học của xương.

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành ngâm trong cốc đựng dung dịch axit clohiđric 10% sau 10 - 15 phút lấy ra thấy phần còn lại của xương rất mềm và có thể uốn cong dễ dàng -> Xương chứa chất hưu cơ.

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành khác đốt trên ngọn lửa đèn cồn cho đến khi xương không cháy nữa, không còn khói bay lên,

bóp nhẹ phần xương đã đốt thấy xương vỡ vụn ra đó là các chất khoáng -> Xương chứa chất vô cơ.

0.5 đ

0.5 đ

2. Giải thích nguyên nhân hiện tượng "chuột rút" ở các cầu thủ bóng đá.

- Hiện tượng :Chuột rút" là hiện tượng bắp cơ bị co cứng không hoạt động được.

- Nguyên nhân do các cầu thủ bóng đá vận động quá nhiều, ra mồ

0.5 đ

0.5 đ

hôi dẫn đến mất nước, mất muối khoáng, thiếu oxi. Các tế bào cơ hoạt động trong điều kiện thiếu oxi sẽ giải phóng nhiều axit lactic tích tụ trong cơ -> ảnh hưởng đến sự co và duỗi của cơ -> Hiện

tượng co cơ cứng hay "Chuột rút"

3

Cấu tạo phù hợp với chức năng của từng loại mạch máu:

* Động mạch:

- Cấu tạo:

+ Thành có 3 lớp, với lớp mô liên kết và lớp cơ trơn dày hơn tĩnh mạch

+ Lòng hẹp hơn tĩnh mạch

- Chức năng: Phù hợp với chức năng dẫn máu từ tim đến các cơ quan với vận tốc cao, áp lực lớn.

* Tĩnh mạch:

- Cấu tạo:

+ Thành có 3 lớp, nhưng lớp mô liên kết và lớp cơ trơn mỏng hơn động mạch

+ Lòng rộng hơn tĩnh mạch, có van một chiều ở những nơi máu chảy ngược chiều trọng lực.

- Chức năng: Phù hợp với chức năng dẫn máu từ khắp các tế bào của cơ thể về tim với vận tốc cao, áp lực nhỏ.

* Mao mạch:

- Cấu tạo:

+ Thành mỏng, chỉ gồm một lớp biểu bì.

+ Nhỏ và phân nhánh nhiều, lòng hẹp

- Chức năng: Phù hợp với chức năng tỏa rộng tới từng tế bào của các mô, tạo điều kiện cho sự trao đổi chất với các tế bào.

0.25 đ

0.25 đ

0.5 đ

0.25 đ

0.25 đ

0.5 đ

0.25 đ

0.25 đ

0.5 đ

4

1. - Chặng (1): + Diễn ra ở khoang miệng và ruột non

+ Enzim tham gia: amilaza

- Chặng (2): + Diễn ra ở ruột non

+ Enzim tham gia: mantoza

0.25 đ

0.25 đ

0.25 đ

0.25 đ

2. Vai trò của gan:

- Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng (đường glucozơ, axit béo) trong máu ở mức ôn định, phân tử dư sẽ được biến đổi để tích trữ hoặc thải bỏ.

- Khử các chất độc bị lọt vào cùng các chất dinh dưỡng.

0.5 đ

0.5 đ

5

1. - Hô hấp là quá trình không ngừng cung cấp oxi cho các tế bào của cơ thể và loại khí cacbonic do các tế bào thải ra khỏi cơ thể.

- Quá trình hô hấp gồm: Sự thở, trao đổi khí ở phổi và trao đổi khí ở tế bào

0.25 đ

0.25 đ

2. Tác hại của hút thuốc lá chứa nhiều chất đọc và có hại cho hệ

hô hấp như sau:

- CO: Chiếm chỗ của oxi trong hồng cầu, làm cho cơ thể ở trạng thái thiếu oxi, đặc biệt khi cơ thể hoạt động mạnh.

- NO_x gây viêm sưng lớp niêm mạc, cản trở trao đổi khí, có thể gây chết ở liều cao.

- Nicotin: Làm tê liệt lớp lông rung trong phế quản, giảm hiệu quả lọc sạch không khí, có thể gây ung thư phổi.

0.5 đ

0.5 đ

0.5 đ

6

- Đồng hóa

- Tiêu hóa

0.75 đ

0.75 đ

0.5 đ

+ Tổng hợp chất đặc trưng

+ Tích lữu năng lượng ở các liên kết hóa học

Lấy thức ăn để biến đổi thành chất dinh dưỡng hấp thụ vào

máu

- Dị hóa:

+ Phân hủy chất đặc trưng thành chất đơn giản

+ Bẻ gãy liên kết hóa học, giải phóng năng lượng

- Bài tiết

Thải các sản phẩm phân hủy và sản phẩm thừa ra môi trường ngoài như: phân, nước tiểu, mô hôi, CO₂

Xảy r ở tế bào

Xảy ra ở các cơ quan

7

1. So sánh nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức

0.5 đ

0.5 đ

0.5 đ

Nước tiểu đầu

Nước tiểu chính thức

Nồng độ các chất hòa tan

loãng hơn

Nồng độ các chất hòa tan đậm

đặc hơn

Chứa ít chất cặn bã và chất

độc hơn

Chứa nhiều các chất cặn bã và

chất độc hơn

Còn chứa nhiều chất dinh

dưỡng

Gần như không có chất dinh

dưỡng

2. Thực chất của quá trình tạo thành nước tiểu là lọc máu và thải các chất cặn bã, các chất độc, các chất thừa khỏi cơ thể để duy trì ổn định môi trường trong.

0.5 đ

8

- Da bẩn là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, phát sinh bệnh ngoài da, da bẩn còn làm hạn chế hoạt động bài tiết mồ hôi do đó ảnh hưởng đến sức khỏe

- Da xây xát dễ nhiễm trùng có khi gây bệnh nguy hiểm như: Nhiễm trùng máu, nhiễm trùng uốn ván . . .

0.5 đ

0.5 đ

9

- Kích thích rất mạnh lần lượt các chi (bằng dd HCl 3%)

+ Nếu khi đó không co, các chi còn lại co chứng tỏ rễ trước bên đó bị đứt, rễ trước bên còn lại và rễ sau còn.

+ Nếu chi đó co các chi còn lại không co chứng tỏ rễ trước các bên còn lại bị đứt.

0.5 đ

0.5 đ

0.5 đ

+ Nếu không chi nào co cả chứng tỏ rễ sau bên đó bị đứt

* Giải thích

- Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương thần kinh đi qua cơ quan phản ứng (cơ chi)

- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các cơ quan về

trung ương thần kinh.

0.5 đ

0.5 đ

0.5 đ

10

- Cận thị là tật của mắt chỉ có khả năng nhìn gần Cách khắc phục đeo kính mặt lõm (kính phân kì)

- Viễn thị là tật của mắt chỉ có khả năng nhìn xa

Cách khắc phục đeo kính mặt lồi (kính hội tụ - kính lão)

0.25 đ

0.25 đ

0.25 đ

0.25 đ

Câu

Hướng dẫn chấm

Than g

điểm

Câu 1

(4,0)

a. Vì tim co dãn theo chu kỳ. Mỗi chu kỳ gồm 3 pha (0,8 giây):

Pha nhĩ co mất 0,1 giây và nghỉ 0,7 giây; pha thất co mất 0,3 giấy và nghỉ 0,5 giây; pha dãn chung mất 0,4 giây.

Tim nghỉ ngơi hoàn toàn trong một chu kỳ là 0,4 giây. Vậy trong một chu kỳ, tim vẫn có thời gian nghỉ nên tim hoạt động suốt đời mà không biết mỏi.

b. Máu chảy trong mạch không bao giờ đông là do:

- Thành mạch và màng các TB máu trơn

- Môi trường máu là môi trường lỏng → Tiểu cầu không bị vỡ → máu không đông

c. - Khi hầm xương bò, lợn,… chất cốt giao bị phân hủy vì vậy nước hầm xương sách và ngọt, phần xương còn lại là chất vô cơ không còn được liên kết bởi cốt giao nên xương bở.

- Xương gồm hai thành phần chính là cốt giao và muối khoáng

+ Thành phần hữu cơ (cốt giao) đảm bảo tính mềm dẻo đàn hồi của xương

+ Thành phần chất khoáng (chủ yếu là canxi) làm cho xương bền chắc

Sự kết hợp của hai thành phần cốt giao và chất khoáng làm cho xương bền

chắc và có tính mềm dẻo giúp xương thực hiện tốt chức năng nâng đỡ và vận động cơ thể.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

0,5

0,5

0,5

0,25

0,25

0,25

0,25

Câu 2

(4,5)

a. Các đặc điểm cấu tạo và chức năng của đại não người:

- Đại não ở người rất phát triển, che lấp các phần khác của não bộ.

0,5

- Bề mặt đại não là vỏ não có nhiều nếp gấp với các khe và rãnh, chia

0,5

mỗi nửa thành 4 thùy => làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.

- Đại não chiếm tới 85% khối lượng não bộ và chứa khoảng 75% số

0,75

nơron trong tổng số 100 tỉ nơron của não bộ; chiều dài mạch máu rất dài

(560 km), lượng máu cung cấp rất lớn.

- Đại não có nhiều vùng phụ trách nhiều chức năng khác nhau, trong đó

0,75

có các vùng hiểu tiếng nói, chữ viết, vùng vận động ngôn ngữ; là trung

ương của các phản xạ có điều kiện.

b. Cơ quan phân tích thị giác gồm: Các tế bào thụ cảm thị giác (tế bào

0,5

nón, tế bào que) nằm trong màng lưới cầu mắt; dây thần kinh thị giác

(dây số II); vùng thị giác ở thùy chẩm.

- Ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất vì: Điểm vàng là nơi

tập trung chủ yếu của tế bào nón, mà tế bào nón có khả năng tiếp nhận

1,5

kích thích ánh sáng mạnh và màu sắc. Mặt khác, một tế bào nón liên hệ

với một tế bào thần kinh thị giác qua tế bào 2 cực. Nên ảnh của vật hiện

trên điểm vàng sẽ giúp ta nhìn rõ nhất

- Giống nhau

+ Đều có sự tham gia của nhiều tb tk

+ Đều nhằm giúp cơ thể phản ứng kịp thời với những kích thích của môi trường, giúp cơ thể thích nghi được với môi trường sống.

- Khác nhau

0,5

0,5

Cung phản xạ

Vòng phản xạ

Câu 3

(3,0)

- Mang tính chất đơn giản. Thường chỉ được hình thành bởi 3 nơron là nơron hướng tâm, nơron trung gian, nơron ly tâm

- Xảy ra nhanh mang tính chất bản năng nhưng không có luồng thông báo ngược, thường thiếu sự phối hợp các hoạt động cơ

- Mang tính chất phức tạp hơn. Có thể do sự kết hợp của nhiều cung phản xạ, do đó số nơron hướng tâm, nơron trung gian, nơron ly tâm tham gia nhiều hơn

- Xảy ra chậm hơn nhưng có luồng thông báo ngược, có thể xảy ra nhiều hoạt động cơ có phối hợp và kết quả phản ứng thường chính xác hơn

1,0

1,0

Câu 4

(4,0)

1. Bệnh nhân có nhóm máu B. Vì huyết thanh của bệnh nhân không làm ngưng kết máu của người nữ chứng tỏ nhóm máu B hồng cầu chỉ có kháng nguyên B, huyết tương không có kháng thể ß, chỉ có kháng thể α.

2. Kí hiệu V: Thể tích khí

Gọi V lưu thông là X ml => V khí hít vào bình thường là 7X ml

a. V khí thở ra gắng sức = V hít vào sâu - V dung tích sống. V (thở ra gắng sức) = 5200 - 3800 = 1400 (ml)

b. V hít vào thường = V lưu thông + V thở ra thường (1)

1,5

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

V thở ra thường = V thở ra sâu + V dự trữ

= 1400 + 1600 = 3000 ml

Thay vào (1) ta có: 7X = X + 3000

= > 6 X = 3000 ml X = 500 ml

V khí hít vào thường là: 7 x 500 = 3500 ml V (thở ra gắng sức) = 1400 ml

V (hit vào thường) = 3500 ml

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

Một người thở bình thường 15 nhịp/phút, mỗi nhịp hít vào 400ml không khí:

+ Khí lưu thông /phút là: 15  400ml = 6000 (ml)

+ Khí vô ích ở khoảng chết là: 150ml . 16 = 2400 (ml).

+ Khí hữu ích vào đến phế nang là: 6000ml - 2400ml = 3600 (ml).

 Khi người đó thở sâu 12 nhịp/phút mỗi nhịp hít vào 600ml

+ Khí lưu thông /phút là: 600ml.12 = 7200 (ml)

+ Khí vô ích ở khoảng chết là: 150ml . 12 = 1800 (ml)

+ Khí hữu ích vào đến phế nang là: 6000ml – 1800ml = 4200 (ml)

 Sự khác nhau giữu hô hấp thường và hô hấp sâu:

0,05

0,05

0,05

0,05

0,05

0,05

Câu 5

(4,5)

Hô hấp thường

Hô hấp sâu

0,5

- Diễn ra một cách tự nhiên, không

- Là một hoạt động có ý thức.

ý thức.

- Số cơ tham gia vào hoạt dộng hô

0,5

- Số cơ tham gia vào hoạt động

hấp nhiều hơn (ngoài 3 cơ tham

hô hấp ít hơn (chỉ có sự tham gia

gia trong hô hấp thường còn có sự

của 3 cơ: Cơ nâng sườn, cơ giữa

tham gia của cơ ức đòn chũm, cơ

sườn ngoài và cơ hoành).

giữa sườn trong, cơ hạ sườn.

0,5

- Lưu lượng khí được trao đổi nhiều

- Lưu lượng khí được trao đổi ít

hơn.

hơn

Câu

Nội dung

Điểm

1

1đ

- Kháng nguyên là những phân tử ngoại lai có khả năng kích thích cơ thể tiết ra kháng thể. Các phân tử này có trên bề mặt tế bào vi khuẩn, bề mặt vỏ virus, hay trong các nọc độc của ong, rắn…..

- Kháng thể là những phân tử protein do cơ thể tiết ra để chống lại các kháng nguyên

- Tương tác giữa kháng nguyên và kháng thể theo cơ chế chìa khóa

và ổ khóa

1

2

1,5đ

- Là nhờ các búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu làm thành khối máu đông bịt kín vết rách ở mạch máu.

- Bám vào vết rách và bám vào nhanh để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách

- Giải phóng chất giúp hình thành búi tơ máu để tạo thành khối

máu đông.

0,5

0,5

0,5

3

1đ

a. Phải căn cứ vào số lượng hồng cầu để chuẩn đoán bệnh vì:

+Cần phải căn cứ vào số lượng hồng cầu để biết được tình trạng sức khỏe( 4,5 triệu/ mm³ ở nam, 4,2 triệu/ mm³ ở nữ). Nếu số lượng tăng quá hoặc giảm quá thì cơ thể ở tình trạng bệnh lí.

Ngoài ra các bác sĩ còn căn cứ vào tỉ lệ các loại bạch cầu trong thành phần máu mà xác định được mắc bệnh gì.

b.Trong 3-5 phút ngừng thở, không khí trong phổi ngừng lưu thông, nhưng tim vẫn đập, máu ko ngừng lưu thông qua các mao mạch, trao đổi khí ở phổi cũng ko ngừng diễn ra, O₂ trong ko khí ở phổi ko ngừng khuếch tán vào máu, CO₂ ko ngừng khuếch tán ra.

Bởi vậy, nồng độ O₂ trong ko khí ở phổi hạ thấp tới mức ko đủ áp lực để khuếch tán vào máu nữa.

0,5

0,5

4

1đ

Đặc điểm của phế nang thích nghi với chức năng trao đổi khí:

- Có số lượng lớn  tăng diện tích bề mặt trao đổi khí

- Có thành mỏng, chỉ gồm một lớp tế bào  thuận lợi cho sự trao đổi khí

- Thành phế nang có nhiều mao mạch máu  tạo nên sự chênh

0,25

0,25

0,25

0,25

lệch phân áp khí, thúc đẩy quá trình khuếch tán khí

- Thành phế nang ẩm ướt  thuận lợi cho sự hòa tan khí……

5

1,5đ

a. Chỉ có ống (2) hồ tinh bột bị biến đổi vì ống (2) có enzim amilaza trong nước bọt biến đổi tinh bột thành đường mantôzơ

- Ở ống 1: Nước cất không có enzim biến đổi tinh bột.

- Ở ống 3: Enzim nước bọt không hoạt động ở môi trường axit nên tinh bột không bị biến đổi

- Ở ống 4: Enzim nước bọt bị mất hoạt tính khi đun sôi nên tinh bột không bị biến đổi

b. ở nhiệt độ thích hợp cho hoạt động của enzim nước bọt là 37^oC ( nhiệt độ cơ thể người)

- Môi trường thích hợp cho enzim nước bọt hoạt động là: pH = 7,2

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

6

2đ

a. Sự biến đổi lí học và hoá học ở dạ dày diễn ra như sau:

*Biến đổi lí học ở dạ dày diễn ra như sau:

- Thức ăn chạm lưỡi và chạm dạ dày kích thích tiết ra dịch vị ( sau 3 giờ có tới 1 lít dịch vị) giúp hoà loãng thức ăn.

- Sự phối hợp co của các lớp cơ dạ dày giúp làm nhuyễn và đảo trộn thức ăn cho thấm đều dịch vị.

*Biến đổi hoá học ở dạ dày diễn ra như sau:

- Một phần nhỏ tinh bột tiếp tục được phân giải nhờ enzim amilaza (đã được trộn đều từ khoang miệng) thành đường mantôzơ ở giai đoạn đầu khi thức ăn chưa được trộn đều với dịch vị.

- Một phần Prôtêin chuỗi dài được enzim pepsin trong dịch vị phân cắt thành các prôtêin chuỗi ngắn (gồm 3-10 axit amin).

1

1

7

2đ

a. Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường là đặc trưng cơ bản của sự sống vì:

Môi trường ngoài cung cấp cho cơ thể thức ăn, nước, muối khoáng. Qua quá trình tiêu hóa, cơ thể tổng hợp nên những sản phẩm đặc trưng của mình, đồng thời thải các sản phẩm thừa ra ngoài qua hậu môn. Hệ hô hấp lấy ôxi từ môi trường ngoài để cung cấp cho các phản ứng sinh hóa trong cơ thể và thải ra ngoài khí cacbonic. Đó là sự trao đổi chất ở cơ thể. Sự trao đổi chất đảm bảo cho cơ thể tồn tại và phát triển. Nếu không có sự trao đổi chất, cơ thể không tồn tại được. Ở vật vô cơ, sự trao đổi chất chỉ dẫn tới biến tính và hủy hoại. Vì vậy, trao đổi chất ở sinh vật là đặc trưng cơ bản của sự sống.

b. Sự trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào:

- Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể là sự trao đổi chất giữa hệ tiêu hóa,

0,5

0.5

0,5

0,5

hô hấp, bài tiết với môi trường ngoài. Cơ thể lấy thức ăn, nước, muối khoáng, ôxi từ môi trường, thải ra khí cacbonic và chất thải.

- Trao đổi chất ở cấp độ tế bào là sự trao đổi vật chất giữa tế bào và môi trường trong. Máu cung cấp cho tế bào các chất dinh dưỡng và ôxi, tế bào thải vào máu khí cacbonic và sản phẩm bài tiết.

Mối quan hệ về sự trao đổi chất ở hai cấp độ này: Trao đổi chất ở cơ thể cung cấp chất dinh dưỡng và ôxi cho tế bào và nhận từ tế bào các sản phẩm bài tiết, khí CO₂ để thải ra môi trường. Trao đổi chất ở tế bào giải phóng năng lượng cung cấp cho các cơ quan trong cơ thể thực hiện các hoạt động trao đổi chất…Như vậy, hoạt động trao đổi chất ở hai cấp độ gắn bó mật thiết với nhau không

thể tách rời.

Câu

Nội dung

Điểm

1

a,Tuần hoàn máu trong hai vòng tuần hoàn của người là:

- Vòng tuần hoàn nhỏ: Máu đỏ thẫm từ tâm thất phải ĐM phổi Phổi(TĐK nhường CO₂ nhậnO₂ biến máu đỏ thẩm trở thành máu đỏ tươi)TM phổi Tâm nhĩ trái.

- Vòng tuần hoàn lớn: Máu đỏ tươi từ tâm thất trái ĐM chủ

Tế bào của các cơ quan( TĐC nhường O₂ cho tế bào,nhận CO₂ biến máu đỏ tươi thành máu đỏ thẫm) TM chủ Tâm nhĩ phải.

- Hệ tuần hoàn có tính tự điều chỉnh cao: đặc tính của hệ tuần hoàn làm việc liên tục suốt đời không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan hay khách quan của con người.

+ Pha giãn chung bằng pha làm việc là 0,4 giây, sự nhịp nhàng giữa hai pha co giãn làm cho tim hoạt động nhịp nhàng.

+ Trên thành tim có hạch tự động đảm bảo sự điều hòa hoạt động của tim khi tăng nhịp và giảm nhịp.

+ Hệ tuần hoàn có đội quân bảo vệ cực mạnh tạo ra hệ thống miễn dịch đó là các loại bạch cầu hàng rào bảo vệ, làm cho máu trong sạch.

+ Mao mạch dễ vỡ do đó là cơ chế tự vệ có hiệu quả khả năng đông máu trong máu có hồng cầu và huyết tương, tiểu cầu giải phóng ra enzim và protein hòa tan với ion Ca⁺⁺ khi mạch vỡ thay đổi áp suất tạo ra tơ máu gây nên đông máu, nhờ có cơ chế này mà hệ tuần hoàn luôn là một dòng trong suốt.

b, Huyết áp là áp lực của máu trong mạch do tim co bóp gây ra. Huyết áp ở trong mạch đạt tối đa tương ứng với thời gian tâm thất co và đạt tối thiểu khi tâm thất dãn. Càng gần tim áp lực càng lớn thì huyết áp lớn và càng xa tim áp lực càng nhỏ thì huyết áp càng nhỏ. Vì năng lượng do tâm thất co đẩy máu đi càng giảm trong hệ mạch, dẫn đến sức ép của máu lên thành mạch càng giảm dần.

* Người bị cao huyết áp không nên ăn mặn vì:

- Nếu ăn mặn nồng độ Na trong huyết tương của máu cao và bị tích tụ hai bên thành mạch máu, dẫn đến tăng áp suất thẩm thấu của mao mạch, mạch máu hút nước tăng huyết áp.

- Nếu ăn mặn làm cho huyết áp tăng cao đẫn đến nhồi máu cơ tim, vỡ

động mạch, đột quỵ, tử vong.

2

a, Tế bào động vật Tế bào thực vật

- Không có thành tế bào, màng - Có thành tế bào, màng được cấu được cấu tạo bằng Protein và tạo bằng xenlulô.

Lipit.

- Không có lạp thể. - Có lạp thể, sắc lạp, bột lạp, lạp thể.

- Không có không bào hoặc rất - Có không bào lớn nhỏ.

- Có trung tử. - Không có trung tử.

- Chất dự trữ là glicogen. - Chất dự trữ là hyđơrat các bon b, * Tế bào là đơn vị cấu trúc:

- Từ các dạng sinh vật đơn giản, đến các dạng sinh vật phức tạp, đều có đơn vị cấu tạo cơ bản là tế bào đã tạo nên cơ thể sống.

- Trong mỗi tế bào có nhiều bào quan, mỗi bào quan lại có một cấu trúc riêng biệt và giữ chức năng khác nhau.

- Cấu tạo điển hình của một tế bào gồm: Màng tế bào được cấu tạo bởi chất nguyên sinh, gọi là màng sinh chất. Màng sinh chất có vai trò quan trọng trong việc trao đổi chất giữa tế bào và môi trường. Tế bào chất là nơi diễn ra mọi hoạt động sống của tế bào, trong chất tế bào có nhiều bào quan, có chức năng quan trọng như: Ti thể, lạp thể, thể gôngi, trung thể, lưới nội chất, ribôxôm thực hiện quá trình sống của tế bào.

* Tế bào là đơn vị chức năng:

- Tất cả các dấu hiệu đặc trưng cho sự sống( sinh trưởng,hô hấp,tổng hợp,phân giải) đều diễn ra trong tế bào.

- Tế bào là đơn vị hoạt động thống nhất về mặt trao đổi chất, giữ vai trò điều khiển chỉ đạo.

- Dù ở bất cứ phương thức sinh sản nào thì tế bào đều là mắt xích nối các thế hệ thông qua vật chất di truyền( NST và ADN)

3

Đổi 1 phút = 60 giây Vậy 6phút = 360 giây

Số nhịp tim hoạt động trong 6phút là: 360:0,8 = 450 (nhịp)

Số ôxi cung cấp cho tế bào trong 6phút là:

450.30 = 13500(mlôxi)

4

a, * Một người thở bình thường 18 nhịp/phút,mỗi nhịp hít vào 400ml không khí vậy:

+ Khí lưu thông là: 18  400 = 7200 (ml)

+ Khí vô ích ở khoảng chết là: 150 . 18 = 2700 (ml).

+ Khí hữu ích vào đến phế nang là: 7200 – 2700 = 4500 (ml).

* Khi người đó thở sâu 12 nhịp/phút mỗi nhịp hít vào 600ml không khí vậy:

+ Khí lưu thông /phút là: 600 .12 = 7200 (ml)

+ Khí vô ích ở khoảng chết là: 150 . 12 = 1800 (ml)

+ Khí hữu ích vào đến phế nang là : 7200 – 1800 = 5400 (ml)

b, Sự khác nhau giữu hô hấp thường và hô hấp sâu:

Hô hấp thường

Hô hấp sâu

- Diễn ra một cách tự nhiên, không ý thức.

- Số cơ tham gia vào hoạt động hô hấp ít hơn (chỉ có sự tham gia của 3 cơ: Cơ nâng sườn, cơ giữa sườn ngoài và cơ hoành).

- Lưu lượng khí được trao đổi ít hơn

- Là một hoạt động có ý thức.

- Số cơ tham gia vào hoạt dộng hô hấp nhiều hơn (ngoài 3 cơ tham gia trong hô hấp thường còn có sự tham gia của cơ ức đòn chũm, cơ giữa sườn trong, cơ hạ sườn.

- Lưu lượng khí được trao đổi nhiều hơn.

5

a, * Quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non:

- Tiêu hoá lí học: Là quá trình nhào trộn thức ăn thấm đều dịch tiêu hoá và quá trình đẩy thức ăn di chuyển trong ruột.

- Tiêu hoá hoá học: (Ở ruột non tiêu hoá hoá học là chủ yếu) gồm quá trình biến đổi hoàn toàn thức ăn thành chất dinh dưỡng:

+ Tinh bột Đường đôi Đường đơn

+ Prôtêin Peptit Axitamin

+ Lipit Các giọt mỡ nhỏ Glixerin và Axitbéo

+ Axitnucleic Nucleôtit.

* Ruột non là trung tâm của quá trình tiêu hoá vì:

Tại đây xảy ra quá trình tiêu hoá hoàn toàn và tạo thành sản phẩm cuối cùng của quá trình tiêu hoá, tất cả các loại thức ăn thành chất dinh dưỡng.

b, Khi mắc các bệnh về gan thì làm giảm khả năng tiêu hóa vì:

- Dịch mật do gan tiết ra tạo môi trường kiềm giúp đóng mở cơ vòng môn vị điều khiển thức ăn từ dạ dày xuống ruột và tạo môi trường kiềm cho enzim tiêu hoá hoạt động. Góp phần tiêu hoá và hấp thụ mỡ.

- Khi bị bệnh về gan làm giảm khả năng tiết mật, dẫn đến giảm khả năng tiêu hoá.

7

a. Trong một phút đã co và đẩy được lượng máu là: 7560 : (24.60) = 5,25 (lít)

Số lần tâm thất trái co trong một phút là:

(5,25 . 1000) : 70 = 75 (lần)

Vậy số lần mạch đập trong 1phút là: 75 lần

b. Thời gian hoạt động của một chu kì tim là: 60: 75 = 0,8 (giây)

c. Thời gian của các pha:

- Thời gian của pha giãn chung: 0,8 : 2 = 0,4 (giây)

- Gọi thời gian pha nhĩ co là x giây -> Thời gian pha thất co là 3x. Ta có: x + 3x = 0,8 – 0,4 = 0,4 => x = 0,1 (giây)

Vậy thời gian tâm nhĩ co: 0,1 giây Thời gian tâm thất co: 0,1. 3 = 0,3 giây

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

+ TB có nhiều hình dạng khác nhau: Hình cầu, hình đĩa, hình sao, thoi,

0,5

trụ..........

+ TB có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau để thực hiện các chức năng

0,5

khác nhau.

- Tính chất sống:

+ TB thöôøng xuyeân TÑC vôùi moâi tröôøng trong cô theå (maùu, nöôùc moâ)

0,25

thoâng qua maøng TB baèng cô cheá thaåm thaáu vaø khueách taùn

+ Sinh saûn: TB lôùn leân ñeán möùc naøo ñoù thì phaân chia goïi laø söï phaân baøo. Vì theá TB luoân ñoåi môùi vaø taêng veà soá löôïng

0,25

+ Caûm öùng: Laø khaû naêng tieáp nhaän vaø phaûn öùng laïi caùc kích thích lí , hoùa

cuûa moâi tröôøng xung quanh TB (VD: TB cô laø söï co ruùt vaø TB TK laø höng

0,5

phaán vaø daãn truyeàn…)

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

Câu 1 (2,0 điểm)

- Những biến đổi ở xương đầu: Hộp sọ phát triển chứa não với thể tích lớn, sọ lớn hơn mặt đảm bảo cân đối và thuận lợi cho sự vận động của đầu về bốn phía.

- Cột sống: cong ở 4 chỗ tạo thành 2 hình chữ S nối với nhau giúp cơ thể có tư thế đứng thẳng, lồng ngực dẹp theo hướng trước sau và nở sang hai bên giúp giải phóng 2 tay, thuận lợi cho lao động

- Sự phân hóa của khớp xương khớp tay, chân chủ yếu là khớp động, xương cổ tay nhỏ, các ngón linh vì vậy sự cử động của bàn tay linh hoạt và thuận lợi cho sử dụng công cụ lao động, khớp chậu đùi có hố khớp sâu vì vậy đảm bảo vững chắc, nhưng hạn chế vận động của đùi. Xương chân to, xương tay nhỏ hơn, xương gót chân lớn đảm bảo nâng đỡ cơ thể, khéo léo trong lao động

- Các khớp cổ chân, bàn chân khá chặt chẽ, xương chậu nở rộng, xương đùi lớn, bàn chân có các ngón ngắn, xương gót lớn và kéo dài về phía sau, bàn

0,25

0,5

0,5

0,25

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a

b

c

a. Trình bày thí nghiệm của Các lanstâynơ?

- Thí nghiệm: Các lanstâynơ đã dùng hồng cầu của người này và trộn với huyết tương của những người khác và ngược lại, lấy huyết tương của một người và trộn với hồng cầu của những người khác.

- Ông đã nhận thấy rằng:

+ Có 2 loại kháng nguyên trên hồng cầu là A và B

+ Có 2 loại kháng thể trong huyết tương là α (gây kết dính A) và β (gây kết dính B)và

+ Tổng hợp lại có 4 nhóm máu là: O; A; B; AB

+ Kết quả thí nghiệm trong hình 15 SGK tr 49

* Đặc điểm các nhóm máu:

-Nhóm máu O: Hồng cầu không có kháng nguyên A và B, huyết tương có kháng thể α, β

-Nhóm máu A: Hồng cầu chỉ có A, huyết tương không có α, chỉ có β,

-Nhóm máu B; Hồng cầu chỉ có B, huyết tương không có β, chỉ có α,

-Nhóm máu AB: Hồng cầu có cả A,B, huyết tương không có α, β

- Nhóm máu O là chuyên cho bởi vì: Hồng cầu của nhóm máu O không có kháng nguyên A, B. Nên khi cho các nhóm máu khác dù nhóm máu đó có huyết tương chứa kháng thể α hoặc β hoặc có cả hai thì không gây kết dính.

- Nhóm máu AB là chuyên nhận bởi vì: Trong huyết tương không có kháng thể α, β nên dù nhận một nhóm máu bất kì nào có kháng nguyên A,B thì vẫn không gây kết dính.

- Máu, nước mô và bạch huyết là môi trường trong cơ thể vì: Nhờ máu, nước mô và bạch huyết trong cơ thể mà tế bào và môi trường ngoài

liên hệ thường xuyên với nhau trong quá trình trao đổi các chất dinh dưỡng, oxi, khí cacbonic và các chất thải khác.

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

0,25

0,25

0,25

0,25

0,5

0,5

0,5

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a/ khi người ta hô hấp bình thường khí lưu thông trong 1 phút là : 18.420 = 7560 (ml)

Lưu lượng khí ở khoảng chết mà người đó hô hấp thường trong 1 phút là ( vô ích )

18.150 = 2700 (ml)

- Lượng khí hữu ích 1 phút hô hấp thường là: 7560 – 2700 = 4860 (ml)

b/ Khi người đó hô hấp sâu:

- Lưu lượng khí lưu thông trong 1 phút là: 12.620 = 7440 (ml)

- Lưu lượng khí vô ích ở khoảng chết trong 1 phút là: 12.150 = 1800 (ml)

- 1 phút người đó hô hấp sâu với lưu lượng khí hữu ích là : 7440 – 1800 = 5640 (ml).

0,5đ

0,5đ

0,5đ

0,5 đ

0,5đ

0,5đ

Trong 1 phút lượng khí hô hấp sâu hơn hô hấp thường là:

5640 – 4860 = 780 (ml)

0.5®

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

* Ruoät non coù 2 chöùc naêng chính laø: hoaøn thaønh quaù trình tieâu hoùa caùc loaïi thöùc aên vaø haáp thuï caùc saûn phaåm ñaõ tieâu hoùa.

* Ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa ruoät non phuø hôïp vôùi chöùc naêng tieâu hoùa:

- Thành ruột có cấu tạo gồm 4 lớp : lớp màng ngoài, lớp cơ (cơ dọc và cơ vòng), lớp niêm mạc và lớp dưới niêm mạc

- Nhôø lôùp cô ôû thaønh ruoät co daõn taïo nhu ñoäng thaám ñeàu dòch tieâu hoùa, ñaåy thöùc aên xuoáng caùc phaàn khaùc cuûa ruoät

- Ñoaïn taù traøng coù oáng daãn chung cuûa dòch tuïy vaø dòch maät ñoå vaøo.

- Lôùp nieâm maïc (ñoaïn sau taù traøng) coù nhieàu tuyeán ruoät tieát dòch ruoät tiết dịch ruột . Nhö vaäy ôû ruoät non coù ñaày ñuû caùc loaïi enzim tieâu hoùa taát caû caùc loaïi thöùc aên, do ñoù thöùc aên ñöôïc hoaøn toaøn bieán ñoåi thaønh nhöõng chaát ñôn giaûn coù theå haáp thuï vaøo maùu .

* Ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa ruoät non phuø hôïp vôùi chöùc naêng haáp thuï caùc chaát:

- Ruoät non là ống tiêu hóa dày nhất khoảng daøi 2,8 – 3m

- Nieâm maïc ruoät coù nhieàu neáp gaáp, treân ñoù coù nhieàu loâng ruoät, moãi loâng ruoät coù voâ soá loâng cöïc nhoû, laømõ taêng dieän tích tieáp xuùc vôùi thöùc aên leân nhieàu laàn, dieän tích beà maët trong coù theå leân tôùi 400 – 500 m²

- Trong loâng ruoät coù heä thoáng maïng löôùi mao maïch maùu vaø baïch huyeát

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

0,25

daøy ñaëc taïo ñieàu kieän cho söï haáp thuï chaát dinh döôõng nhanh choùng

- Maøng ruoät laø maøng thaám coù choïn loïc chæ cho vaøo maùu nhöõng chaát caàn thieát cho cô theå keå caû khi noàng ñoä caùc chaát ñoù thaáp hôn noàng ñoä coù trong maùu vaø khoâng cho nhöõng chaát ñoäc vaøo maùu keå caû khi noù coù noàng ñoä cao

hôn trong maùu .

0,25

0,25

b

b* Thµnh phÇn n-íc tiÓu ®Çu kh¸c m¸u:

- N-íc tiÓu ®Çu kh«ng cã c¸c tÕ bµo m¸u vµ c¸c protein cã kÝch th-íc ín.

- M¸u cã c¸c tÕ bµo m¸u vµ protein cã kÝch th-íc lín.

* Gi·i thÝch sù kh¸c nhau:

- N-íc tiÓu ®Çu lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh läc m¸u ë nang cÇu thËn

- Qu¸ tr×nh läc m¸u ë nang cÇu thËn diễn ra do sù chªnh lÖch ¸p suÊt gi÷a m¸u vµ nang cÇu thËn ( ¸p suÊt läc) phô thuéc vµo kÝch th-íc lç läc

- Mµng läc vµ v¸ch mao m¹ch v¬Ý kÝch th-íc lç läc lµ 30-40 A⁰

- Nªn c¸c tÕ bµo m¸u vµ ph©n tö protein cã kÝch th-íc lín nªn kh«ng qua

®-îc lç läc

0,25

0,25

0,25

0,25

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

- Söï trao ñoåi chaát ôû caáp ñoä cô theå: Môi trường ngoài cung cấp cho cơ thể

0,5

0,5

0,5

0,5

thức ăn, nước uống muối khoáng thông qua hệ tiêu hoá, hệ hô hấp đồng thời

thải chất cặn bã, sản phẩm phân huỷ, CO₂ từ cơ thể ra môi trường.

- Trao ñoåi chaát ôû caáp ñoä TB: laø söï trao ñoåi chaát giöõa TB vaø moâi tröôøng

trong. Các chất dinh dưỡng và O₂ tiếp nhận từ máu, nước mô được tế bào sử

a

dụng cho hoạt động sống đồng thời các sản phẩm phân huỷ được thải vào

môi trường trong và đưa tới cơ quan bài tiết, thải ra ngoài.

-Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng: Trong cơ thể, đồng hóa là quá

trình tổng hợp các chất đơn giản thành các chất đặc trưng của tế bào và tích

lũy năng lượng, còn dị hóa phân giải các chất phức tạp thành các chất đơn

giản và giải phóng năng lượng

=> TĐC là biển hiện bên ngoài, chuyển hóa vật chất và năng lượng xảy ra ở

bên trong tế bào

- Năng lượng được giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động

0.5

nào? Cơ thể ở trạng thái “ nghỉ ngơi” có tiêu dùng năng lượng không? Vì sao

b

- Năng lượng sinh ra: để sinh công, tổng hợp chất mới, sinh nhiệt...

- Cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi: có tiêu dùng năng lượng

0,25

0.25

- Vì : Cần năng lượng để duy trì sự sống( tuần hoàn, hô hấp, bài tiết, duy trì

thân nhiệt

Phần

Nội dung trình bày

Điểm

a

b

* Caáu taïo: Nô ron laø ñôn vò caáu taïo neân heä thaàn kinh

- Thaân chöùa nhaân

- Töø thaân coù nhieàu sôïi nhaùnh vaø moät sôïi truïc. Sôïi truïc thöôøng coù bao mieâlin, caùc bao mielâin ñöôïc ngaên caùch baèng caùc eo Raêngvi eâ. Taän cuøng sôïi truïc coù caùc cuùc xinap laø nôi tieáp giaùp giöõa caùc nô ron naøy vôùi nô ron khaùc hoaëc vôùi cô quan traû lôøi.

* Chöùc naêng cô baûn cuûa nôron: caûm öùng vaø daãn truyeàn xung thaàn kinh

- Caûm öùng laø khaû naêng tieáp mhaän caùc kích thích vaø phaûn öùng laïi caùc kích thích baèng hình thöùc phaùt sinh xung thaàn kinh

- Daãn truyeàn xung thaàn kinh laø khaû naêng lan truyeàn xung thaàn kinh theo moät chieàu nhaát ñinh töø nôi phaùt sinh hoaëc tieáp nhaän veà thaân nô ron vaø truyeàn doïc theo sôïi truïc

* Đặc điểm tiến hoá:

- Khối lượng não so với cơ thể ở người lớn, chứa khoảng 100 tỉ nron;

- Vỏ não có nhiều khe và rãnh làm tăng bề mặt chứa các nơ ron (khối lượng chất xám lớn);

- Ở người ngoài các trung khu vận động và cảm giác, còn có các trung khu cảm giác và vận động ngôn ngữ (nói, viết, hiểu tiếng nói, hiểu chữ viết).

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

Đồng hóa

Dị hóa

Tổng hợp từ các nguyên liệu đơn giản

thành các chất đặc trưng của tế bào.

Phân giải các chất được tích luỹ trong

đồng hoá thành các chất đơn giản

Tích lũy năng lượng trong các liên kết

hóa học

Giải phóng năng lượng cung cấp cho hoạt

động sống của tế bào

Hô hấp thường

Hô hấp sâu

- Diễn ra một cách tự nhiên, không ý thức.

- Số cơ tham gia vào hoạt động hô hấp ít hơn (chỉ có sự tham gia của 3 cơ: Cơ nâng sườn, cơ giữa sườn ngoài và cơ hoành).

- Lưu lượng khí được trao đổi ít hơn

- Là một hoạt động có ý thức.

- Số cơ tham gia vào hoạt dộng hô hấp nhiều hơn (ngoài 3 cơ tham gia trong hô hấp thường còn có sự tham gia của cơ ức đòn chũm, cơ giữa sườn trong, cơ hạ sườn.

- Lưu lượng khí được trao đổi

nhiều hơn.

Đồng hoá

Dị hoá

- Là quá trình tổng hợp các chất đặc trưng của tế bào và tích luỹ năng lượng.

- Quá trình đồng hoá đòi hỏi cung cấp năng lượng (phải tiêu hao năng lượng), năng lượng này lấy từ năng lượng mặt trời hoặc năng lượng lấy từ quá trình dị hoá.

- Vật chất được tổng hợp nên có tích luỹ năng lượng thế năng.

- Không có QT đồng hoá thì không có vật chất để sử dụng trong dị hoá.

- Là quá trình phân giải các hợp chất hữu cơ đặc trưng của tế bào đã tổng hợp được trong quá trình đồng hoá, để tạo thành những hợp chất đơn giản và giải phóng năng lượng.

- Năng lượng được giải phóng dùng cho mọi hoạt động sống của tế bào.

- Không có QT dị hoá thì không có năng lượng cung cấp cho QT đồng hoá và các hoạt động sống của tế bào

Ở người có 4 nhóm máu A, B, AB, O

0,5đ

Nhóm máu A: Hồng cầu có kháng nguyên A, huyết tương có kháng thể



0,5đ

a.

(3,0đ)

Nhóm máu B: Hồng cầu có kháng nguyên B, huyết tương có kháng thể



Nhóm máu AB: Hồng cầu có cả kháng nguyên A và B, huyết tương

không có cả  lẫn 

0,5đ

0,5đ

Nhóm máu O: Hồng cầu không có cả kháng nguyên A và B, huyết tương có cả  lẫn 

- Trong đó  là kháng thể tương ứng của kháng nguyên A,  là kháng thể tương ứng của kháng nguyên B

0,5đ

0,5đ

b.

(2,0)

- Nguyên tắc khi truyền máu là “không cho kháng nguyên kháng thể tương ứng gặp nhau”.

- Ta có sơ đồ nguyên tắc truyền máu như sau:

A

O AB

B

0,5đ

1,0đ

Theo sơ đồ nguyên tắc truyền máu và bài ra rõ ràng người bệnh có nhóm máu B vì nhóm máu này khi truyền sẽ làm ngưng kết người có

nhóm máu O (người chồng) nhưng không làm ngưng kết nhóm máu B (người vợ).

0,5đ

Các đặc điểm cấu tạo và chức năng của đại não người:

- Đại não ở người rất phát triển, che lấp các phần khác của não bộ.

0,5

- Bề mặt đại não là vỏ não có nhiều nếp gấp với các khe và rãnh, chia mỗi nửa

thành 4 thùy => làm tăng diện tích bề mặt vỏ não.

0,5

- Đại não chiếm tới 85% khối lượng não bộ và chứa khoảng 75% số nơron trong

tổng số 100 tỉ nơron của não bộ; chiều dài mạch máu rất dài (560 km), lượng máu

cung cấp rất lớn.

0,75

- Đại não có nhiều vùng phụ trách nhiều chức năng khác nhau, trong đó có các

vùng hiểu tiếng nói, chữ viết, vùng vận động ngôn ngữ; là trung ương của các phản

0,75

xạ có điều kiện.

- Cơ quan phân tích thị giác gồm: Các tế bào thụ cảm thị giác (tế bào nón, tế bào

que) nằm trong màng lưới cầu mắt; dây thần kinh thị giác (dây số II); vùng thị giác

ở thùy chẩm.

0,5

- Ảnh của vật hiện trên điểm vàng lại nhìn rõ nhất vì: Điểm vàng là nơi tập trung

chủ yếu của tế bào nón, mà tế bào nón có khả năng tiếp nhận kích thích ánh sáng

mạnh và màu sắc. Mặt khác, một tế bào nón liên hệ với một tế bào thần kinh thị

0,5

giác qua tế bào 2 cực. Nên ảnh của vật hiện trên điểm vàng sẽ giúp ta nhìn rõ nhất.

0,5

- Trong học tập và sinh hoạt cần chú ý để mắt không bị cận thị:

+ Viết và đọc cần giữ đúng khoảng cách hợp lí.

0,25

+ Không xem ti vi quá gần, ngồi với máy vi tính quá lâu.

0,25

+ Học tập nơi có đủ ánh sáng, không đọc sách báo trên tàu xe bị xóc nhiều.

0,25

+ Giữ cho môi trường luôn sach sẽ, tránh các tác nhân gây bệnh cho mắt...

0,25

a.

Sự tạo thành nước tiểu gồm các quá trình:

- Quá trình lọc máu ở cầu thận tạo nước tiểu đầu.

- Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng, chất cần thiết ở ống thận.

- Quá trình bài tiết tiếp các chất độc, chất không cần thiết ở ống thận tạo nước tiểu chính thức.

0,5

0,5

1,0

b.

Nước tiểu đầu khác với máu ở chỗ: Nước tiểu đầu không có các tế bào máu và

protein.

1,0

Vì: các tế bào máu và protein có kích thước lớn hơn lỗ lọc nên vẫn ở lại trong

máu.

1,0

- Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của cơ thể:

+ Cơ thể là tập hợp các hệ cơ quan, hệ cơ quan tập hợp các cơ quan, các cơ quan

tập hợp các mô, mô tập hợp nhiều tế bào giông nhau cùng thực hiên một chức năng.

0,5

+ Mọi tế bào trong cơ thể đều có cấu tạo giông nhau gồm : Màng, chất tế bào và

0,5

nhân.

- Tế bào là cơ thể sống hoàn chỉnh :Tế bào có sinh trưởng và phát triển, có trao đổi

1,0

chất với môi trường trong cơ thể, có sinh sản (Chấm điểm tối đa nếu có phân tích)

Câu

Nội dung

Điểm

Câu 1

Trình bày cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinh

3.0

- Cấu tạo của tế bào thần kinh (Hay còn gọi là nơron)

+ Về cơ bản nó có cấu trúc của một tế bào: Ngoài cùng là màng sinh chất, tiếp là chất tế bào, trong cùng là nhân.

+ Nơron gồm thân và tua:

. Thân : Thường có hình sao, đôi khi có hình tròn hoặc bầu dục

. Tua: - Tua ngắn: Mọc quanh thân, phân nhiều nhánh, mập

- Tua dài: Mảnh hơn, dài, thường có vỏ bọc bằng chất miêlin, đầu tận cùng của tua dài phân nhiều nhánh nhỏ, nơi tiếp xúc giữa các nơron gọi là xináp

+ Thân và tua ngắn tạo nên chất xám nằm trong tuỷ sống hoặc bộ não, hoặc nằm trong các hạch thần kinh

+ Tua dài: tạo thành các đường thần kinh nối giữa các phần của trung ương thần kinh hoặc tạo thành các dây thần kinh

0.5

0.5

0.25

0.25

0.25

0.25

- Chức năng của tế bào thần kinh: Có hai chức năng

+ Cảm ứng: Là khả năng thu nhận kích thích và phản ứng lại kích thích bằng hình thức phát sinh các xung thần kinh.

+ Dẫn truyền: Là khả năng lan truyền các xung thần kinh theo một chiều nhất định.

0.5

0.5

Câu 2

1. Miễn dịch là gì Cơ thể có những loại miễn dịch chủ yếu nào

2. Có người cho rằng : “ Tiêm vacxin cũng giống như tiêm thuốc

kháng sinh giúp cho cơ thể nhanh khỏi bệnh ”. Điều đó có đúng không? Vì sao?

2.0

1

- Miễn dịch là khả năng cơ thể không bị mắc một số bệnh nào đó.

0.5

- Cơ thể có 2 loại miễn dịch chính:

+ Miễn dịch tự nhiên: Cơ thể người không bao giờ bị mắc một số bệnh của các động vật khác (MD bẩm sinh) hoặc đã một lần bị bệnh và không mắc lại bệnh đó nữa (MD tập nhiễm)

+ Miễn dịch nhân tạo: Cơ thể được tiêm phòng văcxin của một bệnh nào đó sẽ miễn dịch với bệnh đó.

0.25

0.25

2

- Ý kiến đó là sai:

- Tiêm vacxin là tiêm các loại vi khuẩn, virut gây bệnh đã được làm yếu để kích thích cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại bệnh đó(chủ động).

- Tiêm kháng sinh là tiêm trực tiếp kháng thể kháng bệnh vào cơ thể giúp

cơ thể khỏi bệnh(bị động).

0.5

0.25

0.25

Câu 3

1. Em hãy phát biểu các khái niệm: huyết áp, huyết áp tối đa, huyết áp tối thiểu

2. Những nguyên nhân nào làm thay đổi huyết áp của cơ thể

3.5

1

- Huyết áp: là áp lực của dòng máu tác dụng lên thành mạch trong quá trình di chuyển.

- Huyết áp tối đa: là huyết áp tạo ra khi tâm thất co lại. Ở người bình thường chỉ số huyết áp tối đa khoảng 120mmHg/cm²

- Huyết áp tối thiểu: là huyết áp xuất hiện khi tâm thất giãn ra. Ở người bình thường huyết áp tối thiểu khoảng từ 70 - 80mmHg/cm²

0.5

0.5

0.5

2

Những nguyên nhân làm thay đổi huyết áp: Có ba nguyên nhân làm thay đổi huyết áp trong cơ thể

- Nguyên nhân thuộc về tim: tim co bóp nhanh mạnh tạo nên lực di chuyển của máu lớn do đó làm tăng huyết áp và ngược lại

+ Khi cơ thể hoạt động, tim tăng cường co bóp để tăng lực đẩy máu di chuyển để cung cấp đủ ôxi cho tế bào nên huyết áp tăng

+ Cảm súc mạnh như sợ hãi, vui quá mức gây ảnh hưởng đến dây thần kinh giao cảm làm tim đập nhanh mạnh, làm huyết áp tăng

+ Một số hoá chất như: nicôtin, rượu, cafein,... khi vào máu tác động vào tim làm tim đập nhanh cũng gây tăng huyết áp

- Nguyên nhân thuộc về mạch

Mạch càng kém đàn hồi, khả năng co giãn kém, huyết áp tăng, trường hợp này thường gặp ở những người cao tuổi

- Nguyên nhân thuộc về máu: Máu càng đậm đặc lực tác dụng lên mạch càng lớn, huyết áp càng tăng. Ngoài ra chế độ ăn uống có liên quan đến thành phần hoà tan trong máu cũng làm thay đổi huyết áp. Ví dụ như ăn mặn quá, lượng muối khoáng hoà tan trong máu tăng cũng là nguyên

nhân tăng huyết áp.

0.25

0.25

0.25

0.25

0.5

0.5

Câu 4

1. Ở khoang miệng có những hoạt động tiêu hóa nào

2. Em hãy giải thích nghĩa đen của câu thành ngữ: “Nhai kĩ no lâu ”

2.75

3.Gan có vai trò gì trong quá trình tiêu hóa thức ăn

1

Những hoạt động tiêu hóa ở khoang miệng:

- Hoạt động lí học:

+ Tiết nước bọt

+ Nhai

+ Đảo trộn thức ăn

+ Tạo viên thức ăn

- Hoạt động hóa học: Hoạt động của enzim (men) amilaza trong nước bọt

0.25

0.25

0.25

0.25

0.5

2

- Nghĩa đen của câu thành ngữ: về mặt sinh học của câu thành ngữ này là

khi ta nhai kĩ thì hiệu suất tiêu hóa càng cao, cơ thể hấp thụ được nhiều dinh dưỡng hơn nên no lâu hơn.

0.5

Vai trò của gan trong quá trình tiêu hóa thức ăn:

- Tiết dịch mật đổ vào túi mật giúp tiêu hóa thức ăn

0.25

- Khử các chất độc có hại với cơ thể

0.25

- Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu được ổn định

0.25

Câu 5

1. Trình bày sự tạo thành nước tiểu ở các đơn vị chức năng của thận

2. Phân biệt nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức

2.5

1

Quá trình tạo thành nước tiểu tại các đơn vị chức năng của thận :

- Máu theo động mạch đến tới cầu thận với áp lực cao tạo ra lực đẩy nước và các chất hoà tan có kích thước nhỏ đi qua lỗ lọc(30- 40A⁰) trên vách mao mạch vào nang cầu thận. Các tế bào máu và các phân tử Prôtêin có kích thước lớn nên không qua được lỗ lọc. Kết quả là tạo ra nước tiểu đầu trong các nang cầu thận.

- Nước tiểu đầu đi qua ống thận, ở đây xảy ra 2 quá trình: Quá trình hấp thụ lại nước và các chất cần thiết (chất dinh dưỡng, các iôn khoáng Na⁺,Cl, …),quá trình bài tiết tiếp các chất độc và các chất không cần thiết khác như: Axit Uric, Urê, Kết quả tạo thành nước tiểu chính thức.

0.5

0.5

2

Phân biệt nước tiểu đầu và nước tiểu chính thức:

Nước tiểu đầu

Nước tiểu chính thức

Chứa nhiều chất dinh dưỡng.

Gần như không còn các chất

dinh dưỡng.

0.5

Nồng độ các chất hòa tan loãng.

Nồng độ các chất hòa tan đậm

đặc

0.5

Chứa ít các chất cặn bã, chất độc hơn

Chứa nhiều các chất cặn bã,

chất độc

0.5

Câu 6

Đồng hoá là gì Dị hoá là gì Mối quan hệ giữa đồng hoá và dị hoá

2.0

1. Quá trình đồng hoá: Là quá trình tổng hợp từ các nguyên liêu đơn giản

0.5

s n có trong tế bào thành những chất đặc trưng của tế bào và tích lũy

năng lượng trong các liên kết hóa học.

2. Quá trình dị hoá: Là quá trình phân giải các chất được tích lũy trong quá trình đồng hóa thành các chất đơn giản, bẻ gãy các liên kết hóa học

để giải phóng năng lượng, cung cấp cho hoạt động của tế bào.

0.5

3. Mối quan hệ giữa đồng hoá và dị hoá

- Đồng hoá và dị hoá là hai mặt của một quá trình thống nhất: sự trao đổi chất trong tế bào.

- Đồng hoá và dị hoá mẫu thuẫn nhau : Đồng hoá tổng hợp, tích luỹ năng lượng, dị hoá phân giải, giải phóng năng lượng, nhưng lại gắn bó chặt chẽ và tiến hành song song với nhau.

- Nếu thiếu một trong 2 mặt thì mặt kia không xảy ra, sự sống không còn (không có đồng hoá, không tổng hợp được chất dùng cho dị hoá, không có dị hoá, không có năng lượng để tổng hợp các chất trong đồng hoá).

- Sự cân bằng của 2 quá trình:

ĐH > DH: Cơ thể phát triển ĐH = DH: Cơ thể ổn định

ĐH < DH: Cơ thể suy giảm, giảm trọng lượng

0.25

0.25

0.25

0.25

Câu 7

1. Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết

2. Cho biết hoocmôn có tính chất và vai trò gì

2.25

1

Phân biệt tuyến nội tiết và tuyến ngoại tiết

0.25

0.25

0.25

0.25

Tuyến nội tiết

Tuyến ngoại tiết

- Không có ống dẫn

- Có kích thước nhỏ

- Tiết ra hoocmôn đổ trực tiếp vào máu

- Hoạt tính rất cao.

- Có ống dẫn

- Có kích thước lớn hơn

- Không tiết ra hooc môn, chất tiết qua ống dẫn ra ngoài vào các khoang trong cơ thể

- Hoạt tính không cao.

2

- Tính chất của hoocmôn:

+ Tính đặc hiệu: mỗi loại hoocmon chỉ ảnh hưởng đến một hoặc một số cơ quan, quá trình nhất định

+ Hoocmon có hoạt tính sinh học rất cao: chỉ với một lượng nhỏ cũng gây hiệu quả rõ rệt

+ Hoocmon không mang tính đặc trưng cho loài.

- Vai trò của hoocmon:

+ Duy trì tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể

+ Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường.

0.25

0.25

0.25

0.25

0.25

Câu 8

Cắt toàn bộ rễ trước phụ trách chi sau bên trái và toàn bộ rễ sau

phụ trách chi sau bên phải của dây thần kinh tuỷ trên ếch tuỷ. Các

2.0

thí nghiệm sau sẽ có kết quả như thế nào Giải thích kết quả đó

Thí nghiệm 1: Kích thích dung dịch HCl 3% vào chi sau bên trái. Thí nghiệm 2: Kích thích dung dịch HCl 3% vào chi sau bên phải.

- Hiện tượng:

+ Thí nghiệm 1: Chi đó không co (chân trái) nhưng co chi sau bên phải và cả hai chi trước.

+ Thí nghiệm 2: Không chi nào co.

- Giải thích:

+ Rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung ương thần kinh đi ra cơ quan phản ứng (cơ chi).

+ Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các thụ quan về trung ương thần kinh.

0.5

0.5

0.5

0.5

Câu 1

(2,0đ)

Hệ cơ quan

Các cơ quan trong các hệ cơ quan

Chức năng của các hệ cơ

quan

(0,25)

(0,25)

(0,25)

0,25)

(0,5)

(0,5)

Hệ vận động

Cơ v{ xương

N}ng đỡ v{ vận động cơ thể

Hệ tiêu ho|

ống tiêu ho| v{ tuyến

tiêu hoá

Tiêu ho| thức ăn

Hệ tuần ho{n

Tim v{ hệ mạch

Vận chuyển m|u đi khắp cơ thể

Hệ hô hấp

đường dẫn khí v{ hai l| phổi

Trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường

Hệ b{i tiết

Thận, ống đ|i, bóng đ|i, ống dẫn nước tiểu

B{i tiết chất thải , cặn b~ ra khỏi cơ thể

Hệ thần kinh

N~o, tuỷ sống, d}y thần kinh v{ hạch thần kinh

Điều khiển, điều ho{ v{ phối hợp hoạt động của c|c cơ quan trong cơ thể

Đặc điểm cấu tạo

Sự thích nghi

- Lồng ngực nở rộng sang 2 bên v{ hẹp theo hướng trước sau

- Để dồn trọng lượng c|c nội quan lên xương chậu, tạo cử động dễ d{ng cho chi trên khi lao động

- Cột sống đứng có dạng chữ S v{ cong 4 chỗ

- Chịu đựng trọng lượng của đầu v{ t|c dụng chấn động từ c|c chi dưới dồn lên khi di chuyển

- Xương chậu mở rộng, xương đùi to

- Chịu đựng trọng lượng của c|c nội quan v{ cơ thể

- Xương gót ph|t triển v{ lồi

ra phía sau, c|c xương b{n ch}n tạo th{nh hình vòm

- Để dễ di chuyển v{ giảm bớt chấn động khi vận động

- C|c xương cử động của chi trên, khớp động, linh hoạt

- Để chi trên cử động theo nhiều hướng, b{n tay có thể cầm nắm v{ thực hiện c|c động t|c lao động

- Xương sọ ph|t triển tạo

điều kiện cho n~o v{ hệ thần kinh ph|t triển

- Định hướng trong lao động v{ ph|t triển nhận thức

Lồi cằm ph|t triển

Vận động ngôn ngữ

Câu 2 (2đ)

(0,5)

(0,25)

(0,25)

(0,25)

(0,25)

(0,25)

(0,25)

Câu 3 (2đ)

a. Huyết |p l{ |p lực của m|u t|c động lên th{nh mạch, tính tương đương mmHg / cm2

- C{ng xa tim huyết |p trong hệ mạch lại c{ng nhỏ vì năng lượng do t}m thất co đẩy m|u lên th{nh mạch c{ng giảm

b. Huyết áp là 120 / 80 là cách nói tắt được hiểu:

+ Huyết |p tối đa l{ 120 mmHg/cm2 ( lúc t}m thất co )

+ Huyết |p tối thiểu l{ 80 mmHg/cm2 ( lúc t}m thất gi~n ) Đó l{ người có huyết |p bình thường.

(0,25).

(0,25)

(0,25đ)

(0, 25đ).

Câu 4

(2đ)

a. Giải thích nguyên nh}n tiếng khóc ch{o đời của trẻ mới sinh:

+ Khi trẻ sơ sinh lọt khỏi lòng mẹ, d}y rốn bị cắt đứt, nghĩa l{ l{m ngừng sự trao đổi khí giữa cơ thể mẹ v{ con

+ Trong cơ thể tổ chức v{ m|u của trẻ sơ sinh g}y tích tụ khí CO2 nhiều v{ lượng khí O2 bị giảm sút.

+ Do đó trung khu hô hấp được hưng phấn v{ tạo ra sự thở đầu tiên

+ Sự thở ra v{ hít v{o đầu tiên l{ nguyên nh}n g}y ra tiếng khóc ch{o đời ở trẻ mới sinh

b. Tiêm vắcxin đậu mùa l{ đưa kh|ng nguyên (Vi trùng đậu mùa đ~ được l{m chết) v{o cơ thể, sự có mặt của kh|ng nguyên đ~ kích thích cơ thể tạo ra một chất kh|ng thể dự trữ.

- Khi có vi khuẩn của bệnh đậu mùa x}m nhập v{o cơ thể thì chúng

0,25

0,25

0,25

0,25

0, 5.

không g}y bệnh được vì cơ thể đ~ có kh|ng thể dự trữ để chống lại.

0, 5.

Câu 5 (1đ)

Ruột non có cấu tạo như thế nào để phù hợp với chức năng tiêu hóa và hấp thụ thức ăn.

- Ruột non rất d{i ở người trưởng th{nh từ 2,8 – 3m  Tổng diện tích bề mặt rất lớn (400 – 500 m2). Ruột non có cấu tạo gồm 4 lớp (lớp m{ng bọc ngo{i, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc v{ lớp niêm mạc).

- Ruột non có tuyến ruột tiết ra nhiều enzim giúp cho tiêu hóa c|c loại thức ăn th{nh c|c chất đơn giản glucozơ, axit amin, glyxerin v{ axit béo được hấp thụ qua th{nh ruột v{o m|u để đến c|c tế b{o.

- Lớp niêm mạc có c|c nếp gấp với c|c lông ruột v{ lông cực nhỏ l{m cho diện tích bề mặt bên trong rất lớn (gấp 600 lần so với diện tích mặt ngoài)

- Có hệ thống mao mạch m|u v{ mạch bạch huyết d{y đặc ph}n bố tới từng lông ruột.

0,25

0,25

0,25

0,25

Câu 6(1đ)

- Bề mặt của đại n~o có nhiều nếp gấp đó l{ c|c khe v{ r~nh l{m tăng diện tích bề mặt vỏ n~o lên tới 2300-2500cm2

- Vỏ n~o có lớp chất x|m d{y 2-3mm chứa số lượng nơron lớn

- Khối lượng đại n~o người lớn

- Đại n~o người xuất hiện vùng vận động ngôn ngữ, vùng hiểu tiếng nói v{ chữ viết

0,25

0,25

0,25

0,25

1. - Miễn dịch là khả năng cơ thể không bị mắc một số bệnh nào đó.

- Cơ thể có 2 loại miễn dịch chính:

+ Miễn dịch tự nhiên: Cơ thể người không bao giờ bị mắc một số bệnh của các động vật khác (MD bẩm sinh) hoặc đã một lần bị bệnh và không mắc lại bệnh đó nữa (MD tập nhiễm)

+ Miễn dịch nhân tạo: Cơ thể được tiêm phòng văcxin của một bệnh nào đó sẽ miễn dịch với bệnh đó.

0,25đ

0,25đ

0,25đ

2. - Ý kiến đó là sai:

- Tiêm vacxin là tiêm các loại vi khuẩn, virut gây bệnh đã được làm yếu để kích thích cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại bệnh đó(chủ động).

- Tiêm kháng sinh là tiêm trực tiếp kháng thể kháng bệnh vào cơ thể giúp cơ

thể khỏi bệnh(bị động).

0,25đ

0,25đ

0,25đ

1. Chức năng của các thành phần hóa học trong xương:

- Chất hữu cơ (cốt giao): tạo ra tính bền dẻo cho xương.

0,25đ

- Muối khoáng (chất vô cơ): tạo nên tính bền chắc cho xương.

0,25đ

2. Người già dễ bị gãy xương và chậm phục hồi là do:

- Tỉ lệ chất hữu cơ và chất vô cơ trong xương thay đổi theo lứa tuổi.

- Ở người già, tỉ lệ chất hữu cơ giảm  xương giảm tính dẻo và đàn hồi, trở nên xốp, giòn nên dễ bị gãy khi có va chạm mạnh.

0,5đ

- Ở người già, sự phân hủy cao và quá trình tạo xương chậm (ở màng xương và

sụn tăng trưởng) nên khi xương bị gãy, rất chậm phục hồi và không chắc chắn.

0,5đ

1.

- Máu thuộc loại mô liên kết dinh dưỡng, vì:

- Máu cấu tạo gồm 2 thành phần là các tế bào máu chiếm 45% (thứ yếu)về thể tích và huyết tương chiếm 55% (chủ yếu) .

- Các tế bào máu nằm rải rác trong chất nền là huyết tương.

0,5đ

- Máu thực hiện chức năng dinh dưỡng và liên kết các cơ quan trong cơ thể, là

thành phần tạo nên môi trường trong cơ thể.

2.

- Vòng tuần hoàn nhỏ ( vòng tuần hoàn phổi): Dẫn máu qua phổi, giúp máu trao đổi O₂ và CO₂ với phổi:

Máu giàu CO₂( đỏ thẫm) từ tâm thất phải qua động mạch phổi  mao mạch phổi và trao đổi khí( thải khí CO₂ và nhận khí O₂) với phế nang  Máu giàu O₂(đỏ tươi) qua tĩnh mạch phổi về tâm nhĩ trái.

- Vòng tuần hoàn lớn (vòng tuần hoàn cơ thể): Dẫn máu qua tất cả các tế bào của cơ thể để thực hiện sự trao đổi chất với tế bào:

Máu giàu O₂(đỏ tươi) từ tâm thất trái qua động mạch chủ  các mao mạch phần trên cơ thể và các mao mạch phần dưới cơ thể và trao đổi chất với tế bào( nhường khí O₂ cho tế bào, nhận khí CO₂ từ tế bào)  Máu giàu CO₂(đỏ thẫm) từ mao mạch phần trên cơ thể qua tĩnh mạch chủ trên rồi về tâm nhĩ phải, từ

mao mạch phần dưới cơ thể qua tĩnh mạch chủ dưới rồi cũng trở về tâm nhĩ phải.

0,25đ

0,5đ

0,25đ

0,5đ

1. Những hoạt động tiêu hoá chủ yếu ở dạ dày:

- Tiết dịch vị

- Biến đổi lí học thức ăn

- Biến đổi hóa học một phần thức ăn

- Đẩy thức ăn từ dạ dày xuống ruột non.

0,8đ

2. Tất cả thức ăn (protein, gluxit, lipit) cần được tiêu hoá tiếp ở ruột non. Vì:

- Ở khoang miệng chủ yếu biến đổi thức ăn về mặt lí học, chỉ có một phần tinh bột chín được biến đổi hoá học thành đường đôi Mantôzơ.

- Ở dạ dày chủ yếu biến đổi thức ăn về mặt lí học, chỉ có một phần tinh protein được biến đổi hoá học thành protein chuỗi ngắn gồm 3-8 axit amin.

- Cả đường đôi Mantôzơ và protein chuỗi ngắn đều chưa phải là những đơn phân đơn giản tế bào hấp thụ và sử dụng được.

0,2đ

0,5đ

1.

- Quá trình lọc máu để tạo nước tiểu đầu diễn ra ở cầu thận

- Quá trình hấp thụ lại các chất dinh dưỡng, H₂O,các ion cần thiết... diễn ra ở ống thận.

- Quá trình bài tiết tiếp các chất cặn bã, các chất thuốc, các ion thừa diễn ra ở ống thận.

0,6đ

2.

- Thành phần nước tiểu đầu không có tế bào máu và protein còn trong thành phần của máu có các tế bào máu và protein

0,3đ

-

0,6đ

Nước tiểu đầu

Nước tiểu chính thức

Chứa nhiều chất dinh dưỡng.

Gần như không còn các chất dinh

dưỡng.

Nồng độ các chất hòa tan loãng.

Nồng độ các chất hòa tan đậm đặc

Chứa ít các chất cặn bã, chất độc

hơn

Chứa nhiều các chất cặn bã, chất độc

1. Khác nhau:

0,5đ

Cung phản xạ

Vòng phản xạ

- Không có luồng thông báo ngược

- Có luông thông báo ngược

- Xảy ra nhanh. Thời gian ngắn

- Xảy ra chậm hơn. Thời gian kéo dài

- Mang tính chất đơn giản hơn, thường chỉ được hình thành bởi 3 nơron: hướng tâm, trung gian, li tâm.

- Mang tính chất phức tạp hơn. Do sự kết hợp của nhiều cung phản xa. Nên số nơron hướng tâm, trung gian và li

tâm tham gia nhiều hơn.

- Kết quả thường thiếu chính xác

- Kết quả thường chính xác hơn.

- Dây thần kinh tủy gồm cả các bó sợi cảm giác (hướng tâm) và các bó sợi vận động (li tâm) được liên hệ với tủy sống qua các rễ sau và rễ trước.

- Rễ sau là rễ cảm giác, rễ trước là rễ vận động

0,25đ

0,25đ

2.

- Khi trời nóng, cơ thể thực hiện cơ chế bài tiết nhiều mồ hôi để tăng cường thoát nhiệt dẫn đến cơ thể thiếu nước cần bổ sung nước. Điều đó giải thích vì sao trời nóng chóng khát.

- Khi trời rét, cơ thể tăng cường quá trình chuyển hóa để tăng sinh nhiệt cho cơ thể  cần nhiều chất hữu cơ. Điều đó giải thích vì sao trời mát chóng đói.

0,25đ

0,25đ

Tế bào thực vật

Tế bào động vật

• Có mạng xelulôzơ
• Có diệp lục
• Không có trung thể
• Có không bào lớn, có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào thực vật.

• Không có mạng xelulôzơ
• Không có diệp lục (trừ Trùng roi xanh)
• Có trung thể.
• Có không bào nhỏ không có vai trò quan trọng trong đời sống của tế bào .

HƯỚNG DẪN CHẤM

ĐIỂM

Câu I: (1,5 điểm)

Tế bào động vật và tế bào thực vật giống và khác nhau về cấu tạo cơ bản ở những đặc điểm nào ?

* Giống nhau:

- Đều có màng

- Tế bào chất với các bào quan: Ty thể, thể gôngi, lưới nội chất, ribôxôm

- Nhân: có nhân con và chất nhiễm sắc.

* Khác nhau:

0,5

0 ,25

0 ,25

0 ,25

0 ,25

Câu II: (2 điểm)

1- Xương có tính chất và thành phần hóa học như thế nào ? Nêu thí nghiệm để chứng minh thành phần hóa học có trong xương .

* Xương có 2 tính chất

- Đàn hồi

- Rắn chắc

* Thành phần hóa học của xương.

- Chất hữu cơ (chất cốt giao) đảm bảo cho xương có tính đàn hồi

- Chất vô cơ chủ yếu là các muối canxi lam cho xương có tính rắn chắc.

0 ,25

0 ,25

* Thí nghiệm chứng minh thành phần hóa học cảu xương.

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành ngâm trong cốc đựng dung dịch

axitclohiđric 10% sau 10 – 15 phút lấy ra thấy phần còn lại của xương

rất mềm và có thể uốn cong dễ dàng  Xương chứa chất hữu cơ.

0 ,5

- Lấy một xương đùi ếch trưởng thành khác đốt trên ngọn lửa đèn cồn

cho đến khi xương không cháy nữa, không còn khói bay lên, bóp nhẹ

phần xương đã đốt thấy xương vỡ vụn ra đó là các chất khoáng 

Xương chứa chất vô cơ

0 ,5

2- Giải thích nguyên nhân có hiện tượng “Chuột rút” ở các cầu thủ

bóng đá.

- Hiện tượng “Chuột rút” là hiện tượng bắp cơ bị co cứng không hoạt

động được.

- Nguyên nhân do các cầu thủ bóng đá vận động quá nhiều, ra mồ hôi

dẫn đến mất nước, mất muối khoáng, thiếu oxi. Các tế bào cơ hoạt

động trong điều kiện thiếu oxi sẽ giải phóng nhiều axit lactic tích tụ

trong cơ  ảnh hưởng đến sự co và duỗi của cơ  Hiện tượng co cơ

cứng hay “Chuột rút”

0,5

Câu III: (1,5 điểm)

1- Huyết áp là gì? Nguyên nhân làm thay đổi huyết áp ?

- Huyết áp là áp lực của dòng máu lên thành mạch khi di chuyển

0 ,25

* Nguyên nhân làm thay đổi huyết áp

- Nguyên nhân thuộc về tim: khi cơ thể hoạt động, các cảm xúc mạnh,

một số hóa chất … làm cho huyết áp tăng.

0 ,25

- Nguyên nhân thuộc về mạch: khi mạch kém đàn hồi thì huyết áp tăng.

0 ,25

- Nguyên nhân thuộc về máu: máu càng đặc huyết áp tăng …

0 ,25

2- Vì sao tim hoạt động theo nhịp gián đoạn nhưng máu lại được chảy

liên tục trong hệ mạch.

- Vì khi dòng máu chảy từ động mạch chủ  động mạch nhỏ mao

mạch  tĩnh mạch chủ thì huyết áp giảm dần, huyết áp cao nhất ở

động mạch chủ và giảm dần, huyết áp nhỏ nhất ở tĩnh mạch chủ. Sự

chênh lẹch về huyết áp làm cho máu vẫn chảy liên tục trong hệ mạch

0 ,5

khi tim hoạt động theo nhịp.

Câu IV: (1,5 điểm)

1- Nêu đặc điểm cấu tạo phù hợp với chức năng của phổi.

- Phổi là bộ phận quan trọng nhất của hệ hô hấp nơi diễn ra sự trao đổi khí giữa cơ thể với môi trường bên ngoài.

- Bao ngoài hai lá phổi có hai lớp màng, lớp màng ngoài dính với lồng ngực, lớp trong dính với phổi, giữa hai lớp có chất dịch giúp cho phổi phồng lên, xẹp xuống khi hít vào và thở ra.

- Đơn vị cấu tạo của phổi là phế nang tập hợp thành từng cụm và được

0 ,25

0 ,25

bao bởi màng mao mạch dày đặc tạo điều kiện cho sự trao đổi khí giữa

phế nang và máu đến phổi được dễ dàng.

- Số lượng phế nang lớn có tới 700 – 800 triệu phế nang làm tăng bề

0 ,25

mặt trao đổi khí của phổi.

2- Khi con người hoạt động mạnh thì nhịp hô hấp thay đổi như thế nào

0 ,25

? Giải thích ?

- Khi con người hoạt động mạnh thì nhịp hô hấp tăng.

- Giái thích: Khi con người hoạt động mạnh cơ thể cần nhiều năng

lượng - Hô hấp tế bào tăng  Tế bào cần nhiều oxi và thải ra nhiều

khí cacbonic  Nông dộ cscbonic trong máu tăng đã kích thích trung

khu hô hấp ở hành tủy điều khiển làm tăng nhịp hô hấp.

0 ,5

Câu V: (1,5 điểm)

a- Xẩy ra ở miệng, dạ dày thời gian đầu và ruột non

b- Xẩy ra ở ruột non

0 ,25

c- Xẩy ra ở dạ dày

d- Xẩy ra ở ruột non

0 ,25

2- Ruột non có cấu tạo như thế nào để phù hợp với chức năng tiêu hóa

và hấp thụ thức ăn.

- Ruột non rất dài ở người trưởng thành từ 2,8 – 3m  Tổng diện tích

bề mặt rất lớn (400 – 500 m²). Ruột non có cấu tạo gồm 4 lớp (lớp

màng bọc ngoài, lớp cơ, lớp dưới niêm mạc và lớp niêm mạc).

0 ,25

- Ruột non có tuyến ruột tiết ra nhiều enzim giúp cho tiêu hóa các loại

thức ăn thành các chất đơn giản glucozơ, axit amin, glyxerin và axit

béo được hấp thụ qua thành ruột vào máu để đến các tế bào.

0 ,25

- Lớp niêm mạc có các nếp gấp với các lông ruột và lông cực nhỏ làm

cho diện tích bề mặt bên trong rất lớn (gấp 600 lần so với diện tích mặt

0 ,25

ngoài)

- Có hệ thống mao mạch máu và mạch bạch huyết dày đặc phân bố tới

0 ,25

từng lông ruột.

Câu VI: ( 2 điểm)

1- Khi nghiên cứu về chức năng của tủy sống trên một con ếch

tủy một bạn học sinh vô tình đã làm đứt một số rễ tủy, bằng cách nào

em có thể phát hiện được rễ nào còn, rễ nào bị đứt. Hãy giải thích.

- Kích thích rất mạnh lần lượt các chi (bằng dd HCl 3% )

+ Nếu chi đó không co, các chi còn lại co chứng tỏ rễ trước bên đó bị

0 ,25

đứt, rễ trước bên còn lại và rễ sau còn.

+ Nếu chi đó co các chi còn lại không co chứng tỏ rễ trước các bên còn

0 ,25

lại bị đứt.

+ Nếu không chi nào co cả chứng tỏ rễ sau bên đó bị đứt.

0 ,25

…

* Giải thích: rễ trước dẫn truyền xung thần kinh vận động từ trung

0 ,25

ương thần kinh đi qua cơ quan phản ứng (cơ chi)

- Rễ sau dẫn truyền xung thần kinh cảm giác từ các cơ quan về trung

0 ,25

ương thần kinh.

2- Tại sao nói dây thần tủy là dây pha.

- Dây thần kinh tủy gồm một rễ trước và một rễ sau

+ Rễ trước gồm các sợi thần kinh vận động đi ra từ tủy sống tới các cơ

0 ,25

quan

0 ,25

+ Rễ sau gồm các sợi thần kinh cảm giác nối các cơ quan với tủy sống.

- Hai rễ chập lại tại lỗ gian đốt tạo thành dây thần kinh tủy  Dây thần

0 ,25

kinh tủy là dây pha.

Câu

Ý

Nội dung

Điểm

Câu 1: (3,5đ)

a

(1,5đ)

Phản xạ là phản những của cơ thể thông qua hệ thần kinh để trả lời các kích thích nhận được từ môi trường trong hay môi trường ngoài

cơ thể .

0,5đ

Khi kích thích vào dây thần kinh tới bắp cơ hoặc khi kích thích trực

tiếp vào bắp cơ làm cơ co. Đó không phải là phản xạ .

0,5đ

Vì căn cứ vào khái niệm phản xạ và thành phần tham gia cung phản xạ thì không có đầy dủ các khâu của 1 phản xạ vì vậy sự co cơ đó

chỉ là sự cảm ứng của của các sợi thần kinh và tế bào cơ đối với sự kích thích.

0,5đ

b

(2,0)

Đặc điểm đời sống của tế bào:

* Mỗi tế bào trong cơ thể điều có những đặc điểm sống: trao đổi chất, cảm ứng, sinh trưởng và sinh sản.

- Trao đổi chất gồm 2 quá trình là đồng hóa và dị hóa. Đồng hóa là quá trình tổng hợp chất hữu cơ kèm theo sự tích lũy năng lượng. Dị hóa là quá trình phân giải chất và giải phóng năng lượng.

- Cảm ứng là khả năng tiếp nhận và trả lời lại các kích thích lý hóa của môi trường xung quanh.

- Sinh trưởng và sinh sản là quá trình lớn lên của tế bào. Khi đạt mức độ sinh trưởng nhất định thì tế bào tiến hành sinh sản.Có nhiều hình thức sinh sản.

0,5đ

0,5đ

0,5đ

0,5đ

Câu 2:(3.0đ)

a

(1,0)

Giải thích câu: “Trời nóng chóng khát, trời mát chóng đói”

-Trời nóng chóng khát vì: trời nóng cơ thể toát nhiều mồ hôi để điều

0,5đ

hòa thân nhiệt, cơ thể mất nhiều nước nên tróng khát.

- Trời mát tróng đói vì: khi trời mát đặc biệt là mùa lạnh cơ thể cần nhiều năng lượng để giữ nhiệt độ cơ thể ổn định 37^oC nên tiêu tốn

nhiều thức ăn, do đó chóng đói.

0,5đ

b

(2,0)

Khái niệm đồng hoá, dị hoá.

* Đồng hoá là quá trình tổng hợp từ các nguyên liệu đơn giản s n có trong tế bào thành những chất đặc trưng của tế bào và tích luỹ năng lượng trong các liên kết hoá học.

* Dị hoá là quá trình phân giải các chất được tích luỹ trong quá

trình đồng hoá thành các chất đơn giản, bẻ gãy các liên kết hoá học để giải phóng năng lượng.

0,5đ

0,5đ

Mối quan hệ giữa đồng hoá và dị hoá.

- Đồng hoá và dị hoá là hai mặt của một quá trình tuy mâu thuẫn và đối lập lẫn nhau nhưng gắn bó chặt chẽ và tiến hành song song.

+ Đồng hoá cung cấp nguyên liệu cho quá trình dị hoá.

+ Dị hoá cung cấp năng lượng cho quá trình đồng hoá.

0, 5đ

0,25đ

0,25đ

Câu 3: (3đ)

a

(2,25)

- Tính chất của Hooc môn:

+ Tính đặc hiệu.

+ Có hoạt tính sinh học cao.

+ Không đặc trưng cho loài.

0,25đ

0,25đ

0,25đ

- Vai trò của Hooc môn:

+ Duy trì tính ổn định của môi trường bên trong cơ thể.

+ Điều hòa các quá trình sinh lí diễn ra bình thường.

0, 5đ

0,5đ

-Bác sĩ đó làm như vậy là được. Vì Hooc môn không mang tính chất

đặc trưng cho loài

0,5đ

b

(0,75)

Vì ở dạ dày có các chất nhày được tiết ra từ các tế bào tiết chất nhày

cổ tuyến vị. Các chất nhày này phủ lên bề mặt niêm mạc, ngăn cách các tế bào niêm mạc với enzim Pepsin và HCl.

0,75đ

Câu 4:(3,5đ)

A

(1,5)

Máu là mô liên kết vì: máu gồm nhiều tế bào máu nằm rải rác trong huyết tương.

0,5đ

Vẽ đúng sơ đồ truyền máu.

1,0đ

B

(2,0)

1. Sai - Vì: Có động mạch phổi chứa máu đỏ thẫm.

2. Sai - Vì: Có tế bào hồng cầu không có nhân.

0,5đ

0,5đ

3. Sai - Vì: Lớn lên là do tăng số lượng tế bào ( do TB phân chia )

4. Đúng - Vì : Đêm cây hô hấp thải khí CO₂, gây ngạt thở.

0,5đ

0,5đ

Câu 5: (4,0)

a (3,0)

a/ khi người ta hô hấp bình thường khí lưu thông trong 1 phút là : 18.420 = 7560 (ml)

Lưu lượng khí ở khoảng chết mà người đó hô hấp thường trong 1 phút là ( vô ích )

18.150 = 2700 (ml)

- Lượng khí hữu ích 1 phút hô hấp thường là: 7560 – 2700 = 4860 (ml)

b/ Khi người đó hô hấp sâu:

- Lưu lượng khí lưu thông trong 1 phút là: 12.620 = 7440 (ml)

- Lưu lượng khí vô ích ở khoảng chết trong 1 phút là:

12.150 = 1800 (ml)

- 1 phút người đó hô hấp sâu với lưu lượng khí hữu ích là : 7440 – 1800 = 5640 (ml).

0,5đ

0,5đ

0,5đ

0,5 đ

0,5đ

0,5đ

b

(1,0)

Trong 1 phút lượng khí hô hấp sâu hơn hô hấp thường là: 5640 – 4860 = 780 (ml)

1,0®

C©u 6 (3,0)

a

(2,0)

Các bước hình thành phản xạ: Vỗ tay cho cá ăn.

- Bước 1: Chọn hình thức kết hợp phù hợp:

+ Kích thích có điều kiện: vỗ tay

+ Kích thích không có điều kiện: cho cá ăn

- Bước 2: Kết hợp 2 kích thích: vỗ tay và cho cá ăn.

- Bước 3: Củng cố, làm nhiều lần liên tục dần hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời giữa trung khu thính giác và trung khu ăn uống. Khi đã hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời thì chỉ cần vỗ tay thì cá nổi lên.

0,5đ

0,5đ

1,0

b

(1,0)

Để nhớ bài lâu, em cần có cách học: đọc nhiều, viết lại nhiều lần liên tục vì khi đọc và viết lại nhiều lần như thế sẽ hình thành đường liên hệ thần kinh tạm thời giữa vùng thị giác, vùng hiểu tiếng nói và chữ

viết, vùng thính giác. Lúc đó, ta sẽ nhớ bài lâu hơn

1,0

Điểm bài thi

Họ tên, chữ ký giám khảo

Số phách

Bằng số:

Giám khảo số 1:

Bằng chữ:

Giám khảo số 2:

Câu

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

Đ/A

a

a

b

c

b

d

a

c,d

b

b

Câu

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Đ/A

b

d

c

a

b

a

a

c

d

d

STT

Đáp án

Thang điểm

a) Phát biểu nội dung quy luật di truyền phân ly độc lập của Menđen. Điều kiện nghiệm đúng của định luật.

a

- Nội dung quy luật di truyền phân ly độc lập của Menđen Các cặp nhân tố di truyền ( cặp gen) đã phân li độc lập trong

0,5đ

Câu 1 (2,0đ)

quá trình phát sinh giao tử.

- Điều kiện nghiệm đúng định luật phân li độc lập: P thuần chủng.

Tính trạng trội phải trội hoàn toàn.

Số lượng cá thể lai thu được phải đủ lớn.

Các loại giao tử sinh ra phải bằng nhau, sức sống phải bằng nhau.

Sắc suất gặp nhau của các loại giao tử trong quá trình thụ tinh phải ngang nhau.

Các cặp gen phải phân li độc lập. ( Mỗi gen quy định tính trạng nằm trên 1 nhiễm sắc thể).

b)

- Dùng phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen.

- Nếu cặp tính trạng thuần chủng tương phản ở P có tỉ lệ phân li kiểu hình ở F₂ là 3: 1 thì kiều hình chiếm 3/4 sẽ là tính trạng trội kiểu hình chiếm 1/4 sẽ là tính trạng lặn.

0,5 đ

0,5 đ

0,5đ

Câu 2 ( 2,0đ)

a) Tại sao trong cấu trúc dân số, tỉ lệ nam : nữ xấp xỉ 1:1? Tỉ lệ 1 nam : 1 nữ chỉ đúng khi nào?

b) Theo kết quả điều tra quần thể người tại một huyện A hiện nay, độ tuổi sơ sinh có tỉ lệ 116 bé trai : 100 bé gái. Hiện tượng trên gọi là gì? Nguyên nhân sâu xa dẫn đến tình trạng trên là gì? Nêu các giải pháp khắc phục.

a)

Cấu trúc dân số, tỉ lệ nam : nữ xấp xỉ 1:1vì

- Ở người, nam là giới dị giao tử (XY), nữ là giới đồng giao tử (XX). Qua giảm phân ở mẹ chỉ sinh ra một loại trứng 22A + X, còn ở bố cho ra 2 loại tinh trùng là: 22A + X và 22A + Y (tỷ lệ 1 : 1).

- Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang X với trứng tạo ra hợp tử XX và phát triển thành con gái, còn tinh trùng mang Y thụ tinh với trứng X tạo hợp tử XY và phát triển thành con trai.

- Tỉ lệ con trai : con gái xấp xỉ 1: 1 là do 2 loại tinh trùng mang X và mang Y được tạo ra với tỉ lệ ngang nhau, tham gia vào quá trình thụ tinh với xác suất ngang nhau.

Tỉ lệ 1 nam: 1 nữ chỉ đúng khi:

- Số lượng cá thể đủ lớn, xác suất thụ tinh giữa tinh trùng mang X và mang Y là ngang nhau.

b)

- Hiện tượng trên gọi là mất cân bằng giới tính.

- Nguyên nhân sâu xa là do quan niệm trọng nam, khinh nữ

0,5

0,5đ

0,5đ

của huyện A và tình trạng chẩn đoán giới tính thai nhi trước khi sinh.

- Cách khắc phục: Làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để làm thay đổi

quan niệm trọng nam khinh nữ; nghiêm cấm tình trạng chẩn đoán giới tính

thai nhi trước sinh với mục đích loại bỏ thai nhi nữ.

0.5đ

Câu 3

Gen là gì ? chức năng của gen ?

(1,0đ)

- Gen là một đoạn phân tử ADN có chức năng di truyền xác định.

0,5đ

Tùy thuộc vào chức năng mà gen được phân thành nhiều loại, nhưng ở đây chủ yếu đề cập tới gen cấu trúc mang thông tin quy định cấu trúc của một loại prôtêin.

Trung bình mỗi gen có khoảng 600 đến 1500 cặp nuclêootit có trình tự xác định. Mỗi tế bào của loài có nhiều gen.

- Chức năng của gen :

0,5đ

Bản chất hóa học của gen là ADN vì vậy ADN là nơi lưu giữ thông tin di truyền, nghĩa là thông tin về cấu trúc củaprôtêin. Các gen khác nhau phân bố theo chiều dài của ADN.

ADN có khả năng tự nhân đôi, chính nhờ khả năng tự nhân đôi của ADN là cơ sỏ của hiện tượng di truyền và sinh sản, duy trì tính đặc trưng và ổn định qua các thế hệ, bảo đảm sự liên tục sinh sôi nảy nở của từng sinh vật.

Câu 4 (2,0đ)

Ở cà chua, tính trạng thân cao là trội hoàn toàn so với tính trạng thân thấp. Hãy xác định:

a. Kiểu gen và kiểu hình của cây bố mẹ phải như thế nào để có F₁ phân li theo tỉ lệ 3 cao : 1 thấp?

b. Kiểu gen và kiểu hình của cây bố mẹ phải như thế nào để có F₁ đồng tính cây cao?

a. F₁ phân tính theo tỉ lệ 3 cao : 1 thấp suy ra F₁ có 4 kiểu tổ hợp gen do đó P cho ra hai giao tử A và a tương đương ở cả hai bố và mẹ.

Kiểu gen tương ứng của P là Aa Sơ đồ lai:

P Cây cao x Cây thấp

0,5đ

Aa Aa

G A, a A, a F₁ KG 1AA : 2Aa : aa

KH 3 cao : 1 thấp

b. F₁ đồng tính cây cao

KH cây cao có kiểu gen tương ứng là AA, Aa, có 3 khả năng:

Khả năng 1: Kiểu gen của F₁ là AA , kiểu gen tương ứng của P là AA

Sơ đồ lai:

P Cây cao x Cây cao AA AA

G A A

F₁ KG AA

KH 100% cao

Khả năng 2: Kiểu gen của F₁ là Aa , kiểu gen tương ứng của P là AA và aa

Sơ đồ lai:

P Cây cao x Cây thấp AA aa

G A a

F₁ KG Aa

KH 100% cao

Khả năng 3: Kiểu gen của F₁ là AA : Aa , kiểu gen tương ứng của P là AA và Aa

Sơ đồ lai:

P Cây cao x Cây cao AA Aa

G A A, a

F₁ KG 1AA : 1Aa

KH 100% cao

0,5đ

0,5đ

0,5đ

Câu 5 (1,0đ)

a). Ở một loài động vật, giả sử có một tinh bào bậc 1 chứa hai cặp nhiễm sắc thể tương đồng Bb và Cc khi giảm phân sẽ cho ra mấy loại tinh trùng? Vì sao?

b). Ở một loài động vật khác, giả sử có một noãn bào bậc 1 chứa ba cặp nhiễm sắc thể AaBbCc khi giảm phân sẽ cho ra mấy loại trứng? Vì sao ?

a) Cho hai loại tinh trùng: BC và bc hoặc Bc và bC vì sự phân li độc lập và tổ hợp tự do khi kết thúc GP thì một tinh bào bậc 1 chỉ có một trong hai khả năng tổ hợp NST kép: (BB) (CC),

0,5đ

(bb) (cc) hoặc (BB) (cc), (bb) (CC).

b) Cho ra 1 trong 8 loại trứng: ABC,ABc,AbC,Abc,aBC,aBc,abC,abc.Vì một tế bào sinh

trứng chỉ cho một trứng.

0,5đ

Câu 6 (2,0đ)

Một gen dài 0,816 micrômet và có hiệu số giữa ađênin với một loại nuclêôtitkhác bằng 15%số nuclêôtit của gen.

Trên mạch đơn thứ nhất của gen có tổng số nuclêôtit giữa 2

loại ađênin với guanin bằng 50%, hiệu số giữa ađênin với

guanin bằng 10% và tỉ lệ T : X = 5 : 5

a.Tính ti lệ % và số lượng từng loại nuclêôtit của gen.

b.Tính tỉ lệ % và số lượng từng loại nuclêôtit trên mỗi

mạch của gen.

a- Tính tỉ lệ % và số lượng từng loại N.của gen.

(1đ)

Số lượng N. của gen là : = 4800 nu.

Theo bài ra ta có: %A – %G = 15%

%A + %G = 50%

%A = 65% : 2

Giải ra ta được: %A = %T = 32,5% = 1560 (nu)

%G = %X = 17,5% = 840 nu.

b. Tính tỉ lệ % và số lượng từng loại nuclêôtit trên mỗi mạch

của gen:

Số nuclêôti trên mạch đơn thứ 1 là: 4800 : 2 = 2400 nu.

(1đ)

Theo bài ra ta có :

%A₁ + %G₁ = 50% (1)

%A₁ - %G₁ = 10%. (2)

Từ 1 và 2  %A₁ =30%

%G₁ = 20%

 %T₁ + %X₁ = 50%

Tỉ lệ T₁ : X₁ = 5: 5 .  %T₁ = %X₁ = 25%

Giải ra ta có:

%A₁ = %T₂ = 30% =720 nu. %X₁ = %G ₂ = 25% = 600

nu.

%T₁ = %A₂ = 25% = 600 nu. %G₁ = %X₂ = 20% = 480

(nu)

1

2

3

4

5

6

7

8

C

D

D

A

A

A

C

B

Câu 1 (2 điểm)

* Hệ tuần hoàn máu gồm các bộ phận chủ yếu: Tim, Hệ mạch (động mạch, tĩnh

mạch, mao mạch và hệ bạch huyết)

(0,5

điểm)

* Hệ mạch gồm có động mạch, tĩnh mạch và mao mạch:

- Động mạch và tĩnh mạch đều được cấu tạo bởi 3 lớp chính: Biểu bì, cơ trơn và mô liên kết tuy nhiên động mạch dày hơn tĩnh mạch vì động mạch dẫn máu từ tim đến cơ quan phải chịu áp lực lớn còn tĩnh mạch dẫn máu từ cơ quan về tim nên

áp lực tác dụng lên thành mạch nhỏ hơn.

(1 điểm)

- Mao mạch chỉ gồm có một lớp biểu bì dẹt để các chất dinh dưỡng và oxi ở trong

máu thấm qua đến tế bào và ngược lại chất bài tiết từ tế bào thấm qua nước mô rồi vào máu một cách dễ dàng

(0,5

điểm)

Câu 2: (2điểm)

- Một chu kỳ hoạt động tim gồm 3 pha, khoảng 0,8 giây, pha co 2 tâm nhĩ 0,1

giây; pha co 2 tâm thất 0,2 giây, giãn chung 0,4 giây.

(1điểm)

- Tâm nhĩ co 0,1 giây, ghỉ 0,7 giây, tâm thất co 0,3 giây, nghỉ 0,5 giây thời gian nghỉ ngơi nhiều đủ phục hồi hoạt động